در گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با مدیرعامل راه‌آهن مطرح شد
بهترین‌های ریلی دنیا در ایران
ملیحه ابراهیمی: «راه‌آهن ایران در ۵ سال آینده به اندازه ۷۰ سال گذشته توسعه و پیشرفت خواهد کرد.» این را معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران می‌گوید. محسن پورسیدآقایی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت که پس از اجرای برجام، راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با یک برنامه طراحی شده مشخص با بهترین‌های صنعت ریلی جهان وارد مذاکره و امضای توافق‌نامه شده و قرار است این همکاری‌ها را آغاز کند. او می‌گوید: شماره یک‌های دنیا در هر بخش از قطار سریع‌السیر تا برقی کردن خطوط و خرید تجهیزات و تکنولوژی‌های جدید این صنعت، برای همکاری برگزیده شده‌اند. ابتدا خبری از نتیجه دیدارهای متعدد با هیات‌های اروپایی بدهد، با توجه به فضای پسابرجام وضعیت مذاکرات با کشورهای خارجی چگونه است و چه پیشرفت‌هایی در مذکرات حاصل شده است؟
خوشبختانه با اجرایی شدن برجام شرکت‌های خارجی که برای حضور و فعالیت در ایران پیش‌قدم شده‌اند شرکت‌های معتبر و شماره یک‌های دنیا هستند، این به آن معنی است که ما در هر کشوری برای مذاکره و انعقاد توافق‌نامه حاضر شدیم کسانی بودند که بهترین‌های دنیا در رشته خود بودند. این نشان می‌دهد که همه صنایع بزرگ دنیا توجهشان به سمت بازار ایران جلب شده است به‌خصوص که دیگر کشورهای دنیا در شرایط رکودی قرار دارند. باید توجه داشته باشید که ایران تنها اقتصادی است که پس از تحریم‌ها سر بلند می‌کند و طبیعی است که بهترین و قوی‌ترین شرکت‌های دنیا تمایل به همکاری با ایران دارند.
مذاکرات برای همکاری با کدام کشورها در چه سطحی، چگونه و در چه زمینه‌هایی است؟
ما هم‌اکنون در آلمان با زیمنس موافقت‌نامه امضا کرده‌ایم و در فرانسه با آلستون در حال مذاکره هستیم. در روسیه نیز با راه‌آهن روسیه که بزرگ‌ترین شرکت ریلی روسیه است و بیش از یک میلیون پرسنل دارد و ۸۰ درصد حمل‌ونقل داخل روسیه را انجام می‌دهد وارد مذاکره شده‌ایم. ما همچنین در ایتالیا با راه‌آهن ایتالیا که در واقع بزرگ‌ترین مجموعه ریلی فعال در آن کشور است موافقت‌نامه امضا کرده‌ایم. در نهایت باید گفت ما بهترین‌های صنایع ریلی را در دنیا انتخاب کرده و برای همکاری برگزیده‌ایم. ما در کشور برای زمینه‌های همکاری با کشورهای خارجی طرح‌هایی را آماده کرده‌ایم که از سوی افراد حرفه‌ای و متخصص راه در کشور تهیه شده است و بر اساس آن وارد مذاکره در زمینه‌های خاص با کشور خاص می‌شویم. این بدان معنی است که ما به صورت تصادفی مجموعه خارجی را انتخاب نمی‌کنیم بلکه هر کشوری را بر اساس توانایی‌هایی که در حوزه خاصی دارد انتخاب کرده و وارد مذاکره می‌شویم.
تقسیم‌بندی کشورها به چه صورتی و بر اساس چه تخصص‌هایی است؟
در فرانسه ما بیشتر روی موضوع قطارهای حومه‌ای و طراحی و ساخت ایستگاه‌های بزرگ چند منظوره موافقت‌نامه امضا کرده‌ایم به این دلیل که فرانسه از این نظر در اروپا بهترین است. در ایتالیا نیز بیشتر روی موضوع قطارهای سریع‌السیر مذاکراتی انجام داده‌ایم به دلیل اینکه در سیستم قطارهای سریع‌السیر مدلی را در اختیار دارند که ما انتظار داریم. در حوزه قطارهای سریع‌السیر نیازمند مدلی هستیم که بتوانیم قطار سریع‌السیر را روی خط معمولی و خط سریع‌السیر هر دو برانیم و ایتالیا از این امکان برخوردار بود. با آلمان نیز روی موضوع تکنولوژی‌های جدید، برقی کردن و تولید آلات ناقله همچون لکوموتیو و ساخت آن در حال مذاکره هستیم.با روسیه نیز به صورت مشخص در زمینه برقی کردن خط گرمسار- اینچه‌برون که یک مسیر ترانزیتی است در حال مذاکره‌ایم و با توجه به اینکه این مذاکرات ۵/ ۱ سال قبل و پیش از اجرایی شدن برجام آغاز شده است از روس‌ها انتظار داریم که شرایط این قرارداد رقابتی باشد. مسیر مذاکرات نیز تاکنون بسیار خوب بوده است و تمامی کشورها صد در صد آمادگی خود را برای اعطای وام و استفاده از فاینانس اعلام کرده‌اند.
با توجه به این موارد مرحله بعدی چیست و آیا در این مسیر با چالشی مواجه هستید؟
فکر می‌کنم از این به بعد بیشتر ممکن است با مشکلات بوروکراسی‌های داخل ایران مواجه شویم چرا که همه این کشورها بدون استثنا آمادگی دارند که وام‌های ترجیحی به ایران بدهند و حتی ضوابط خودشان را کمی نرم‌تر نسبت به گذشته کنند. اما آنچه مهم است در فاینانس موضوع تامین پیش‌پرداخت است که هنوز ما در کشور در خصوص این موضوع فکر اساسی نکرده‌ایم. چراکه اگر قرار باشد سال آینده فقط در بخش ریلی ۱۰ میلیارد دلار از فاینانس خارجی استفاده کنیم باید ۱۵ درصد پیش‌پرداخت که از شروط اولیه فاینانس است بپردازیم این به آن معنا است که دولت ایران باید ۵/ ۱ میلیارد دلار پیش‌پرداخت برای وام خارجی بپردازد که موفق شود ۵/ ۸ میلیارد دلار وام دریافت کند. متاسفانه تاکنون راهکار روشنی برای تامین این میزان پیش‌پرداخت در کشور اندیشیده نشده است.
این پیش‌پرداخت باید از کجا تامین شود آیا دولت برای پرداخت آن محلی در نظر گرفته است؟
طبیعتا دولت باید این پیش‌پرداخت را تامین کند اما نیاز به قانون نیز داریم. به نظر من تامین این مبلغ از بودجه‌های موجود امکان‌پذیر نیست و باید دولت لایحه‌ای را در این خصوص پیش‌بینی کند و بر اساس آن مجوزی از مجلس گرفته شود تا بتوانیم این مبالغ را از صندوق توسعه ملی تامین کنیم. فکر می‌کنم با توجه به اولویت‌هایی که مقام معظم رهبری در توسعه صنعت ریلی تعیین کرده‌اند و همچنین ضرورت‌های توسعه این بخش برای توسعه اقتصادی کشور و همچنین تاکید رئیس‌جمهور باید برای تهیه پیش‌پرداخت فاینانس‌ها هر چه سریع‌تر از طریق تامین منابع از صندوق توسعه ملی اقدام شود.
اگر بخواهید وضعیت صنعت ریلی چند سال گذشته و در زمان تحریم‌ها را با فضایی که قرار است پس از تحریم‌ها به وجود آید مقایسه کنید، چه خواهید گفت؟
آنچه مسلم است این است که با اجرایی شدن برجام هر آنچه برای ما پیش از این آرزو بوده است امروز قابل اجرا است. به عنوان مثال شاید سال‌های سال قطار سریع‌السیر در ایران فقط یک آرزو بود اما امروز ما به دنبال اجرایی کردن مسیرهای سریع‌السیر و ایجاد چند خط سریع‌السیر تا چند سال آینده هستیم. برقی کردن مسیر تهران- مشهد نیز از اوایل انقلاب آغاز شده ولی هنوز به سرانجام نرسیده است. خوشبختانه بعد از رفع تحریم‌ها دولت چین دو میلیارد دلار وام ارزان قیمت به ایران برای برقی کردن این مسیر داد و ما امروز عملیاتی شدن این پروژه و برقی شدن مسیر تهران- مشهد ظرف چهار سال آینده را می‌بینیم. مهم‌ترین اتفاقی که افتاده این است که برنامه‌های ایران پس از اجرای برجام برای صنعت ریلی عملیاتی می‌شود و با فضای جهانی که امروز به وجود آمده ایران یک گام بلند اساسی در صنعت ریلی برداشته است، گامی که براساس آن می‌شود پنج سال آینده را با تمام دورانی که تا الان راه‌آهن داشته است، مقایسه کرد. صنعت ریلی ایران در پنج سال آینده به اندازه تمام ۷۰ سالی که راه‌آهن داشته است توسعه و پیشرفت خواهد کرد. همه اینها قابل دستیابی است و البته الزامات زیادی دارد که باید برای تحقق آن تلاش کنیم. به اعتقاد من اگر نتوانیم از فضای پساتحریم برای پیشبرد فضای اقتصادی‌مان استفاده کنیم، از ناتوانی خودمان در کشور است.
ارسال نظر