احتیاجات مالی ایران در‌حال‌حاضر به قدری شدید است که احتمالا ما (انگلیسی‌ها) مجبور خواهیم شد به خواسته‌ آنها (تامین کمک مالی) تن بدهیم و نگذاریم یکی از بنادر جنوب کشور به تملک کشوری خارجی (روسیه) درآید. یا لااقل در مقابل این کمک مالی که به آنها می‌کنیم از دولت ایران تعهد رسمی بگیریم که در آتیه هیچ‌یک از بندرهای خلیج‌فارس را به دولت‌های خارجی واگذار نکنند یا اینکه قول بدهد هیچ‌گونه حقی، برای هیچ دولت خارجی، در این بندرها قایل نگردد. رسیدن به توافقی با دولت ایران درباره شق اخیر، قاعدتا نباید چندان دشوار باشد.

چنین به نظر می‌رسد که یک نوع عقیده کلی در انگلستان حکفرماست که بریتانیای کبیر و روسیه ممکن است به توافقی برای ایجاد مناطق نفوذ در ایران برسند. اروپاییان مقیم ایران و سیاستگران ایرانی هر دو به این فکر می‌خندند چون واقعیتی است غیرقابل انکار که روسیه در حال حاضر نمی‌خواهد قسمتی از خاک ایران را جدا و به خود ملحق سازد. سرش به حد کافی در جاهای دیگر گرم است و قلمرو ارضی هم هرچه بخواهد در اختیار دارد. اما اگر طالب سرزمین ایران باشد سرتاسر خاک این کشور را می‌خواهد و نه فقط قسمتی از آن را. ایران از نظر روس‌ها شاهراهی است برای رسیدن به دریا؛ به آب‌های گرم خلیج‌فارس و اقیانوس هند. در این‌گونه موارد معمولا در دست داشتن یک سر شاهراه موقعی که سر دیگرش در دست دیگری است چندان نفعی به حال طرف ندارد. در محافل سیاسی ایران از هرکسی که بپرسید همین پاسخ را می‌شنوید: روسیه همه ایران را می‌خواهد و نه فقط قسمتی از آن را و به این دلیل انگلستان هرگز نمی‌تواند با چنین دولتی سر تقسیم خاک ایران توافق کند. در عرض سال‌های اخیر روس‌ها مشغول اعزام جاسوسان و آدم‌های مورد اطمینان خود به قسمت‌های جنوب ایران بوده‌اند و دامنه نفوذ خود را در این مناطق دائما گسترش می‌دهند. هر جا که یکی از دشمنان سیاسی یا رقبای تجاری ما را کشف می‌کنند فی‌الفور با او تماس می‌گیرند و زمینه را برای همکاری علیه انگلستان آماده می‌سازند.

دلیل اینکه روسیه در حال حاضر هیچ عجله‌ای برای تصرف ایران ندارد کاملا آشکار است: تا موقعی که راه‌های شوسه به حد کافی ساخته نشده است بهای پیشروی روس‌ها در خاک ایران فوق‌العاده سنگین خواهد بود. اما موقعی که جاده آذربایجان- تهران ساخته شد قوای روس در عرض پنج شش روز می‌توانند به پایتخت برسند و مشهد و تبریز را هم هر موقع که خواستند می‌توانند بگیرند. اصل موضوع در اینجا خیلی ساده است: آیا روس‌ها در حال حاضر مایل به تصرف ایران هستند یا نه؟ احتمالا نه. زیرا اولا اجرای چنین نقشه‌ای آنها را مجبور به تقبل مسوولیت‌های جدید در ایران خواهد کرد و ثانیا فکر می‌کنند که اگر دست به چنین کاری بزنند ما بیدرنگ بنادر جنوبی ایران را اشغال و آنها را از رسیدن به خلیج‌فارس محروم کنیم.