سهم نورد و لوله اهواز از تولید ورق‌های فولادی کشور افزایش می‌یابد
شرکت نورد و لوله اهواز اولین تولیدکننده ورق و کلاف در ایران است
حدود ۳۵سال پیش هنگامی که بخش خصوصی، نخستین خشت شرکت نورد و لوله اهواز را در کشور بنا نهاد، شاید فکر نمی‌کرد کارخانه‌ای که او آن روز راه‌اندازی کرده روزگاری دولتی شود و بعد برای خروج از شرایط ناشی از دولتی بودن دوباره نیازمند مدیریت بخش خصوصی گردد. عمده سهام شرکت نورد و لوله اهواز یعنی بیش از ۵۱درصد آن امروز پس از سال‌ها تفکر دولتی متعلق به بخش خصوصی شده است که پی‌گیری و اجرای طرح‌های توسعه شرکت را در دستور کار خود دارد. مهندس نادر جلالی، مدیر امور بازرگانی شرکت نورد و لوله اهواز در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما وضعیت موجود و برنامه‌های در دست اجرای این شرکت را تشریح کرده است. او لیسانسیه ریاضی از دانشگاه شهید بهشتی است که از سال ۱۳۶۶ مسوولیت تدارکات این شرکت را بر عهده داشت و پس از آن شرکت را به قصد فولاد اسفراین ترک کرد اما دوباره از ابتدای سال ۱۳۸۱ به شرکت نورد و لوله اهواز بازگشت و مدیریت امور بازرگانی آن را بر عهده گرفت. مهندس جلالی مدتی هم در مرکز تهیه و توزیع فلزات ساختمانی وزارت بازرگانی مشغول بوده و تجربه او در صنعت فولاد به حدود ۲دهه می‌رسد. در این ویژه‌نامه به مناسبت سومین سالروز تاسیس بورس فلزات تهران با وی به گفت‌‌و‌گو نشسته‌ایم.

آقای مهندس جلالی شرکت نورد و لوله اهواز از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کرد؟
شرکت نورد و لوله اهواز (سهامی عام) از واحدهای تابعه شرکت ملی فولاد ایران و تحت پوشش وزارت صنایع و معادن است.
این شرکت در سال 1346 به منظور تولید کلاف ورق گرم فولادی، لوله‌های سیاه، گالوانیزه، گاز و پروفیل تاسیس و در مهرماه 1350 مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
شرکت نورد و لوله اهواز با بیش از ۳۰سال تجربه در امر تولید محصولات فولادی، با بالاترین کیفیت و طبق استانداردهای بین‌المللی محصولات خود را عرضه می‌کند که اساسی‌ترین هدف شرکت، بهبود مستمر کیفیت فعالیت‌ها، به منظور افزایش رضایت‌مندی مشتری است، که دریافت گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت
ISO 9001 -2000 موید این واقعیت است.
در حال حاضر شرکت نورد و لوله اهواز از واحدهای تابعه شرکت ملی فولاد است. اما تا ۴سال پیش عمده سهام آن دولتی بود ولی با افزایش سرمایه، دوباره خصوصی شد و از آن زمان طرح‌های توسعه برای برون رفت از زیان دنبال می‌شود.
وضعیت تولید در نورد و لوله اهواز را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تولید کارخانه نورد و لوله اهواز تا حدود ۱۰سال پیش یعنی سال ۱۳۷۴ اندک بود به طوری که از سالی ۱۴۰هزار تن فراتر نمی‌رفت ولی از آن تاریخ به بعد با اجرای طرح‌های توسعه شرکت، ظرفیت تولید سالانه به ۶۰۰هزارتن رسید.
شرکت نورد و لوله اهواز نخستین تولیدکننده ورق و کلاف در ایران است و از لحاظ تولید ورق بعد از فولاد مبارکه در مقام دوم است.
نورد و لوله اهواز چه محصولاتی تولید می‌کند؟
عمده تولیدات این شرکت عبارتند از:
- انواع کلاف ورق گرم فولادی: از ضخامت ۵۰/۱ الی ۸ میلی‌متر با حداکثر عرض ۶۰۰میلی‌متر طبق استاندارد‌های EN۱۰۰۵۱ ,EN۱۰۰۴۸ ,EN۱۰۰۲۵ و حداکثر وزن هر کویل ۵/۷تن.
- انواع کلاف ورق گرم اسیدشویی شده و روغنی
- انواع لوله‌های سیاه و پروفیل: طبق استاندارد‌های:
BS -1387 ,ASTMA120 ,JIS G 3442 ,DIN2441 ,DIN2440 ,DIN2458
- انواع لوله‌های گالوانیزه بدون دنده و گالوانیزه دنده شده: همراه با بوشن نصب شده، سایز ۲/۱ الی ۶ اینچ طبق استاندارد EN ISO ۱۴۶۱
- انواع لوله‌های گاز: طبق استاندارد API (سایز 4/3 الی 4 اینچ) با تست هیدرواستاتیک تا فشار 180بار و همچنین تست غیرمخرب (ادی‌کارنت) به صورت ON LINE ,OFF LINE
- انواع تسمه ورق تخت
- این شرکت اخیرا همچنین بر روی تولید و صادرات فولاد غیرتجاری با گرید‌هایی که هنوز در ایران تولید نمی‌شود و ارزش افزوده بیشتری هم دارند کار می‌کند که از آن جمله می‌توان به کلاف ورق گرم فولادی آجدار و فولاد آلکروم‌دار که یک نوع فولاد آلیاژی است اشاره کرد.
شرکت نورد و لوله اهواز شامل چه واحد‌هایی است و لوله‌سازی چقدر از ظرفیت تولید نورد و لوله اهواز را شامل می‌شود؟
در حال حاضر، بخش کوچکی از ظرفیت کل نورد و لوله اهواز به لوله‌سازی اختصاص دارد و این ظرفیت از 40هزار تن بیشتر نیست و مشتریان این محصولات هم عمدتا مشتریان خاص نظیر شرکت گاز و شرکت آب و فاضلاب هستند.
در مجموع شرکت نورد و لوله اهواز مشتمل بر واحد‌های نورد گرم ورق، دو کارخانه لوله‌سازی، خطوط برش و بسته‌بندی کلاف ورق، گالوانیزاسیون، واحد اسیدشویی و روغنی نمودن ورق است که وضعیت هریک به این شرح است:
1 - کارخانه نورد: این کارخانه دارای دو کوره می‌باشد که ظرفیت هریک 110تن در ساعت است و ظرفیت نامی تولید سالانه آن 600000تن کلاف ورق گرم فولادی از ضخامت 50/1 الی 8 میلیمتر و عرض حداکثر 600میلیمتر می‌باشد.
۲ - کارخانه لوله‌سازی یک: این کارخانه با ظرفیت نامی ۴۰۰۰۰تن لوله درز جوش فولادی از سایز ۲/۱ الی ۶ اینچ با داشتن دو خط تولید لوله فعالیت می‌کند.
3 - کارخانه لوله‌سازی 2: این کارخانه با ظرفیت نامی 40000تن لوله درز جوش فولادی علاوه بر تولید لوله‌های سیاه از سایز 4/3 تا 4 اینچ قادر به تولید لوله‌های فشار قوی گاز و مقاطع چهارگوش و مستطیل می‌باشد.
۴ - کارخانه گالوانیزاسیون: این کارخانه دارای دو دیگ مذاب با ظرفیت نامی ۳۰۰۰۰تن در سال تولیدکننده لوله‌های گالوانیزه گرم می‌باشد.
5 - کارخانه اسیدشویی و روغنی نمودن ورق: این کارخانه در راستای افزایش درجه مرغوبیت ورق‌های تولیدی مبادرت به اسیدشویی و روغن‌اندود کردن کلاف جهت مصارف خاص می‌نماید. ظرفیت نامی این کارخانه 120000تن در سال است.
شرکت نورد و لوله اهواز از ۳ سال پیش که بورس فلزات تهران راه‌اندازی شد دست به عرضه محصولات خود در این بازار رسمی زد ولی بعد از مدتی عرضه محصول در بورس کالا را متوقف کرد، لطفا بفرمایید دلایل این عدم عرضه و همچنین دلایل تصمیم اخیر برای عرضه مجدد محصول در بورس فلزات توسط شرکت چه بوده است؟
از همان ابتدای تاسیس بورس فلزات تهران، شرکت نورد و لوله اهواز تصمیم گرفت محصولات خود را در این بورس عرضه کند و بیش از یک‌سال هم اینکار را به طور مداوم انجام داد ولی بعدها به دلیل بروز مشکلاتی نظیر کمبود نقدینگی و عدم امکان تامین وجه مورد نیاز برای خرید مواد اولیه از فولادخوزستان لازم دید که یک شریک و سرمایه‌گذار پیدا کند و به همین خاطر حضور خود را در بورس فلزات کمرنگ کرد ولی اخیرا با سیاست‌های جدید مدیریت و همچنین سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) از ابتدای مرداد‌ماه تصمیم گرفته شد که شرکت نورد و لوله اهواز مجددا محصولات خود را در بورس فلزات عرضه کند. بنابراین در مرداد‌ماه 14هزار تن و در شهریور‌ماه هم 25هزار تن از محصولات خود را در بورس فلزات به صورت سلف عرضه کرد.
محصولات خود را چه روزهایی در بورس فلزات عرضه می‌کنید؟
در حال حاضر هر دوشنبه عرضه را انجام می‌دهیم ولی اگر لازم باشد چهارشنبه‌ها نیز دست به عرضه محصولات خواهیم زد و با نامه‌نگاری‌هایی که با سندیکا‌ها و اتحادیه‌ها انجام داده‌ایم از مصرف‌کنندگان ورق خواسته‌ایم جهت تامین نیازهای خود به بورس فلزات تهران مراجعه کنند ضمن اینکه در این بورس قیمت‌ها مشخص و شفاف است و دیگر بحث ابهام قیمت‌ها مطرح نیست. از سوی دیگر چانه‌زنی‌ها هم به بورس فلزات منتقل شده و همین موضوع باعث شده تا بخش بازرگانی با آسوده‌خاطری بیشتر دست به برنامه‌ریزی بزند.
آیا از زمانی که محصولات خود را در بورس فلزات عرضه می‌کنید مشکل فروش هم پیدا کرده‌اید یا فروش شما بهتر شده است؟
ما در واقع مشتریان خود را به بورس فلزات هدایت و راهنمایی کرده‌ایم و از لحاظ فروش هم مشکل خاصی نداریم به عنوان مثال کل تولید شهریور و مرداد‌ماه را در بورس فلزات فروخته‌ایم و به لحاظ قیمت هم قیمت محصولات ما از قیمت محصولات فولاد مبارکه کمتر است.
استانداردهای محصولات شما کدامند؟
1 - استاندارد تولید مطابق:
PRODUCTION STANDARD BS, EN ۱۰۰۲۵, DIN, EN, ۱۰۰۴۸‌
2 - استاندارد بازرسی، بسته‌بندی صدور گواهی کیفیت و تحویل مطابق:
INSPECTION, PACKAGING, QUALITY CERTIFICATE & DELIVERY ACCORDING TO DIN ۵۰۰۴۹/۳.۱
3 - فولادهای اولیه جهت تولید کلاف ورق می‌تواند از نوع کشته، نیمه کشته و آرام و مطابق استانداردهای زیر باشد:
MILD STEEL, RIMMED STEEL SEMI KILLED, FULLY KILLED & BALANCED PLAIN CARBON STEEL FOR STRUCTURAL CONSTRUCATIONAL APPLICATION, E.G. ST۳۲, ST۳۳, ST۳۷ -۲, ST۴۲, ST۴۴ -۲, ST۵۰, ST۵۲ -۳, ST۶۰, API ۵L GRADE A, B, A۲۵ (STD), X۴۲, X۵۲, X۶۰, IPS
4 - استاندارد بازرسی، بسته‌بندی، صدور گواهی کیفیت و تحویل برای کلیه لوله‌ها مطابق:
INSPECTION, PACKAGING, QUALITY CERTIFICATE & DELIVERY ACCORDING TO DIN ۵۰۰ ۴۹/۳.۱, BS ۱۳۸۷ & FOR GAS PIPES API ۵L ۲۰۰۰, API ۵L ۲۰۰۴
برنامه تولید شرکت برای سال‌جاری چیست و میزان تولید و فروش محصولات نورد و لوله اهواز را در نیمه نخست امسال چگونه ارزیابی می‌کنید؟
برنامه تولید محصولات ما برای سال جاری چیزی حدود ۳۸۰هزار تن است که در ۶ ماهه نخست امسال آنچه تولید شد در حدود ۱۰۵هزار تن بود.



اگرچه این میزان از برنامه عقب است ولی در نیمه دوم امسال جبران خواهد شد.
در مجموع باید بگویم فروش و صادرات ما از ابتدای سال‌جاری تاکنون اعم از فروش ورق، لوله، کلاف و غیره ۱۴۱هزار تن به ارزش بیش از ۵۰میلیارد تومان بوده که بخش عمده این مبلغ صرف خرید مواد اولیه شده است.
صادرات شرکت نورد و لوله اهواز از چه زمانی آغاز شد؟
- صادرات ما از سال ۱۳۸۱ شروع شد که توانستیم بازارهای هدف را شناسایی کنیم. در حال حاضر مهمترین بازار صادراتی شرکت نورد و لوله اهواز کشور امارات است.
در سال 1383 صادرات ما به 5هزار تن رسید اما یکسال بعد یعنی در سال 1384 ناگهان میزان صادرات شرکت حدود 7 برابر شد و از مرز 34هزار تن فراتر رفت. ارزش این صادرات که به کشورهای امارات، اسپانیا، ایتالیا، کویت، پاکستان، عراق، اردن و غیره انجام شد نزدیک به 16میلیون دلار رسید و برنامه صادرات امسال شرکت نیز چیزی حدود 100هزار تن برآورد شده است.اگرچه در نیمه نخست امسال از برنام صادرات عقب بودیم و صادرات از مرز 18هزار تن فراتر نرفت ولی امیدواریم در نیمه دوم سال این وضعیت را جبران نماییم.
البته عدم موفقیت در صادرات شرکت مربوط به نبود مشتری و عدم قدرت بازاریابی نبوده و نیست بلکه مشکل اصلی ما عدم استفاده کامل از ظرفیت موجود تولید به دلیل کمبود مواد اولیه بوده است.
چرا، مگر مواداولیه به اندازه کافی در داخل برای مصرف شرکت نورد و لوله اهواز وجود ندارد؟
ما شمش مورد نیاز خود را از شرکت فولاد خوزستان تامین می‌کنیم و این شرکت با تولید سالانه ۲میلیون تن شمش، تنها تولیدکننده شمش فولادی در ایران است و به دلیل تعدد مصرف‌کنندگان، مجبور است فروش محصول خود را سهمیه‌بندی کند.
چرا مابقی نیاز خود را به شمش از محل واردات تامین نمی‌کنید؟
ما در بخش تولید ورق به مواداولیه و اسلب نیاز داریم که واردات این نیاز هم در شرایط فعلی توجیه اقتصادی ندارد بنابراین ناچار هستیم به سهمیه‌ای که فولاد خوزستان به ما می‌دهد بسنده کنیم و به همین خاطر فقط با ۶۰درصد ظرفیت تولید فعال باشیم.
اگر واردات شمش و اسلب با قیمت جهانی برای تولیدکننده‌ای مثل شما صرف نداشته باشد آیا این به آن معنا نیست که اساسا تولید ورق در شرکت شما از توجیه اقتصادی برخوردار نیست؟
خیر، در حال حاضر به خاطر سیاست‌های تنظیم بازار، تولیدکنندگان ورق ناچار هستند به تبعیت از بزرگ‌ترین تولیدکننده ورق کشور یعنی فولاد مبارکه، محصول خود را تنی ۱۰۰دلار ارزان‌تر از نرخ‌های جهانی به بازار داخل عرضه کنند بنابراین ما نمی‌توانیم مواداولیه را با قیمت جهانی بخریم ولی محصول خود را زیر نرخ‌های جهانی به فروش برسانیم.
چاره‌ای که برای رفع این مشکل اندیشیده‌اید چیست؟
شرکت نورد و لوله اهواز برای جبران این وضعیت از حدود ۳سال پیش به این فکر افتاد که مواد اولیه خودش را خودش تامین کند به همین خاطر به فکر تولید اسلب افتاد.
ما می‌خواهیم در زمینی به وسعت 250هکتار که در خرمشهر به این کار اختصاص یافته سالانه 2میلیون تن اسلب تولید کنیم. در حال حاضر مقدمات کار انجام شده و مشاور خارجی هم تعیین کرده‌ایم و در حال بررسی پیشنهادهای خارجی هستیم تا بهترین آن را انتخاب کنیم. اگر امسال بهترین پیشنهاددهنده را جهت همکاری انتخاب کنیم بعد از آن به سراغ گشایش اعتبار می‌رویم و فکر می‌کنم این طرح تا 3 یا 4سال آینده به بهره‌برداری برسد و شرکت نورد و لوله اهواز بتواند تمام اسلب مورد نیاز خودش را خودش تامین کند.
هزینه اجرای این طرح چقدر برآورد شده است؟
حدود 250میلیون یورو به علاوه 150میلیارد تومان سرمایه‌گذاری ریالی نیاز داریم که این سرمایه‌گذاری را از طریق فاینانس، تسهیلات خارجی، صندوق ذخیره ارزی و غیره تامین خواهیم کرد.
در صورت راه‌اندازی این طرح می‌توانیم اسلب تولیدی را به ورق‌های دارای ضخامت هشت‌دهم میلیمتر تا ۱۶میلیمتر که هنوز در ایران تولید نمی‌شود تبدیل کنیم و عرض این ورق‌ها نیز تا ۲متر خواهد بود با این حساب در زمان بهره‌برداری از طرح مذکور سهم شرکت نورد و لوله اهواز از تولید ورق (در مقایسه با تولید امروز) به ۵۰درصد کل ظرفیت داخلی این محصول می‌رسد.
ایجاد اشتغال این طرح پس از راه‌اندازی چقدر خواهد بود؟
در حال حاضر کارخانه نورد و لوله اهواز چیزی حدود ۱۵۰۰نفر شاغل در منطقه دارد که با راه‌اندازی طرح جدید هم چیزی حدود ۲هزار نیروی شاغل جدید جذب خواهد شد و در مجموع ۳هزار و ۵۰۰خانوار از استقرار کارخانه‌های شرکت نورد و لوله اهواز در منطقه اهواز و خرمشهر ارتزاق خواهند کرد.
اما راه‌اندازی این طرح 3 یا 4سال زمان می‌برد شما برای رهایی از مشکل تامین مواد اولیه در کوتاه‌مدت چه راهکاری را پیشنهاد می‌کنید؟
در حال حاضر قیمت مواد اولیه سهمیه‌ای را هم طبق فرمولی محاسبه می‌کنند که تابعی از قیمت فروش محصولات فولاد مبارکه است. ما به این فرمول اعتراض داریم و پیشنهاد می‌کنیم قیمت مواد اولیه را برای ما بر اساس نرخ فروش محصولات خودمان در بورس فلزات تهران تعیین کنند که این تصمیم باید نهایتا از سوی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) گرفته شود.
هم‌اکنون عرضه محصولات ما زیر قیمت جهانی، عدم امکان دسترسی آسان به مواد اولیه با قیمت معقول و خالی بودن 40درصد ظرفیت تولید شرکت نورد و لوله اهواز ضرورت توجه وزارت صنایع و معادن به این پیشنهاد را اجتناب‌ناپذیر کرده است.