واکاوی شگردهای بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز و طلا

مدیر عامل بانک تات با تأکید براینکه سیاست‌های بانک مرکزی موجب ایجاد نظام دو نرخی در بازار طلا و دلار شده به تشریح دلایل و راهکارهای کنترل این وضعیت پرداخت و گفت: سیاست بانک مرکزی مدیریت قیمت‌ها نیست بلکه دنبال‌روی از آنها است. سید بهاءالدین حسینی هاشمی درباره وضعیت موجود نرخ‌های دلار و سکه در بازار آزاد اظهار داشت: زمانی که یک طرف قیمت‌ ارز ثابت بماند احتمال تغییر قیمت‌ها وجود دارد. به دلیل اینکه همیشه ارزها در مقابل یکدیگر در حال تغییر هستند.

وی با اشاره به تغییرات یورو و دلار افزود: بعنوان مثال در خصوص یورو و دلار، مرتب دلار در مقابل یورو تضعیف می‌شود به نحوی که الان هر یک یورو معادل ۱.۵ دلار است؛ اگر قرار بود یورو را با دلار ثابت نگه دارند دو قیمت بازار آزاد و بانکی به وجود می‌آمد.

این فعال بانکی گفت: مورد مذکور موجب ۲ نرخی شدن یورو (نرخ بانکی و نرخ آزاد که این نرخ تابع شرایط خاص خود از جمله قدرت برابری خرید، عرضه و تقاضا و ریسک‌هایی است که برای این ارز و کشور وجود دارد) در حوزه شنگن می‌شود.

مدیر عامل بانک تات با بیان اینکه ثابت نگه داشتن "ریال" در ایران در یک طرف معاملات و آزاد بودن طرف دیگر موجب ایجاد بازار سیاه شده است، تصریح کرد: بازار سیاه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت ها مدیریت شده و ثابت باشند و اگر قیمت‌ها آزاد باشند دیگر این بازارهای سیاه و غیر متشکل پولی شکل نمی‌گیرند.

دلیل ۲ نرخی شدن دلار در بازار ایران

حسینی هاشمی ادامه داد: الان دلار حتی در بودجه هم ثابت شده و این به معنای این است که بانک مرکزی نیز باید قیمت دلار را ثابت نگه دارد؛ اما این وضعیت در بازار رخ نمی‌دهد به خاطراینکه بازار از بودجه و قانون مجلس تبعیت نمی‌کند.

وی ضمن تأکید براینکه بازار از مکانیزم خود تبعیت و نرخ را تعیین می‌کند، افزود: به همین دلیل همواره در بازار دلار دو نرخی وجود دارد.

این مقام مسئول شبکه بانکی در ادامه گفت:‌ پول ریال و دلار در مقابل ارزهای پر قدرتی از جمله یورو، ین و پوند در حال تضعیف هستند؛ اما به دلیل اینکه نرخ تورم ایران بیشتر از نرخ یورو است ریال بیشتر از سایر ارزها تضعیف می شود.

مدیر عامل بانک تات با تأکید براینکه اگر نرخ خودمان را تثبیت کنیم قیمت ها واگراتر می‌شود، تصریح کرد: از سوی دیگر نیز بحران‌های بین‌المللی، افزایش جهانی قیمت نفت و طلا، مسائل خاورمیانه، جنگ در مقابل حوزه انرژی موجب تغییرات قیمتی دلار می‌شود.

وی بیان کرد:‌ اگر قیمت دلار در بازار داخلی آزاد شود دیگر نظام دو نرخی در بازار تکرار نخواهد شد. البته اگر نرخ شناور باشد تفاوت نخواهد کرد ولی افزایش نرخ ارز رخ می‌دهد.

حسینی‌هاشمی یکی از مهمترین ابزارهای اصلاح اقتصادی را آزادسازی قیمت‌ها عنوان کرد و گفت: یکی از آزادسازی‌ها مربوط به آزادسازی قیمت ارز است؛ باید قیمت ارز آزاد شود و گروه‌هایی که از این آزادسازی‌ها صدمه می بینند مورد حمایت قرار گیرند.

این فعال بانکی اظهار کرد: در غیر اینصورت تشنج در بازار دلار و دو نرخی بودن این ارز همچنان ادامه خواهد داشت.

سیاست‌ نادرست در عرضه سکه

وی همچنین درباره افزایش اختلاف قیمت دلار در بازار آزاد و رسمی، بیان کرد: سیاست بانک مرکزی رهبری و مدیریت قیمت‌ها نیست بلکه دنباله‌روی از آنها است.

مدیر عامل بانک تات با اشاره به التهابات اخیر بازار سکه، گفت: با بالارفتن قیمت سکه، بانک مرکزی سیاست عرضه سکه را درپیش گرفت تا قیمت‌ها را کاهش دهد درحالی که این راهکار اصلا درست نبود.

حسینی‌هاشمی ادامه داد: بخشی از افزایش قیمت طلا مربوط به نوسانات جهانی بود و طبیعی است که در بازار داخلی نیز قیمت‌ها بالا برود. برای بازار ارز نیز این سیاست چند بار تکرار شده و بانک مرکزی با افزایش قیمت دلار اقدام به عرضه ارز ارزان در بازار کرده است.

این مقام مسئول در شبکه بانکی تأکید کرد: ریشه افزایش قیمت دلار واقعاً تغییرات مقطعی بازار نیست بلکه باید ریشه مزمن تورمی و کسری بودجه و کاهش ارزش پول ملی را برطرف کرد.

وی ضمن تأکید براینکه دولت باید به اصلاح قیمت‌ها تن دهد، افزود: باید قدرت برابری ریال و دلار حساب و بعد این قیمتها بعهده بازار گذاشته شود تا نرخ‌ها آزاد شوند. در این شرایط نوسان کمتری در بازار روی خواهد داد.

نقش اتفاقات مهم در بازارهای اقتصادی

این مقام مسئول شبکه بانکی درباره تأثیر اعلام سیاست‌های پولی و بانکی سال ۹۰ در بازار طلا و دلار، گفت: اخباری مانند حذف چهار صفر نمی‌تواند قیمت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. البته اتفاقات مهم بر این بازارها تاثیر گذار است.

وی با اشاره به تاثیر خبر کشته شدن بن‌لادن بر بازارهای اقتصادی، تصریح کرد:‌ با اعلام این خبر نفت و طلا ارزان شدند به خاطر اینکه نفت ارتباط مستقیم با ریسک‌های امنیتی دارد؛ هرچقدر امنیت بیشتر باشد قیمت نفت پایین‌تر می‌آید و کشته شدن بن‌لادن نشان می‌دهد که امنیت در منطقه افزایش پیدا کرده است.

حسینی‌هاشمی در واکنش به برخی اظهار نظرها مبنی بر وجود سرمایه‌های سرگردان در بازار با بیان اینکه نقدینگی تأثیری در این مورد ندارد،‌ افزود: زمانی که نرخ سود بانکی سپرده گذاران را راضی نکند این افراد به نسبت پول و دانش خود به بازارهای دیگر روی می‌آورند.

سپرده‌گذاران فکر می‌کنند که با نرخ سود بانکی امسال حداقل در مقایسه با سال قبل سود کمتری نسبت به تورم نصیب آنها خواهد شد.

مدیرعامل بانک تات با بیان اینکه تصور سپرده‌گذاران از وضعیت نرخ سود بانکی در سال جاری باعث هدایت سرمایه هابه بازار طلا و سکه شده است، تصریح کرد: گران شدن ربع سکه در بازار طلا نشان از وجود سرمایه‌های خرد در این بازار دارد؛ افزایش تقاضا برای ربع سکه به معنای میل خرید سکه از سوی دارندگان سرمایه‌های خرد است.

وی افزود:‌ شاه‌کلید اصلی تنظیم بازار، نرخ و قیمت هر کالایی است، اگر قیمت آن کالا در بازار دقیق و درست و منصفانه تعیین شود آرامش به بازار بر می‌گردد در غیر اینصورت سرمایه‌ها به بازارهای دیگر روی خواهد برد.

این فعال بانکی با بیان اینکه بازار طلای داخل با بازارهای جهانی رقابتی ندارد، گفت: قیمت شمش طلای بانک مرکزی از بازارهای جهانی تبعیت می‌کند اما درباره قیمت سکه معیارهایی را در نظر می‌گیرند.

به اعتقاد حسینی‌هاشمی، در بازار طلا و سکه همیشه بانک مرکزی قیمت سکه را کمی ارزان‌تر از قیمت بازار آزاد می‌دهد تا قیمت‌های بازار را بشکند.

به دلیل اینکه در بازار داخلی رقیب خارجی وجود ندارد بانک مرکزی قیمت‌های سکه را با معیارهای خود تعیین می‌کند.