آغاز جنگ اول تریاک
گروه تاریخ اقتصاد-جنگ اول تریاک بین چین و انگلستان در تابستان سال ۱۸۳۹ میلادی به وقوع پیوست.
در آستانه‌ قرن نوزدهم میلادی درحالی‌که سه قرن از تماس و تجارت پرتغالی‏ها با چین می‏گذشت، چندین کشور اروپایى دیگر نیز به تجارت با چین مشغول بودند که مهم‏ترین آنها، انگلستان بود. در نیمه‌ اول این قرن، انگلیسی‏ها با تسلط کامل بر هندوستان و انحصار بازار چین، در شمار قدرت مسلط استعماری آسیا قرار گرفتند.
آنچه انگلستان را بیش از دیگران، به توسعه‌ تجارت با چین برمی‏انگیخت، گسترش فعالیت‏های اقتصادی آنان با هند و نواحی مجاور آن بود. از جمله کالاهایى که انگلیسی‏ها به چین وارد می‏کردند، تریاک بود. افزایش مصرف تریاک و شمار معتادان چینی، کم‏کم دولت چین را به واکنش واداشت و درنهایت در سال ۱۸۳۹ واردات و فروش این ماده‌ مخدر را ممنوع کرد.
اما انگلیسی‏ها که به‌راحتی نمی‏توانستند از این تجارت سودآور چشم‏پوشی کنند، به قاچاق این ماده‌ مهلک ادامه دادند. در این میان، دولت چین با قدرت تمام، با قاچاق تریاک مقابله کرد. در عوض، انگلیسی‏ها به بهانه‌ ضبط و مصادره‌ تریاک‏های متعلق به بازرگانان انگلیسی و در پی افکندن صندوق‌های حاوی تریاک محصول هند از سوی چینی‌ها به دریا، جنگی را در اول ژوئیه ۱۸۳۹م به راه انداختند که به جنگ تریاک معروف شد. نیروهای متجاوز در نخستین مراحل جنگ، بندر کانتون در جنوب چین را به توپ بستند و بندر تجاری هنگ‏کنگ را نیز به تصرف خود درآوردند. چینی‏ها پس از تحمل خسارات فراوان در این جنگ، سرانجام به شرایط صلح انگلیس گردن نهادند. درنهایت به موجب قراردادی که در ۱۹ ژوئیه‌ سال ۱۸۴۲م بین دو طرف به امضا رسید، بندر مهم هنگ‏کنگ به انگلیس تسلیم شد و پنج بندر بزرگ چین برای تجارت و رفت‌وآمد کشتی‏های خارجی آزاد شد. بندر هنگ‏کنگ سرانجام پس از بیش از یک‏صد و پنجاه سال، در اول ژوئیه ۱۹۹۷م به حاکمیت چین بازگشت.