مصطفی باتقوا* *حسابدار رسمی و حسابدار مستقل bataghvaiacpa@yahoo.com بخش اول مقدمه الف) براساس بند ب قسمت ۷۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۰، برای مازاد تجدید ارزیابی معافیت مالیاتی مصوب شد. آیین‌نامه اجرایی مصوب هیات وزیران در ۲۷/۹/۱۳۹۰ در ۱۲ ماده و .. ابلاغ شد. دو سمینار در اتاق بازرگانی در همین سال برگزار شد. اینجانب به مدیران مالی ۱۰۰ شرکت معظم رسما اعلام کردم که این غیرعادی است و هر گز دست به چنین کاری نزنند. در ۲۷/۱۲/۱۳۹۰ ماده ۱۱ آیین‌نامه یادشده با توجه به پیش‌بینی شرط و شروط فراقانونی، توسط مجلس ملغی الاثر اعلام شد. متاسفانه تجدید ارزیابی‌ها انجام شد و... . زمزمه‌هایی شنیده می‌شد که بسیاری از شرکت‌ها بعضی از بندهای آیین‌نامه را اجرا نکرده اند و در نتیجه هراس از این داشتند که مازادشان مشمول مالیات خواهد شد.... اینجانب در مقاله‌ای تحت عنوان «خودکرده‌را تدبیر نیست» در همین روزنامه به تاریخ ۱۲/۴/۱۳۹۲، بیان داشتم که ... . سرانجام با تحقیقات انجام شده و اطلاعات واصله مشخص شد برگ‌های تشخیص و قطعی با ارقام ۳ میلیارد تومان، ۱۹ میلیارد تومان و حتی یک مورد ۲۰۰ میلیارد تومان و در مواردی نیز بیشتر ابلاغ شده است. (البته ۶ در هزار حق تمبر ارقام بالا نیز به ترتیب ۱۸، ۱۱۴ و ۱۲۰۰ میلیون تومان خواهد شد که پس از پرداخت باید روی ۴ در هزار آن نیز به علت برگشت شدن، ۲۵درصد مالیات عملکرد بدهند) مودیانی که من می‌شناسم از کانال‌های مختلف عمل کرده‌اند اعم از شورای‌عالی مالیاتی و دیوان عدالت و ... ولی هیچ‌کدام تا به حال نتیجه نداده است.

ب) مبحث اصلی در حسابداری درآمد عملیاتی بیشتر معطوف به تعیین زمان شناخت درآمد عملیاتی است. درآمد عملیاتی زمانی شناسایی می‌شود که شواهد کافی مبنی بر وقوع یک جریان آتی ورود منافع اقتصادی وجود داشته باشد(یعنی جریان منافع اقتصادی مرتبط با درآمد عملیاتی به درون واحد تجاری محتمل باشد)

بحث اصلی

الف) براساس قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات از روی درآمد (یا همان درآمد تحقق یافته) شناسایی می‌شود. بر اساس ماده ۹۴ ق.م.م آمده است:

درآمد مشمول مالیات عبارت است از: «کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درآمدهای آنان که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده.

ب) همگان معتقدیم که درآمدهایی که از سوی شرکت‌ها ابراز می‌شود و درآمدی که توسط ادارات مالیاتی مبنای شمول مالیات قرار می‌گیرد درآمد تحقق یافته است وگرنه برای درآمدهای تحقق نیافته می‌توان هر چیزی را تصور کرده و به درآمدها اضافه کرد و از آن مالیات گرفت. مثلا درآمدهای فروش که در یک شرکت ظرف ۲۰سال آینده محقق خواهد شد!

ج) مودی مالیاتی، تکلیف قانونی خود می‌داند در قبال ورود جریان‌های نقد (درآمدهای حاصله)، درصدی نیز جریان‌های نقدی خروجی (مالیات عملکرد پرداختی) داشته باشد. بدیهی است برای مودی که یک درآمدی (مثل درآمدهای تحقق نیافته از جمله پیش دریافت‌ها، بهره‌های معوق سنوات آتی و ...) که جریان‌های نقدی نداشته باشد هیچ تکلیفی به پرداخت مالیات برای خود متصور نیست.