هزینه‌های اقتصادی جنگ هشت ساله
حمله نظامی عراق علیه ایران طی سال‌های 1359 تا 1367 هزینه‌های فراوانی را به پیکره کشوری که تازه از تلاطم یک انقلاب بیرون آمده بود تحمیل کرد، اما نگاهی به ساختارهای اقتصادی کشور نشان می‌دهد که در دوران دفاع مقدس، دولت توانسته است با حداقل امکانات ضمن دفاع در مقابل تهاجم همه جانبه، کشور را اداره کند.
یکی از نکات قابل تامل در دستاوردهای اقتصاد مقاومتی ایران در دوران جنگ این است که به رغم تمامی کمبود‌ها و تحریم‌های همه‌جانبه‌ای که نظام نوپای ایران را تهدید می‌کرد، مدیریت اقتصادی کشور توانست امنیت غذایی کشور را حفظ کند، قحطی و دیگر فجایع اقتصادی و اجتماعی که در جنگ‌ها امری معمول تلقی می‌شود در دوران جنگ تحمیلی در ایران رخ نداد و در عین کاهش سطح رفاه عمومی، توزیع منابع به گونه ای شکل گرفته بود که تمامی طبقات جامعه امکان دسترسی به حداقل‌های لازم را برای امرار معاش داشته باشند.
این در حالی است که در آن دوران درآمدهای نفتی کشور به عنوان منبع اصلی درآمدی دولت در اثر جنگ به شدت کاهش پیدا کرده بود. نگاهی به سطح درآمدهای نفتی کشور نشان می‌دهد، متوسط درآمد نفتی کشور طی سال‌های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ معادل ۶/۱۳ میلیارد دلار درسال بوده است. کل بودجه دفاعی کشور در سال‌های جنگ رقمی معادل ۵۲ میلیارد دلار است، به عبارت ساده تر ایران توانسته جنگ هشت ساله را با رقمی معادل ۵۲ میلیارد دلار اداره کند.
بر اساس آمارهای بین‌المللی، جنگ عراق و ایران ۶۲۷ میلیارد دلار هزینه برای دولت ایران و ۵۶۱ میلیارد دلار هزینه برای دولت عراق به همراه داشت. همچنین هزینه بازسازی خرابی‌های ناشی از جنگ برای ایران ۶۴۴ و برای عراق ۴۵۲ میلیارد دلار برآورد شده است. بر همین اساس در طول این جنگ ۱.۰۰۰.۰۰۰ انسان کشته و زخمی شدند که از این میان ۲۶۲.۰۰۰ شهید ایرانی و ۱۰۵.۰۰۰ نفر کشته عراقی بوده‌اند.
هزینه مالی مستقیم جنگ برای عراق شامل ۷۴ تا ۹۱ میلیارد دلار برای هدایت جنگ و ۹۴/۴۱ میلیارد دلار واردات اقلام نظامی بود. ایران نیز معادل حدود ۹۴ تا ۱۱۲ میلیارد دلار برای هدایت جنگ و ۲۶/۱۱ میلیارد دلار برای واردات نظامی هزینه کرد. هزینه غیرمستقیم ناشی از کاهش درآمدهای نفتی و تولیدات کشاورزی دو کشور نیز حدود ۵۶۱ میلیارد دلار برای عراق و ۶۲۷ میلیارد دلار برای ایران برآورد شده ‌است.
منابع: خبرآنلاین، ویکپدیا