فرمان ممنوعیت شکار در تابستان و بهار

گروه تاریخ‌اقتصاد- شکار از قدیم الایام در ایران مرسوم بوده و شاهان قاجار از جمله ناصرالدین‌شاه به شکار همچون یک سنت تاریخی علاقه‌مند بوده‌اند. در یادداشت‌های این شاه قاجار، جا به جا، حکایت قوچ‌زنی‌های او توصیف شده است. با این حال متن فرمانی از او موجود است که در ماه ربیع‌الثانی سال ۱۲۹۳ق. حکم به ممنوعیت شکار حیوانات در هنگام زادوولد آنها در فصل بهار و تابستان داده است:

امیرالامر العظام چاکر دولت ابد ارتسام معتمد السطان سلیمان خان امیر صاحب اختیار استرآباد به عواطف شاهنشاهی معزز و مباهی‌ بوده، بداند در اوقات تناسل و توالد حیوانات که‌ از اواخر زمستان الی اواخر تابستان است شکار کردن و آزردن آنها به قاعده عدل و انصاف‌ مقرون نیست و یکی از اساس تمدن، حفظ دقائق جزئیه در رعایت بقای نوع است و همه‌ ملل متمدنه ایام صید را به فصلیت خریف و شتاء منحصر کرده و در بهار و تابستان شکار را منسوخ‌ و مرتکب خلاف این قانون را مورد منع و تعزیر سخت قرار داده‌اند به موجب این حکم محکم‌ مبارک مقرر می‌شود که مفاد این فرمان را گوشزد عموم اهالی آن سامان از وضیع و شریف و حاضر و غایب کرده از جاهای لازم التزام بگیرند که از این تاریخ به بعد شکار کردن را از ماه آخر زمستان تا آخرین ماه تابستان ممنوع دانند و در ایام توالد متعرض هیچ قسم طیور و وحش نشوند و هرکس به مخالفت این حکم در ازمنه ممنوعه‌ به صیادی اقدام کند کائنا ما کان باید اسباب صید او که تفنگ باشد یا قوش دام یا تله یا چیز دیگر ضبط شده، شخص مرتکب نیز یک هفته تمام‌ محبوس بماند البته حسب المقرر مرتب و معمول‌ داشته و در عهد شناسند.