صورت‌جلسات شورای اقتصاد با حضور شاه - ۱۱
خانه‌سازی برای جنوب‌شهری‌های تهران
روز ۲۵ بهمن ۱۳۴۳ و در حالی که امیرعباس هویدا جای خود را در منصب نخست‌وزیری محکم می‌کرد، شورای اقتصاد با حضور شاه برگزار شد. در این جلسه عطاءالله خسروانی وزیر کار، اسماعیل ریاحی وزیر کشاورزی، منصور روحانی وزیر آب‌و‌برق، هوشنگ نهاوندی وزیر آبادانی و مسکن، یگانه و منصور وزیران مشاور، صفی‌اصفیا مدیرعامل سازمان برنامه‌و‌بودجه، مهدی سمیعی رییس‌کل بانک مرکزی، معاون وزارت دارایی و رییس دفتر مرکزی طرح و بودجه از دیگر اعضای حاضر در جلسه ۲۵ بهمن ۱۳۴۳ بودند. در این روز درباره مسائل زیر بحث و بررسی شد.
در این جلسه، آقایان نخست‌وزیر، وزرای کار، کشاورزی، آب‌و‌برق آبادانی و مسکن، یگانه و منصور وزراء مشاور، مدیرعامل سازمان برنامه، معاون نخست‌وزیر، رییس بانک مرکزی، معاون وزارت دارایی و رییس دفتر مرکزی طرح و بودجه در این جلسه افتخار حضور داشتند. در ابتدا مفاد صورت‌جلسه قبل و اقداماتی که حسب‌الامر شاهنشاه به‌موقع اجرا گذارده شده بود، توسط دبیر شورا به‌عرض رسید و سپس موضوعات زیر مطرح گردید.
ساخت ۲هزار خانه ارزان
نخست‌وزیر به‌عرض رساندند در اجرای اوامر مبارک ملوکانه برنامه خاصی برای تهران در کمیسیونی مرکب از وزرای آبادانی و مسکن، آب‌و‌برق و اطلاعات طرح‌ریزی شده است که جزئیات آن را وزیر آبادانی و مسکن به‌عرض می‌رساند.
وزیر آبادانی و مسکن به‌عرض رساندند طبق این برنامه در جنوب شهر تهران دوهزار خانه ارزان‌قیمت ایجاد و با شرایط سهل به ساکنان این منطقه واگذار خواهد شد. هزینه هر دستگاه ۷۵.۰۰۰ریال برآورد گردیده است.
زاغه‌های این قسمت شهر بعدا خراب و به پارک و جنگل مصنوعی تبدیل خواهد گردید. در امر ساختمان پارک‌های فرح - نارمک و بی‌سیم تسریع خواهد شد. سه مرکز ورزشی و ده استخر با ملحقات و ده مرکز بهداشتی در نقاط مختلف شهر ایجاد خواهد گردید و انتظار می‌رود مجموع این اقدامات از یک طرف در پیدایش کار و از طرف دیگر در جلب افکار عامه و بالا بردن سطح زندگی ساکنان جنوب شهر تهران موثر باشد.
شاه گفت: با صرف ۷۵.۰۰۰ریال نمی‌توان خانه قابل‌سکونت ایجاد نمود. سعی کنید خانه‌های بهتر و بادوام‌تر شبیه خانه‌هایی که برای زلزله‌زدگان قزوین یا در نازی‌آباد ایجاد گردیده بنا کنید، ولو اینکه گران‌تر تمام شود. شهبانوی ایران هم از محل کمک‌های اهدایی شرکت ملی نفت ایران برنامه‌هایی مخصوصا در امر ایجاد
مهد کودک و اندرزگاه در نظر دارند تا زنان کارگر بتوانند روزها اطفال خودشان را که غالبا بدون سرپرست بارمی‌آیند در آنجا بگذارند. وزارت کار صورت مراکز مهم کارگری تهران را تهیه نماید تا در هر کدام از آنها یک یا چند مهد کودک و اندرزگاه ایجاد شود.
پذیره نفت
مدیرعامل سازمان برنامه به‌عرض رساند در نحوه تعیین و مصرف پذیره نفت سعی شده طرح‌هایی در نظر گرفته شود که به‌دلایلی استقراض برای آنها مشکل است، ضمنا واحدهایی باشند مشخص و معلوم و بعدا روشن باشد پذیره نفت به‌مصرف چه کارهایی رسیده است. طرح‌های مزبور که از بین آنها می‌توان مناسب‌ترین را انتخاب نمود عبارتند از:
دو طرح آمونیاک‌سازی جمعا ۲۰میلیون دلار.
یک طرح گوگردسازی - یک طرح کاربن بلاک‌سازی و یک طرح تهیه متانول جمعا ۳۰میلیون دلار
طرح توسعه بندر بوشهر و ایجاد راه‌های مربوطه ۳۰میلیون دلار.
طرح قزوین ۳۰میلیون دلار.
طرح کارخانه قندسازی ۱۲میلیون دلار.
کمک به‌سرمایه بانک‌های کشاورزی و رهنی پنجاه میلیون دلار.
کمک به توسعه صنایع خصوصی ۳۰میلیون دلار.
شاه گفت: این طرح اخیر مستلزم مطالعه بیشتر می‌باشد. در مورد بندر بوشهر با توجه به توسعه کشاورزی و صنعت در استان فارس یک بندر مجهز در آن خطه موردنیاز است و اگر لازم باشد تا ۶۰۰.۰۰۰تن ظرفیت آن را افزایش دهید.
وزیر آب و برق به‌عرض رساند طرح سدهای کارون و مارون هم مورد بررسی مقدماتی قرار گرفته و با ایجاد آنها قدرت تولید برق در استان خوزستان به‌میزان معتنابهی افزایش خواهد یافت.شاه گفت: طرح مزبور را مورد بررسی قرار دهید. برق تولیدی یکی از این سدها برای ایجاد صنعت آلومینیوم‌سازی موردنیاز خواهد بود. ضمنا تحقیق کنید در پاکستان چگونه برای رفع شوری زمین مبارزه می‌کنند. درخت‌هایی هستند در دنیا که در بدترین شرایط نشو و نما می‌کند و شوره زمین را به خود می‌کشد.
یک گزارش کتبی هم درباره اراضی زیر کرخه تهیه نمایید که چه مقدار آن شوره‌زار است و از چه راه و با صرف چه مبلغی می‌توان آنها را شیرین و آماده کشاورزی کرد.
وزیر آب و برق به‌عرض رساندند کانال دز از خردادماه آماده خواهد بود و از آب آن برای شیرین کردن قسمتی از زمین‌های خوزستان می‌توان استفاده نمود.
برنامه توسعه برق در آن استان با سرعت رو به پیشرفت است و در سال آینده شبکه فشار قوی برق در غالب روستاها یکسان خواهد گردید. وزارت آب‌و‌برق آماده است تا نیروی برق را هر کیلووات ۲۵درصد ریال در اختیار صنعت آلومینیوم‌سازی بگذارد و این نرخ معادل کمترین نرخ‌ها در دنیا می‌باشد.
وزیر کشاورزی به‌عرض رساندند از لحاظ احتیاجات کشاورزی علاوه‌بر کمک به‌سرمایه بانک کشاورزی و ایجاد صندوق کشاورزی موضوع توسعه شرکت‌های تعاون روستایی و کمک به بنگاه کود شیمیایی و دفع آفات نیز از جمله طرح‌هایی است که از محل پذیره نفت ممکن است انجام شود. نخست‌وزیر به‌عرض رساندند هزینه برنامه خاص تهران هم باید از همین محل تامین شود.
طرح برق تهران
وزیر آب و برق به‌عرض رساندند با سفیر ایتالیا مذاکره شد تا نسبت به موتورهای مولد برق که از یکی از موسسات ایتالیایی خریداری‌شده چهار درصد حق نمایندگی را به‌صورت تخفیف از قیمت آن کسر نمایند، ولی سفیر ایتالیا اظهار داشت، قبلا موسسه مزبور با شخصی که نمایندگی شرکت را در تهران دارد، مذاکره کرده و قرار است دو درصد از حق نمایندگی که در حدود ۳۷۰.۰۰۰دلار می‌گردد به ایشان تادیه شود. آنچه از مذاکره با سفیر استنباط گردید، این است که نمایندگی مذکور چنین وانمود کرده که لازمه برنده شدن در مناقصه تعهد مخارجی است که میزان آن به دو تا سه درصد برسد. البته عمل او مغایر شئون دولت شاهنشاهی است و باید از این قبیل کارها جلوگیری نمود.
نخست‌وزیر به‌عرض رساندند اگر در مورد یک نفر شدت عمل نشان داده شود، دیگران هم بیشتر متوجه اعمال خود خواهند بود.
شاه گفت: این عمل قابل‌تعقیب است. دکتر یگانه موضوع را بررسی نمایند.
بودجه سال ۱۳۴۴
نخست‌وزیر به‌عرض رساندند در کمیسیون بودجه موافقت گردید که بودجه کلیه وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکت‌های وابسته به‌دولت پنج‌درصد از بودجه سال ۴۳ کمتر باشد تا بتوان جبران کسری بودجه را نمود. اگر در عمل معلوم شد بعضی موسسات واقعا قادر به تقلیل این مبلغ نمی‌باشند در متمم بودجه جبران آن را می‌توان کرد. طبق پیش‌بینی‌هایی که شده بودجه اداری و مستمر دولت به‌نحو سرسام‌آوری رو به افزایش است و اگر اقدام قاطعی برای تجدید آن به‌عمل نیاید تا چند سال دیگر برنامه عمرانی مورد مخاطره قرار خواهد گرفت.
شاه گفت: با صرفه‌جویی کاملا موافقم، ولی ترتیبی داده شود پس از تصویب بودجه اعتبارات پرداخت شود. به‌وضع کارمندان دولت باید توجه مخصوصی معطوف داشت و برای آنها لااقل یک زندگی متوسط شرافتمندانه فراهم ساخت تا میزان اجاره منازل به سطح عادی برگشت داده نشود و شرکت‌های تعاونی و فروشگاه‌ها ایجاد نگردد، نمی‌توان انتظار داشت کارمندان دولت مالیات زیادی بپردازند و به بودجه دولت کمک موثری بکنند. صرفه‌جویی از بودجه وزارتخانه‌های جدید آب‌و‌برق و آبادانی و مسکن و فرهنگ و هنر و همچنین وزارتین اطلاعات و آموزش‌و‌پرورش ممکن است نقض‌غرض باشد. شاید با زمستان خوب امسال محصولات کشاورزی سال آینده به حدی باشد که گشایش بیشتر فراهم آید و بتوان کمک‌های لازم را به این وزارتخانه‌ها کرد.
لایحه مالیات‌های جدید
نخست‌وزیر به‌عرض رساندند لایحه مالیات‌های جدید آماده است وصول آن را معاون وزارت دارایی به شرف عرض همایونی می‌رسانند. معاون وزارت دارایی توضیحات مفصلی پیرامون فصول مختلف لایحه مرکب از مالیات بر حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد شرکت‌ها، مالیات بر درآمد املاک، مالیات بهره، مالیات بر درآمد اتفاقی، مالیات بر نقل‌و‌انتقالات بلاعوض، هزینه‌های قابل‌قبول و استهلاک، ضرایب مالیاتی و مالیات بر مجموع درآمد به عرض رساندند.
شاه گفت: لایحه را مطالعه خواهم نمود. یک نسخه را به دفتر مخصوص ارسال دارید.
جلسه مدت سه ساعت ادامه داشت و در ساعت هشت و نیم بعد از ظهر پایان یافت.
ارسال نظر