چرا اقتصاددانان بسیاری با کاهش بودجه دولتی در «آموزش عمومی» مخالفند؟

نویسنده: لانس لاکنر

مترجم: ملالی حبیبی *

منبع: voxeu.org **

جمع‌بندی نتایج پژوهش‌های تجربی در مورد تاثیر تحصیلات بر «نرخ ارتکاب جُرم»، «سلامت»، و مشارکت اجتماعی و سیاسی شهروندان درباره نویسنده:

«لانس لاکنر»، نویسنده این مقاله، استاد اقتصاد دانشگاه Western Ontario است. وی که دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه «شیکاگو» دریافت کرده، هم‌اکنون مدیر مرکز پژوهش‌های سرمایه انسانی و بهره‌وری در دانشگاه Western Ontario است. حوزه تمرکز پژوهش‌های «لاکنر» در سال‌های اخیر، عبارتند از: تاثیر علی و معلولی بین سرمایه انسانی و ارتکاب جرم؛ بررسی روند افزایش سرمایه انسانی در طول زندگی؛ و نیز تاثیر محدودیت‌های اعتباری بر سیاست‌های آموزشی.

وی در این مقاله، به طور اجمالی به مرور نتایج برخی از مهم‌ترین پژوهش‌های تجربی در زمینه تاثیر تحصیلات دبستان و دبیرستان بر «نرخ ارتکاب جرم»، «استانداردهای سلامت» و نیز «مشارکت اجتماعی و سیاسی شهروندان» پرداخته است:

اشاره:

مشکلات مالی ناشی از بحران اقتصادی اخیر، باعث شده است که بخشی از دولت‌ها برای مقابله با معضل کسری بودجه، نخستین راهکار (و احتمالا یکی از ساده‌ترین راهکارها) را، در صرفه‌جویی در بودجه آموزش و پرورش بیابند و کاهش بودجه شدیدی را بر بخش آموزش و پرورش تحمیل کنند. بهای احتمالی این کاهش بودجه در دراز مدت چه خواهد بود؟

این مقاله، ضمن مرور اجمالی نتایج پژوهش‌های معتبر مختلف در حوزه آموزش و پرورش، نتیجه می‌گیرد که نتیجه بلندمدت کاهش بودجه دولتی در بخش آموزش و پرورش، شیوع پدیده‌های مخربی خواهد بود که به احتمال فراوان در قالب افزایش نرخ ارتکاب جرائم مختلف، به خطر افتادن استانداردهای بهداشت و سلامت، و در نهایت کاهش کمی و کیفی مشارکت اجتماعی و سیاسی شهروندان نمود خواهد یافت.

شواهد رو به رشد حاصل از پژوهش‌های مختلف، نشان می‌دهد که کاهش کمیت و نیز کیفیت سرمایه‌گذاری در زمینه آموزش و پرورش کودکان، کاهش کیفیت مدارس، و نیز کاهش میانگین سال‌های حضور هر کودک یا نوجوان در مدرسه، می‌تواند هم به کیفیت زندگی نسل بعد و هم به کیفیت زندگی جامعه فعلی، به طور محسوسی لطمه بزند.

اقتصاددانان مختلف، مدت‌ها است که فواید متنوع و درازمدت اقتصادی حاصل از توسعه تحصیلات را دریافته‌اند (مثلا مراجعه کنید به کارد ۱۹۹۹، و نیز هِکمن و همکاران ۲۰۰۸). هر چند که مطالعه تاثیر توسعه تحصیلات بر دیگر جنبه‌های سیاسی و اجتماعی، پدیده‌ای نوپا تر است. مجموعه مطالعات و پژوهش‌هایی که بنده بررسی نموده و در ادامه جمع‌بندی بسیار خلاصه‌شده آن را ارائه کرده‌ام، نشان می‌دهد که توسعه آموزش عمومی می‌تواند از میزان ارتکاب جرم کاسته، میزان سلامت را بهبود بخشیده، نرخ مرگ و میر را پایین آورد و مشارکت اجتماعی و سیاسی را افزایش دهد؛ تاثیراتی که فواید اجتماعی آنها بسیار چشمگیر است:

ارتباط آماری بین

«تحصیلات» و «نرخ ارتکاب جُرم»

میزان محکومیت و زندانی شدن در بین افرادی با سطح تحصیلات بسیار پایین، در سرتاسر دنیا، به طور محسوسی بالاتر از میانگین جامعه است. مطالعات اخیر نشان می‌دهد که این موضوع یک رابطه علی و معلولی را منعکس می‌کند. برای مثال «لوچر و مُرِتی» (۲۰۰۴) برآورد می‌کنند که رشد یک درصدی میزان فارغ‌التحصیلان دبیرستان در سال ۱۹۹۰، احتمالا منجر به ارتکاب حدودا ۱۰۰.۰۰۰ فقره جرم کمتر در آمریکا شده باشد؛ پدیده‌ای که سود اجتماعی سالانه حدود ۲ میلیارد دلاری‌ را در پی داشته است.

تخمین‌های ما نشان می‌دهد که بالا رفتن میزان تحصیلات، هم جرم‌های خشن و هم جرائم فاقد خشونت مانند جرائم مالی را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد. در بریتانیا، «ماچین و همکاران» (۲۰۱۱) برآورد کرده‌اند که پس‌انداز اجتماعی ناشی از کاهش جرائم، با بالا رفتن جمعیت افراد دارای مهارت‌های تحصیلی در ارتباط مستقیم است. اگر فقط سود اقتصادی حاصل از کاهش جرائم مالی را در نظر بگیریم، برآوردهای آنها پس‌اندازی بالغ بر ۱۰.۰۰۰ پوند را برای اصلاح هر شاگرد اضافه نشان می‌دهد.

همچنین به نظر می‌رسد با تلاش برای مبارزه علیه تفکیک نژادی در مدارس و بالا بردن سطح کیفی آنها، میزان ارتکاب جرم باز هم بیشتر پایین می‌آید. «دمینگ» ( ۲۰۰۹) تخمین می‌زند که کاهش بازداشت‌ها همراه با پیشنهاد برای انتخاب مدارسی با کیفیت بهتر به جوانی با ریسک خطر بالا تقریبا ۱۶.۰۰۰ دلار پس انداز را در ۷ سال آینده برایش در پی خواهد داشت. به دلیل اینکه احتمال دارد مدارسی با سطح کیفی بهتر، ارتکاب جرائمی را که هیچ وقت منجر به بازداشت نمی‌شوند، کاهش داده باشند، ‌اندوخته‌های کل مربوط به مبارزه با جرائم ۵-۳ برابر بیشتر باشند. اندوخته‌های کلی اجتماعی بعد از کار بر روی پس‌انداز از طریق کاهش زندانیان و زندان‌ها و روش های دیگر پیشگیری از ارتکاب جرائم می تواند باز هم بیشتر باشد.

نقش دراز مدت اصلاحات در دوران کودکی و مدرسه بر‌ سهل‌انگاری‌های دوران جوانی و جرائم بزرگسالان می‌تواند برای جوانان محروم و فقیر تعیین‌کننده باشد. در این زمینه، برخی از تحقیقات تجربی، به ارزیابی نقش یک مدرسه خاص پرقدمت بر نرخ ارتکاب جرم پرداخته‌اند. برای مثال، یکی از این پژوهش‌ها نشان می‌دهد سود اجتماعی‌ای که پیش‌دبستانی مشهور و قدیمی «پِری» از طریق کاهش جرم به دست آورده است، بالغ بر ۱۵۰.۰۰۰ دلار برای هر کودک (تا ۴۰ سالگی) می‌شود؛ اما نمونه دیگری از چنین برنامه‌هایی مثل مدرسه «اَبِسِدِریان»، هیچ تاثیر قابل ذکری بر ارتکاب جرائم نداشته است. متاسفانه ما هنوز منشأ این تفاوت‌ها را نمی‌دانیم.

تاثیرگذاری بر «سلامت»

شواهد اخیر نشان می‌دهد که گذراندن سال‌های بیشتر در مدرسه، سطح عمومی سلامت را بهبود می‌بخشد. «مازومدر» (۲۰۰۸) و «اوروپولوس» (۲۰۰۶) برآورد می‌کنند که یک سال اضافه در دبیرستان، نتایج گزارش سلامتی را ۳۰-۱۵درصد افزایش می‌دهد. در حالی که مطالعات مربوط به اروپا (برای مثال «کلارک» و «رویر»۲۰۱۰، «سیلز» ۲۰۰۹، «کمپتِر» و همکاران۲۰۱۰) معمولا تاثیرات کمتری را تخمین می‌زنند.

همچنین موافقت عمومی کمتری در مورد تاثیر تحصیلات بر میزان مرگ و میر وجود دارد. برآوردها از مقدار ناچیز و جزئی تا میزان خیلی زیاد متغیر بوده است (‌لِراس- مونی ۲۰۰۵ و ۲۰۰۶، «مازومبر» ۲۰۰۸، «آلبوی» و «لِکویین» ۲۰۰۹، «کلارک» و «رویر» ۲۰۱۰). مطالعات آماری مربوط به این حوزه، به خصوص مطالعات مربوط به سال‌های اخیر، ‌تخمین زده‌اند که یک سال تحصیل بیشتر در مدرسه، احتمال سیگار کشیدن را حداقل ۵ درصد کاهش می‌دهد (برای مثال نگاه کنید به «کِنکِل» و همکاران ۲۰۰۶، «دیوالکو» ۲۰۰۷، «گریمارد» و «پَرنت» ۲۰۰۷، «کلارک» و «رویر» ۲۰۱۰).

در مقایسه، بعضی از این مطالعات دریافته‌اند که تحصیلات تاثیر کمی بر اضافه وزن دارد. در نهایت‌، شواهد کمی از تاثیر سطح تحصیلی والدین بر سلامت کودک موجود است. هر چند میزان این تاثیرات کاملا متغیر است (‌نگاه کنید به، برای مثال، کوری و مورتی ۲۰۰۳، مک کِرِری و رویر ۲۰۰۹).

می‌توان حدود کاهش نرخ مرگ و میر را در رابطه با میزان تحصیل در مدارس و براساس میزان ارزش زندگی آماری ارزش‌گذاری کنیم. بر اساس میزان ارزش یک زندگی عادی که ۳ تا ۵ میلیون دلار تخمین زده شده است، اگر تحصیلات میزان مرگ و میر در یک دوره ۱۰ ساله را یکصدم کاهش دهد (رقمی با دامنه برآوردهای مرگ و میر اخیر و تقریبا موافق با برآوردهای وسیع‌تر از گزارش سلامت افراد) و اگر نصف آن کاهش به صورت تغییرات رفتاری و سرمایه‌گذاری‌های سلامتی پرهزینه پرداخت شود، این رقم بزرگ برای فواید کاهش میزان مرگ و میر در نتیجه یک سال اضافه مدرسه ممکن است به ۱.۵۰۰ تا ۲.۵۰۰ دلار در سال برسد. همچنین احتمال می‌رود ارزش بهبود کلی سلامت هم به رقم بیشتری برسد.

تاثیرگذاری

بر مشارکت اجتماعی و سیاسی

جامعه‌ای با سطح تحصیل بالاتر، بودن تردید بیشتر به سمت دموکراسی تمایل دارد. اما آیا واقعا ‌تحصیلات وضعیت شهروندی و مشارکت سیاسی را بهبود می‌بخشد؟

در پاسخ به این پرسش، سه پژوهش اخیر که به صورت فردی انجام گرفته‌اند نشان می‌دهند که حداقل در آمریکا، پاسخ به پرسش فوق، مثبت است. «دی» (۲۰۰۴) و «میلیگان» و همکاران (۲۰۰۴) برآورد می‌کنند که به ازای یک سال افزایش میانگین تحصیل در مدرسه، میزان رای‌دهنده‌ها به طور معنی‌داری افزایش می‌یابد. در مقایسه، «میلیگان» و همکاران (۲۰۰۴) و «سیدله» (۲۰۱۰، ۲۰۰۷) تاثیر بسیار ناچیزی را بر میزان رای‌دهی در بریتانیا و آلمان تخمین می‌زنند. با دیدی کلی‌تر، به نظر می‌رسد که ارتقای تحصیلات، تمایلات مربوط به شرکت در انتخابات‌های مختلف و نیز اشکال دیگر مشارکت‌های سیاسی، به اضافه وسعت اطلاع‌رسانی سیاسی را بالا می‌برد. همچنین در مورد تاثیر تحصیلات بر رای‌دهی، به نظر می‌رسد تاثیرات چنین مشارکت‌هایی در آمریکا قوی‌تر از اروپا باشد.

ابهام در تاثیرگذاری تحصیلات دانشگاهی

با وجود تاکتیک‌های تجربی برای برآورد تاثیرات سال‌های حضور در مدرسه بر میزان ارتکاب جرائم‌، سلامت‌ و نیز رفتارهای اجتماعی و سیاسی شهروندی، در مورد تاثیر سال‌های بیشتر دبیرستان اطلاعات بیشتری در دست است؛ اما در مورد تاثیر تحصیلات در مقاطع بالاتر کمتر می‌دانیم. دلایل محکمی وجود دارد که رشد میزان دانشگاه رفتن الزاما منجر به پیدایش تاثیرات فوق‌العاده‌ای مربوط به کاهش جرائم نمی‌شود (حداقل در آینده‌ای نزدیک). زیرا مطالعات نشان داده است که مداخلات و سیاست‌هایی که بر مبنای تحصیلات است میزان قصور و جرم را در بین افرادی با توانایی کمتر و محرومان کم می‌کند.

مطالعاتی وجود دارد که کاهش چشمگیری را در میزان سیگار کشیدن و همچنین بهبود در مشارکت سیاسی در نتیجه سال‌های اضافه دانشگاه برآورد کرده است، ‌اما مطالعاتی که تاثیر تحصیلات در مقاطع بالاتر بر سلامت و رفتارهای شهروندی را می‌سنجد، استثنا هستند. شواهد رو به رشدی وجود دارد که نشان می‌دهد اصلاحات پیش‌دبستانی و دبستانی در سنین پایین می‌تواند میزان قصور و جرم را در سال‌های بعدی کاهش دهد، هر چند همه برنامه‌ها چنین عمل نمی‌کنند.

بیشترین مشاهدات مربوط به ایالات متحده آمریکا است. در حالی که تعدادی از مطالعات اخیر فواید گسترده‌تر تحصیلات در اروپا را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است تعداد کمی از مطالعات هم از داده‌های کشورهای در حال توسعه که سطح تحصیلات در آنها خیلی پایین‌تر است، بهره می‌برند. بعضی‌ها ممکن است انتظار تفاوت‌های اساسی در تاثیر تحصیلات بر جرم، سلامت و مشارکت سیاسی در کشورهایی با عدالت اجتماعی متفاوت، ‌میزان مراقبت‌های بهداشتی متفاوت و سیستم متفاوت سیاسی داشته باشند. در واقع‌، مقایسه‌ها در برآوردهای مربوط به آمریکا و اروپا نشان از این دارد که تحصیلات ممکن است وضع سلامت را بهبود بخشیده و باعث کاهش مرگ و میر در اروپا شود، جایی که به نظر می‌رسد مراقبت های بهداشتی عمومی بوده و میزان نابرابری‌های اقتصادی معمولا ‌پایین است. همچنین انتظار می‌رود که تحصیلات بر میزان رای‌دهی و مشارکت سیاسی در اروپا تاثیر کمتری داشته باشد، ‌جایی که ثبت رای‌دهنده‌ها معمولا الزامی است و دولت‌ها در ثبت نمودن رای‌دهنده‌ها جدی‌تر هستند. در حالی که تامل کردن درباره عواملی که ممکن است توضیحی درباره تفاوت‌ها در برآوردهای انجام شده در کشورهای متفاوت به ما بدهد، ‌وسوسه انگیز است، هنوز هم با کشف آنها فاصله داریم.

دولت‌ها چه نقشی را باید بازی کنند؟ کاهش جرم مسلما یک عامل خارجی است که ممکن است هزینه‌های مربوط به سیاست ارتقای توانایی‌های محروم‌ترین اقشار جامعه را توجیه کند (برای مثال برنامه مربوط به پیش‌دبستانی، ارتقای سطح کیفی مدارس در مناطق کم درآمد، یا سیاست‌هایی که تکمیل تحصیلات دبیرستانی را ترویج می‌دهند). شواهد حاضر نشان می دهد که اگر همه هزینه‌ها و فواید در نظر گرفته شود،‌ برنامه‌های تحصیلی با هدفی مشخص و برنامه‌ریزی شده، نسبت به سیاست‌های سنتی با صرفه‌تر هستند. هدف سیاست‌های تحصیلی محروم‌ترین اقشار جامعه به منظور کاهش نابرابری‌های اقتصادی بود. شواهد اندکی از تاثیر تحصیلات بر سلامت در دست است. بیشتر اکتسابات خصوصی هستند یا حداقل در چارچوب خانواده باقی مانده‌اند. بنابراین، بحث در مورد تاثیرات تحصیل بر سلامت احتمالا ریشه در برابری و عدالت اجتماعی دارد یا بر این موضوع که اشخاص هنگام تصمیم‌گیری در مورد سال‌های مدرسه خود از فواید مهم آن بر سلامتی غافل هستند. متاسفانه ما هنوز در مورد اینکه چگونه تحصیلات سلامت را بهبود می‌بخشد، دانش اندکی داریم و در نهایت مشخص است که مشارکت سیاسی در روند پیشرفت دموکراسی تاثیر خواهد گذاشت؛ هر چند شناخت چگونگی آن سخت است و زمانی هم سخت‌تر می‌شود که بخواهیم بر روی آن ارزش‌گذاری کنیم.

* malaley.habibi@yahoo.com

** متن اصلی (انگلیسی) این مقاله در آدرس اینترنتی زیر قابل مشاهده است:

http://voxeu.org/index.php?q=node/۷۱۰۳

ضمنا پژوهش‌های مورد ارجاع در این مقاله نیز، به دلیل رعایت اختصار حذف شده‌اند و در صورت تمایل، می‌توانید ارجاع کامل این پژوهش‌ها را در آدرس فوق بیابید.