گنبد سلطانیه و رمز و راز تاریخ در زنجان

دنیای اقتصاد- گنبد سلطانیه در زنجان پر آوازه‌ترین بنای آجری در جهان است. گنبد سلطانیه در سال ۷۰۲ هجری (به روایتی) براساس طرح آرامگاه غازان خان که آن نیز از بنای آرامگاه سلطان سنجر در مرو الهام گرفته، ساخته شده با این تفاوت که پلان آرامگاه سلطان سنجر مربع ‌و پلان گنبد سلطانیه هشت ضلعی است. اگرچه تا حد زیادی معماری آرامگاه سلطان سنجر در بنای سلطانیه تاثیر گذاشته بود اما جنبه ابتکاری در بنای اخیر به حدی است که آن را به صورت یکی از شاهکارهای هنر و معماری ایران در آورده است که بعدها نمونه و الگویی برای احداث تعداد زیادی بنا شد. معماری گنبد سلطانیه را سید علی شاه انجام داده است.

از جمله مهم‌ترین آثاری که به تقلید از گنبد سلطانیه پدید آمده، می‌توان از گنبد کلیسای سانتاماریا دلفیوره نام برد که بیش از صد سال بعد از آن ساخته شده است.

گنبد سلطانیه در سال ۱۳۸۳ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.