گروه تاریخ اقتصاد- در آغاز جلسه علنی مجلس شورای ملی در تاریخ پنج‌شنبه ۲۸ آذرماه ۱۲۸۵ موارد اعتراض ولایات کشور به «وضع و ترتیب» انتخاب وکلا مطرح شده است. از جمله اینکه مکتوبی از خراسان که به مجلس نوشته شده قرائت می‌شود که نشانگر «ممانعت حکومت و اجزای آن از تشکیل مجلس انتخاب و تعیین وکلا» است. و اینکه «حکومت نگذاشت که تعیین آنها صورت بگیرد واگر همین طور وضع حکومت خراسان مستمر باشد انتخاب وکلا به طور یقین غیر ممکن است مگر به تغییر حکومت!» این موضوع نشان می‌دهد که مجلس اول با چه مناقشاتی رو‌به‌رو بوده است. در این جلسه اعضای کمیسیون مالیه انتخاب می‌شوند. *** آقا سید محمد تقی: امروز انتخاب اعضای کمیسیون مالیه بشود که خیلی لازم است. رییس: باید اخذ رای کرد از برای انجمن مالیه و گمان نمی‌کنم که از برای فرد فرد قرعه لازم باشد، بلکه قرعه واحد کفایت می‌کند و برای اشخاصی ممکن است اخذ رای مخفیانه نمود. شاید در تعیین شخص بعضی خجالت بکشند. حاجی محمد تقی: برای شش نفر یک قرعه کفایت نمی‌کند و وافی نیست. مخبرالملک: هر کس در شش قطعه کاغذ به اسم شش نفر که خودش می‌داند بنویسد و هر که را بیست نفر رای دادند او منتخب باشد. خیاط باشی: اول اسامی به عین خوانده شود. بعد اخذ رای شود. سیدالحکما: تا نظامنامه نرسد نمی‌توان به کاری مشغول شد پس باید آن او را مطالبه کرد. وثوق الدوله: مساله مالیه محتاج نظامنامه نیست و نظامنامه که از طرف دولت داده بودند مشتمل بر این مطلب بود که مجلس نظارت در امر مالیه دارد. رییس: این مطلب متفق علیه است جای گفت وگو نیست. آقا میرزا سیدولی‌الله خان: از این اعضا هر کس هر که را می‌خواهد معین نماید. رییس: انتخاب این اعضا به دو قسم ممکن است یکی اینکه هر کس شش نفر را پیش خود معین کرده می‌نویسد بعد قرعه کشیده می‌شود دیگر اینکه اسامی هر یک خوانده می‌شود هر کس رای دارد، اظهار می‌کند. مخبرالملک: قرعه برای فرد فرد بی محل است. برای اینکه می‌خواهیم اخذ رای برای عمل نماییم تعیین اشخاص لازم نیست. حاجی محمد اسمعیل آقا متعذر شدند که هر گاه بخواهیم جزو اعضای کمیسیون مالیه باشیم باید معاون از برای خود بیاورم که خبیر و بصیر در این امر باشد و الا نمی‌توانم نداشته حاضر شوم. حاجی معین التجار هم متعذر شدند که نمی‌رسم و حاجی محمد تقی هم عذر خواستند. آقا سیدحسین بروجردی: بدون شخص معاون پیشرفت این امر مشکل است. مخبرالملک: این مطلب با قانون مجلس منافات دارد. حاجی محمد اسمعیل آقا: وزرای مسوول چطور در مجلس حاضر می‌شوند با اینکه خارج از وکلا هستند. شخص معاون هم موقعی که بخواهند حاضر شود چه ضرر دارد. حاجی سیدنصرالله: شما هر چه می‌توانید کسب اطلاع از خارج بنمایید، ولو به کتابچه یا غیر آن. این انجمن برای این است که وجوه مالیات به محل صحیح مصرف شود حساب دانستن لازم نیست. حاجی معین التجار: این مطلب کوچکی نیست عمل مالیات یک مملکت است بی‌اطلاع و معاون نمی‌شود. رییس: اجزای مجلس باید اصلاح کلیه امور را متحمل شوند. سپس قرعه کشیدند و اسامی کسانی که معین شدند برای عضویت مالیه به این قرار است: میرزا ابوالحسن خان، وثوق‌الدوله، عون‌الدوله، حاجی امین‌الضرب، حاجی محمد اسمعیل آقا، سعدالدوله و مقرر شد هر گاه سعدالدوله استعفا دهد، مشارالملک به جای ایشان معین باشد. مکتوبی از شاگردان مسلمان مدرسه آمریکایی که مشتمل بر تشکر و امتنان از تشکیل بانک ملی و اظهار همراهی با آن اساس مقدس بود، قرائت شد. مبلغ یکصد و پنجاه تومان به بانک مذکور تقدیم کرده قبض دریافت داشتند. امروز ازدحام و کثرت تماشاچی فوق‌العاده شده بود؛ طوری که اسباب مزاحمت همدیگر و وکلا گردیده بودند و گویا منتظر امری یا بشارتی از طرف مجلس بودند. آقا میرزا ابوالحسن خان اظهار کردند: حضرات آقایان که امروز فوق‌العاده برای استماع حاضر شدند و منتظرند که بدانند حضرات اقدس ولایتعهد در امر نظامنامه چه فرمودند. رییس: از روز شنبه بلیت برقرار خواهد شد واین بلیت هم مخصوص وکلاست که آنها به هر کس که می‌دانند برای استماع و تماشا بدهند به اندازه که محل گنجایش داشته باشد و کسی بی‌بلیت نمی‌تواند حاضر شود در روزنامه همه همین نحو اعلان می‌کنند.