استقبال از سرمایه گذاری در قطارهای سریع السیر

صنعت حمل‌ونقل ریلی ایران در چند ساله اخیر و به‌ویژه با اجرای برجام، خیز خوبی برای دست یافتن به اهداف مطرح شده برداشته است. ایران به دنبال ارتقای جایگاه خود در منطقه و ایفای نقش جهانی در این صنعت است. حضور گسترده شرکت‌ها و مقامات اروپایی و آسیایی در چهارمین نمایشگاه صنعت حمل‌ونقل ریلی، هفته گذشته در تهران، گواه این موضوع است. حالا مسیر ایران پس از اجرای برجام به‌گونه‌ای رقم خورده که مدیرعامل راه‌آهن از بهترین‌های دنیا برای فعالیت در هر یک از بخش‌های این صنعت، دعوت می‌کند. پورسیدآقایی در همایش فناوری قطارهای پرسرعت که هفته گذشته در حاشیه نمایشگاه صنعت ریلی برگزار شد، از آمادگی راه‌آهن برای استقبال از سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه قطارهای سریع‌السیر خبر داد.

استقبال از سرمایه‌گذاران ژاپنی

مدیرعامل راه‌آهن در همایش «فناوری قطارهای پرسرعت در ایران» با تشریح پروژه‌های قطارهای سریع‌السیر در دست اجرای کشور از اعلام آمادگی راه‌آهن ایران برای استقبال از سرمایه‌گذار مختلف ازجمله راه‌آهن ژاپن و شرکت‌های دارای تکنولوژی سریع‌السیر خبر داد. محسن پورسیدآقایی مدیرعامل راه‌آهن با بیان اینکه سیستم‌های ریلی سریع‌السیر تکنولوژی بسیار حساسی هستند، گفت: این سیستم‌ها تلفیقی از زیر بنا، ناوگان و بهره‌برداری و همچنین موضوعات استراتژیک و چند بعدی از جمله عوامل انسانی، عناصر مالی، بازرگان، مدیریتی و زیست‌محیطی هستند. وی افزود: نگاهی به پیشینه این سیستم نشان می‌دهد در سال ۱۹۵۵، سرعت قابل‌توجهی در اروپا یعنی آلمان، ایتالیا، انگلستان و به‌ویژه فرانسه به میزان ۳۳۱ کیلومتر در ساعت به ثبت رسیده و در اکتبر ۱۹۶۴، راه‌آهن ملی ژاپن بهره‌برداری از راه‌آهن کاملا جدید شینکانسن توکایدو را به طول ۵۱۵ کیلومتر از توکیو به ایستگاه راه‌آهن شین اوساکا، آغاز کرد، به‌طوری‌که شینکانسن توکایدو برای بهره‌برداری با سرعت ۲۱۰ کیلومتردر ساعت طراحی و بعد این سرعت افزایش یافته و خط آهن سریع‌السیر متولد شد. پورسید آقایی با اشاره به اینکه ژاپن با داشتن قطارهای سریع‌السیر با سرعت ۳۲۰ کیلومتر در ساعت یکی از کشورهایی است که از نیم قرن گذشته در پی احداث خطوط سریع‌السیر بوده، تصریح کرد: در همین راستا کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان، ایتالیا و انگلستان فناوری و ابداعاتی به وجود آوردند که مبنای توسعه سیستم‌های ریلی است. وی افزود: از سوی دیگر چین نیز سرمایه‌گذاری عظیمی در این حوزه انجام داده و با دارا بودن بیشترین خطوط ریلی و طولانی‌ترین خط قطار سریع جهان در این زمینه پیشرو است.

قطاری چینی با سرعت 465 کیلومتر در ساعت

معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: سرعت قطارهای سریع‌السیر چین ۳۵۰ کیلومتر در ساعت بوده و هم‌اکنون این کشور به دنبال بهره‌برداری از قطاری با سرعت ۴۶۵ کیلومتر در ساعت است. پورسیدآقایی خاطرنشان کرد: امروزه کشورهای متعدد اروپایی، با شبکه سراسری مرزی متصل هستند و به موازات سرمایه‌گذاری سنگین اروپا روی تونل‌ها و پل‌ها و سایر بخش‌های زیر بنایی و توسعه پروژه‌های این قاره، بسیاری دیگر خواهان اتصال به این شبکه طی سال‌های آینده خواهند بود.وی با بیان اینکه در سال‌های گذشته استفاده از حمل‌ونقل ریلی پر سرعت مورد توجه بوده است، گفت: در حال حاضر توجه به قطارهای سریع‌السیر در جهان رو به افزایش است و براساس آمار ارائه شده تا اول آوریل ۲۰۱۵ در کل جهان، ۲۹ هزار و۷۹۲ کیلومتر خطوط سریع‌السیر در حال بهره‌برداری بوده و براساس برنامه‌های کنونی، تا ۱۰ سال آینده، کشورهای جهان بیش از ۵۰ هزار کیلومتر خطوط ریلی پر سرعت خواهند داشت. مدیرعامل شرکت راه‌آهن با اشاره به پروژه‌های سریع راه‌آهن ایران، تصریح کرد: در حال حاضر چندین پروژه سریع‌السیر در محورهای مختلف ریلی از جمله راه‌آهن تهران - اصفهان، محور ریلی تهران- مشهد، محور قم - اراک، محور تهران - همدان، محور تهران - تبریز و همچنین محور ریلی اصفهان - شیراز در دست اجرا است.

وی افزود: هم‌اکنون ساخت خط سریع‌السیر محور قم - اصفهان به طول ۴۰۹ کیلومتر در حال اجرا است و برنامه حرکت این قطار بر مبنای سرعت ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت است. وی افزود: هم‌اکنون بخش اعظم عملیات زیرسازی در محور قم - اصفهان به پایان رسیده و عملیات زیرسازی مابقی مسیر کار در دست انجام است. به گفته وی؛ با بهره‌برداری از این پروژه زمان جابه‌جایی مسافر بین تهران و اصفهان به کمتر از ۲ ساعت خواهد رسید. پورسیدآقایی در ادامه به ارتقای دو خطه تهران - مشهد به طول ۹۲۶ کیلومتر و برقی و سریع‌السیر کردن این محور اشاره کرد و گفت: این اقدامات در این محور در دست اجرا است و با بازسازی و بهسازی زیربنا و تامین ناوگان مناسب طی ۴ سال آینده این مسیر به بهره‌برداری خواهد رسید. وی افزود: رساندن سرعت قطار از ۱۶۰کیلومتر به ۲۰۰ کیلومتر مبنای فعالیت‌های در دست انجام است. ضمن اینکه این مسیر ظرفیت جابه‌جایی ۳۵ میلیون مسافر و ۱۰ میلیون تن بار را دارد و با اتمام این پروژه زمان سیر قطارهای این محور از ۱۰ ساعت به ۶ ساعت کاهش خواهد یافت.

آقایی خاطرنشان کرد: سریع‌السیر کردن محورهای قم - اراک به طول ۱۴۶ کیلومتر، تهران - همدان به طول ۲۶۰ کیلومتر، تهران - تبریز به طول ۶۰۰ کیلومتر و اصفهان - شیراز به طول ۴۹۳ کیلومتر در دست اقدام است تا سرعت این محورها به ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت برسد.به گفته وی، در مجموع راه‌آهن ایران سریع‌السیر کردن بیش از ۲۸۰۰ کیلومتر خط را با جدیت دنبال می‌کند. مدیرعامل راه‌آهن یادآور شد: برای احداث و ایجاد این خطوط باید نیازهای این شیوه کارآمد حمل‌ونقلی از نظر سرمایه‌گذاری، تکنولوژی، سرعت، تراکم جمعیت، ظرفیت منطقه، هزینه‌های بهره‌برداری هر شبکه، محیط زیست و ابعاد اجتماعی مد نظر قرار گیرد. وی با بیان اینکه هزینه زیرساخت‌ها برای قطار پرسرعت بیشتر از هزینه زیرساخت برای قطارهای معمولی و کلاسیک است، گفت: به‌طور معمول، ساخت، بهره‌برداری و نگهداری این سیستم‌ها حداقل ۱۰ برابر خطوط راه‌آهن متعارف است و از نظر فنی، بهره‌برداری از سیستم‌های ریلی سریع‌السیر نیازمند قطارهای ویژه، خطوط اختصاصی ویژه و سیستم خاص سیگنالینگ است، البته هزینه‌ها یکسان نبوده و می‌تواند از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد. مدیرعامل راه‌آهن در پایان تصریح کرد: ما برای طرح‌های دارای توجیه اقتصادی نیاز به سرمایه‌گذار داریم و چنانچه راه‌آهن ژاپن و شرکت‌های دارای تکنولوژی سریع‌السیر، آماده سرمایه‌گذاری به صورت soft loan باشند استقبال کرده و آماده مذاکره در این خصوص هستیم.

احداث راه‌آهن سریع‌السیر در خط آهن تهران- شمال

مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر تاسیسات زیربنایی راه‌آهن نیز در همایش قطارهای پرسرعت از انتخاب خط آهن تهران- شمال به‌عنوان یک ایده برای احداث راه‌آهن سریع‌السیر خبر داد و ابراز امیدواری کرد این مهم در آینده عملیاتی شود. وحید علی قارداشی گفت: در حال حاضر موضوع راه‌آهن‌های سریع‌السیر و استفاده از قطارهای پرسرعت به یک اصل مهم در حمل‌ونقل ریلی کشورهای توسعه‌یافته و مهم‌تر از همه کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. وی افزود: اینکه راه‌آهن تا چه اندازه به درون کلان‌شهرها کشیده شده مستلزم هزینه‌هایی است که کشورهای پیشرفته این هزینه‌ها را از گذشته پرداخت کرده و امروز به پیشرفت‌های خوبی از جمله ساختار شهرسازی ریل‌پایه و مهم‌تر از همه استفاده از قطارهای پرسرعت؛ رسیده‌اند. علی قارداشی با اشاره به کشورهای انگلستان، فرانسه، اسپانیا و ژاپن در استفاده از خطوط پرسرعت و قطارهای سریع‌السیر در کلان‌شهرهای خود اظهار کرد: به‌طور مثال در لندن، پاریس، مادرید و توکیو شاهد خطوط پرسرعت ریلی هستیم که روزانه چند هزار قطار در آنها سیر می‌کنند و جدا از جابه‌جایی میلیونی مسافران، ارتباط و یکپارچگی خوب و قابل توجهی با دیگر خطوط حمل‌ونقلی چون مترو و اتوبوس دارند.

وی ادامه داد: ایستگاه پانکراس یکی از ایستگاه‌های مهم شهر لندن است که عمده قطارهای سریع‌السیر آن در حومه شهر به جابه‌جایی مسافران می‌پردازند. وی تاکید کرد: ساختار شهرسازی نیز در این شهر بر پایه ریل بوده به‌طوری‌که به مطلوب‌ترین شکل طراحی شده‌اند و مراکز مهم در اطراف راه‌آهن بنا شده‌اند. مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر تاسیسات زیربنایی راه‌آهن تصریح کرد: راه‌آهن و قطارهای سریع‌السیر شهر پاریس، مادرید و توکیو نیز از بهترین‌ها هستند، چرا که می‌توانند بهترین خدمات حمل‌ونقل ریلی با سرعت بالا را به مسافران ارائه دهند. وی خاطرنشان کرد: با الگو قرار دادن این شهرها، ایران نیز با اجرای راه‌آهن سریع‌السیر تهران- اصفهان خواستار رشد جابه‌جایی مسافران در شبکه ریلی و همچنین اتصال شبکه‌های حمل‌ونقلی مختلف به یکدیگر و توسعه خطوط و تسهیل مسافرت‌های حومه‌ای است.علی قارداشی خاطرنشان کرد: خط آهن تهران- شمال به‌عنوان یک ایده برای احداث راه‌آهن سریع‌السیر انتخاب شده است که امیدواریم در آینده عملیاتی شود.