صفویه از شاه اسماعیل تا شاه عباس بزرگ‌ترین تمدن روز جهان را شکل داده بودند؛
ولی ظهور و سقوط این تمدن ۲۰۰ سال هم طول نکشید، ضمن اینکه اصلا آن موقع استعماری به ایران نیامده بود. وقتی هم استعمار در عصر قاجار وارد کشور شد، ما در قهقرا بودیم. بعد از شاه عباس، سقوط فرهنگی، اقتصادی، اخلاقی و اجتماعی ما آغاز شد. وقتی به قاجار می‌رسیم اصلا دیگر جامعه‌ای وجود ندارد که تفکر یا تحرکی وجود داشته باشد. این اندیشه‌های نو را هم خود شاهان قاجار به نوعی سبب شدند که به ایران وارد شود. خود فتحعلی شاه به اطرافیان نامه می‌نویسد که بروید ببینید در عثمانی و اطراف چه می‌گذرد. آن موقع تازه دربار می‌فهمد که دنیا دست چه کسانی است. فکر می‌کنم علت اصلی امتناع فکری در ایران تلاش صفویه برای تجدید دوران ساسانی در ایران بود.
به نقل از یک گفت‌وگو با دکتر پیروز مجتهدزاده، متخصص جغرافیای سیاسی