اخبار تجارت

کشاورزی باید پایدار و سودآور باشد؛ اما بدون درنظر گرفتن هزینه‌های پیدا و پنهان کشاورزی، کاشت هر محصول خوراکی برای کشاورزان منفعت دارد. بی‌توجهی به هزینه خودکفایی در کشاورزی در حالی دهه‌هاست محور کار اقتصاد ایران بوده که مصرف آب و فرسایش خاک در این بخش به سطح کم‌سابقه‌ای رسیده است. موضوعی که نتیجه طبیعی تولید غذا برای ۸۵میلیون نفر بدون توجه به بهره‌وری منابع بوده است. اقلامی نظیر برنج و گندم از جمله محصولاتی هستند که سال‌هاست با هدف تامین امنیت غذا مبنای خودکفایی قرار گرفته‌اند. این ایده حتی اخیرا به محصولی مثل موز نیز رسیده است. غافل از اینکه در فقدان کشاورزی مکانیزه، بزرگ‌مقیاس و صنعتی در ایران، این تنها بهره‌برداری بیشتر از آب و خاک است که برای تولید بیشتر محصول مصرف می‌شود. استفاده از این شیوه اما در بلندمدت موجب فرسایش خاک و مصرف آب برای برداشت محصولاتی می‌شود که تولید آنها سود چندانی برای کشور ندارد.

تنش‌های تجاری میان ایالات‌متحده و بزرگ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین شرکای اقتصادی آن از روز سه‌شــنبه ‌شدت بیشتری به خود گرفته‌است، زیرا تعرفه‌های سنگین واشنگتن علیه کانادا، مکزیک و چین اجرایی شد و تلافی این کشورها را در پی داشت؛ در واقع حمله ترامپ با واکنش سریع پکن و اتاوا همراه شد که عملیات تلافی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جویانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای را درنظر گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. نتیجه این زد و خورد، افت ۱.۷تریلیون دلاری ارزش بازار سهام آمریکا و نزول بازارهای جهانی بود. شاخص S&P ۵۰۰ در وال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌استریت افت بیشتری را تجربه کرد و تمام سودهای خود را از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ از دست داد.

دنیای‌اقتصاد: سفیر روسیه در تهران با استقبال از تایید موافقت‌نامه تجارت آزاد میان جمهوری‌اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در شورای‌نگهبان تاکید کرد؛ این موافقت‌نامه، قراردادی برد-برد و کاملا سودمند برای هریک از طرفین است.

دنیای‌اقتصاد: وزیر جهادکشاورزی در نشست با فعالان کشاورزی و دام‌‌‌‌‌‌‌‌‌پروری شرق استان تهران، از چالش‌های اساسی این بخش، از جمله کمبود تخصیص آب، مشکلات حریم زمین‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کشاورزی و سودجویی واسطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در بازار محصولات کشاورزی سخن گفت و تاکید کرد؛ دولت مصمم است این موانع را برطرف‌کرده و از بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌برداران حمایت کند.

اعمال تعرفه‌‌‌‌‌‌‌ها از سوی ترامپ، قیمت برنج آمریکایی را به پایین‌ترین سطح خود رساند و تنش و نگرانی را به جامعه کشاورزان آمریکا تزریق کرد. کشاورزان برنج ایالات‌متحده نگران تاثیر تعرفه‌های ۲۵‌درصدی واردات هستند. از تاریخ ۴مارس این تعرفه‌ها معرفی شد و ایالات‌متحده این تعرفه را بر کالاهای کانادایی و مکزیکی اعمال کرده‌است. قیمت برنج آمریکایی نسبت به دو سال‌گذشته به پایین‌ترین مقدار خود رسیده‌است.

گیلان به‌صورت بالقوه یکی از مهم‌ترین استان‌ها، در نقشه اقتصادی کشور محسوب می‌شود. از این جهت که گیلان جزو معدود نقاط ایران است که با مشکل تنش آبی مواجه نیست، این استان سرسبز می‌تواند در حوزه کشاورزی پایگاه تولید کالاهای اساسی کشور باشد. علاوه‌بر این، گیلان به دلیل قرارگرفتن در مسیر کریدور شمال-جنوب از نظر ژئوپلیتیک، جایگاه ویژه‌ای دارد. دسترسی به مرزهای، زمینی، هوایی و دریایی می‌تواند این استان را به هاب منطقه‌ای در حوزه ترانزیت تبدیل کند.

ترامپ کمر به قتل صنایع صادراتی چین بسته و چین نیز در این بازی، دست پایین را دارد. شواهد گزارش اخیر موسسه آکسفورد نشان می‌دهد چرا چین دست به تلافی زد و صادرات بخش کشاورزی آمریکا را محدود کرد. صنایع حاضر در نوار ساحلی شرق و جنوب‌شرق چین بیشترین اثر را از جنگ تعرفه‌‌‌‌‌‌ها خواهند دید. کارخانه‌‌‌‌‌‌های پوشاک، لوازم‌خانگی، خودرو، باتری، قطعه‌‌‌‌‌‌، مواد معدنی، محصولات شیمیایی و تولیدات های‌تک نظیر کامپیوتر و تلفن‌همراه بسیاری در این منطقه قرار دارند که از تعرفه‌های ترامپ شوکه شده‌اند. به‌رغم اقدام تلافی‌‌‌‌‌‌جویانه چین اما این حرکت دردی از فوشان و دیگر نواحی صنعتی مستقر در ساحل چین دوا نمی‌کند.

دنیای‌اقتصاد: در شصت و هفتمین جلسه کارگروه توسعه صادرات غیرنفتی بر توسعه ظرفیت‌های زیرساختی حمل‌ونقل تاکید شد.

رئیس سازمان توسعه‌تجارت ایران، ضمن اشاره به رشد ۱۹‌درصدی صادرات غیرنفتی کشور در ۱۱ماه امسال، این میزان افزایش صادرات را مطلوب توصیف‌کرد و میزان صادرات را رکوردی جدید در تاریخ دانست که فاصله زیادی هم تا هدف‌گذاری برنامه توسعه هفتم ندارد.

دور نخست ریاست‌‌‌‌‌ جمهوری دونالد ترامپ در کاخ‌سفید و اعمال تحریم‌های سختگیرانه علیه ایران به کاهش قابل‌توجه فروش نفت ایران منتهی شد. کاهش درآمدهای ارزی در این دوره عامل صعود ۹۰۰‌درصدی قیمت دلار شد. تورم نیز شتاب قابل‌توجهی به خود گرفت. همه این موضوعات ممکن است با ظهور سیاست فشار حداکثری تکرار شود و به‌جز لطمه جدی به تولید و تجارت کشور، رفاه خانوارها را کاهش دهد. نایب‌‌‌‌‌رئیس اسبق اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»معتقد است؛ برای پیشگیری از وقوع این وضعیت، مذاکره یک ابزار مناسب است. به عقیده پدرام سلطانی تداوم تحریم‌ها می‌تواند موتور اصلی کاهش تاب‌‌‌‌‌آوری اقتصاد ایران در سال‌های آینده باشد.

اقتصاد اقیانوسی از سال‌۱۹۹۵، ۲.۵‌برابر رشد‌کرده و از میانگین رشد جهانی پیشی ‌گرفته‌است. در سال‌۲۰۲۳، تجارت کالاها و خدمات مرتبط با اقیانوس به بالاترین سطح خود یعنی ۸۹۹‌میلیارد دلار برای کالاها و ۱.۳‌تریلیون دلار برای خدمات رسید. این آمار بیانگر اهمیت روزافزون و چشمگیر فعالیت‌های دریایی برای کشورهایی است که در سواحل یا جزایر واقع شده‌اند.

روزنامه نیکی فاش‌کرده شرکت کشتیرانی ژاپنی اوشن‏‏‏‏‏‏‌نتورک اکسپرس(Ocean Network Express)، چیزی معادل ۲۵‌میلیارد دلار در بخش کشتیرانی سرمایه‌گذاری می‌کند. برمبنای گزارش این روزنامه این شرکت کشتیرانی تا سال‌مالی ۲۰۳۰ این مقدار را صرف توسعه‌تجارت کانتینری خواهد کرد. ژاپن قصد دارد تا سال‌مالی ۲۰۲۸، ۴۲ کشتی جدید بسازد تا ظرفیت خود را تا ۳۰‌درصد افزایش دهد. گروه ONE قرار است همچنین بودجه‌ای برای توسعه بنادر و خرید شرکت‌های فعال در این بخش اختصاص دهد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران با اعلام آمادگی در زمینه فعال‏‏‏‏‏‏‏‌سازی بخش‌خصوصی و مشارکت در تامین مالی پروژه‌های نیمه‏‏‏‏‏‏‏‌تمام، به ارائه راهکارهای اجرایی جهت تامین مالی پروژه‌های نیمه‏‏‏‏‏‏‏‌تمام دولت تاکید کرد. به گزارش اتاق ایران، صمد حسن‏‏‏‏‏‏‏‌زاده در دیدار با رئیس مجلس شورای‌اسلامی با اعلام آمادگی بخش‌خصوصی واقعی برای مدیریت واحدهای تولیدی دچار رکود، گفت: انتظار داریم نمایندگان مجلس شورای‌اسلامی در کنار دولت، در زمینه شناسایی واحدهای تولیدی که فعالیت آنها دارای توجیه اقتصادی است اما به دلیل مدیریت‏‏‏‏‏‏‏‌های ناصحیح دچار رکود شده‌اند، فعالانه عمل کنند و مدیریت این واحدهای تولیدی به بخش‌خصوصی واگذار شوند. حسن‏‏‏‏‏‏‏‌زاده با اشاره به تصویب بسته حمایتی دولت از صنایع برای جبران آثار ناشی از قطعی گاز و برق، اظهار کرد: از دولت و مجلس شورای‌اسلامی انتظار داریم که اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور را بازوی خود بدانند. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران افزود: بر اساس نظر کارشناسان، لازم است مدل تعیین حداقل دستمزد تغییر کند و برای هر گروه شغلی تخصصی، یک حداقل دستمزد تعیین شود. رئیس اتاق ایران همچنین درباره اصلاح قانون اتاق ایران در مجلس شورای‌اسلامی، ابراز امیدواری کرد؛ این اصلاح، در راستای چابک‏‏‏‏‏‏‏‌سازی و افزایش اثرگذاری اتاق‌های بازرگانی در کشور اعمال شود.

دنیای‌اقتصاد: محمدرضا طلایی، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران اعلام کرد؛ این سازمان با هماهنگی کارگروه‌های استانی، تاکنون حدود ۱۵ تا ۱۶‌هزار‌تن میوه و ۵۰۰‌تن خرما را در استان‌ها ذخیره‌سازی کرده‌است، همچنین ۲۰۰‌تن خرما به‌صورت متمرکز در تهران و ۵۰۰‌تن دیگر در کرمان ذخیره‌شده که در مجموع ۱۲۰۰‌تن برای عرضه در ایام نوروز آماده است. وی افزود: علاوه‌بر ذخایر استانی، ۶‌هزار‌تن میوه به‌عنوان ذخیره احتیاطی نگهداری شده تا در صورت کمبود، توزیع شود. مسوولیت تامین میوه در ۴ استان نیز به سازمان میادین میوه و تره‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‌بار سپرده شده‌است. درخصوص قیمت‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‌گذاری، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی تاکید کرد؛ قیمت مصوب خرما و میوه بر عهده کارگروه‌های استانی است و باید حدود ۱۵ تا ۲۰‌درصد کمتر از نرخ خرده‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‌فروشی در هر استان باشد. وی همچنین نرخ مصوب خرمای مضافتی در تهران را ۱۴۸‌هزار‌تومان، کبکاب ۷۰‌هزار‌تومان و کلوته را ۵۵‌هزار‌تومان اعلام کرد. زمان و میزان توزیع نیز بر اساس تصمیم کارگروه تنظیم‌بازار هر استان تعیین خواهدشد.

مهر: طرح تشدید و کنترل نظارت‌های بهداشتی در حوزه دامپزشکی در ایام نوروز و ماه مبارک رمضان در سراسر کشور آغاز شد. علیرضا رفیعی‏‏‏‏‏‏‌پور، معاون وزیر جهادکشاورزی و رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به اهمیت نظارت‌های بهداشتی در حوزه دامپزشکی، به تشریح اقدامات این سازمان در راستای تضمین سلامت فرآورده‌های خام دامی و پیشگیری از بیماری‌های مشترک بین انسان و دام که بالغ‌بر ۷۵‌درصد بیماری‌ها را شامل می‌شود پرداخت و گفت: سازمان دامپزشکی کشور مسوولیت سنگینی در قبال سلامت جامعه دارد و تلاش می‌کند تا با نظارت‌های دقیق، از انتقال بیماری‌های مشترک از دام به انسان جلوگیری کند. از ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۴ خورشیدی به دلیل افزایش مصرف فرآورده‌های پروتئینی، نظارت‌های معمول و همیشگی سازمان دامپزشکی کشور تشدید می‌شود؛ کمااینکه در قالب همین طرح طی سال‌گذشته، بیش از ۵۰۰‌تن فرآورده خام دامی غیرقابل‌مصرف از چرخه عرضه در ماه مبارک رمضان و ایام نوروز خارج شد، رقمی که در طول سال‌افزایش چشمگیری یافته‌است.

در خلأ یک پایگاه آماری دقیق و جامع و استفاده از رویکردهای جدید تنظیم بازار محصولات کشاورزی، سیاستگذار در تله رویکردهای قدیمی گرفتار شده و فعالان اقتصادی را با نااطمینانی جدی روبه‌رو کرده است. اما امنیت غذایی با ممنوعیت گاه و بی‌گاه صادرات مواد خوراکی به دست نمی‌آید.

دنیای‌اقتصاد: سخنگوی شورای‌نگهبان از تایید لایحه موافقت‌نامه تجارت آزاد بین جمهوری‌اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو آن خبر داد. به گزارش «ایسنا» هادی طحان نظیف؛ سخنگوی شورای‌نگهبان در صفحه شخصی خود در فضای‌مجازی نوشت: «لایحه موافقت‌نامه تجارت آزاد بین جمهوری‌اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو آن» پس از بررسی در جلسه شورای‌نگهبان، مغایر با موازین شرع و قانون‌اساسی شناخته نشد.»

دنیای‌اقتصاد: توزیع ۷۰‌هزار‌تن برنج خارجی در فروشگاه‌های زنجیره‌‌‌‌‌‌‌ای برای ماه مبارک رمضان و ایام عید نوروز برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی شده‌است. به گزارش مهر، بازار برنج در حدود ۲‌ماه اخیر دچار نوسان قیمتی بسیار شد و هر کیلوگرم برنج هاشمی ایرانی به حدود ۲۰۰‌هزار‌تومان رسید. کمبود کالا و عدم‌رقابتی‌بودن بازار منجر به افزایش قیمت‌ها شده و در این راستا با برنامه‌‌‌‌‌‌‌ریزی انجام‌شده از سوی وزارت جهادکشاورزی قرار است با واردات برنج خارجی این کسری جبران شود.

دنیای‌اقتصاد: در نشست رئیس اتاق ایران و سفیر استرالیا در تهران، بر توسعه همکاری‌ها در تجارت کالاهای غیرتحریمی و همچنین استفاده از روش‌های جایگزین مالی، تاکید شد.

۲۰مدیر صنعتی در پاسخ به «دنیای اقتصاد» چشم‏‏‌انداز بخش تولید در سال آینده را پرابهام توصیف کردند. دلیل این نگرش، اثرگذاری بالای متغیرهای اقتصادی و سیاسی بر محیط تولید است. از آنجا که اثر این متغیرها عمدتا از کانال ارز، دسترسی به مواد اولیه، قطعات، تجهیزات و فناوری به بخش تولید می‏‏‌رسد و حجم فروش صنایع را تحت تاثیر قرار می‌دهد، صنعتگران به سیاستگذار توصیه کردند به سمت حل و فصل مسائل کلان کشور نظیر تحریم و آزادسازی اقتصادی برود و برای باز کردن فضای کشور تلاش کند. پایش «دنیای اقتصاد» همچنین نشان می‌دهد گرچه گرانی ارز و کاهش دسترسی به محصولات خارجی در سال آینده، جایگاه محصولات داخلی را تقویت می‏‏‌کند، اما کاهش قدرت خرید مصرف‏‏‌کنندگان و شدت گرفتن تحریم، فروش اغلب رشته فعالیت‏‏‌های صنعتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پایش «دنیای اقتصاد» از مدیران ۱۴ رشته فعالیت صنعتی همچنین نشان می‌دهد ادامه داخلی‏‏‌سازی بدون دسترسی به فناوری روز جهان، اثر چندانی ندارد.

تجارت خارجی غیرنفتی کشور در ۱۱ماهه سال جاری با ۱۱.۲درصد افزایش به رقم ۱۱۷میلیارد دلار رسید. فرود عسگری، رئیس کل گمرک ایران، با اعلام این خبر که تجارت خارجی غیر‌نفتی کشور در ۱۱ماهه سال جاری با ۱۱.۲درصد افزایش به رقم ۱۱۷میلیارد دلار رسید، گفت: میزان وزنی تجارت خارجی غیرنفتی کشور در این مدت ۱۷۶میلیون و ۱۰۲هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۹.۲درصد افزایش نشان می‌دهد.

تجارت خارجی در سال۱۴۰۴ چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟ سه صاحب‌نظر عرصه تجارت در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با ترسیم دو مسیر پیش‌روی کشور در ۱۴۰۴ بر ضرورت حل و فصل مساله تحریم برای ایمن‌سازی دادوستد کالا در سال آینده تاکید کردند.

دنیای اقتصاد: در‌حال‌حاضر در ایران اصناف سهمی ۱۷درصدی از تولید ناخالص داخلی کشور دارند. قاسم نوده‌فراهانی، رئیس اتاق اصناف، در نشست با رئیس‌جمهور گفت: در دولت‌های گذشته وقتی تصمیم یا سیاستی برای بازار اتخاذ می‌شد، بدون دریافت نظرات مشورتی اصناف بود.

دنیای اقتصاد: براساس گزارش منتشرشده از کرملین، فلزات خاکی کمیاب به‌عنوان اولویت اصلی برای توسعه اقتصادی و رقابت‌پذیری روسیه محور کار دولت پوتین هستند. ظاهرا دولت روسیه در تلاش است پتانسیل صنعتی خود را از استخراج تا تولید کالاهای نهایی با فناوری بالا افزایش دهد. با‌این‌حال زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نیز بیکار ننشسته و با سفر به واشنگتن، چراغ سبز آمریکا برای همکاری را گرفته است.

دنیای اقتصاد: وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه بخش کشاورزی با ۳.۳درصد رشد بعد از نفت بیشترین رشد اقتصادی را دارد، گفت: بخش کشاورزی در حوزه صادرات نیز حدود ۳۵درصد رشد داشته است.

دنیای اقتصاد: موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و امیدواریم در فروردین یا اوایل اردیبهشت‌ماه عملیاتی شود.

حمایت سیاستگذار از راهبرد توسعه صادرات موجب شد تا غول‌های صنعتی کره‌جنوبی متولد شوند. مرور تاریخ توسعه این کشور کوچک در شرق آسیا نشان می‌دهد توسعه نیمه جنوبی کره نتیجه انتخاب یک راهبرد درست در محیط اقتصاد بود.

کشور عراق با توجه به قرابت دینی، فرهنگی و جغرافیایی یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران است، اما میزان واردات عراق از ایران از ۲۱‌درصد از کل واردات عراق در سال‌۱۳۹۸ به رقم ۱۲.۷درصد در سال‌۱۴۰۱ رسیده‌است. از دلایل عدم‌تحقق بهره‌مندی کامل از این ظرفیت می‌توان به «تاثیرات تحریم‌های آمریکا»، «وجود دیدگاه‌های مختلف نسبت به ایران در دولت عراق»، «صادرات ناپایدار»، «تغییر مکرر قوانین گمرکی»، «تعرفه گمرکی متفاوت در مرزها» و «عدم‌وصول کامل مطالبات ارزی» اشاره کرد.

دنیای‌اقتصاد: وزارت جهادکشاورزی پای تعهد خود است و باید کالاهای اساسی به قیمت ترجیحی به‌دست مصرف‌کننده برسد.