رابطه فساد با رشد اقتصادی
تئوری اقتصادی به طور معمول دلالت بر این دارد که فساد، رشد اقتصادی را کند میسازد. فساد، هزینههای رفتارکردن به شیوههای معین را افزایش میدهد و مردم برای اجتناب از آن هزینهها، رفتارشان را تغییر میدهند. در اکثر تئوریهایی که فساد را باعث کاهش رشد اقتصادی میدانند عمل فساد به تنهایی، هزینه اجتماعی جدی تحمیل نمیکند. در عوض زیانهای اجتماعی اصلی فساد از سرپا نگهداشتن بنگاههای ناکارا و فراریدادن استعدادها، فناوری و سرمایه از مولدترین استفادههای اجتماعیشان ناشی میشود. هنگامی که سودهای بنگاهها بهواسطه فساد و رشوه کاهش مییابد، کارآفرینان به دنبال تاسیس بنگاه جدید نمیروند و بنگاههای موجود گسترش پیدا نمیکنند. کارآفرینان تصمیم میگیرند بخشی یا تمام پسانداز خود را به سمت اقتصاد غیررسمی هدایت کنند یا تولید را به شیوهای سازماندهی کنند که نیاز و تقاضا برای خدمات عمومی به حداقل برسد. به علاوه اگر کارآفرینان انتظار دارند که در آینده مجبور به چانهزنی برای پرداخت رشوه شوند، انگیزه مییابند تا از تکنولوژیهای تولید ناکارای «پرواز در شب» استفاده کنند که قابلیت برگشت دارند تا هر زمان با تقاضاهای مقامات فاسد مواجه و تهدید به تعطیل فعالیت شدند قادر به واکنش سریع باشند. فساد همچنین بر تخصیص مهارتهای کارآفرینی تاثیر میگذارد. هنگامی که فساد رایج و نهادینه شده است، برخی بنگاهها، منابع خود را به کسب مجوزهای ارزشمند و دسترسی ویژه به بازارها اختصاص میدهند به جای اینکه بهرهوری را بالا ببرند. در شرایطی حتی به نفع کارآفرین است که بخش خصوصی را رها کرده و در عوض به یک مقام فاسد دولتی تبدیل شود. نظریهپردازانی مثل هانتینگتون گمان میکردند برخی انواع فساد به رشد کمک میکند: فساد برخی اوقات اثر مثبتی بر رشد اقتصادی دارد. طرفداران «فساد کارا» ادعا میکنند رشوه دادن بنگاهها اجازه میدهد تا در اقتصاد گرفتار تاخیرهای اداری و قوانین بد و خشک بتوانند کارشان را پیش ببرند. در نظامی که توزیع مجوزها و قراردادهای دولتی بر اساس رشوه است کاراترین بنگاهها قادر به پرداخت بیشترین رشوه میشوند و در نتیجه کارایی اقتصادی عاید میشود.
اما میردال این استدلال را قبول نداشت و میگفت مقامات دولتی فاسد با دریافت رشوه، این اختلالات را کاهش نمیدهند بلکه در عمل برای اینکه رشوه بیشتری دریافت کنند تاخیرهای اداری و اختلالات اقتصادی را افزایش میدهند. شواهد اقتصادی چه میگوید؟ بررسی بنگاهها و دولتها نشان میدهد که فساد باعث کاهش رشد اقتصادی میشود. نمودار بالا رابطه بین شاخص فساد و تولید سرانه کشورها را نشان میدهد که رابطه معکوس دارند و این هم یکی دیگر از امتیازات ثروتمند بودن کشورها است که در آنها میزان فساد مالی کمتر خواهد بود.
ارسال نظر