شادی آذری - ایجاد و نگهداری یک نام تجاری هدف اصلی شرکت‌های سراسر دنیا است. نام‌های تجاری نمایانگر ارزش‌ها، محصولات، خدمات و حتی آینده شرکت‌ها هستند. در شرایطی که بسیاری از نام‌های تجاری آمریکایی، اروپایی و آسیایی در سطح جهان به خاطر کیفیت، نوآوری و دانش کافی در مورد بازار مشهور و مورد توجهند، طی دهه اخیر نام‌های تجاری موفقی از خاورمیانه ظهور کرده‌اند که حضورشان را به سرتاسر جهان شناسانده‌اند. نام‌های تجاری چون الجزیره، عمار و آرامکس از آن جمله‌اند. هم‌اکنون با اوج‌گیری رقابت در کشورهای عرب، نام‌های تجاری به راه موثری برای شرکت‌ها تبدیل شده‌اند تا به وسیله آن هر شرکتی بتواند خود را از لحاظ تصویر بیرونی فعالیتش و عرضه محصولاتش با سایر رقبا مقایسه کند. درک صحیح از فرهنگ و عقاید بومی برای نیل به موفقیت ضروری است. شرکت‌های عربی مجبورند بازار پیچیده ساکنان مناطق عرب‌نشین و بازارهای غیرعربی را با توجه به فرهنگ خاص هریک به درستی بشناسند و بر اساس حساسیت مناطق عرب‌نشین فرهنگ بومی بازار را دریابند. سوال کلیدی برای سازندگان این نام‌های تجاری این است که چگونه می‌توان جهانی فکر کرد و بومی عمل کرد؟ این فهرست فوربس از 40نام تجاری برتر جهان عرب، که در نوع خود اولین فهرست از این دست است، به شرکت‌هایی نظر دارد که نه تنها توانسته‌اند نام‌های تجاری قدرتمندی در جهان عرب ایجاد کنند، بلکه به سمت کسب شهرت جهانی پیش می‌روند و امروزه بسیاری از مردم قاره‌های دیگر نام‌های تجاری آنها را به خوبی می‌شناسند.

روش انتخاب این برندگان
گروه تحقیق فوربس عربی، کار خود را با 80 نام تجاری از صنایع مختلف آغاز کرد. از شرایط لازم برای نام‌های تجاری این بود که آنها حتما می‌بایست توسط یک شرکت عربی ایجاد ‌شده باشند و صاحب کنونی این نام‌های تجاری نیز می‌بایست یک شرکت عربی باشد. در این رابطه نظرسنجی گسترده‌ای از 1200مشتری و مصرف‌کننده در کشورهای الجزیره، بحرین، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، لیبی، موریتانی، مراکش، عمان، فلسطین، قطر، عربستان سعودی، سودان، سوریه، تونس، امارات متحده عربی و یمن انجام شد. این نظرسنجی را یک مرکز تحقیقاتی انگلیسی به نام یوگاو انجام داد. به این ترتیب فوربس دریافت که کدام یک از نام‌های تجاری از نظر مصرف‌کنندگان مورد احترام و اعتماد هستند. در برخی موارد، فقدان اطلاعات کافی در مورد برخی شرکت‌های عربی‌ و مسائل مالی آنها یک مشکل محسوب می‌شد و آن نام‌های تجاری که شرکت‌هایشان اطلاعات کافی ارائه نداده بودند از چرخه رقابت حذف شدند. از مشتریانی که نظرات آنها جمع‌آوری شد چهار پرسش به ترتیب زیر پرسیده شد:
۱ - آیا شما با این نام تجاری آشنایی دارید؟
2 - آیا از این نام تجاری استفاده کرده‌اید؟
۳ - آیا به این نام تجاری اعتماد دارید؟
4 - آیا استفاده از این نام تجاری را به دیگران توصیه می‌کنید؟ هفتاد و سه شرکت از هشتاد شرکت برگزیده توانستند از این چهار پرسش تایید لازم را به دست آورند و به رتبه‌بندی نهایی راه یابند. سپس فوربس دو معیار برای سنجش هر یک از نام‌های تجاری تعیین کرد و از برآیند آن دو معیار نمره‌ای را برای هر یک به دست آورد. این دو معیار به این شرح بودند:
اول آنکه در نظرسنجی به عمل آمده هر یک از نام‌های تجاری چه رتبه‌ای را احراز می‌کردند دوم آنکه تا چه اندازه شرکت‌ها در تطابق نام تجاری‌شان با فضای متغیر بازار موفق بودند و تا چه حد در این فضای متغیر در خدمت‌رسانی مشتریانشان درست عمل کرده‌اند. سپس فوربس دو نمره به دست آمده از هر یک از این دو معیار را با هم جمع بست و بنابراین توانست به فهرستی کوچک‌تر با ۴۰نام تجاری دست یابد. با برترین نام‌های تجاری جهان عرب به ترتیب آشنا شوید:

الجزیره امیر قطر شبکه الجزیره را با هدیه‌ای ۱۵۰میلیون دلاری در تاریخ ۱۹۹۶ بنیان گذاشت. هم‌اکنون بالغ‌بر ۴۰میلیون تماشاچی در خاورمیانه شبکه‌های خبر، ورزش و کودکان آن را تماشا می‌کنند. علاوه‌بر شبکه‌های تلویزیونی، الجزایر وب‌سایت‌های دو زبانه‌ای به زبان‌های عربی و انگلیسی دارد. در برنامه‌ریزی‌های الجزیره، راه‌اندازی شبکه بین‌المللی الجزیره (الجزیره اینترنشنال) که شبکه‌ای به زبان انگلیسی است تا اوایل سال آینده میلادی، اولویت اول است. از دیگر اهداف الجزیره راه‌اندازی شبکه‌ای به زبان اردو است که نام آن هم الجزیره اردو خواهد بود. این شبکه بخش آسیای جنوبی را پوشش می‌دهد. شبکه دیگری نیز که فقط مخصوص فیلم‌های مستند خواهد بود، جزو اهداف آینده الجزیره است.

اماراتگروه امارات که شامل خطوط هواپیمایی معروف امارات (امارات ایرلاین) و هتل‌های امارات است در سال مالی منتهی به ماه‌ مارس‌2006 رکورد درآمد 6/6میلیارد دلار و سود خالص 762میلیون دلار را برای خود رقم زد. خطوط هواپیمایی امارات 5/14میلیون مسافر و یک میلیون تن بار را در این سال جابه‌جا کرد. گروه امارات صاحب 6/43درصد از خطوط هواپیمایی سریلانکا نیز هست.

المراعی المراعی بیش از ۴۰درصد بازار لبنیات عربستان سعودی را کنترل می‌کند و نامی آشنا برای خانواده‌های عربستان سعودی و بخش اعظم جهان عرب است. سال گذشته درآمدهای این مجموعه بالغ‌بر ۶۰۰میلیون دلار و سود خالص آن ۱۰۵میلیون دلار بود.

العربیهمرکز پخش خاورمیانه (NBC) که توسط عربستان سعودی کنترل می‌شود در سال 2003 شبکه العربیه را با 300میلیون دلار بودجه، راه‌اندازی کرد. العربیه توانست 40درصد از تماشاگران عرب را به خاطر جنگ اخیر در لبنان به خود اختصاص دهد. این آمار را یک مرکز تحقیقاتی به نام «ایپسوس‌است» منتشر کرد و افزود: بر اساس نظرسنجی‌های انجام‌شده العربیه هنگام جنگ اخیر لبنان توانست گوی سبقت را از شبکه الجزیره برباید.

عافیه این شرکت سعودی تولید، تصفیه و بازاریابی روغن خوراکی در بسیاری از کشورها از جمله: مصر، اردن، مراکش، سودان، ایران و قزاقستان را بر عهده دارد. عافیه هر ساله بیش از ۲۰۰میلیون بطری روغن خوراکی را به فروش می‌رساند.

امریکانا این شرکت کویتی که تحت نام تجاری امریکانا فعالیت می‌کند، فروشنده گوشت و مرغ فرآوری شده، محصولات لبنی و غذاهای پخته شده است. درآمد سال پیش این شرکت 840میلیون دلار و سود خالص آن 195میلیون دلار بوده است.

برج العرب هتل برج العرب طوری طراحی شده که یادآور بادبان برافراشته قایق است. ارتفاع این بنا که بالغ بر ۳۲۱ متر است باعث شده بر کل خط ساحلی دبی اشراف داشته باشد.

فاینشرکت اردنی نوقول گروب فروشنده دستمال صورت، دستمال توالت، کهنه بچه و سایر محصولات کاغذی تحت نام تجاری فاین است. سال پیش، فاین درآمدی بیش از 250میلیون دلار را برای خود رقم زد.

کتابفروشی جریر نام شرکت سعودی جریر از خیابان جریر در ریاض که محل تاسیس اولین کتابفروشی جریر بوده، گرفته شده است. جریر هم‌اکنون زنجیره‌ای متشکل از بیست کتابفروشی است که در عربستان سعودی، کویت، قطر و امارات متحده عربی کتاب‌هایی را به زبان‌های عربی و انگلیسی عرضه می‌کند. این شرکت دامنه فعالیت‌هایش را گسترش داده و اکنون لوازم جانبی کامپیوتر نیز عرضه می‌کند.

عمارشرکت عمار سهم عمده‌ای در رونق ساخت‌وساز دبی دارد و اکنون فعالیت‌هایش را به عربستان سعودی نیز گسترش داده است. شرکت عمار در این کشور مشغول ساخت شهر اقتصادی شاه‌عبدا... است که در نزدیکی جده واقع است و هزینه ساخت آن بالغ‌بر 27میلیارد دلار شده است. این شهر اقتصادی شامل بخش‌های مختلفی خواهد بود که از جمله آنها می‌توان به بندرگاه کشتی، بخش صنعتی و مرکز مالی آن اشاره کرد. از هنگام تاسیس عمار در سال 1997 تاکنون این شرکت گسترش زیادی یافته است و قصد دارد در زمینه‌های گوناگونی چون خرده‌فروشی، تفریحات، بهداشت، آموزش و امور مالی فعالیت کند.

0

قطر ایرویز خطوط هواپیمایی ملی قطر یکی از چهار خط هواپیمایی جهان است که رتبه ۵ ستاره را به خود اختصاص داده است. این رتبه‌بندی توسط اسکای ترکس، معروف‌ترین آژانس رتبه‌بندی خطوط هواپیمایی انجام شده است. سال گذشته خط هواپیمایی قطر (قطر ایرویز) ۶میلیون مسافر را جابه‌جا کرده است.

۱

گلف‌ ایر شرکت بحرینی گلف‌ایر یکی از قدیمی‌ترین و با سابقه‌ترین خطوط هواپیمایی خاورمیانه است. سال گذشته این خط هواپیمایی بالغ‌بر 3میلیون مسافر را به 50مقصد در سرتاسر جهان جابه‌جا کرد.

2

آرامکساین شرکت کشتیرانی تندرو یک شرکت اردنی است که از شهرتی جهانی برخوردار است. آرامکس اولین شرکت عربی است که در سال ۱۹۹۷ در بورس نسدک معامله شد. البته بعدها از فهرست عرضه عمومی این بورس خارج شد. سال پیش این شرکت در بازار مالی دبی به عرضه عمومی گذاشته شد. آرامکس دارای ۲۴۰ دفتر در سرتاسر جهان است و درآمد آن در سال ۲۰۰۵ بالغ بر ۲۳۲میلیون دلار بوده است.

۳

ال‌بی سی صاحب شرکت پخش لبنان (ال بی سی) یک خانواده لبنانی به نام داهر است. سبک غربی کار این شبکه تلویزیونی باعث شد تحولی در جوامع محافظه‌کار عرب به‌وجود آید. از برنامه‌های پرطرفدار این شبکه می‌توان به آکادمی ستارگان اشاره کرد. علاوه بر برنامه‌های تلویزیونی، ال‌بی‌سی توجه شنوندگانی را از آمریکا، اروپا و استرالیا به برنامه‌های رادیویی خود جلب کرده است.

4

پاچی این مارک تجاری لبنانی در دنیای عرب مفهوم شکلات را در ذهن‌ها به یاد می‌آورد. این شرکت محصول خود را به بیش از ۲۲ کشور جهان در سال گذشته صادر کرد و میزان فروش آن بالغ بر ۱۵۰میلیون دلار بوده است. پاچی همچنان یک فعالیت اقتصادی خانوادگی است که توسط موسسش به‌نام نیزار شکایر اداره می‌شود.

۵

روتانا روتانا جامع‌ترین مجموعه فیلم و موسیقی عربی است. سه سال پیش این شرکت تلویزیون روتانا را تاسیس کرد تا هنرمندان و فیلم‌هایش را به نمایش گذارد. شاهزاده الولید بن طلا، صاحب روتانا قصد دارد اوایل سال آینده سهام این شرکت را به عرضه عمومی گذارد.

6

برترین نام‌های تجاری جهان عرب

برترین نام‌های تجاری جهان عرب

برترین نام‌های تجاری جهان عرب

برترین نام‌های تجاری جهان عرب

برترین نام‌های تجاری جهان عرب

برترین نام‌های تجاری جهان عرب

برترین نام‌های تجاری جهان عرب