از مزایده تا تهدید برای عقب نشینی

نامه جلال داودزاده به مرتضی خطیبی

به طوری که اطلاع دارید، بعد از صورت مجلس مزایده خاویار ایران جهت اروپا که شرکت ما به اسم «خاویار کنتینانتال» برنده شد چند روز بعد آقای قوام صدری در چند جلسه ملاقات یک سلسله تهدید‌هایی به من نمودند که از حق خود راجع‌به برنده بودن مزایده فوق‌الذکر صرف‌نظر نمایم که بالاخره در آخرین روز اقامت من در تهران همین تهدیدها را در حضور شما در انجمن هدایت کودکان تکرار و نامه‌ای به من دیکته کردند و امضا از من اتخاذ نمودند. بدین وسیله خواستم به عرضتان برسانم که اولا این عمل ایشان خلاف قانون و در مقابل دادگاه مجرم شناخته می‌شود. ثانیا چنین نامه‌ای که با تهدید از من گرفته شده ارزش قانونی ندارد و من بدین وسیله به اطلاع‌تان می‌رسانم که من از حق خود راجع‌به مزایده فوق‌الذکر صرف‌نظر نکرده و نخواهم کرد. من طبق فرمایشات شاه با چنین فسادی مبارزه خواهم نمود و تمنا دارم حضرت‌عالی، که شخص بسیار وطن‌پرستی هستید، منویات اول شخص مملکت را در نظر گرفته و در این مبارزه بر علیه فساد به من همراهی کنید.

من در نامه‌ای که اخیرا به آقای قوام صدری نوشتم و رونوشت آن را به حضورتان ارسال داشتم مختصرا به عرض رسید که من خدمت بزرگی به شرکت سهامی شیلات ایران در این چند سال اخیر نمودم و در پرونده من موجود است. من به این خدمت خودم ادامه خواهم داد؛ ولی برخلاف شرکت خاویار ایران یعنی خانم دولو همیشه خلاف آن را اجرا کرده‌اند که پرونده قطوری از ایشان موجود دارم و حتی برای فرار از مالیات بر درآمد بیشتر منافع حاصله از خاویار را در بانک سوئیس از مشتری‌ها دریافت داشته‌اند. نامه‌هایی که اخیرا از طرف شما و همچنین خانم دولو به خریداران خاویار اروپا ارسال شده دال بر دروغگویی من شده و خواهد شد و چون من یک عمر به درستی کار کرده‌ام مجبورم کلیه اتفاقات و تهدیدهایی که در مدت اقامتم در تهران رخ داده برای اثبات درستی خودم در مجلات خارجی درج نمایم، ولی من به نام نامی شاه از شما تقاضا دارم که به اسرع وقت اقدام فوری در این باره بنمایید و نگذارید فساد در این کار بیش از این رخنه نماید.

نامه شرکت شیلات به جلال داودزاده

نامه بدون شماره مورخ (اول مارچ ۱۹۶۸-هامبورگ) جنابعالی پس از مراجعت جناب آقای خطیبی، رییس هیات‌مدیره و مدیرعامل شرکت سهامی شیلات ایران در هیات‌مدیره مطرح گردید.

همان‌گونه که اطلاع دارید، امر مزایده فروش خاویار اروپا در روز مقرر و با حضور عموم شرکت‌کنندگان نظارت هیات‌مدیره شرکت سهامی شیلات ایران در کمیسیون بدوی مطرح و در همان روز کمیسیون مربوط پس از بررسی جوانب امر نظر خود را اعلام نمود.

نظم و ترتیب جریان امر مزایده و بی‌نظری و دقت و سرعت در اعلام نظر کمیسیون مزبور تا جایی بود که برای عموم شرکت‌کنندگان غیرمنتظر می‌نمود و به همین سبب از طرف شرکت‌کنندگان داخلی و خارجی کتبا رضایت آنان و بی‌نظری شرکت شیلات اعلام گردید و بلافاصله پرونده امر برای اجرای سایر تشریفات به کمیسیون مالی ارجاع شد و کمیسیون مزبور نیز، پس از رسیدگی به اعتراض‌های موجود، نظریه خود را در اسرع وقت اعلام و در نتیجه پرونده جهت اتخاذ تصمیم و اظهارنظر نهایی نسبت به تکلیف برنده مزایده و انعقاد قرارداد به هیات‌مدیره فرستاده شد و قبل از اعلام نتیجه مزایده از طرف هیات‌مدیره از وزارت دارایی شرحی منضم به تقاضای مبنی بر انصراف جناب‌عالی از ادامه شرکت در مزایده فروش خاویار اروپا به هیات‌مدیره شرکت سهامی شیلات ایران ابلاغ گردید و در نتیجه هیات‌مدیره، طبق مقررات و آیین‌نامه معاملات دولتی که پیش‌بینی این‌گونه موارد را نموده، از بین سایر شرکت‌کنندگان حائز حداکثر بهاء و برنده مزایده را معین و در نتیجه قرارداد فروش خاویار به اروپا تنظیم و مبادله گردید. بنابراین، با توجه به مراتب بالا که شخصا نیز از جریان گردش امر در این شرکت آگاه بوده‌اید، کوچک‌ترین عملی که خلاف اصول و مقررات موجود باشد در مورد عقد قرارداد فروش خاویار به اروپا از طرف این شرکت انجام نگرفته و طبق محتویات پرونده امر و گواهی جناب‌عالی مسوولین این شرکت با کمال بی‌نظری طبق قوانین و مقررات جاری کشور وظایف قانونی خود را انجام داده‌اند.

تصور نمی‌رود جوابی شرکت شیلات به نامه و سوال شرکت (دیکسن هانس) هامبورگ براساس محتویات... بوده داده شده است. به هر حال، همان‌طور که مسوولان این شرکت، به گواهی جناب‌عالی و سایر مشتریان، در این مدت بی‌نظری و بی‌طرفی خود را در تمام موارد ثابت نموده‌اند در آینده نیز به پیروی از منویات متعالی شاه از این روش پسندیده پیروی خواهد کرد. ضمنا هیات‌مدیره شرکت سهامی شیلات ایران خوشوقت خواهد شد که برای اثبات مراتب فوق پرونده امر را با حضور جناب‌عالی یا نماینده‌ای که معرفی خواهید نمود مورد مطالعه قرار دهد.