گروه تاریخ اقتصاد- نور چشما؛ خیرالحاج حاجی میرزا محمد در باب چرخ ریسمان ریسی و چلواربافی شبهه‌ای به خاطر من انداخت و مذکور نمود، بعضی چرخ و اسباب دارد که حرکت آن در خشکی و حمل‌و‌نقل آن به مال و عراده غیرمقدور است و نهایتش امکان دارد که تا ساحل ایران با کشتی برسد.
اگرچه این مطلب در نظر من چندان معتبر نیامد، زیراکه از پطرزبورغ و مسکو الی حاجی‌ترخان نیز خشکی است، و باید باعراده حمل‌و‌نقل شود. از انزلی الی دارالخلافه نیز همین حکم را دارد، اما از بابت احتیاط نیز این مطلب را به آن نور چشم می‌نویسم که آن عالیجاه و امین‌التجار هم ملتفت این معنی باشند که فی‌الواقع یک بار خبردار نشویم. هر چه اسباب خریده‌ایم، به ملاحظه عدم‌امکان حمل‌و‌نقل به دارالخلافه در بندر انزلی یا جای دیگر یا مازندران بی‌مصرف افتاده است. اگر این طور باشد کیفیت را قبل از خریدن چرخ و اسباب بنویسید، تا دستورالعمل جدید به شما بنویسم.
نامه بهارستان