دنیای اقتصاد؛ رفیعه هراتی: روزنامه آمریکایی‌ نیویورک‌تایمز با استناد به فیلم‌های مستند و مصاحبه با مقامات نظامی و اطلاعاتی فاش کرد در نخستین سال‌های دولت اوباما، ایالات‌متحده برنامه‌ای را طراحی کرده بود که به موجب آن در صورت شکست تلاش‌های دیپلماتیک برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران، به کشورمان حمله سایبری کند.

به گزارش نیویورک‌تایمز، این برنامه که«نیترو زئوس» نام دارد برای از کار انداختن سیستم‌های پدافند هوایی، سیستم‌های ارتباطی و بخش‌های حیاتی سیستم انتقال برق طراحی شده بود و پس از حاصل شدن توافق هسته‌‌ای، برای استفاده در آینده‌ای قابل پیش‌بینی کنار گذاشته شد. نیترو زئوس بخشی از برنامه‌ای بود که به اوباما اطمینان می‌داد در صورتی که ایران، آمریکا یا متحدانش در منطقه را تهدید کند، به جز یک جنگ تمام عیار، گزینه‌ دیگری هم دارد. مقامات آمریکایی می‌گویند در طراحی نیترو زئوس هزاران نفر از پرسنل نظامی و اطلاعاتی آمریکا مشارکت داشتند، ده‌ها میلیون دلار خرج شد و تجهیزات الکترونیکی در شبکه‌های کامپیوتر ایران نصب شد.

نظامیان آمریکا برای هرگونه درگیری احتمالی مانند حمله کره‌شمالی به کره‌جنوبی، برنامه‌هایی را طراحی کرده‌اند که اکثر آنها در قفسه‌ها خاک می‌خورند و هر چند سال یک‌بار به‌روزرسانی می‌شوند. اما برنامه نیترو زئوس از فوریت بالایی برخوردار بود، زیرا مقامات کاخ سفید براین باور بودند که این احتمال وجود دارد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، به تاسیسات هسته‌ای ایران حمله کند و آمریکا نیز درگیر این حملات شود.

درحالی‌که پنتاگون این پیش‌بینی‌ها را بررسی می‌کرد، سازمان اطلاعات آمریکا یک برنامه حمله سایبری مجزا برای از کار انداختن سایت هسته‌ای فردو طراحی می‌کرد. این حمله یک عملیات مخفیانه بود که رئیس‌جمهوری آمریکا حتی بدون ادامه درگیری می‌توانست مجوز آن را صادر کند. عملیات پیشنهادی سازمان اطلاعات این بود که یک «کرم کامپیوتری» را به‌منظور سوزاندن سیستم کامپیوتری فردو به این تاسیسات وارد کنند. این اقدام، غنی‌سازی اورانیوم در این سایت را به تاخیر می‌انداخت یا مختل می‌کرد. این برنامه ادامه حمله سایبری با نام «بازی‌های المپیک» بود.

طراحی این دو برنامه مخفیانه نشان‌دهنده نگرانی شدید دولت اوباما از شکست مذاکرات با ایران است. این مساله همچنین حاکی از نقش حیاتی است که عملیات‌ سایبری در برنامه‌ریزی‌های نظامی و عملیات‌ اطلاعاتی ایفا می‌کنند. وجود برنامه نیترو زئوس در فیلم مستندی با نام «روزهای صفر» که در نمایشگاه فیلم برلین به نمایش درآمد، فاش شد. روزهای صفر افزایش تنش‌ها بین ایران و غرب را در سال‌های منجر به توافق هسته‌ای و کشف برنامه حمله سایبری به نیروگاه نطنز روایت می‌کند. این فیلم مستند همچنین به بحث و جدل‌ها درون پنتاگون بر سر اینکه آیا ایالات‌متحده برای استفاده از شکل جدید تسلیحاتی که تاثیر نهایی آن مشخص نیست، دکترین قابل اجرایی دارد یا خیر، می‌پردازد.

روزنامه نیویورک‌تایمز برای تایید وجود این برنامه، مصاحبه‌های جداگانه‌ای را انجام داده است. به همین منظور نیویورک‌تایمز طی دو هفته گذشته درمورد یافته‌های این فیلم مستند با کاخ سفید، پنتاگون و دفتر اداره‌کننده اطلاعات ملی آمریکا در تماس بوده ‌است، اما همگی از اظهارنظر خودداری و اعلام کردند که هرگز در مورد برنامه‌ریزی برای برنامه حمله احتمالی گفت و گو نکرده‌اند. برای واحد فرماندهی امنیت سایبری ایالات‌متحده که در حال سازماندهی نیروی‌های ویژه سایبری و فرستادن آنها به سراسر جهان است، پروژه ایران یکی از پرچالش‌ترین برنامه‌ها بوده‌است. فردی که در این برنامه مشارکت داشته و نخواسته نامش فاش شود، می‌گوید: «این یک برنامه بزرگ و کاملا پیچیده بود. پیش از توسعه این برنامه، ایالات‌متحده یک حمله سایبری و یک حمله جنبشی در این مقیاس را ترکیب نکرده بود.»

سابقه برنامه نیترو زئوس به دوره ریاست‌جمهوری بوش می‌رسید، اما در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ جان تازه‌ای گرفت، زمانی که اوباما از ژنرال «جان الن» در فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا خواست یک طرح نظامی دقیق برای ایران آماده کند تا در صورت شکست دیپلماسی، در دسترس باشد. آن سال‌ها تنش فوق‌العاده بالا بود چون ایران تولید سانتریفیوژهایش را سرعت بخشیده و سوخت با کیفیت بالا تولید کرده بود و سازمان‌های اطلاعاتی غربی می‌ترسیدند که ایران در آستانه توانایی ساخت سلاح اتمی قرار داشته باشد. در آن زمان تنش میان آمریکا و اسرائیل نیز بالا بود چون تصور می‌رفت که نتانیاهو با وجود هشدارهای آمریکا، برای حمله پیشگیرانه علیه تاسیسات هسته‌ای ایران آماده می‌شود. در آن زمان بود که «نیترو زئوس» فورا به عنوان یک گزینه احتمالی برای اوباما سربرآورد که راهی برای از کار انداختن اجزای مهم تاسیسات ایران بدون شلیک حتی یک تیر بود؛ با این حال طراحان هشدار داده بودند که چنین طرحی در صورت اجرا به‌طور بالقوه می‌تواند تاثیری قابل توجه بر غیرنظامیان داشته باشد، به‌خصوص اگر برق و ارتباطات بخش‌های وسیعی از ایران قطع شود.

در شرایطی که پنتاگون خود را برای یک درگیری گسترده آماده می‌کرد، سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا هدف محدودتری داشتند. اینکه چطور سایت زیرزمینی فردو را از کار بیندازند. این تلاش در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ که ایران تصمیم گرفت ۳ هزار سانتریفیوژ به نیروگاه فردو اضافه کند، تشدید شد. برنامه توسعه کرم کامپیوتری برای حمله به سایت فردو زمانی مطرح شد که اوباما و دیگر قدرت‌های جهان در سپتامبر ۲۰۰۹ از وجود تاسیسات زیرزمینی فردو پرده برداشتند. هنوز مشخص نیست جاسوسان آمریکایی قصد داشتند چطور به این سایت دسترسی پیدا کنند. مشخص نیست در صورت وقوع این حمله، تا چه حد می‌توانست موفقیت‌آمیز باشد. این مساله نیز نامشخص است که سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی تا چه میزان در مورد این برنامه با یکدیگر همکاری می‌کردند، به‌ویژه پس از آنکه رژیم صهیونیستی بدون آزمایش‌های کافی نسخه‌ای از کرم استاکس‌نت را تولید کرد و همین مساله منجر به فاش شدن استفاده از این کرم شد.