توراندازی مالیاتی در سه حوزه

دنیای اقتصاد: معاون وزیر اقتصاد با اعلام اینکه با هدف حمایت از تولید و سرمایه‌گذاری، نرخ‌های مالیاتی در سال ۹۵ تثبیت خواهد شد، گفت: افزایش درآمدهای مالیاتی از سه مسیر تعقیب خواهد شد که موجب فشار به بنگاه‌ها و پایه‌های مالیاتی موجود نشود. حذف و تجدیدنظر در معافیت‌های مالیاتی، وصول معوقات و زمینه‌سازی برای کاهش فرار مالیاتی سه مسیر مورد اشاره وی است. وی سرکشی این سازمان به حساب‏های بانکی و بازبینی سپرده‏های بانکی مردم را رد کرد و گفت: اگر مالیات از سود سپرده اجرایی شود کسانی‌که از این مسیر ارتزاق می‌کنند معافیت مالیاتی دریافت خواهند کرد.

دنیای اقتصاد: رئیس کل امور مالیاتی با دفاع از سیاست‌های جدید مالیاتی این سیاست‌ها را مکمل برنامه‌های رونق اقتصادی خواند و گفت: سیاست‌گذار مالیاتی با اجرای سه برنامه به دنبال آن است که افزایش درآمدهای مالیاتی بدون فشار به پایه‌های مالیاتی موجود محقق شود. حذف و تجدید نظر در معافیت‌های مالیاتی، وصول معوقات مالیاتی و زمینه‌سازی برای کاهش فرار مالیاتی سه برنامه مورد اشاره معاون وزیر اقتصاد بود. تقوی‌نژاد در این برنامه به سوال «دنیای اقتصاد» پاسخ داد. این سوال «دنیای اقتصاد» در مورد نقد برخی کارشناسان و فعالان اقتصادی که اجرایی شدن برخی مالیات‌ها در مقطع کنونی را با وجود منطق درست آن مغایر با سیاست‌های کلان اقتصاد در تحریک رونق و توان تولید عنوان می‌کنند، مطرح شد. رئیس کل سازمان امور مالیاتی این نقد را وارد ندانست و گفت: تلاش سیاست‌گذار مالیاتی بر این است که افزایش درآمدهای مالیاتی از مسیری دنبال شود که به پایه‌های مالیاتی موجود فشاری وارد نشود، بلکه بخش‌هایی که در گذشته با دلایلی از مالیات معاف بودند به دایره مالیات ستانی اقتصاد اضافه شوند. او در کنار تشریح برنامه‌های آتی این سازمان به برخی اقدامات در گذشته نیز اشاره کرد و گفت: تمام این اقدامات در راستای افزایش رونق صورت گرفته است. به گفته وی، کاهش نرخ مالیات‌ها از ۵۰ درصد به ۳۵ و در نهایت کاهش آن به سطح ۲۵ درصد با هدف کمک به رونق سرمایه‌گذاری بوده است. وی اضافه کرد: هدفمند شدن معافیت‌های مالیاتی و کاهش نرخ نقل و انتقال در بورس از ۲ درصد به نیم درصد نیز در راستای حمایت از تولید و سرمایه‌گذاری بوده است. مالیات نقل و انتقال مالیاتی است که در جریان خرید و فروش سهام در بورس از کل ارزش معامله سهام فروشنده اخذ می‌شود. غیر از مالیات یادشده سهامداران مالیات دیگری پرداخت نمی‌کنند.

به باور تقوی‌نژاد، همه این مشوق‌ها با هدف رونق‌بخشی به سرمایه‌گذاری اعطا شده است. تقوی‌نژاد راهبرد مالیاتی دولت را در دو بند خلاصه و اظهار کرد دولت قصد دارد همزمان هم به حقوق (اخذ مالیات) خودش برسد و هم فشارهای مالیاتی را از روی تولیدکننده‌ها بردارد.

علائم فشار

این سخنان تقوی‌نژاد در حالی بیان می‌شود که کارشناسان عنوان می‌کنند در حال حاضر برخی بخشنامه‌های مالیاتی می‌تواند رونق بخشی اقتصاد را به تعویق بیندازد. به‌طور نمونه مالیات‌گیری از تجدید ارزیابی شرکت‌ها برای افزایش سرمایه و همچنین اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی در شرایط کنونی با وجود منطق درست می‌تواند در مسیر تسریع رونق اختلال ایجاد کند.

البته رئیس کل سازمان امور مالیاتی وجود این فشار‌ها را رد کرد و در پاسخ به منتقدان گفت: با هدف کاهش فشار به تولیدکنندگان در سال ۹۵ هیچ نرخ مالیاتی‌ افزایش نمی‏یابد. وی گفت: از امسال شیوه مالیاتی علی‏الراس حذف خواهد شد و ماده ۱۳۱ قانون نرخ‏ها و طبقات اصلاح شده است. به گفته وی، در حال حاضر کل مالیات مشاغل کمتر از ۵ درصد درآمدهای مالیاتی کشور را تشکیل می‏دهد. وی همچنین از تفاهم با اصناف خبر داد و گفت: امسال مالیات اصناف افزایش نخواهد یافت و مالیات خود را راحت‏تر و شفاف‏تر پرداخت می‏کنند. در تایید این مطلب باید اضافه کرد که مطابق گفته های مسوولان سازمان امور مالیاتی امسال سقف نرخ مالیات بر ارزش افزوده و اصناف از ۳۵ درصد به ۲۵ درصد رسیده است. معاون وزیر اقتصاد درخصوص اخذ مالیات از سپرده بانکی نیز عنوان کرد: تصمیمی برای اخذ مالیات از سپرده بانکی اتخاذ نشده، ولی مطالعاتی در این راستا وجود دارد که حتی با وجود نرخ سود سپرده منفی باز هم برخی کشورها از آن مالیات اخذ می‏کنند. گزارش سازمان مالیات در این راستا در حال نهایی شدن است البته افرادی که از محل سپرده‏ها ارتزاق می‏کنند باید جدا شوند، بنابراین اجرای عادلانه قانون مد نظر است.

سه برنامه افزایش بدون فشار درآمدها

رئیس سازمان امور مالیاتی افزایش درآمدهای مالیاتی در سال جدید را بر اساس عدالت، شفافیت، سلامت و فرهنگ‏سازی مالیاتی عنوان کرد. وی به سه برنامه این سازمان برای افزایش درآمدها، بدون بالا بردن نرخ‌های مالیاتی اشاره کرد و گفت: تحقق مالیات با فشار به اصناف و با افزایش نرخ‏ها صورت نگرفته است، بلکه این سه برنامه با اتکا به شناسایی مودیان و کشف فرار مالیاتی، وصول مطالبات بدهی‌های قطعی شده و گسترش پایه‏های مالیاتی است.

کشف فراریان و اخذ معوقات

معاون وزیر اقتصاد درباره کشف فراریان مالیاتی و اخذ مالیات از آنها مثال زد که سال گذشته در یک مورد مشکوک ۶۳۰ میلیارد تومان فرار مالیاتی کشف شد. تقوی‌نژاد در رابطه با معوقات و مطالبات مالیاتی نیز با بیان اینکه به دنبال شفافیت در اطلاعات مؤدیان هستیم، افزود: بخشی از افزایش درآمدها از این محل پیش‏بینی شده است. در حال حاضر ۴۲۱ هزار میلیارد ریال کل معوقات بوده که اصل مالیات آن ۱۷۸ هزار میلیارد ریال و جریمه آن ۲۴۳ هزار میلیارد ریال است.

گسترش پایه‌های مالیاتی

یکی دیگر از برنامه‌های سازمان امور مالیاتی که به گفته تقوی‌نژاد در راستای افزایش بدون فشار درآمدهای مالیاتی خواهد بود، گسترش پایه‌های مالیاتی است. در این در خصوص بنا به گفته‌های وی دو طرح در سال جاری به اجرا درخواهد آمد؛ تجدید نظر در معافیت‌های مالیاتی و مالیات‌ستانی از نهادها، بنیادها و آستان‌های دولتی. تقوی‌نژاد در زمینه طرح اول به معافیت مناطق آزاد اشاره کرد و گفت: مشوق‏ها و معافیت‏های مالیاتی که به این مناطق اختصاص یافته بود باید تجدید نظر شود. این مناطق قرار بود سکوی صادراتی باشند، اما محلی برای واردات کالاها شده‌اند. وی همچنین در زمینه اخذ مالیات از نهادها و آستان‌های دولتی خبر داد و گفت: این نهاد‌ها از دادن مالیات معاف هستند اما شرکت‌های زیر نظر آنها مشمول شده‌اند و باید مالیات خود را بپردازند.

بهره‌برداری از طرح جامع مالیاتی در بهمن ماه

رئیس سازمان امور مالیاتی در ادامه اظهار کرد: ضرورت اجرای طرح جامع علاوه بر افزایش درآمدهای مالیاتی، کارآیی و اثربخشی فرآیندها، کاهش هزینه‏های مالیاتی و شفافیت را افزایش می‏دهد و می‌تواند رابطه ناسالم احتمالی میان ممیز و مؤدی را قطع کند. تقوی‌نژاد اولویت اول سازمان را اجرای کامل طرح جامع مالیاتی دانست و گفت: از دهه ۸۰ مطالعات شروع شده و پس از چند سال بخش نرم‏افزاری آن توسط شرکت بول فرانسه انجام شد اکنون در پرتال ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار پرونده ثبت شده است. وی ادامه داد: در حال حاضر رسیدگی به یک پرونده مالیاتی یک میلیون تومان هزینه دارد و با استقرار مدیریت ریسک بخشی از اظهارنامه مؤدیان بدون رسیدگی قابل قبول خواهد بود و فقط ۱۰ درصد پروژه‏ها بررسی‏ خواهند شد. رئیس سازمان مالیاتی وعده داد که بخش عمده طرح جامع مالیاتی تا بهمن سال ۹۵ بهره‏برداری برسد و افزود: پایگاه اطلاعات مؤدیان تشکیل شده و به‌صورت بر خط از دیگر سازمان‏ها نیز استعلام اطلاعاتی گرفته خواهد شد.

آمارهای مالیاتی سال 94

سیدکامل تقوی‌نژاد در ادامه این نشست به آمار و ارقام مالیاتی سال ۹۴ پرداخت و از تحقق ۹۰ درصد درآمد مالیاتی در قانون بودجه ۹۴ خبر داد و گفت: ۶۶۷ هزار میلیارد ریال درآمد مالیاتی در سال ۱۳۹۴ داشته‌ایم. به گفته وی این درآمد از مالیات مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده حاصل شده است: ۴۲۱ هزار میلیارد ریال سهم مالیات مستقیم که ۹۶ درصد بودجه مصوب در این بخش محقق شده و نسبت به سال ۹۳، به میزان۱۷ درصد رشد داشته است، همچنین مالیات ارزش افزوده ۲۴۶ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به سال ۹۳، بالغ‌بر۵/ ۱۳ درصد رشد داشته و ۸۰ درصد بودجه نیز در این بخش محقق شده است.

3/ 6 درصد نسبت مالیات‌ها به GDP

رئیس سازمان امور مالیاتی کشور درخصوص میزان عوارض بر مالیات‌ها نیز گفت: ۱۱۴ هزار میلیارد ریال عوارض از محل مالیات بر ارزش افزوده به حساب شهرداری‏ها و دهیاری‏ها واریز شده است، همچنین نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی GDP رقم ۳/ ۶ درصد است که اگر عوارض به آن افزوده شود ۹۸/ ۶ درصد خواهد بود. به گفته وی همچنین نسبت درآمد مالیاتی به هزینه جاری در پایان سال گذشته، ۹/ ۴۸ درصد بوده است. تقوی‌نژاد همچنین اعلام کرد: از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده یعنی از سال ۸۷ تا پایان ۹۴ حدود ۵۴۲ هزار مودی در سازمان مالیات بر ارزش افزوده ثبت‏نام کرده‏اند که ۷۲ هزار نفر آنها مربوط به سال ۹۴ بوده است. از ابتدای اجرای قانون تا پایان سال گذشته هم ۱۳۰۴ میلیارد ریال مالیات ارزش افزوده و ۴۹۲هزار میلیارد ریال عوارض دریافت شده است. رئیس کل سازمان امور مالیاتی گفت: از ابتدای اجرای قانون ارزش افزوده تا پایان سال ۹۴ حدود ۷ میلیون و ۳۱۴ هزار اظهارنامه الکترونیکی ثبت شده که یک‌میلیون و ۸هزار اظهارنامه مربوط به سال ۹۴ بوده است.

برنامه‌ای برای بازبینی حساب‌ها نداریم

سید کامل تقوی‌نژاد در ادامه با اشاره به موضوع سرکشی به حساب‏های بانکی و بازبینی سپرده‏های بانکی مردم تصریح کرد: سازمان مالیاتی چنین برنامه‏ای ندارد، البته رسیدگی به این موضوعات حق ما است و ماده ۱۶۹ قانون مالیات‏ها به‌طور دقیق اختیار این کار را به ما داده است. باید از اختیار قانونی استفاده کنیم تا درمورد درآمدهای مالیاتی مورد سوال قرار نگیریم و تمامی اطلاعات هویتی، اطلاعاتی و پایگاه‏های مورد نظر در امر تشخیص مالیات مورد استفاده قرار خواهد گرفت و اگر ماموری تخلفی کرد، نیز با همین قانون با او برخورد خواهد شد و مجرم است.