ثروت‌اندوزی سرمایه‌داران یهودی ایران در اسرائیل

حبیب القانیان

محمدتقی تقی‌پور

بی‌شک سرمایه‌داران یهودی کشورهای مختلف جهان نقش مؤثری در تحکیم و تقویت بنیان‌های اقتصادی و سیاسی رژیم صهیونیستی دارند. در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۴۹ ساواک در گزارشی به نقل از نمایندگی ایران در اسرائیل می‌نویسد:

عطف به رونوشت نامه ۲۵۳۵ مورخ ۷/۲/۱۳۴۹ راجع به انتقال سرمایه از ایران به اسرائیل به استحضار می‌رساند که صحت موضوع برای این نمایندگی مورد تردید نیست[...]. موضوع انتقال سرمایه از ایران به اسرائیل از لحاظ خبری [هم] به تواتر رسیده است.

به طور کلی می‌توان گفت: هیچ یهودی متمکن ایرانی نیست که لااقل یک آپارتمان در اسرائیل خریداری نکرده باشد.

البته اشخاصی هم مثل فامیل «اتحادیه» در این جا چندین ساختمان خریداری کرده‌اند. یهودیان ایرانی در حیفا، ناتانیا [هرتصلیا، تل‌آویو] و اورشلیم با مبالغ هنگفت مشغول سرمایه‌گذاری می‌باشند.

گفته می‌شود تمام تجار فرش خیابان فردوسی تهران در اسرائیل خانه دارند. قسمت مهمی از سرمایه‌های [یهود] ایران در رشته هتل سازی در اسرائیل گذاشته می‌شود. [...] مقامات جلب مهاجرت هفتصد نفر یهودی متمکن را به مرور به این محل آورده‌اند و تشویق به سرمایه‌گذاری کرده‌اند. آژانس اسرائیل تاکنون ۸۰۰۰۰ یهودی [ایرانی] را به اسرائیل مهاجرت داده است. ساواک همچنین در گزارشی به تاریخ هفتم اردیبهشت ۲۵۳۵ (۱۳۵۵) تحت عنوان «برادران القانیان» می‌نویسد: آقای حبیب القانیان رییس انجمن کلیمیان تهران و سرمایه‌دار معروف یهودی در حال حاضر مشغول احداث ساختمان بزرگ چندین طبقه در بین راه هرتصلیا و تل‌آویو در اسرائیل می‌باشد. بلندی این ساختمان سه برابر بلندی ساختمان آلومینیوم یا پلاسکو [در تهران] می‌باشد و در گزارش مورخ ۲۹ دی ۲۵۳۵ (۱۳۵۵) می‌خوانیم: داود القانیان برادر حبیب سرمایه‌دار معروف کلیمی در حال حاضر در بین راه تل‌آویو و تیکوا ۱۲ کیلومتری محل بورس جواهرات اسرائیل مشغول احداث ساختمان ۳۳ طبقه می‌باشد که عن‌قریب آماده بهره‌برداری است.

ساواک در گزارش مورخ ۱۷/۹/۱۳۵۰ تحت عنوان «سرمایه‌گذاری و انتقال سرمایه به اسرائیل» می‌نویسد:

آقای ابراهیم راد (قرین) که نام سابقش میز راحی بوده، رییس شرکت سهامی کارتن ایران و نیز شرکت برنت است. وی به وسیله سندسازی چه شخصا و چه به وسیله ایادی (مورد اطمینان) خویش ظاهرا به صورت قانونی و در حقیقت به صورت غیرمجاز از ایران ارز خارج می‌کند. او همیشه با استفاده از ریزه‌کاری‌های امور تجارت یکی دو برابر سرمایه خویش اعتبار در اختیار دارد. مشارالیه به طرز محسوسی سعی دارد با پول و ثروتی که در ایران عایدش می‌گردد حتی‌الامکان سود حاصله را به اسرائیل منتقل نماید[...].

نامبرده سکرتری دارد که نامش خانم «زوزوباخاش» است که تقریبا کلیه امور محرمانه شرکت را زیر نظر دارد و در جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل (۱۹۶۷م/۱۳۴۶ش] ابراهیم راد با کمک این خانم به جمع‌آوری پول به نفع اسرائیل از میان سرشناسان یهود ایران اقدام نمود. [...]

شایع است که ابراهیم راد با همکاری موشه دایان (وزیر دفاع اسرائیل) اقدام به کار آپارتمان‌سازی در اسرائیل کرده است. نماینده وی در اسرائیل یک یهودی ایرانی به نام نادردادبخش است که در اسرائیل مقیم است؛ ولی در بانک‌های ایران حساب دارد.

ابراهیم راد کلیه معاملات را از حساب مزبور وکالتا برداشت می‌کند و با این عمل، نامبرده حساب شخصی قابل‌توجهی برای خودش ایجاد نمی‌کند. در حالی که کلیه اعتبارات بانکی نادر دادبخش عملا به او تعلق دارد.

البته بخشی از مکاتبات نامبرده با نام پیترنیوتون انجام می‌گیرد. در گزارش ساواک مورخ ۱۵/۲/۱۳۴۱ تحت عنوان ‌«بورس و دلالی زمین» ثروت‌اندوزی و انتقال سرمایه به اسرائیل» نیز چنین می‌خوانیم:

در تاریخ ۱۸/۱۰/۱۳۳۶ عده‌ای از سرمایه‌داران یهود [ایران] تبعه اسرائیل که از خرید و فروش زمین از طریق بورس استفاده‌های شایانی برده‌اند، کلیه وجوه نقدی خود را پس از تبدیل به دلار به بانک‌های آمریکا منتقل کرده‌اند.

از جمله کسانی که در خارج از ایران سرمایه دارد، سلیمان همت اهل اصفهان می‌باشد که ۲میلیون دلار به یکی از بانک‌های آمریکا سپرده است. [... در این گزارش با اشاره به بورس بازی و بازارگرمی سرمایه‌داران و شرکت‌های یهودی در بخش زمین و مسکن و جمع‌آوری و غارت ثروت و پول از این طریق می‌افزاید:] در نتیجه این بورس‌بازی‌ها و عدم توجه مسوولان امر، عده‌ای از مردم طبقه سه نسبت به گذشته وضع بدتری پیدا کرده ولی در عوض پول‌های آنها در دست یک عده معدودی که اکثر آنها، همین یهودی‌ها هستند، جمع شده و پس از تبدیل به دلار به بانک‌های خارجی منتقل می‌گردد. در تاریخ ۷/۶/۱۳۳۷ بر اثر فعالیت نمایندگان اسرائیل قرار شد یهودیان ایرانی مبلغ ۵۰ میلیون دلار با سود بسیار کم به اسرائیل وام دهند و در تاریخ ۱۷/۶/۱۳۳۷ توانستند حدود ۳ میلیون دلار وام از سرمایه‌داران یهود جمع‌آوری و تشریفات ارزی آن را پایان و به اسرائیل حواله دهند.