گروه بورس - هدیه لطفی: روند نزولی حاکم بر بورس تهران در سومین روز پیاپی هر‌چند با شدت کمتری دنبال شد اما در نهایت منجر به افت ۳۲۹ واحدی شاخص کل و ریزش آن به نیمه محدوده ۶۸ هزار واحد شد تا به این ترتیب زیان بورس در هفته جاری را به ۲/ ۳ درصد برساند. با این حال هنوز بازار در سال ۹۴ سودده بوده و بازدهی ۵/ ۹ درصدی را عاید فعالان خود کرده است. نماگر اصلی بازار سرمایه در ابتدای ساعات معاملاتی روز گذشته روند صعودی خود را با شیبی تند آغاز کرد، اما این روند تداوم چندانی نداشت و در میانه معاملات ورق برگشت و روند نزولی شاخص آغاز شد؛ به‌طوری‌که در پایان افت ۵/ ۰ درصدی دماسنج بازار و توقف در محدوده ۶۸ هزارو ۴۵۴ واحدی به ثبت رسید. به گفته کارشناسان بازار سرمایه با توجه به نشانه‌های موجود در بازار و در اکثر لیدرها و همچنین حجم خرید در آنها علائم برگشت بازار تایید می‌شود و امید است که در روزهای آینده روند بازار مثبت و صعودی شود؛ البته خاطرنشان می‌شود که این روند صعودی مانند چند روز گذشته با شیب تند نخواهد بود، چراکه مهم‌ترین‌ خبر موثر بر بازار نیز با تخلیه هیجانات روبه‌رو‌ شده و در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود اخبار مثبت از توافق لوزان نتواند به رشد هیجانی بازار منجر شود. در چنین شرایطی اما هنوز یک تصمیم باقی است که می‌تواند بازار را صعودی کند و آن تعدیل نرخ سود بانکی متناسب با تورم است که در این صورت می‌توان روی جهش بعدی بازار سهام حساب ویژه‌ای باز کرد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، اخبار انتشار یافته در حوزه‌های مختلف به ویژه بخش‌ سیاسی در حالی مثبت ارزیابی می‌شود که به نظر می‌رسد طی سال جاری دلیلی برای ریزش بازار سرمایه و افت قیمتی سهام شرکت‌های بورسی وجود نداشته باشد که البته در این مسیر به‌طور قطع شاخص کل با نوسانات مثبت و منفی همراه خواهد شد. از سوی دیگر بازار سرمایه در حالی ۱۵ ماه روند منفی را سپری کرده که به همین دلیل بسیاری از سهامداران حقوقی فرصتی برای فروش سهام نداشته‌اند و به نظر می‌رسد در شرایط فعلی امکان واگذاری سهام برای بزرگان بازار سرمایه فراهم شده و این امر به افزایش عرضه سهام طی روزهای اخیر منجر شده است. همچنین عرضه‌های اولیه طی روزهای اخیر به این شرایط دامن زده که در نهایت منجر به کمبود نقدینگی در بازار و نوسانات منفی بورس تهران شده است که در همین رابطه کاهش حجم و ارزش معاملات دیروز در مقایسه با روز یکشنبه گواهی بر این مطلب است. در جریان مبادلات دیروز حدود ۱۰۵۶ میلیون سهم به ارزش۱۹۳۵/ ۳ میلیارد ریال دادوستد شد که در مقایسه با روز یکشنبه به ترتیب کاهش ۷ درصدی حجم و ۶ درصدی ارزش را نشان می‌دهد.

در این شرایط به نظر می‌رسد لغو تحریم‌ها در کنار کاهش نرخ سود بانکی، عرضه سهام توسط حقوقی‌ها و در نهایت تصمیمات مفید سازمان بورس، بازار را به شرایط تعادلی و حتی مثبت بازگرداند.

پتانسیل رشد بازار تا محدوده

۸۰ هزار واحد

در این میان مهرداد خالقی از تحلیلگران بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، معتقد است: بر‌خلاف روزهای ابتدایی سال که شاهد رشد هیجانی بازار بودیم، این روزها از یک طرف خریداران پا پس کشیدند و در مثبت‌ها خرید نمی‌کنند و از طرف دیگر فروشندگان در بازار جولان می‌دهند و همین مساله باعث افت قیمت‌ها در بازار سهام و در نتیجه کاهش ارزش شاخص کل شده است.

وی ادامه داد: در حالی‌که از روزهای پایانی سال گذشته بازار با افزایش محسوس تقاضا مواجه شد و اخبار مثبت واصله از لوزان بر شدت رشد بازار افزوده بود، به یکباره ورق برگشت و اکنون چند روزیست که بار دیگر بازار شرایط چندان مطلوبی را تجربه نمی‌کند، هر‌چند فعالان بازار انتظار داشتند با بیانه لوزان روند رو به رشد بازار ادامه داشته باشد، اما بنا به چند دلیل این مهم برآورده نشد!

خالقی در ادامه به تشریح این دلایل پرداخت و گفت: اول اینکه طی این مدت شاهد عرضه‌های سنگین شرکت‌های حقوقی خصوصا در دو گروه بانک و خودروسازی بودیم؛ دو گروهی که بنا به اذعان اغلب فعالان بازار لغو تحریم‌ها بیشترین تاثیر را بر این دو گروه دارد. وقتی خریدار می‌بیند که فروشنده این‌طور با ولع و افسار گسیخته سهم می‌فروشد طبیعی است که پا پس بکشد، بی گدار به آب نزده و تمایل داشته باشد در قیمت‌های پایین خرید کند.

وی ادامه داد: دلیل دوم را می‌توان در سیاست متولیان بازار سرمایه و تصمیمات آنها جست‌وجو کرد؛ زمانی که بازار هنوز به‌طور کامل جان نگرفته و روی پای خود نایستاده، متولیان بازار سرمایه اعلام می‌کنند که برای تعادل بازار برنامه‌های ویژه‌ای دارند و از عرضه‌های اولیه پشت سر هم و بدون برنامه صحبت می‌کنند! عرضه دو سهم سخوز و هرمز بیش از ۱۲۰ میلیارد تومان از بازار بلعید. این در حالی است که اگر مبین هم عرضه شود چیزی حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد تومان نقدینگی نیاز دارد.

این تحلیلگر نکته سوم را اصلاح شاخص بیان کرد و گفت: از آغاز روند صعودی بازار اغلب نمادهای بازار بین ۲۰ تا ۳۰ درصد رشد قیمتی را تجربه کردند که شاخص کل حدود ۱۰ هزار واحد پیشروی کرد و از حوالی ۶۱ هزار واحد تا سطوح ۷۱ هزار واحد پیشروی کرد، طبیعی است که پس از هر رشدی، اصلاح داریم و قاعدتا برخی سهامداران که در سود هستند اقدام به فروش و شناسایی سود می‌کنند.

به عقیده این کارشناس بازار سرمایه، مورد چهارم نزدیک شدن به پایان ماه و موعد تسویه اعتبارها است؛ جو مساعد بازار و خوش‌بینی مفرط سهامداران باعث شد پس از چند ماه اعتبار نسبتا بالایی در بازار استفاده شود و قاعدتا با نزدیک شدن به پایان ماه و موعد تسویه اعتبارها، طبیعی است که فشار فروش در بازار بیشتر شود.

خالقی در ادامه خاطرنشان کرد: در مجموع به نظر می‌رسد شرایط کنونی بازار به گونه‌ای است که تا اوایل اردیبهشت ماه شرایطی نوسانی و رو به پایین را تجربه خواهد کرد. طی این مدت کم کم سهامدارانی که در سود هستند و سهامداران خسته از دور خارج ‌شده و با دست به دست شدن سهم، بازار از فروشنده خالی می‌شود و بار دیگر آماده رشد خواهد شد. وی تصریح کرد: با توجه به نزدیکی به فصل مجامع، شرایط مساعد سیاسی و چشم‌انداز مثبت مذاکرات به نظر می‌رسد که شرایط بازار در سال جاری با سال گذشته متفاوت است. برآیند حرکات بازار در مجموع می‌تواند صعودی باشد و شاخص کل پتانسیل رشد ۸۰ تا ۸۵ هزار واحد را دارد. به عقیده این تحلیلگر،خرید پله‌ای صنایع پیشرو بازار در منفی‌ها و با دید میان‌مدت می‌تواند گزینه مناسبی باشد. در ضمن با توجه به نزدیک شدن به فصل مجامع، از این پس بازار توجه ویژه‌ای به نمادهایی که P/ E پایین و تقسیم سود بالا دارند خواهد داشت. از سوی دیگر برخی فعالان بازار معتقدند سیل عرضه‌های اولیه که در روزهای اخیر اتفاق افتاده منجر به کاهش نقدینگی بیشتر در بازار شده که در این راستا معاون شرکت بورس روز گذشته اعلام کرد که با توجه به شرایط فعلی بازار سرمایه فعلا عرضه اولیه سهام شرکت پتروشیمی مبین انجام نخواهد گرفت. امیرحمزه مالمیر در جلسه معارفه شرکت پتروشیمی مبین در روز گذشته اظهار کرد: سهام شرکت‌هایی که قرار است برای اولین بار پا به بازار سرمایه بگذارند، زمانی عرضه خواهند شد که ما از موفقیت آن عرضه اطمینان داشته باشیم و بازار سرمایه کشش آن را داشته باشد. وی افزود: در شرایط فعلی و با توجه به دو عرضه اولیه‌ای که در ماه جاری داشته‌ایم به نظر می‌رسد که هم‌اکنون شرایط برای عرضه اولیه دیگر آماده نیست و بازار کشش آن را ندارد؛ به همین منظور فعلا برنامه‌ای برای عرضه سهام مبین در بازار سرمایه نداریم و این اتفاق زمانی رخ خواهد داد که بازار کشش آن را داشته باشد.

در بازار چه گذشت؟

روز گذشته در ادامه روند کاهشی روزهای گذشته نه تنها شاخص کل بورس با شرایطی منفی مواجه شد و ارزش بازار به حدود ۳۰۶ هزار میلیارد تومان رسید، بلکه دیگر شاخص‌های با اهمیت بازار نیز روندی منفی را دنبال کردند؛ شاخص قیمت (وزنی - ارزشی) با ۱۴۲ واحد کاهش به ۲۹ هزار و ۵۱۳ واحد، شاخص کل (هم‌وزن) با ۵۱ واحد کاهش به ۱۰ هزار و ۱۸۶، شاخص قیمت (هم‌وزن) با ۴۷ واحد افت به ۹ هزار و ۳۱۹ واحد و شاخص آزاد شناور با ۶۰۰ واحد کاهش به ۷۹ هزار و ۱۹۸ واحد رسید. همچنین شاخص بازار اول بورس ۳۰۰ واحد کاهش و شاخص بازار دوم نیز ۲۷۸ واحد کاهش را تجربه کردند.

در جریان معاملات روز گذشته نمادهای شپنا، حکشتی، وکار در تقویت شاخص اثرگذار بودند، اما نتوانستند تاثیر منفی نمادهای «شبندر»،‌ «تاپیکو»، «وبملت» و «وپاسار» را خنثی کنند که در نهایت روزی منفی در کارنامه بازار به ثبت رسید.

فرابورس نیز روز گذشته شرایطی مشابه بورس را تجربه کرد؛ به‌طوری‌که شاخص آیفکس با ۲ واحد کاهش به ۷۴۷ واحد و ارزش بازار اول و دوم فرابورس به ۶۱ هزار میلیارد تومان رسید. در جریان معاملات دیروز معامله‌گران فرابورسی ۱۸۸ میلیون برگه اوراق را در قالب بیش از ۲۱ هزار نوبت معامله و به ارزش ۷۸ میلیارد تومان دادوستد کردند. نمادهای شتران، هرمز، زاگرس با تاثیر مثبت و در مقابل نمادهای پترول، جم، میدکو، مارون با تاثیر منفی، از نمادهای اثرگذار بر شاخص فرابورس بودند. در این روز گروه بانکی مطابق روزهای اخیر صدرنشین دیگر گروه‌ها بود؛ خودرویی‌ها نیز هرچند در رتبه دوم قرار گرفتند؛ اما در این گروه، خبرها حاکی از آن است که مالیات بر ارزش افزوده یک درصد افزایش می‌یابد و خودروسازان تقاضای افزایش قیمت را دارند. رئیس شورای رقابت هم عنوان کرده که نباید افزایش نرخ بیش از هزینه‌های تحمیل شده باشد که این موضوع بیشتر نمادهای گروه خودرو را با کاهش قیمت روبه‌رو‌ ساخت.

نشانه‌های تردید نقدینگی در ورود به بورس تهران