تاریخ قاجار - پرونده محرمانه بیماری‌های مظفرالدین شاه -۵
پزشکان دربار چه کسانی بودند؟
گزارش ارسالی از تهران به وزارت امور خارجه فرانسه به بهانه بررسی بیماری‌های مظفرالدین شاه دستمایه‌ای برای کالبدشکافی میزان تحصیلات ایرانیانی است که برای آموزش پزشکی به اروپا رفته‌اند. این گزارش البته نگاه بدبینانه به ایرانیان دارد و معتقد است که آنها خوب درس نخوانده‌اند... از دکتر اشنایدر پزشک رتبه اول قشون فرانسه و پزشک مخصوص پادشاه ایران به رییس دانشکده پزشکی پاریس
آقای رییس به اطلاع می‌رساند: تعدادی از جوانان ایرانی که برای ادامه تحصیلات عالی خود به فرانسه می‌آیند، متاسفانه باید اذعان کرد در فراگیری علوم چندان درخشندگی نشان نمی‌دهند و سطح دانش آنها بسیار ابتدایی است. واقعیت این است که تعداد معدودی از آنان سال‌های متعدد و کافی برای اخذ دیپلم دکترای پزشکی در پاریس می‌مانند، اما اغلب آنان چند ماهی یا یکی دو سال یا بیشتر در این شهر به سر می‌برند. به نظر می‌رسد حتی به‌طور منظم ثبت‌نام دانشکده را انجام نمی‌دهند!در بازگشت به ایران آنان دریغی از تایید این امر را ندارند که تمام امتحانات پزشکی لازم را با موفقیت تمام گذرانده‌اند و جالب اینجاست که آنان رسما عنوان دکترای پزشکی دانشکده طب پاریس را به خود نسبت می‌دهند.
افزون بر آن، عنوان دکتر را بر روی کارت ویزیت و کارت شناسایی و مهم‌تر از همه بر روی تابلوها به طور بسیار چشمگیر می‌نویسند. از این عنوان جهت فریب دادن شاه و دولت ایران بهره می‌جویند تا سمت‌های عالی در دربار یا در ادارات دولتی و عمومی را قبضه نمایند. از طرف دیگر، شناخت علمی آنها ضعیف و حداقل مطالعه علمی را دارند و اخلاق شغلی شان متوسط و اغلب کارآیی خوبی ندارند. این گونه سوء‌استفاده‌ها طبیعتا به «عنوان» دکترای پزشکی فرانسه بسیار لطمه می‌زند و از قدر و ارزش آن در ایران می‌کاهد. بدینسان شخصا شاهد بودم و به گوش خود از همکارانم به ویژه همکاران انگلیسی از جمله ادکوک شنیدم که به دست آوردن دیپلم از فرانسه آسان می‌باشد و دانشکده‌های پزشکی فرانسه به راحتی دیپلم دکترا صادر می‌کنند! همین افراد بارها قدر و ارزش عنوان دکترای پزشکی فرانسه را به باد مسخره گرفتند، در صورتی که همان به اصطلاح پزشک انگلیسی (ادکوک) خود فاقد دیپلم دکترای پزشکی است. تنها و بهترین راه برای پایان دادن به این‌گونه سوء‌استفاده‌ها به نظر من این خواهد بود که ریز نمرات امتحانات و قبض ثبت‌نام ایرانیان در دانشکده پزشکی پاریس را برای نمایندگی فرانسه در ایران و همچنین برای خود من که پزشک و عضو شورای‌عالی معارف ایران هستم، تهیه کنید.
چنانچه با این شیوه عمل با من موافق هستید از شما نهایت سپاس را خواهم داشت که این اطلاعات را به توسط دبیرخانه دانشکده پزشکی تهیه کنید و آنها را از طریق وزارت امور خارجه فرانسه در پاریس برایم به طهران ارسال بفرمایید.
در پایان می‌خواهم که از وضعیت تحصیلی آقایان زیر شناختی داشته باشم:
- معین الاطباء، پزشک مخصوص ولیعهد (وی بین سال‌های ۱۸۹۰ تا ۱۸۹۵ در پاریس بوده است)؛
- میرزا شیخ محمد، پزشک دبیراعظم (سال‌های اقامت وی در پاریس بین ۱۸۹۴ الی ۱۸۹۵)؛
- میرزا خلیل خان، طبیب وزیر امور خارجه (اقامت وی در پاریس بین سال‌های ۱۸۹۵ تا ۱۸۹۸)؛
- میرزا ابراهیم خان، پزشک محلی شاه (وی از سال ۱۸۹۲ تا ۱۹۰۲ در پاریس بوده است)؛
- میرزا اسماعیل‌خان، چشم‌پزشک (وی در سال‌های ۱۸۹۸ تا ۱۹۰۲ در پاریس به سر برده است)؛
- آیا «میرزا» یا «عیسی» میرزا، چشم پزشک از سال ۱۸۹۹ تا ۱۹۰۱ در پاریس بوده است؟
خاطرنشان می‌کنم که تاریخ اقامت این افراد تقریبی است.
با کمال احترامات
دکتر اشنایدر
طهران - ۲۰ سپتامبر ۱۹۰۴ نمایندگی فرانسه در ایران
بخش پزشکی
از دکتر اشنایدر پزشک رتبه اول اعزامی به نزد شاه ایران و وابسته نمایندگی فرانسه در این کشور به آقای وزیر جنگ (رییس ارکان حرب)
آقای وزیر.
مفتخر هستم که به اطلاع شما برسانم که در پی یک مسمومیت اتفاقی که در چند ماه قبل برای شاه به وجود آمد و جان وی را به خطر انداخت، از آن پس، اعلیحضرت تصمیم گرفتند برای حفظ سلامتی خود فقط متوسل به تجویز درمان‌های من شوند.
هنگام بیماری وبای شدیدی که در سراسر ایران شیوع پیدا کرد و فقط در شهر طهران ۲۰۰۰۰ کشته به جای گذاشت، اعلیحضرت پادشاه ایران جهت قدردانی از خدمات من، عنوان حکیم‌باشی (یکی از عالی‌ترین رتبه‌های دربار این کشور) را به من اهدا نمودند و مسوولیت کارمندان پزشکی و داروسازی را نیز به من محول کردند. چنین عنوانی از زمانی که به دکتر تولوزان اعطا شد، دیگر نصیب هیچ شخص اروپایی تاکنون نشده است. اعلیحضرت همچنین مرا به ریاست شورای صحه ایران برگزیدند، مقامی که قبلا وزارت معارف عهده‌دار آن بود.
از موفقیت تلاش‌هایم که مورد قدردانی قرار گرفت کاملا ابراز خرسندی می‌نمایم که این امور به من امکان می‌دهد ماموریتی را که دولت فرانسه با اعزام من در سال ۱۸۹۳ محول نمود به خوبی و به حد مطلوب انجام دهم. بسان گذشته هرچه از توان و امکاناتم جهت حفظ و نفوذ منافع فرانسه در ایران برآید، انجام خواهم داد، به ویژه از این شرایط استثنایی‌ای که برایم حاصل شده است.
ارسال نظر