گروه بورس- سلیمان کرمی: وضعیت بازار مسکن به‌عنوان یک عامل مهم بر روند سودآوری شرکت‌های صنعت انبوه‌سازی محسوب می‌شود. بر این اساس، رکود بازار مسکن در سال‌های اخیر مشکلات عدیده‌ای را برای فروش ملک توسط انبوه‌سازان فعال در بازار سهام به وجود آورده است که اثرات آن روی سودآوری این شرکت‌ها منعکس شده است.

در این شرایط، نظرات مدیران این شرکت‌ها در مسیر آتی بازار مسکن مهم ارزیابی می‌شود. بررسی صورت‌های پیش‌بینی سودآوری این شرکت‌ها برای سال مالی منتهی به شهریور 95، به‌عنوان منبع انتقال‌دهنده نظرات مزبور، بر انتظار رشد سودآوری در این شرکت‌ها تاکید دارد.

از میان شرکت‌های زیرمجموعه این صنعت در بورس و فرابورس، 12 شرکت پیش‌بینی خود را برای سال مالی منتهی به شهریور 95 ارائه داده‌اند. بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد شرکت‌های مزبور در مجموع با رشد 28 درصدی سود خالص همراه بوده‌اند. این موضوع بر امیدواری مدیران این شرکت‌ها برای بهبود و خروج بازار مسکن از رکود تاکید دارد. با وجود سهم اندک این گروه از ارزش بازار کل بورس تهران (کمتر از 9/ 0 درصد) اما تعدیل مثبت سودآوری در این گروه سیگنالی مثبت برای آینده بازار مسکن است که می‌تواند دیگر صنایع بورسی مانند سیمان، کاشی و سرامیک و همچنین فولادسازان را با خود همراه سازد.

تایید یک فرضیه
«دنیای اقتصاد» روند سودآوری شرکت‌های گروه انبوه‌سازی در بورس و فرابورس را در سال‌های اخیر بررسی کرده است. بررسی‌های انجام شده حاکی از کاهش سودآوری این شرکت‌ها در سال‌های گذشته با تعمیق رکود در بازار مسکن است.

به این ترتیب، با موج رکودی بازار مسکن در دو سال اخیر سود این شرکت‌ها نیز کاهش یافته است. به‌طوری که از ۱۹ شرکت مورد بررسی، ۱۱ شرکت تعدیل منفی را در پایان سال مالی منتهی به ۹۳ نسبت به نخستین پیش‌بینی سودآوری خود ثبت کرده‌اند. در صورت‌های مالی سال مالی ۹۴، نیز ۸ شرکت با کاهش سود خالص نسبت به سال ۹۳ مواجه شده‌اند. این در حالی است که در شرکت‌هایی که اولین پیش‌بینی سود سال ۹۵ را ارائه کرده‌اند، در مجموع رشد سود ۲۸ درصدی را شاهد هستیم. این موضوع به خوش‌بینی عاملان تهیه این صورت‌های مالی نسبت به روند آتی بازار مسکن اشاره دارد.

با این وجود، کاهش مقدار سودهای محقق شده نسبت به پیش‌بینی‌های اولیه در سال‌های اخیر به‌عنوان عامل نگران‌کننده در تکرار دوباره این موضوع برای سال مالی آینده نیز مشاهده می‌شود. با این حال به نظر می‌رسد محرک‌های ایجادشده در بازار مسکن بتواند تقاضای خرید در این بازار را افزایش دهد. در این میان، اقدامات انجام شده در جهت افزایش سقف تسهیلات در بازار مسکن و ارزیابی کف‌های قیمتی در این بازار توسط کارشناسان خوش‌بینی‌ها به پایان دوران رکودی بازار مسکن را افزایش داده است.

در این میان می‌توان به افزایش سقف وام مسکن در ماه‌های اخیر اشاره کرد. آمارها حاکی از جذب سرمایه بالغ بر ۲۳۰ میلیارد ریال در صندوق سپرده یکم بانک مسکن به‌عنوان تامین‌کننده وام‌های جدید است. این وام‌ها یک سال پس از ایجاد سپرده در این صندوق در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد.

در کنار این موضوع اخبار جدیدی مبنی بر افزایش سقف وام با ارائه اوراق جدید تسهیلات مسکن از طریق فرابورس نیز شنیده می‌شود.
بر این اساس، به نظر می‌رسد ورود نقدینگی مزبور در ماه‌های آینده محرکی برای موتور مسکن باشد. این موضوع مبالغ انتظاری فروش کل و همچنین سودهای ناخالص و سود عملیاتی شرکت‌های انبوه‌سازی را با رشد همراه کرده است.

اهرم رونق مسکن برای دیگر صنایع
گروه انبوه‌سازی تنها ۹/ ۰ درصد از ارزش کل بازار سرمایه را در اختیار دارد. با این حال بر اساس آنچه اشاره شد، انتظار رونق این شرکت‌ها با بازار مسکن همزمان است. این موضوع باعث می‌شود، گروه‌های دیگر بورسی که در سال‌های اخیر همراه با رکود مسکن با کاهش سودآوری مواجه شده‌اند، به بهبود روند سودآوری در سال مالی آتی امیدوار باشند.
طی سال‌های اخیر گروه‌هایی مانند کاشی و سرامیک با کاهش شدید سودآوری مواجه شده‌اند. همچنین گروه سیمان که با مشکل صادرات محصولات نیز مواجه است، با توجه به نبود تقاضای کافی در داخل کشور، افت شدید سودآوری را تجربه می‌کند. شرکت‌های فولادساز، از جمله شرکت‌هایی که تولید‌کننده مصالح ساختمانی هستند نیز با افت تقاضا در سال‌های اخیر با کاهش سودآوری مواجه بوده‌اند. در این میان البته، سایر عوامل دیگر مانند رکود اقتصاد جهانی و افت قیمت کالاهای جهانی نیز عامل مهمی در کاهش سودآوری شرکت‌های مزبور ارزیابی می‌شود. بر این اساس، رونق بازار مسکن می‌تواند به‌طور همزمان بر رشد سودآوری بخش مهمی از اقتصاد کشورمان اثرگذار باشد.

 نگاهی اجمالی به شرکت‌های زیرمجموعه
همان‌طور که اشاره شد، اغلب شرکت‌های مورد بررسی با افزایش سود عملیاتی نسبت به سال ۹۴ مواجه شده‌اند. البته برخی شرکت‌ها مانند توسعه و عمران استان کرمان پیش‌بینی‌های خود را در دو سناریو ارائه داده‌اند. با توجه به رکود بر بازار مسکن، این شرکت نیز پیش‌بینی خوشبینانه‌ای را از روند سودآوری با رونق بازار مسکن ارائه کرده است. به این ترتیب، در سناریوی اول، مبنی بر رونق بازار خرید و فروش، سود عملیاتی این شرکت رشد بیش از ۲۵۰ درصدی را نسبت به آخرین پیش‌بینی سال ۹۴ نشان می‌دهد. این موضوع سود انتظاری هر سهم را تا ۲۹۰ ریال افزایش داده است. از سوی دیگر در سناریوی بدبینانه سود هر سهم تا ۸۴ ریال کاهش یافته است. شرکت نوسازی و ساختمان تهران نیز رشد بیش از ۱۳۵ درصدی سود عملیاتی را ارائه داده است. بر این اساس، میزان درآمد با توجه به انتظار برای فروش پروژه‌های شرکت در قیمت‌های بیشتر، افزایش داشته است، این موضوع باعث رشد سود ناخالص این شرکت شده است. با این حال، رشد هزینه‌های عملیاتی باعث شده که شرکت مزبور حتی کاهش سود خالص را نسبت به سال ۹۴ تجربه کند.



1- اطلاعات بر‌اساس صورت­­‌های مالی منتشرشده در سایت کدال تهیه شده است.
۲- سودهای محقق شده براساس آخرین اطلاعات نسبت به نخستین پیش‌بینی شرکت‌ها در سال مورد بررسی آورده شده است.
3- تغییرات سود در سال­‌های متوالی بر اساس آخرین مقدار سود‌های محقق شده توسط شرکت­‌ها آورده شده است.