تاریخ تشکیل سازمانهای اقتصادی
سازمان خواربار و کشاورزی (فائو)
در اوایل دهه ۱۹۴۰ بود که روزولت، رییسجمهور آمریکا در ویرجینیا موضوع تشکیل یک سازمان جهانی درباره مسائل کشاورزی را پیشنهاد داد. این سازمان در ۱۹۴۵ و با رای ۴۴ کشور جهان تاسیس شد. طهماسب محتشم دولتشاهی تاریخ این نهاد را در کتاب «سازمانهای اقتصادی بینالمللی» تشریح کرده است. تاسیس
مبنای پیدایش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، «موسسه جهانی کشاورزی» مستقر در رم (۱۹۰۵) است. موسسه مذکور در زمان حیات جامعه ملل روابط نزدیکی در رابطه با مبادله اطلاعات با سازمان بهداشت و سازمان بینالمللی کار داشت و علاوه بر این در زمینه حمایت از گیاهان و دفع آفات نیز نقش موثری ایفا کرده بود. پس از تاسیس فائو، از موسسه مذکور به عنوان دفتر منطقهای اروپایی استفاده میشد تا اینکه بالاخره موسسه در سال ۱۹۸۴ رسما منحل شده و وظایف آن نیز به عهده فائو گذارده شد. موضوع تاسیس سازمان خواربار کشاورزی جهانی برای اولین بار در کنفرانس خواربار کشاورزی که در ماه مه ۱۹۴۳ به دعوت روزولت در ایالت ویرجینیای آمریکا تشکیل گردید، مطرح شد. شرکتکنندگان در کنفرانس مذکور در زمینه انجام اقداماتی همه جانبه علیه فقر و گرسنگی در جهان به توافق رسیدند. کنفرانس در این رابطه کمیتهای را برای بررسی و تحقیق در مورد ایجاد سازمانی جهانی که در این زمینه بتواند فعالیت کند، تشکیل داد. بالاخره در شهر کبک در اولین اجلاس (۱۶ اکتبر تا اول ژانویه ۱۹۴۵) طرح تاسیس سازمان مذکور به وسیله نمایندگان ۳۰ کشور شرکت کننده مورد قبول واقع شد. اساسنامه فائو در تاریخ ۱۶ اکتبر ۱۹۴۵ توسط ۴۴ کشور که نمایندگان ۸۸ درصد از جمعیت روی زمین بودند به امضا رسید و در همان تاریخ لازمالاتباع گردید.
تشکیلات
کنفرانس، شورا و دبیرخانه، ارگانهای اصلی سازمان هستند. کنفرانس بالاترین ارگان سازمان خواروبار کشاورزی جهانی است که هر دو سال یکبار تشکیل جلسه میدهد. اعضای اصلی و ناظر هر کدام میتوانند یک نماینده در کنفرانس داشته باشند، ولی فقط اعضای اصلی از حق رای برخوردار هستند. کنفرانس به عنوان بالاترین ارگان سازمان به مسائلی چون چارچوب فعالیتها، بودجه، قبولی عضو جدید و امثالهم رسیدگی میکند. شورای سازمان یک ارگان اجرایی است که قبل از سال ۱۹۴۷ به نام کمیته اجرایی خوانده میشد. شورا متشکل از ۴۲ نماینده است که از طرف کنفرانس انتخاب میشوند. شورا وظایفی که به آن محول میشود را انجام میدهد و علاوه بر این دبیر کل سازمان را در تنظیم برنامهها و بودجه سازمان کمک و راهنمایی میکند. کنفرانس میتواند با تصویب دو سوم آراء پیشنهاداتی به اعضا جهت همآهنگ کردن قوانین آنها با مقررات سازمان ارائه دهد. کنفرانس و شورا از حق انعقاد موافقتنامه نیز برخوردار هستند.
شورای سازمان فائو دارای یک سری کمیته است که مقدمات انجام امور برای سازمان را مهیا میکنند. کمیته همآهنگی که اکنون کمیته برنامهریزی خوانده میشود بر برنامههای سازمان ملل متحد راجع به مسائل مربوطه نظارت دارد، کمیته مالی مسائل مالی شورا را بررسی کرده و ارائه طریق میکند. کمیته دیگری اطلاعات مربوط به مواد اولیه را جمعآوری کرده و آنها را تجزیه و تحلیل میکند. بالاخره کمیته ماهیگیری بر مسائل مربوط به ماهیگیری در سطح بینالمللی نظارت دارد.
کمیتهای که در سال ۱۹۷۱ تاسیس گردیده نیز مسائل جنگل و مراتع را مورد مطالعه قرار میدهد و بالاخره کمیته کشاورزی نیز که در همان سال به وجود آمد عهدهدار بررسی مطالعه مسائل کشاورزی بینالمللی است. سازمان فائو علاوه بر کمیتههای مذکور از خدمات کمیتههای تخصصی دیگری نیز که بعضا به صورت کمیتههای مختلط با سایر سازمانهای بینالمللی به وجود آمدهاند، استفاده میکند. فعالیت فائو در سطح بینالمللی منجر به ایجاد سازمانهای بینالمللی خاصی نیز شده است که از این جمله میتوان «کمیسیون اروپا برای کنترل مواد غذایی»، «کمیسیون بینالمللی برنج» و «شورای ماهیگیری عمومی در مدیترانه» را نام برد.
ارسال نظر