دنیای اقتصاد-علی قاسمی:
شاخص کل بورس همزمان با احتمال افزایش تنشها در منطقه، کاهش بیش از ۸هزار واحدی را تجربه کرد؛ این درحالی است که یکهفته کاری از محدودشدن دامنه نوسان به یکدرصد میگذرد. شاخص کل هموزن با کاهش محدودتر ۰.۲۱درصد افت ارتفاع را تجربه کرد. ارزش معاملات خرد، همچنان در کانال ۲همت قرار دارد. ضمن آنکه بیش از ۳هزار و ۳۰۰میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. به نظر میرسد با توجه به اینکه تغییر محسوسی در متغیرهای اقتصادی به نفع بورس رخ نداده، افزایش تنشها در خاورمیانه ریسکها را دوچندان کرده است. همچنان مانع مهم سیاستگذار برای تغییر در مفروضات اقتصادی موثر بر بورس، تحولات نظامی و انتخابات آمریکاست. بر همین اساس، احتمالا نماگر اصلی بورس برای عبور از ۲.۲میلیون واحد حداقل به یکماه زمان نیاز دارد تا تکلیف مسائل سیاسی و نظامی مشخص شود. با این حال، فاصله بیش از ۳۰درصدی نرخ دلار نیما و آزاد، ذهن اهالی بازار را نسبت به آینده بورس مخدوش کرده است.
دنیای اقتصاد:
مناظره «تنظیمگری در نهادهای مالی» با حضور مجید کریمی مدیرکل دفتر بازارهای مالی و مطالعات بازارهای مالی و بازرگانی وزارت اقتصاد، مرتضی زمانیان عضو هیاتعلمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر، فرهاد پناهی دبیرکل و رئیس هیاتمدیره جامعه حسابداران رسمی ایران و بهرنگ اسدی کارشناس ارشد بازار سرمایه، روز دوشنبه مورخ ۹مهرماه برگزار شد.
ریسک ژئوپلیتیک ناشی از تنشهای نظامی و سیاسی به بالاترین میزان خود در ماههای گذشته رسیده است. با توجه به نقش کلیدی خاورمیانه در تامین انرژی جهان، بازارهای جهانی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و در ماههای اخیر نوسانات شدید قیمتی را تجربه کردهاند. در صورت تشدید درگیریها، ناگزیر افزایش بیشتر قیمتها در بازار انرژی و کامودیتیها وجود خواهد داشت. از طرف دیگر، تصمیم فدرالرزرو آمریکا مبنی بر کاهش نرخ بهره در هفتههای اخیر به میزان ۵۰واحد پایه (۰.۵درصد) تاثیر قابلتوجهی بر بازارهای جهانی، بهویژه قیمتهای نفت و طلا داشته است.
پاسخ موشکی اخیر ایران به رژیم صهیونیستی، فصل جدیدی از تقابلهای منطقهای را رقم زد و بازتابهای گستردهای در سطح جهانی داشت. شب سهشنبه ایران صبر و خویشتنداری را کنار گذاشت و با توجه به شرایط استراتژیک، آسمان شب اسرائیل را به روز تبدیل کرد. حمله موشکی بیسابقه ایران به عمق اراضی اشغالی، قدرت موشکی ایران را به رخ کشید و براساس گزارشها، دقت موشکهای ایرانی در این عملیات به بیش از ۹۰درصد رسیده بود که نشان از پیشرفت قابلتوجه توان موشکی ایران دارد. این اقدام که در پاسخ به ترورهای اخیر و تهدیدهای رژیم صهیونیستی صورت گرفت، ابعاد مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی داشته و پیامدهای گستردهای در پی خواهد داشت. این پاسخ در زمان مناسب و کاملا برحق اتفاق افتاد؛ زیرا در صورت عدمپاسخ قاطع باید منتظر ترورها و تهدیدهای جدید دیگر در ایران و خارج از ایران علیه مقامات و منافع ایران میبودیم.
بازار سرمایه در هفتهای که گذشت، متاثر از ترور شهید حسن نصرالله بود. این اتفاق باعث شد تا معاملات در بازار سرمایه از ابتدای هفته در محدوده دامنه نوسان مثبت و منفی یک دنبال شوند. از طرفی با توجه به اینکه طی ۱۰روز قبل از هفته جاری بازار معاملات خوبی داشت و سهام کوچک و متوسط اکثرا با رشد مواجه شده بودند و شاخص کل بورس از عدد ۲میلیون و ۷۰هزار واحد تا نزدیک ۲میلیون و ۱۶۰هزار واحد رشد کرده بود و پرتفوی اکثر سهامداران سودده بود، در این شرایط با وقوع ریسک سیستماتیک در هفته جاری فروشنده دست برتر را داشت.
دنیایاقتصاد - محمد نعمتزاده:
سازمان بورس و اوراق بهادار صبح روز چهارشنبه، در آخرین روز معاملاتی هفته، از تداوم محدودیت دامنه نوسان خبر داد. بسیاری از فعالان بازار سرمایه در گفتوگو با اصحاب رسانه، این اقدام را درست تلقی کردند. اما مهمترین سوالی که برای بسیاری از سرمایهگذاران مطرح میشود، این است که چه اقداماتی باید در کنار محدودیت دامنه نوسان اتخاذ شود تا نقدشوندگی بازار سرمایه تحتالشعاع قرار نگیرد.
بورس تهران همچنان به حرکت خود در مسیر نزولی ادامه میدهد و شاخص کل، هر چهار روز معاملاتی هفته جاری را در محدوده سرخ تابلوی معاملات به پایان رسانده است. وقایع حادثشده در خاورمیانه، معاملهگران را ترسانده و حاکم شدن ابهام نیز سمت تقاضا را تضعیف کرده است. در چنین فضای غبارآلودی که استقبال قابل توجهی از بازار ارز و طلا و سکه صورت گرفته، دیگر کسی تمایلی به خرید سهام با دامنه نوسان یک درصدی ندارد.
در ادامه روزهای منفی و کمنوسان، روز گذشته بازار سرمایه شرایط متفاوتی را تجربه نکرد. روز سهشنبه دماسنج اصلی بازار سرمایه با کاهش ارتفاع ۰.۳۸درصدی همراه شد و در پایان ساعت معاملاتی روز در سطح ۲میلیون و ۱۲۳هزار واحدی ایستاد. افت ۸هزار و ۱۱۰واحدی شاخص کل در حالی محقق شد که نماگر هموزن با افت ۰.۱۳درصدی روبهرو شد و در سطح ۷۰۱هزار و ۸۸۶واحدی قرار گرفت.در این بین شاخص کل فرابورس نیز که معیار مناسبی برای بررسی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۰.۱درصد سرخپوش شد و در نهایت در سطح ۲۲هزار و ۱۸۰واحدی کار خود را به اتمام رساند. روز گذشته ۴۰۱ میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج شد.
ترور سید حسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان، تاثیرات قابلتوجهی بر بازارهای مالی منطقه داشت. با استناد به آخرین آمارهای منتشر شده توسط سایت بلومبرگ در تاریخ یک اکتبر و آمارهای منتشر شده توسط تریدینگ اکونومیست در تاریخ ۲۵ سپتامبر، بورس اسرائیل با ۱.۶۹ درصد رشد، بهواسطه کاهش تهدیدات امنیتی، رشد قابل توجهی را تجربه کرد. در مقابل، بازارهای عربستان و امارات به ترتیب با ۰.۸۴ و ۰.۰۱درصد افت، حاکی از افزایش نگرانیهای ژئوپلیتیک بود. بورس تهران نیز تحت تاثیر نااطمینانیهای سیاسی- منطقهای، افتی ۱.۴۶درصدی را تجربه کرد. ترکیه نیز با ۳.۳۹درصدکاهش، بیشترین افت را در بازارهای منطقهای تجربه کرد. نکته قابل توجه اما رشد شاخص کل در بورس لبنان است. این شاخص با رشد ۲درصدی مواجه شد. بررسیها نشان میدهد که نوسانات ژئوپلیتیک بهشدت بر رفتار سرمایهگذاران و شاخصهای بازارهای مالی منطقه اثرگذار است.
از زمان راهاندازی بازار سهام در ایران، شاید بیش از هر کشور دیگری (منظور کشورهایی است که بازار سهام منسجم و توسعهیافته دارند) دچار بحران شدهایم، انقلاب ۵۷ و بعد از بازگشایی مجدد بازارها پس از جنگ تا امروز تحریمهای متعدد و گاه غافلگیرکننده، آشوبهای سیاسی و اجتماعی، بحران بین جناحهای سیاسی بهویژه در دوره خاتمی و تا حدی در دوره احمدینژاد و در نهایت بحران اخیر در خاورمیانه، با این تفاسیر انتظار یک ناظر آگاه و بیخبر بیرونی این است که هوشمندانهترین، شفافترین و منسجمترین سیستم مدیریت بحران در بازار سرمایه، متعلق به بورس ایران باشد، اما هیچ نظام و ساختاری وجود ندارد و بسیاری تصمیمات عملا شخصمحور هستند و مقررات مربوط به شرایط خاص نیز بسیار محدود و دارای ابعاد ناکافی است.