گفت‌و‌گو با استادان دانشگاه شیکاگو

هنری فریش استاد فیزیک در دانشگاه شیکاگو

چه کتابی را به هر کس توصیه می‌کنید بخواند و چرا؟ کتاب تورات عهد عتیق. من مدت‌ها در مورد یک کتاب واحد فکر کرده‌ام. به نظرم پاسخ به چنین پرسشی بسیار سخت است، چون هر کتابی را به استثنای کتاب مقدس نام ببرم می‌توانید با من بحث کرده و مخالفت کنید. این کتاب دامنه وسیعی از تجربیات انسانی را در برمی‌گیرد و بسیاری از نکاتش برای همه مشترک است. اما به‌طور کلی من مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از کتاب‌ها و نه یک کتاب را به کسی توصیه می‌کنم تا خودش یکی را انتخاب کند.

از بین دانشمندان، نویسندگان و کارآفرینان زنده یا مرده چه‌ کسی را انتخاب می‌کنید؟ و از بین اینها دوست دارید با کدامیک دیدار داشته باشید و صحبت کنید؟

تعدادی افراد هستند که دوست داشتم با آنها صحبت می‌کردم. ریچارد فینمن (برنده جایزه نویل فیزیک در ۱۹۶۵) از لحاظ سرزندگی، صداقت، اندیشمندی و نوآوری مرد فوق‌العاده‌ای بود. موسیقیدان محبوب من فکر کنم موتزارت است. می‌گویند ویکتور وسیکوف، فیزیکدان مشهور گفته بود موتزارت با فرشتگان برنامه اجرا می‌کرد و بتهوون با خداوند. پس فکر می‌کنم صحبت کردن با فرشتگان راحت‌تر باشد.

از بین مسائل پیچیده سیاسی و اخلاقی که بر بشریت تاثیر می‌گذارد کدام مساله یا مشکل به نظرتان هرگز حل نخواهد شد و چرا؟

این مساله که چرا ما انسان‌ها اینقدر سخت مشتاق و سرگرم کشتن همدیگر هستیم و پرسش بعدی که با آن می‌آید اینکه چرا ادیان و مذاهب سازمان‌یافته به فکر حمایت از بیگناهان نیستند.

من به تازگی یک بار دیگر کتاب «شاه امشب و شب‌های دیگر» را که تی‌اچ‌وایت نوشته است ‌خواندم. در یک جای کتاب، شاه آرتور تبدیل به غاز می‌شود. در آنجا غاز ماده جوانی است که مرشد شاه شده و با وی گفت‌و‌گو می‌کند. این غاز متعجب می‌شود که شاه فکر می‌کند آنها باید نگهبان کشیک داشته باشند تا آن گروه غاز را از حمله غازهای سایر گروه‌ها محافظت کند. غاز می‌گوید کدام نوع حیوانی همنوع خود را می‌کشد! تو چگونه فکر می‌کنی و چه نوع ذهنی داری که تصور می‌کنی حیوانی پیدا می‌شود که بخواهد همنوعان خود را یکجا بکشد؟

یکی از اندیشمندان مشهور از دوران گذشته که در قید حیات نباشد و به حوزه مطالعاتی شما کمک شایانی کرده است را نام ببرید. به نظرتان اگر او زنده بود در مورد پیشرفت‌های اخیر که در این حوزه اتفاق افتاده است چه فکری می‌کرد؟

گالیله را انتخاب می‌کنم. اینکه او حالا در مورد پیشرفت‌هایی که کرده‌ایم چه فکری می‌کند من نظری ندارم، موضوع جالبی است. اما از اندک مطالبی که درباره گالیله خوانده‌ام او انسان بسیار مدرنی بود. ما خیلی به خودمان امتیاز می‌دهیم که فکر می‌کنیم گالیله مثل ما است در عوض باید بگوییم ما مثل او هستیم.

کاس سانستین استاد فلسفه حقوق در دانشگاه شیکاگو

چه کتابی را به هرکسی معرفی می‌کنید که بخواند و چرا؟

کتاب« نظریه عدالت» جان رالز. چون اندیشه‌های بسیار مهمی درباره عدالت دارد و اینکه چگونه راجع به آن فکر کنیم.

از بین عالمان، نویسندگان، موسیقیدانان و کارآفرینان زنده یا مرده کدامیک را انتخاب می‌کنید؟

عالم: دانیل کاهنمن در دانشگاه پرینستون. برای سادگی من انتخابم را کلا به افراد زنده محدود ساخته‌ام و به استثنای کسانی که در دانشگاه شیکاگو هستند.

نویسنده: ای اس بایات که رمان قدرتمند «مالمیک» را نوشت، موسیقیدان: باب دایلان، کارآفرین: لری پیچ و سرگی براین بنیانگذاران گوگل. من به تازگی در گوگل سخنرانی کردم و محیط شگفت‌آور و نیکوکارانه‌ای در آنجا دیدم.

از بین اشخاص بالا، دوست دارید با کدامیک دیدار داشته و صحبت کنید؟

باب دایلان

از بین مسائل پیچیده سیاسی و اخلاقی که بر بشریت تاثیر می‌گذارد، کدام مساله یا مشکل به نظرتان هرگز حل نخواهد شد و چرا؟

رفاه حیوانات و حقوق حیوانات. علت آن است که موجودات انسانی سهم بسیار بالایی در اعمال غیرقابل توجیه و خشونت‌بار دارند. البته اوضاع بسیار بهتر خواهد شد.

اگر سیاستمداران پیش از ورود به مناصب دولتی و عرصه قدرت مجبور به دادن آزمایش بودند چه پرسشی را به آزمایش اضافه می‌‌کردید؟

مساله تغییرات آب‌ و هوایی را تحلیل کنند. علت آن است که در هر دو دسته مخالفان و موافقان، راه‌حل‌های کلیشه‌ای به‌درد نخوری وجود دارد و این پرسش می‌تواند میزان هوش و قابلیت حل مساله را آزمایش کند.

اگر بتوانید سه استاد دانشگاه را انتخاب کنید و به آنها یک سال فرصت مطالعاتی بدهید تا مساله‌ای را حل کنند، نظریه‌ای را بسط دهند یا کشفی انجام دهند، چه وظیفه‌ای به آنها محول می‌کنید تا انجام دهند؟

مساله ریسک فاجعه‌بار (کاتاستروفیک)

یکی از اندیشمندان مشهور از زمان‌های پیش که در قید حیات نباشد و به حوزه مطالعاتی شما کمک شایانی کرده است را نام ببرید. به نظرتان اگر او زنده بود در مورد پیشرفت‌های اخیر که در این حوزه اتفاق افتاده است چه فکری می‌کرد؟

لون فولر که استاد سرشناس حقوق بود. او با مشاهده موضوع تحلیل اقتصادی حقوق مبهوت و تحت تاثیر قرار می‌گرفت و با دیدن علم اقتصاد رفتارگرایانه که تحلیل اقتصادی استاندارد را اینقدر زیر سوال می‌برد نیز مبهوت و احتمالا بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گرفت.