IMG_6606 copy

این موضوع هنوز در کشور جا نیفتاده و همیشه از این محل ضربه می‌‌‌خوریم. به این صورت که لکوموتیو خریداری شده و این خریداری یک بار اتفاق می‌‌‌افتد اما نگهداری آن یک فرآیند دائمی و شبانه‌روزی به مدت ۳۰ سال است. اما نه تنها سخت‌افزارهای لازم و آموزش‌‌‌های کافی برای موضوع «نت» ایجاد نشده بلکه هزینه کافی نیز برای آن در نظر گرفته نمی‌شود و همیشه از این موضوع ضربه می‌‌‌خوریم. هرچه آن ماشین و دستگاه تکنیکی‌‌‌تر و های‌تک‌‌‌تر باشد، معضلات بیشتری برای موضوع نگهداری و تعمیرات دارد.

در حال حاضر لکوموتیوهای زمین‌گیر زیادی در کشور وجود دارند و جزو کشورهایی با بالاترین آمار در این زمینه هستیم. زمانی این معضل در بخش دولتی وجود داشت اما اکنون این موضوع به بخش خصوصی نیز سرایت کرده است. مشکلات نگهداری و تعمیرات به صورت ریشه‌ای برطرف نشده است. در صورتی که با حدود یک‌پنجم هزینه خرید یک لکوموتیو جدید، می‌توان یک لکوموتیو متوقف را راه‌اندازی کرد. باید بودجه، اعتبار و وام برای این موضوع در نظر گرفته شود تا حدود 100 تا 200 دستگاه لکوموتیو متوقف در کشور راه‌اندازی شود، اما این اقدام صورت نمی‌گیرد.

متاسفانه این مشکل در همه جا وجود دارد؛ در بعضی از شرکت‌های خصوصی مالک لکوموتیو و واگن به اهمیت تعمیر و نگهداری واقف نیستند و این موضوع در هزینه‌‌‌های آنها به صورت کامل دیده نمی‌‌‌شود. این موضوع جنبه‌‌‌های مختلفی دارد. زمانی به علت سود بیشتر از هزینه‌های «نت» صرف‌نظر می‌شود. این دیدگاه کوتاه‌مدت بوده و ممکن است به مدت یک یا دو سال سود شرکت را افزایش دهد اما در نهایت به شرکت ضربه می‌‌‌زند. سیستم‌های حسابداری موجود نیز نمی‌تواند این موضوع را محاسبه کند. اگر سیستم‌های حسابداری و حسابرسی، لکوموتیوهای متوقف را جزو زیان شرکت حساب کنند، دیگر شرکتی با چهار لکوموتیو متوقف، سود‌ده به حساب نمی‌‌‌آید.

در زمینه نگهداری و تعمیرات باید بیشتر صحبت شود و حتی باید برای آن سمینار گذاشته شود. متاسفانه عزمی برای این موضوع در کشور وجود ندارد و این موضوع نیز صرفا منحصر به بخش دولتی نیست. بسیاری از شرکت‌های بخش‌خصوصی نیز وجود دارند که اهمیت موضوع «نت» را درک نکرده و هزینه‌‌‌های «نت» را جزو اولویت‌‌‌های خود نمی‌‌‌دانند. این موضوع باعث می‌شود که شرکت در بلندمدت لطمه دیده و درآمد خود را از دست بدهد؛ زیرا یک لکوموتیو متوقف درآمدی نداشته، بلکه هزینه دارد. معضل دیگر این است که هر لکوموتیوی که به علت نبود هزینه تعمیر و نگهداری متوقف شود، سریعا به قطعه یدکی برای سایر لکوموتیوها تبدیل شده و قطعات آن باز  و در سایر لکوموتیوها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این صورت که لکوموتیوی که می‌توانست با 10 واحد هزینه بازسازی و راه‌اندازی مجدد شود، بعد از دو ماه با 100 واحد هزینه نیز راه‌اندازی مجدد نمی‌شود، زیرا اکثر قطعات آن برداشته شده است.

مساله نگهداری و تعمیرات بسیار حائز اهمیت بوده و از تولید و ساخت برای کشور مهم‌تر است. اما در عمل، تولید دستاورد تلقی شده و در رسانه‌‌‌ها نیز بازتاب بیشتری دارد. در صورتی که شرکتی توانسته باشد بعد از مدت 10 سال تمامی لکوموتیوهای خود را سرپا و قابل بهره‌برداری نگه دارد، عمل بسیار مهمی را انجام داده که باعث صرفه‌جویی و بهره‌وری شده است. زیرا عمر صنعتی یک لکوموتیو 30 سال است و باید در این مدت از آن بهره‌برداری صورت گیرد. در صورتی که طبق آمارهای موجود شرکت‌هایی هستند که تنها 4 سال بعد از خرید تعدادی لکوموتیو حدود ۳۰ تا 40‌درصد ناوگان‌شان متوقف شده و این مشکل بزرگی است.