ماهـی غذای مغـز
بازارنامه- شاید شما هم بارها و بارها در گزارش‌های تلویزیونی یا نشریات مختلف دیده و شنیده باشید که از ماهی به عنوان غذای مغز یاد می‌کنند. اگر از آن دسته از افراد هستید که حداقل هفتهای یک بار یک وعده غذایی خود را به خوردن این خوراک شگفت‌انگیز اختصاص می‌دهید، باید گفت که هر چند پزشکان و متخصصان افراد را به خوردن دو یا سه بار در هفته از این غذا تشویق می‌کنند، اما شما با همان هفتهای یک بار هم سلامتی خود را تا حدودی تضمین کرده‌اید. می‌پرسید چرا؟ این گزارش را به دقت بخوانید!
چرا ماهی می‌خوریم؟
ماهی ماده غذایی مفیدی است که در مناطق شمالی و جنوبی کشورمان یعنی مناطقی که در کنار دریا واقع شده‌اند، جزو مواد اصلی و اساسی برنامه غذایی مردم این مناطق محسوب میشود. این ماده دارای ارزش تغذیه ای بسیار بالایی است و اکثر مواد مغذی مفید و ضروری برای انسان را به تنهایی دارا است. ولی ویژگی مخصوص ماهی که آن را بین سایر مواد غذایی حائز اهمیت خاص ساخته است، نوع چربی موجود در آن است. ماهی و محصولات دریایی با وجود آن که جزو مواد غذایی حیوانی هستند، ولی از نظر ترکیب چربی با سایر مواد حیوانی متفاوت‌اند. نوع چربی موجود در ماهی‌ها مشابه مواد گیاهی است و از اسیدهای چرب اشباع نشده به نام امگا۳ که اثرات بسیار مهمی‌در سلامت انسان به عهده دارد و در پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها و کنترل و کمک به بهبود اختلالات و عوارض مختلف نقش مهم و سازنده‌ای به عهده دارد، تشکیل شده است.جالب است بدانید پروتئین موجود در ماهی نیز از نظر کمیت و کیفیت قابل توجه است، بدین معنی که پروتئین موجود در ماهی به شکلی است که به آسانی در دستگاه گوارش هضم و جذب میشود و به طور تقریبا کامل در بدن به مصرف می‌رسد. علاوه‌بر آن، ماهی یکی از منابع خوب آهن است که در خونسازی و همچنین حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب‌ها نقش مهمی‌به عهده دارد. آهن موجود در ماهی به گونه‌ای است که جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف می‌رسد. ماهی حاوی مقدار قابل توجهی ویتامین‌های گروه «B» نیز هست که در تنظیم فعالیت سلول‌های عصبی و در نتیجه سلامت سیستم عصبی و سلامت پوست تاثیر دارند. ماده مغذی دیگری که در ماهی به مقدار کافی وجود دارد روی است. روی در رشد کودکان و نوجوانان و نیز در بلوغ جنسی نوجوانان تاثیر مهمی‌دارد. کمبود این ماده مغذی در دوران رشد موجب کوتاهی قد و در صورت کمبود شدید باعث کوتولگی میشود. همچنین در دوران بلوغ منجر به تاخیر در بلوغ جنسی میشود. اهمیت بعدی ماهی در دارا بودن منابع غنی فلوئور است که سلامت و استحکام دندان‌ها را تضمین می‌کند و در پیشگیری و پوسیدگی دندان موثر است.نکته جالب دیگری که بد نیست بدانید، این است که ماهی دریا از بهترین منابع ید به حساب می‌آید. ید در رشد اثرات قابل توجهی دارد و کمبود آن موجب اختلال در رشد و کوتاهی قد میشود. همچنین ید در تکامل سیستم عصبی نقش مهمی دارد و چنانچه خانم‌ها در دوران بارداری مبتلا به کمبود شدید ید باشند، کودکانشان علاوه بر اختلال در رشد جسمی دچار عقب‌افتادگی ذهنی نیز می‌شوند.ماهی منبع فسفر نیز هست. فسفر ماده‌ای است که همراه کلسیم در سلامت و استحکام استخوان‌ها تاثیر مهمی دارد.با مطالبی که عنوان شد تا حدودی دریافتید که ماهی و آبزیان با داشتن خواص تغذیه ای خوب، می‌توانند بخش اعظم نیازمندی‌های تغذیه‌ای ما را تامین کنند و با توجه به رشد روزافزون جمعیت و در حالی که نیمی از مردم دنیا دچار سوءتغذیه هستند، می‌توانند در مقام تامین پروتئین مصرف جایگاه ویژه‌ای در وعده‌های غذایی افراد داشته باشند. متاسفانه در کشور ما با توجه به منابع متعدد تولید آبزیان و پیشرفت‌هایی که در چند سال اخیر در امر آبزی پروری در آب‌های داخلی صورت گرفته، اما به دلیل اطلاعات اندک افراد در مورد انواع خواص غذایی و دارویی ماهی و شیوه طبخ آنها، گرایش به مصرف این ماده غذایی در کشور محدود است.این در حالی است که گوشت ماهی از ارزش‌های غذایی بالاتری نسبت به گوشت مرغ، گوساله، تخم‌مرغ و پنیر برخوردار است. با این حال با تمام مزایایی که برای این ماده غذایی گفته شد، اما بد نیست بدانید که سرانه مصرف ماهی در کشور ۵ کیلوگرم است در حالی که مصرف سرانه آن در کشوری مانند چین ۵۰ کیلوگرم است.علاوه بر مزایای بسیاری که برای این خوراکی لذیذ ذکر شد، ماهی فواید بیشمار دیگری نیز دارد که به آنها اشاره میشود.
ماهی، غذای مغز
یک مطالعه جدید نشان داده است که در افرادی که در رژیم‌های غذایی‌شان ماهی فراوان مصرف می‌کنند، خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر به طور چشمگیری پایین‌تر است.به گزارش پایگاه اینترنتی هلت دی، به نظر می‌رسد که علت عمده این امر وجود یک نوع اسید به نام اسید دوکوساهگزانویک باشد.دوکوساهگزانویک اسید چرب اشباع نشده امگا ۳ است که بر خطر زوال عقل تاثیر می‌گذارد و برای عملکرد مناسب سیستم عصبی مرکزی حائز اهمیت است. دکتر «ارنست شفر» دانشمند ارشد و مدیر «آزمایشگاه سوخت و ساز چربی» در «مرکز تحقیقات تغذیه انسان جان مایر» وابسته به وزارت کشاورزی آمریکا در بوستون و محقق ارشد این مطالعه می‌گوید: وجود سطح بالای DHA در خون، اسید چربی که در ماهی پیدا میشود، خطر ابتلا به زوال عقل را به نصف می‌رساند.به عقیده شفر معلوم شده است که اسید چرب امگا ۳ از قلب و سیستم چرخش خون در بدن محافظت می‌کند. از آنجایی که ماهی برای قلب انسان مفید است، برای مغز نیز احتمالا فایده دارد.علاوه بر آن، نتایج یک تحقیق علمی‌دیگر نیز نشان میدهد که مصرف مداوم گوشت ماهی تن و دیگر ماهی‌های چرب خطر بروز مشکلات ذهنی و نیز سکتههای مغزی را در افراد سالخورده سالم کاهش میدهد. این تحقیق که بر روی سه‌هزار و ۶۶۰ زن و مرد حدود ۶۵ ساله انجام شد نشان داد افرادی که دست کم سه بار در هفته گوشت ماهی تن یا دیگر ماهیهایی که گوشت آنها سرشار از اسیدهای چرب «امگا سه» است مصرف می‌کنند، ۲۶درصد کمتر با خطر آسیب‌های مغزی خاموش و نیز سکتههای مغزی روبه‌رو هستند.
محققان می‌گویند: حتی مصرف یک بار از این نوع ماهی‌ها در هفته خطر سکته‌ها و آسیب‌های مغزی را حدود ۱۳درصد کاهش میدهد. این تحقیق همچنین ثابت می‌کند استفاده از این نوع ماهی‌ها خطر تخریب سلول‌های خاکستری مغز را نیز کاهش میدهد. محققان فنلاندی نیز در نتیجه یک سری تحقیقات بر روی این ماده غذایی غنی از پروتئین‌ها و ویتامین‌ها اعلام کردند، خوردن ماهی به جز ماهی سرخ کرده، موجب کاهش خطر ابتلا به سکتههای خاموش که می‌تواند منجر به جنون و سکته شود، خواهد شد.
نقش ماهی در سلامتی قلب
همان‌طور که می‌دانید، یکی از عوامل خطرساز بیماری عروق کرونر، تغذیه نامناسب است که به تدریج باعث افزایش کلسترول، تری گلیسیرید، LDL- کلسترول ، چاقی، اضافه وزن و فشار خون میشود. یکی از روش‌‌‌های مقابله با این عوامل خطر، تغییر و اصلاح الگوهای غذایی و ترویج آن در جامعه است که ماهی در راس آنها قرار می‌گیرد.بیشترین تاثیر ماهی بر سیستم قلب و عروق از طریق چربی غیر اشباع آن یعنی «امگا-۳» و اسید آمینه تورین است. از انواع ماهیهایی که به مقدار زیاد، چربی «امگا-۳» دارند ، ماهی تن، ساردین و سالمون (ماهی آزاد) را می‌‌‌توان نام برد. البته دیگر ماهی‌ها نیز حاوی این چربی غیر اشباع مفید هستند.طبق توصیه انجمن قلب آمریکا افرادی که دارای بیماری‌‌‌های قلبی هستند، باید هفتهای ۱۸۰ گرم ( دو بار درهفته و هر بار ۹۰ گرم) ماهی مصرف کنند که به علت داشتن اسیدهای چرب امگا-۳ باعث کاهش کلسترول خون شده و احتمال ابتلا به سکتههای قلبی را کاهش میدهد.
ارسال نظر