سعید افشار
در یک تندپیچ حساس تاریخی به سر می‌بریم، پس از ماه‌ها تلاش نفسگیر گروه‌های مذاکره‌کننده و تدابیر مقام معظم رهبری و دولت یازدهم، برجام به سرانجام رسید و از سوی دیگر با مبادله زندانیان دو کشور ایران و آمریکا، گامی موثر در جهت ایجاد تعامل سازنده با دنیا برداشته شد، امید که ادامه یابد. در این میان برخی عمدا یا سهوا بر این نکته اشاره می‌کنند که با اجرای برجام بسیاری از مشکلات کشور حل خواهد شد، بدیهی است که این‌گونه نخواهد بود.

اقتصاد ما متاسفانه دارای ساختاری معیوب برای پیمودن راه رشد و توسعه است.برخی ابهامات در بحث مالکیت خصوصی، مشخص نبودن استراتژی توسعه کلان کشور و تدوین برنامه‌های توسعه به شکل آرمان‌ها و آرزوها و نه عملیاتی و کاربردی و ده‌ها مطلب دیگر. یک مثل ژاپنی می‌گوید: «قبل از اینکه به فکر چگونه بردن باشید به فکر این باشید که چگونه نبازید.» در کشور ما متاسفانه بیشتر بودجه سالانه صرف پرداخت حقوق کارکنان دولت و شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی یا بازنشستگان و مقرری بگیران می‌شود، آمار دقیق موجود نیست ولی شاید بیش از 60 درصد بودجه صرف چنین هزینه‌هایی می‌شود. ما پیشنهاد می‌کنیم قبل از تدوین برنامه‌های رشد و توسعه، دولت حجم هزینه‌های خود را کم کند. در پیام‌های نوروزی دو دهه گذشته مقام معظم رهبری بارها بر صرفه‌جویی تاکیده شده است. پیشنهاد می‌کنیم دولت از عمل به دو پیشنهاد زیر شروع کند:

1- پرداخت یارانه‌های نقدی چهل و پنج هزارتومانی و پرداخت آن به 75 میلیون نفر واقعا به‌صورت معضلی درآمده است. بدیهی است که بسیاری به آن نیاز جدی ندارند. پیشنهاد می‌کنیم این مقرری فقط به مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی تعلق گیرد و کسانی که دارای پرونده در آن سازمان هستند. دلیلی برای پرداخت به همه وجود ندارد. با این صرفه‌جویی بار مالی قابل‌توجهی از دوش دولت برداشته خواهد شد.

2- طرح تحول نظام سلامت که متاسفانه مسیر بیراهه‌ای را دارد می‌پیماید، بار مالی سنگینی را به دولت تحمیل می‌کند. دلیل آن انتخاب اشتباه راه و روش است. متاسفانه طرح تحول نظام سلامت به جای افزایش سطح آموزش و بهداشت آحاد جامعه با هدف بیمار نشدن، صرفا درمان را هدف گرفته، این به‌جز تحمیل هزینه به دولت و به‌خصوص شرکت‌های بیمه و تامین اجتماعی نتیجه خاصی عاید نکرده است. جا دارد موضوع طرح تحول نظام سلامت بازنگری مجدد شود. در حال حاضر تامین اجتماعی، شرکت‌های بیمه و دولت صدها میلیارد تومان به دلیل اجرای نادرست طرح، بدهی بالا آورده‌اند.

به باور ما، با این دو گام تا حدودی از فشار به دولت کاسته خواهد شد. این کار به شجاعت مدیران، همگامی مردم و حمایت مراجع عالیقدر و ائمه جمعه نیاز دارد و شانس همیشه با شجاعان است. گاهی عقب‌نشینی و گام‌هایی به پس، شجاعت بیشتری لازم دارد تا اینکه اصرار به ادامه راهی نادرست داشته باشیم.