اقدام مجلسیان در تاسیس مدرسه ایتام
گروه تاریخ اقتصاد- آنچه می‌خوانید بخش دوم از خلاصه مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی در روز یکشنبه، ۸ آذرماه ۱۲۸۶ شمسی است: محقق‌الدوله: هر وقت که بنده از بازار عبور می‌کردم و اطفال یتیم هموطنان را در کوچه و بازار ویلان می‌دیدم بى‌نهایت این وضع را اسباب شرمسارى ملت می‌دانستم و از این رو لایحه نوشته‌ام که وکلا اقدام فرموده، مدرسه از براى ایتام افتتاح شده تا یک درجه از قید این ذلت برهیم. حاج امام جمعه: ما ایرانی‌ها خود را غیور می‌شماریم و همین‌طور هم بود و مسلمانان همیشه با غیرت بوده‌اند، ولى حالا می‌توانم صراحتا بگویم که آن غیرت و حمیت اسلامى نیست.
گروه تاریخ اقتصاد- آنچه می‌خوانید بخش دوم از خلاصه مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی در روز یکشنبه، 8 آذرماه 1286 شمسی است:
محقق‌الدوله: هر وقت که بنده از بازار عبور می‌کردم و اطفال یتیم هموطنان را در کوچه و بازار ویلان می‌دیدم بى‌نهایت این وضع را اسباب شرمسارى ملت می‌دانستم و از این رو لایحه نوشته‌ام که وکلا اقدام فرموده، مدرسه از براى ایتام افتتاح شده تا یک درجه از قید این ذلت برهیم.
حاج امام جمعه: ما ایرانی‌ها خود را غیور می‌شماریم و همین‌طور هم بود و مسلمانان همیشه با غیرت بوده‌اند، ولى حالا می‌توانم صراحتا بگویم که آن غیرت و حمیت اسلامى نیست. دولت آلمان سالى مبالغى خرج نموده و مکتب خانه براى ایتام تاسیس کرده است، اما ماها که مسلم هستیم و در حقیقت آنقدر هم فقیر نشده‌ایم در تمام ممالک ایران یک مکتب خانه براى ایتام تاکنون تاسیس نکرده‌ایم؛ چون فعلا چشم تمام اهالى به این مجلس است و در حقیقت اینجا مرکز است، این شرحى که جناب محقق‌الدوله گفتند و اقدام شده است بسیار خوب است که مکتب خانه براى ایتام به اسم مجلس تاسیس و افتتاح شود که سایر اهالى مملکت هم تاسى نموده در سایر بلاد هم مکتب خانه‌ها تاسیس نمایند که اطفال یتیم را تربیت و از قید ذلت برهانند و به عقیده بنده این کار از استحباب گذشته و به درجه وجوب رسیده است.
(در این موقع لایحه که از کمیسیون اداره مجلس نوشته شده بود قرائت شد.)
چون به توجهات کامله حضرت امام عصر عجل‌الله فرجه پیشرفت کلى در نیابت و امورات حاصل واساس مشروطیت استقرار پیدا کرده به شکرانه این موهبت کمیسیون اداره مجلس مقدس شورا در صدد برآمده که تاسیس مدرسه براى نونهالان بى‌بضاعت و اطفال یتیم درمانده وطن بنماید و نوگل‌هاى پژمرده دارالخلافه را به توجهى خاص از صدمات غیر مساعد طبیعت حفظ نماید، لهذا براى نیل به این مقصود چنین مقرر شد که از محضر وکلاى فخام استدعا شود که از وجه مقررى و حقوق وکالت به‌رسم اعانه ماهى دو تومان براى مصارف این امر خیر تمنا شود تا به همت عالیه و توجهات کامله محترمین عظام خدمتى بسزا به‌درماندگان وطن شود امید است از راه مکرمت دریغ از این جزئى مساعدت
نفرمایند.
صدیق حضرت: جناب ارباب جمشید اظهار می‌دارند که من از این اقدام خیر اطلاع نداشتم حالا که مطلع شدم تمام حقوق ماهانه وکالت خودم را از براى این مصرف خیر می‌دهم.
محقق‌الدوله: آقامیرزا ابوالحسن خان هم پنجاه تومان براى اثاثیه دادند و همچنین جناب حاجى امین‌الضرب تمام حقوق خود را و آقاى ناظم‌العلما هم ماهى ده تومان و حاجى خیاط باشى ماهى پنج تومان می‌دهند.
آقا سید حسن تقى زاده: از جناب وزیر جنگ استفسار می‌شود روز پنج شنبه اظهار شد در باب سربازهایى که شرارت کرده‌اند قرار شد تا روز شنبه جواب بدهند. دیروز که هیچ یک از وزرا حاضر نشدند، حال در باب قصاص قاتلین چه اقدامى شده است بفرمایند.
وزیر جنگ: آنها را دستگیر کرده در وزارت عدلیه مشغول استنطاق هستند.
آقا میرزا فضلعلى آقا: در باب مخزن می‌دانید که تا یک اندازه اراى اهمیت است و استحضار کامل از ترتیب آن لازم است و باید رسیدگى به تمام مخزن‌هاى ولایات شده و اینجا موجودى هر یک معین بشود.
وزیر جنگ: بعد از ارجاع این وزات به بنده به تمام ولایات اطلاع دادم و از تمام صورت خواستم و فعلاً مشغول صورت فرستادن هستند و از بعضى جاها صورت فرستاده‌اند و سایر جاها را هم تاکید کرده‌ام و مشغول رسیدگى
هستم.
آقا میرزا فضلعلى آقا: از قراری که بنده شنیده‌ام در این مدت رؤسا هر چه اسلحه از مخزن‌ها گرفته‌اند قبض داده‌اند و عین آن اسلحه به مخزن برگشت نکرده و حالا موجودى مخزن جز قبض چیز دیگرى نیست.
وزیر جنگ: آن هم معلوم است و صاحبان آنها معین هستند قبوض را می‌دهیم که تمام عینا برگردد.
حاج سید عبدالحسین شهشهانى: در باب خراسان که قورخانه خواسته‌اند مگر آنجا ذخیره نیست؟
وزیر جنگ: چرا هست، ولى حالا براى این وحشت اضافه خواسته‌اند این بود که یک مقدار کافى به‌توسط سپهدار فرستاده شده و یک مقدار هم فرستاده می‌شود.
آقا میرزا ابوالحسن خان: در باب اشخاصى که با سربازها نزاع کردند قرار شد تحقیق فرموده توضیحات بدهید آیا آن تحقیق تمام شده توضیح می‌توانید بدهید؟
وکیل‌الرعایا: آن اسلحه که از پاریس خواسته‌اند و بعضى حمل شده وارد مخزن شده و بعضى مانده می‌توان سوال کرد که ترتیب آن چیست و تماماً وارد شده یا نه؟
وزیر جنگ: آن اسلحه یک مقدارى وارد شده در مخزن است و اجرای آن در منزل بنده حاضرند و همه روزه اظهار می‌دارند که صندوق‌ها را باز نموده تحویل بگیرند و کرایه حمل آن را می‌خواهند و یک مقدارى هم در انزلى
است.
آقا میرزا محمود: غیر از آن سوالى که آقا میرزا ابوالحسن خان کردند دیگر ما حق سوال نداریم براى اینکه وزیر مسوول باید قبل از وقت به سوالاتى که می‌شود از طرف مجلس مسبوق باشد.
آقا میرزا فضلعلى آقا: آن مطلبى که بنده گفتم کرارا صحبت شده بود و جناب وزیر جنگ مسبوق بودند.
ارسال نظر