تصویب سند توسعه حمل‌ونقل همگانی؛ شهرسازی ریل‌پایه

مدیرکل دفتر طرح‌های کالبدی وزارت راه و شهرسازی با اعلام خبر تصویب سند توسعه حمل‌ونقل همگانی (شهرسازی ریل پایه) در پنجمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۹۶، گفت: سند فوق در سه سطح ملی، منطقه‌ای و شهری، سیاست‌ها را موردتوجه قرار می‌دهد. زهره داوودپور درباره سند توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی که پیش‌تر تحت‌عنوان سند شهرسازی ریل‌پایه شناخته می‌شد و در پنجمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۹۶ نیز با حضور وزیر راه و شهرسازی بار دیگر بررسی و با نظر اعضای اصلی شورای به تصویب رسید و مصوبه آن نیز به‌زودی ابلاغ می‌شود نکاتی را مطرح کرد.

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، داوودپور گفت: مصوبه ۹۵/۱۱/۱۱ شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، رویکرد کلی شهرسازی ریل‌پایه را موردتوجه قرار داده است. در آن مصوبه، بر ضرورت هماهنگی بین سیاست‌ها و برنامه‌ها تاکید شده و همچنین تاکید شده تا اقدامات حوزه حمل‌ونقل، سیاست‌ها و برنامه‌های نحوه استفاده از اراضی در تمامی سطوح در بخش کاربری اراضی مورد توجه قرار بگیرد. همچنین مقرر شده تا تمامی سیاست‌ها و برنامه‌ها در کمیته فنی شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران، بررسی و نهایتا به تصویب شورای‌عالی برسد. وی ادامه داد: کمیته فنی طرح‌های فرادست این موضوع را طی جلسات مختلف و همچنین در جلسه مورخ۲۰ خردادماه با حضور اعضای مختلف طرح‌های فرادست تشکیل داد و براساس نظراتی که آنجا مطرح شد، طرح فوق تحت‌عنوان سند توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی در پنجمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۹۶ با حضور وزیر راه و شهرسازی بررسی و با نظر اعضای اصلی شورا تصویب شد.

وی افزود: تغییر عنوان از سند شهرسازی ریل‌پایه به سند توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی به این دلیل اعمال شده که سیاست‌های شهرسازی ریل‌پایه بخشی از سیاست‌های حمل‌ونقل همگانی تلقی می‌شود و مقرر شد تا عنوان سیاست‌های همگانی به جای شهرسازی ریل‌پایه به تصویب برسد. داوودپور گفت: این سند در سه سطح ملی، منطقه‌ای و شهری، سیاست‌های کلی را موردتوجه قرار می‌دهد. به گفته این مقام‌مسوول، سند توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی در سطح ملی، انسجام بین شبکه‌شهری و خطوط حمل‌ونقل همگانی مخصوصا ریلی را مورد توجه قرار داده است. در سطح منطقه‌ای و حومه‌های شهری نیز نحوه استفاده از ترن‌ها و سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی برای پاسخگویی به انسجام عملکردی مدنظر بوده و تلاش شده تا به آن پاسخ داده شود.

داوودپور ادامه داد: در سطح شهرها هم سعی شده تا موضوع حمل‌ونقل همگانی که البته TOD یکی از رویکردهای آن در تهیه طرح‌های توسعه و عمرانی است مورد توجه قرار بگیرد. وی گفت: مقرر شد دستورالعملی نیز برای آنکه چگونه رویکرد TOD مورد توجه قرار گیرد و تاثیرات آن در چارچوب تهیه طرح‌های توسعه و عمران دیده شود ظرف مدت حداکثر ۶ ماه از سوی مشاور و با نظر کمیته فنی شورای‌عالی شهرسازی آماده شود تا در دستور کار شورای‌عالی شهرسازی و معماری برای تصویب و ابلاغ قرار گیرد. این شهرساز و مدیرکل شهرسازی تصریح کرد: وظیفه‌ای که شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران برعهده دفتر طرح‌های کالبدی و کمیته طرح‌های فرادست در خصوص نهایی‌شدن سند توسعه شهرسازی ریل‌پایه گذاشته بود طی جلسات متعدد بررسی و بحث در مورد آن، ۲۲ خردادماه در پنجمین جلسه شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران به تصویب رسید و تحت عنوان سند توسعه حمل‌ونقل همگانی مورد توجه قرار گرفت که راه‌آهن نیز به‌عنوان یکی از زیرمجموعه‌های آن سند به‌عنوان اولویت اساسی مطرح خواهد بود.

وی همچنین گفت: نقدهایی به برخی از بندهای سند وارد است که در آن برخی از نهادهایی را درگیر کار خواهد کرد که در سلسله مراتب تشکیلاتی و تصویبی از جایگاه لازم برخوردار نیستند. مقرر شده، اصلاحاتی در برخی از بندهای سند داده شود. گفتنی است، سند توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی دارای اهداف کلان و خردی است که به شرح زیر است: اهداف کلان؛ هدف کلان توسعه شهری و منطقه‌ای مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی، ایجاد یکپارچگی میان توسعه شهری و منطقه‌ای با حمل‌ونقل همگانی است که منجر به ارتقای قابلیت زیست پذیری شهرها و کیفیت زندگی شهروندان می‌شود. اتخاذ این نگرش فضایی و شهر نگر با مشارکت حداکثری تمامی کنشگران و ذی‌نفعان، توسعه اجتماعات محلی، ارتقای حس تعلق شهروندان و کنشگران در راستای اهداف توسعه پایدار و بازآفرینی شهری خواهد شد.

اهداف خرد

الف- برنامه‌ریزی توسعه‌شهری و منطقه‌ای بر اساس یکپارچگی سامانه‌های حمل‌ونقل و کریدورها و شبکه حمل‌ونقل همگانی (با امکان ارتقا به سامانه‌های ریلی در صورت لزوم)

ب- تلفیق فعالیت‌ها، عملکردها و کاربری‌های جاذب شهری و ایستگاه‌ها با امکان دسترسی به سامانه‌های حمل‌ونقل غیرموتوری (پیاده روی و دوچرخه‌سواری)

ج- توسعه شبکه ملی و منطقه‌ای ریلی منطبق با موقعیت شهرها و مراکز کار و فعالیت و سکونت قابل توسعه و منطبق با طرح‌های توسعه و عمران ملی و منطقه‌ای.