انتظار از مامور اعزامی به خارج

حمید کارگر- جلسه با حضور آقایان کورس، نوذری، کاشف هیات‌مدیره و مسیو هیلد براند مدیرعامل شرکت در ساعت ده در بانک فلاحتی و صنعتی تشکیل گردید.» در این جلسه موارد متعددی در دستور کار قرار داشته است که یکی از آنها مشخص کردن شرح وظایف مامور اعزامی شرکت به خارج از کشور است. در صورتجلسه در این زمینه چنین آمده است:

«مراسله که به عنوان آقای قزوینی مامور اعزامی شرکت به خارجه تحت نمره ۲ نوشته شده بود از طرف هیات‌مدیره و مدیرعامل امضا و به آقای قزوینی تسلیم گردید....»

صورت مجلس شرکت سهامی فرش ایران در یوم یکشنبه هجدهم بهمن ۱۳۱۴

و در ادامه آنچه را که به وی تسلیم شده بود آورده‌اند:

«آقای مرتضی قزوینی

مستشار تجارتی بانک فلاحتی و صنعتی ایران- شرکت سهامی

در جواب مراسله ۳۹ مورخ ۱۳/۱۱/۱۴ شما اشعار می‌دارد

در مورد وظایفی که از طرف این شرکت به شما محول است و تقاضای تصریح آن را می‌نماید لزوما خاطرنشان می‌نماید که حدود وظایف مربوطه به‌طور فهرست عبارت از:

الف- به وسائل مقتضیه از قبیل اتاق‌های تجارت و موسسات تجارتی که وارد در امر فرش هستند و غیره دقیقا مقررات و نظامات و تضییقات و بالجمله کلیه اشکالات و تحدیداتی برای ورود فرش و ترانزیت قالی ایران قائل شده‌اند به دست آورده و با مقایسه به وضعیت سنوات قبل از محدودیت‌ها به نسبت مابین واردات آن ممالک به ایران و همچنین صادرات ایران به این ممالک با اعمال نظر خود در ترفیع یا تقلیل آنها راپرت جامع منفردا نسبت به هر مملکت تنظیم و سریعا ارسال دارید.»این عبارات و شرح وظیفه را نه یک بار که چندباره باید خواند و در نظر آورد. گویی در نبود تشکیلات امروزینی همچون سازمان توسعه تجارت ایران یا رایزنان بازرگانی ایران در دیگر کشورها، به خوبی بخشی از ماموریت چنین نهاد و افرادی برای مامور اعزامی شرکت فهرست شده است تا با هوشمندی نه تنها همه قوانین و مقررات حقوقی، بانکی و گمرکی بازارهای هدف را ارزیابی کند، بلکه محدودیت‌ها و کاستی‌های آنان را نیز بسنجد و حتی در گامی بالاتر تراز تجاری ایران با کشورهای هدف مورد ارزیابی قرار گیرد و باز در پله‌ای فراتر نه تنها وضعیت موجود گزارش شود بلکه پیشنهادهای مامور اعزامی نیز برای هر کشور به طور جداگانه خواسته شده است.

«ب- صورت جامعی از کلیه فروشندگان قالی در هر مملکت با قید اینکه هریک از آنها تا چه اندازه در بازار حمل موثر و توانایی مالی دارند تهیه و ارسال نمایید.»ضرورت ایجاد بانک اطلاعاتی فروشندگان فرش ایران در هر کشور مورد توجه بوده است. آن هم نه در حد یک فهرست کمی، بلکه بانکی کیفی که وزن و توان هر یک از ارکان زنجیره توزیع فرش ایران در دیگر کشورها را مدنظر دارد. کاستی بزرگی که امروز هم پس از گذشت ۸ دهه از آن روزگار محسوس و ملموس است.

«ج- سلیقه و ذوق مشتریان هر محل را با قید اندازه و رنگ و پشم و جنس و نقشه به دست آورده و مشروحا راپرت کنید.»

به هنگام نوشتن این نامه هنوز یک سال بیشتر از تاسیس شرکت سهامی فرش ایران نگذشته و با این حال ضرورت توجه به سلیقه مشتریان بر متولیان این حوزه آشکار بوده است. باور به این نکته که سلیقه و ذوق مصرف کنندگان فرش ایرانی از محلی به محل دیگر متفاوت است و در نظر گرفتن شاخصه‌هایی همچون جنس، اندازه، طرح و رنگ که امروز هم پس از گذشت ۸ دهه جاری و ساری هستند و البته کمتر با توفیق و کامیابی همراه بوده است!

«د- با کسب اطلاع از پروپاگاندایی که معمولا فروشندگان هر محل و مخصوصا لندن و نیویورک راجع، به‌قالی ایران و سایر ممالک می‌نمایند نظریه خود را تحقیقا راجع به توسعه پروپاگاندای مفروضه و وسائل مختلفه به شرکت بنویسید.»

تبلیغات، رکنی انکارناپذیر در توسعه و بهبود فرآیند فروش در هر شرکتی است و هوشمندی در انتخاب وسیله و شیوه مناسب تبلیغاتی بایسته‌ای ارزشمند در این وادی است که در بدو تاسیس مورد توجه هیات‌مدیره شرکت سهامی فرش ایران بوده است. از این روست که از مامور اعزامی خود خواسته‌اند تبلیغات کنونی فروشندگان فرش در بازارهای هدف را بررسی کند (نه‌تنها تبلیغ فرش ایران، بلکه تبلیغات فرش رقبا را نیز) و آنگاه نظر پیشنهادی خود را برای بسط تبلیغات و ابزار مناسب آن ارائه کند.

«ه- در هریک از مراکز فروش قالی ایران با در نظر گرفتن وضعیت فروش و فروشندگان و با مذاکره با متمکنین آنها جدیت نمایید که حتی المقدور شرکت با اتحادیه مرکب از کلیه فروشندگان محلی تشکیل گردد که با مقدار مهمی فرش باب آن ملک از شرکت خریداری یا به شرکت سفارش دهند. ضمنا ازدیاد فرش سالیانه را به وسائل مقتضیه و مخصوصا پروپاگاندای واسعه تامین نمایید. البته تصدیق دارید که اسامی تشکیلات فروش شرکت در خارجه روی اصل فوق می‌باشد که حتی‌المقدور باید مساعی جمیله برای حصول به این منظور مبذول گردد.»گردآوردن فروشندگان محلی در بازارهای هدف، رسیدن به هماهنگی و وحدت در کسب‌وکار در حوزه فرش، خرید یا سفارش فرش مناسب سلیقه بازار هدف، تاکید دیگرباره بر تبلیغات گسترده برای دستیابی به کامیابی و همه اینها در مسیر گسترش فعالیت و فروش برون مرزی از لابه‌لای این سطور هویداست.

«و- در مذاکره برای تشکیل شرکت‌ها و اتحادیه‌ها که فوقا اشعار گردید جدیت نمایید که به وسیله تشکیلات مزبور ترویج قالی ایران حتی‌المقدور در تمام نقاط هر مملکت و مخصوصا در آمریک تامین گردد و در صورتی‌که صلاح باشد مسافرتی به نقاط مهم آمریک از قبیل شیکاگو و فیلادلفیا و تیرانجلس و ممالک آمریکای شمالی و جنوبی بنمایید.

بدیهی است نکات و جزئیات دیگر را که ممکن است در هر محلی ضمن مطالبات جلب نظر شما بنماید راپرتا اطلاع خواهید داد.

شرکت سهامی فرش ایران»

چنان که پیداست ارج نهادن به تشکل‌ها و تشکیل اتحادیه‌ها هدفی ویژه را نیز دنبال می‌کرده که همانا ترویج قالی ایرانی است.