مقامات، مردم را به آرامش دعوت کردند؛
اعتراضات بازاریان به نرخ ارز
افزایش قیمتها و نوسانات نرخ ارز در بازار طی دو روز گذشته منجر به بروز اعتراضاتی در میان بازاریان تهران شده است. بر اساس گزارشهایی که خبرگزاریها از جمله ایرنا، ایسنا، ایلنا، فارس، خبرآنلاین و خبرگزاری صداوسیما منتشر کردهاند، روز یکشنبه جمعی از کسبه و موبایلفروشان مجتمع تجاری علاءالدین تهران، با تجمع در خیابان جمهوری اسلامی و بستن مغازههای خود، نسبت به نوسانات شدید نرخ ارز و آسیب رسیدن به بازار موبایل اعتراض کردند.
آنطور که ایسنا به نقل از برخی کسبه نقل کرده است، افزایش لحظهای قیمت ارز طی هفتههای اخیر، امکان قیمتگذاری دقیق کالا و انجام معاملات را از فعالان بازار گرفته و فضای بیاعتمادی میان فروشنده و خریدار ایجاد کرده است. به باور آنان، نوسانات غیرقابل پیشبینی نرخ ارز باعث شده بسیاری از فروشندگان از انجام معامله خودداری کنند و مشتریان نیز در انتظار ثبات نسبی بازار، خریدهای خود را به تعویق بیندازند. تجمع روز یکشنبه پس از کمتر از یک ساعت، با گفتوگوهای صورت گرفته، خاتمه یافت و بیشتر مغازهها فعالیت خود را از سر گرفتند. با این حال این تجمعات اعتراضی دیروز نیز ادامه داشت.
براساس فیلمهای منتشر شده در فضای مجازی، خبرگزاری صداوسیما و گزارش ایسنا، حوالی ساعت 11 دیروز بازار موبایل تهران در محدوده پل حافظ، پاساژ علاءالدین و مجتمع چارسو، شاهد تجمع و اعتراض جمعی از کاسبان و مغازهداران در اعتراض به نوسانات قیمت ارز و طلا در روزهای اخیر بود. براساس آنچه ایسنا در گزارش خود از این تجمعات اعتراضی منتشر کرده است، کسبه حاضر در تجمع دلیل اصلی اعتراضات را نوسانات شدید بازار ارز عنوان کردند؛ نوساناتی که به گفته آنها، عملا امکان معامله، قیمتگذاری و حتی تامین کالا را از فعالان این صنف سلب کرده است.
ایرنا نیز دیروز در گزارشی از تعطیلی یا نیمهتعطیل شدن مغازه جمعی از بازاریان و کسبه برخی نقاط در محدوده بازار تهران خبر داد. براساس این گزارش به دنبال این تجمعات اعتراضی عدهای نیز نسبت به وضعیت نرخ ارز و وضعیت اقتصادی در برخی از محدودههای بازار از جمله سبزهمیدان و چهارراه استانبول شعارهایی را سر دادند. به نوشته ایرنا، وضعیت این روزهای بازار ارز بر وضعیت اقتصادی و خرید و فروش تاثیر گذاشته و بازاریان نسبت به این وضعیت معترضاند. از سوی دیگر ایلنا نیز دیروز از بسته شدن مغازهها از سوی جمعی از بازاریان در محدوده بازار در اعتراض به وضع معیشتی و اقتصادی و نوسانات شدید نرخ ارز خبر داد. به گزارش این خبرگزاری، معترضان همچنین شعارهایی در اعتراض به وضع موجود در محدوده لالهزار تا سبزهمیدان و بابهمایون سر دادند. فارس نیز دیروز از اعتراض شماری از کسبه و بازاریان در محدوده خیابان لالهزار تهران، در اعتراض به مشکلات اقتصادی از جمله افزایش قیمتها و مشکلات تامین کالا، خبر داد.
اطمینان به مردم برای حل مشکلات
به دنبال این تجمعات اعتراضی روز گذشته تیم اقتصادی دولت نیز با موضوع سیاستهای ارزی، تجاری و معیشتی مردم در بانک مرکزی جلسه تشکیل داد. در همین حال علیاکبر پورجمشیدیان، معاون امنیتی و انتظامی و قائممقام وزیر کشور با هشدار نسبت به اثرگذاری فضاسازیهای روانی بر بازار ارز، از مردم و بازاریان خواست با صبر و همراهی، تحتتاثیر القائات دشمن قرار نگیرند. وی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت بازار ارز و انتقادات نسبت به نوسانات ارزی اظهار کرد: همه دستگاههای مسوول از جمله دولت به شدت دنبال آن هستند که مشکلات و نوسانات ایجاد شده در بازار را حل کنند.
به گزارش ایسنا، وی همچنین تاکید کرد: امروز امکانات و کالا به اندازه کافی در کشور وجود دارد و از این جهت هیچ مشکلی نداریم؛ هم باید بازار با آرامش کار خود را دنبال کند و هم مردم نگرانی نداشته باشند. وی از مردم و بازاریان خواست تا همراهی کنند. در واکنشی دیگر احمد بخشایشاردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی در گفتوگو با ایلنا در واکنش به این تجمعات ضمن اشاره به سخت شدن وضعیت معیشتی مردم گفت: اگر این گروهها میخواهند کار درست شود باید در حد شعارهای اقتصادی و صنفی باقی بماند. این به نفع کشور، دولت و مجلس است. ما هم وظیفه داریم که شعارهای گروهها را در همان حد بررسی کنیم و به آن بپردازیم. وی افزود: اگر قرار باشد انتظارات اقتصادی به انتظارات سیاسی تبدیل شود خیلی مشکلات ایجاد میشود.
تاکید اژهای بر شناسایی عوامل نوسانات ارزی
در کنار این توصیهها روز گذشته محسنیاژهای، رئیس قوه قضائیه طی سخنانی در نشست شورایعالی قوه قضائیه، با اشاره به مبحث نوسانات ارزی گفت: در مساله نوسانات ارز، علاوه بر آسیبشناسی، باید عوامل این مسائل شناسایی شوند و چنانچه کسی مقصر است، نباید تقصیر او دست کم گرفته شود.
به گزارش میزان، او با اشاره به عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات از سوی برخی گفت: چندی پیش معاون ارزی بانک مرکزی اعلام کرد که ۱۸میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات به کشور بازنگشته است؛ درحالیکه بازگشت این مقدار ارز میتواند برطرفکننده بسیاری از نیازمندیهای دولت باشد. از سوی دیگر مسوول دیگری از بانک مرکزی اعلام کرد که ۹۰۰ کارت بازرگانی اجارهای با ۱۵میلیارد دلار تعهد ارزی شناسایی شده است؛ خب چه کسی این کارتهای بازرگانی را صادر کرده است؟ چه کسی تشخیص داده است که گیرنده این کارتها، حقیقتا بازرگان است؟ آنها مسوول هستند؛ نمیتوان ساده از کنار کار آنها گذشت؛ بله، قطعا کسی که کارت بازرگانی خود را به فرد دیگری داده است و او ارز حاصل از صادرات را بازنگردانده، مقصر است، اما تکلیف کسی که برای یک فرد غیراهل که بازرگان نیست، کارت بازرگانی صادر کرده، چه میشود؟ رئیس قوه قضائیه در همین راستا به رئیس سازمان بازرسی کل کشور و سایر مسوولان ذیصلاح دستور داد تا در شناسایی و برخورد با مرتکبان و عوامل نوسانات ارزی، تسریع داشته باشند. وی تصریح کرد: قطعا کسانی که در این زمینهها مقصرند یا قصور دارند و کمکاری و اهمال کردهاند، قابل اغماض نیستند و این روند، قابل ادامه نیست.
هشدار به اخلالگران اقتصادی
رئیس قوه قضائیه در ادامه سخنانش اظهار کرد: امروز شاهد هستیم که دشمن برای کاهش تابآوری مردم، بر روی عملیات روانی و فشار اقتصادی و معیشتی به صورت همزمان، متمرکز شده است. وی تصریح کرد: در شرایط فعلی، وظیفه ما بسیار سنگین و خطیر است؛ نباید لحظهای از حربهها و ترفندهای دشمن غافل شویم. رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: کسانی که در راستای هدف دشمن، فشار مضاعف بر مردم و معیشت مردم وارد میآورند، کسانی که حتی ممکن است قصدشان با قصد دشمن، یکسان نباشد، اما عملا با کاری که میکنند همان خواسته دشمن را تامین میکنند؛ باید به این افراد، هشدار و انذار دهیم و چنانچه توجه نکردند، ضروری است توسط دستگاههای ذیصلاح، با جدیت تعقیب و مجازات شوند؛ مجازاتی که متناسب با عمل آنها در شرایط امروزی است. باز هم تاکید میکنم که حتی ممکن است قصد این افراد ضربه به نظام نیز نباشد، اما عملشان، همان خواسته دشمن را محقق میکند. اژهای با بیان اینکه جرم اخلال در نظام اقتصادی، در حد فساد فیالارض است، بر برخورد قانونی و قاطع با مخلان امنیت روانی و اقتصادی مردم تاکید کرد.
همچنین علی صالحی، دادستان تهران در جلسه شورای نظارتی ـ مشورتی دادسرای ناحیه ۳۲ تهران، با اشاره به شرایط خاص اقتصادی کشور، بر ضرورت تسریع در رسیدگی به پروندههای معوق، به ویژه پروندههای مرتبط با تعهدات ارزی تاکید کرد. این نخستین بار نیست که نوسانات ارزی و افزایش قیمتها منجر به بروز اعتراضاتی در کشور میشود. پیش از این نیز دو بار (دی 96 و تیرماه 97) افزایش بیرویه نرخ ارز و گرانیها با برگزاری تجمعاتی اعتراضآمیز از سوی بازاریان در تهران و برخی شهرها از جمله مشهد روبهرو شده بود.