گروه بورس _مسعود‌رضا طاهری: بورس اوراق بهادار اولین روز کاری این هفته را با ریزش 523 واحدی آغاز کردو تا پایان معاملات 7/0 درصد از رقم شاخص کاسته شد. دیروز روند کاهش شاخص کل بازار با شیب ملایم بود که از دقایق ابتدایی تا لحظات آخر ادامه یافت. ریزش روز گذشته شاخص کل در بازار سرمایه که البته از منظر برخی از کارشناسان چندان هم نباید قابل اعتنا باشد، در حالی رخ می‌دهد که بازار از تصمیمات حمایتی دولت تاثیرات مثبتی را در روز چهارشنبه پذیرفته بود و انتظار می‌رفت تا روز گذشته نیز با تاسی از نتایج این تصمیمات بازار شاهد سبز شدن نمادهای سهام باشد. اما روز گذشته این انتظار تحقق نیافت و به نظر می‌رسد بازار همچنان در عملی شدن برخی تصمیم‌ها که غروب سه‌شنبه از سوی وزیر اقتصاد مطرح شده بود، باتردید مواجه است. در این روزها البته بسته شدن برخی نمادها در آستانه برگزاری مجامع نیز از حجم معاملات خواهد کاست که بر شاخص تاثیر منفی خواهد داشت.
وزیر اقتصاد غروب سه‌شنبه گذشته در نشستی با برخی مقامات بازار سرمایه از برخی تصمیمات برای حمایت از بازار سرمایه خبر داد. در این نشست که با انگیزه حمایت‌های جدی از بازار سرمایه و تلاش برای توقف ریزش‌های مکرر چند روزه صورت گرفت، مقرر شد، با توجه به اخبار و گزارش‌های مختلف پیرامون نرخ سود بانکی و ضرورت ساماندهی آن، این موضوع در روزهای آتی در شورای پول و اعتبار مطرح و نظام بخشی به نرخ‌های سود بانکی مورد بحث قرار گیرد. بر این اساس بانک مرکزی نیز کنترل‌های لازم را در حوزه نظارت بر نرخ‌های سود بانکی انجام خواهد داد.
در این جلسه همچنین در خصوص قیمت‌گذاری محصولات تولیدی بنگاه‌ها نیز تاکید شد که دولت به هیچ وجه تصمیمی برای تعیین دستوری قیمت‌ها ندارد و تعدیل قیمت‌ها تنها باید در چارچوب نظامات عرضه و تقاضا انجام گیرد و اصل کلی برای دولت، جبران آثار سیاست‌ها، برای حمایت از تولید و مصرف‌کنندگان است.
همچنین بر اساس مصوبات این جلسه، دولت در راستای روان سازی معاملات در بورس‌های کالایی برنامه ریزی لازم را برای حمایت از تولید‌کنندگان به عمل آورده و در این راستا، کالاهایی مانند سیمان، پتروشیمی، فولاد و سایر کالاها با تقویت طرف تقاضا از گردش معاملاتی مناسبی برخوردار خواهند شد.
بنا براین گزارش، خرید محصولات پتروشیمی چون اوره با قیمت مناسب، از بنگاه‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه، در دستور کار دولت قرار می‌گیرد.
در این جلسه مقرر شد، در خصوص بهای گاز شرکت‌های پتروشیمی با کاربرد سوخت (نه به عنوان خوراک) در دولت بررسی و تعیین تکلیف صورت گیرد و در این راستا تلاش خواهد شد، این نرخ نیز همانند نرخ سایر بنگاه‌ها (حدود 1000 ریال) تنظیم شود.
بر این مبنا، همچنین تلاش خواهد شد، ابهامات پالایشگاه‌ها در حوزه نفت خام
دریافتی و محصولات فروخته شده به شرکت پالایش و پخش، پیگیری و ابهامات آن مرتفع شود.
این سخنان در روز چهارشنبه گذشته البته به عنوان راهکارهایی مهم از سوی بازار سرمایه تلقی شد و بازتاب نسبتا مثبتی در افزایش صف خریدو افزایش قیمت سهم برای سهم‌های مطرح بازار دیده شد. در روز چهارشنبه شاخص بازار 315 واحد افزایش ثبت کرد.
اما دیروز در توجیه ریزش شاخص‌ها و قرمز شدن قریب به اتفاق سهم‌های تاثیر‌گذار بازار عنوان شد که سخنان و وعده‌های داده شده تنها در حد وعده باقی خواهند ماند و بازار به این نتیجه رسیده که نباید انتظار سودآوری زیادی را داشت.
یک کارشناس مالی در توجیه این دلایل معتقد است: برخی از سخنان و وعده‌های داده شده از سوی وزیر اقتصاد در حیطه اختیارات وی نیست. شورای پول و اعتبار به طور رسمی نرخ سود بانکی را افزایش نداده است که وزیر از اهتمام به کاهش آن در قالب برنامه‌های حمایتی بورس خبر دهد. این در حالی است که بانک مرکزی با افزایش نرخ سود اوراق مشارکت از 20 به 23 درصد بانک‌هارا وادار کرد که برای رفع نگرانی از خروج نقدینگی از بانک‌ها به رقابتی در افزایش نرخ سود سپرده‌های کوتاه مدت و میان مدت بپردازند که حاصل این اتفاق بالارفتن نرخ سود سپرده‌های میان مدت بانکی تا 26 درصد بوده است.
نهاد ناظر پولی کشور در این مسیر چشم را بر رقابت بانک‌ها بست و از بیم خروج نقدینگی از بانک‌ها و ورشکستگی آنها و البته برای جلوگیری از تبعات اجتماعی آن، از سخت‌گیری بر بانک‌ها خودداری کرد.
درهمین شرایط در حالی که مقامات وزارت صنعت و معدن به عنوان متولی اصلی قیمت گذاری‌ها اعلام می‌کنند که پس از هدفمندی یارانه‌ها از افزایش قیمت‌ها جلوگیری می‌شود، وزیر اقتصاد مکانیسم عرضه و تقاضا را ملاک تعیین قیمت‌ها اعلام کرده است که البته در حیطه اختیارات وی نیست.در حالی که شرکت‌های تولیدی با توجه به افزایش حداقل ۲۰ درصدی دستمزدها و افزایش قیمت حامل‌های انرژی ناچار به افزایش قیمت هستند و ممکن است در سال جاری این اجازه به شرکت‌ها داده نشود، این وضعیت چشم‌انداز سود آوری شرکت‌ها را با تردید مواجه ساخته است.
این کارشناس همچنین در تفسیر سایر اضلاع برنامه حمایتی اعلام شده گفت: قیمت‌گذاری گاز نیز در حیطه اختیارات وزارت نفت است نه وزیر اقتصاد. بازار دریافته که این سخنان تنها وعده است و ازاین رو بود که تنها یک روز به این سخنان خوش‌بین ماند.
به گفته وی مشکلات بازار سهام در سال جاری از برخی تناقضات در سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی نیز متاثر است. اینکه فازدوم هدفمندی یارانه‌ها و سیاست‌های انقباضی در دولت در جهت کنترل تورم جمع نقیضین است، زیرا تلاش برای اعمال سیاست‌های کنترلی تورم با توجه به برجای گذاردن آثار تورمی در فاز بعدی هدفمندی یارانه‌ها همخوانی ندارد. کنترل قیمت در واحدهای تولیدی همزمان با به اجرا درآوردن فاز بعدی هدفمندی به افزایش فشار بر واحدهای تولیدی منجر می‌شود ضمن اینکه تشدید سیاست‌های انقباضی رکود را تسریع می‌کند. تقاضا برای کالا و خدمات کمتر می‌شود و سود آوری شرکت‌ها نیز کاهش می‌یابد. از این رو بورس به درستی واکنش نشان می‌دهد و دریافته که امسال امکان سود آوری در بازار پایین است و نقدینگی‌ها ی باقیمانده از هیجان سال قبل همچنان در حال خروج خواهند بود.
پیش‌بینی می‌شود مقصد نقدینگی‌ها پس از بانک‌ها و بازار ارز و سکه که در این روزها نشانه‌های آن آشکار شده، بازار مسکن باشد. این اتفاق البته می‌تواند با اعلام قیمت‌های شوک آور افزایش بنزین و گازوئیل دوچندان شود و در عین حال می‌تواند با اعلام قیمت‌هایی متعادل‌تر برای آنها شاهد این اتفاق نبود.
در بازار چه گذشت؟
دیروز ۱۹۶ میلیون سهم در بازار سرمایه داد‌و‌ستد شد که نسبت به روز چهارشنبه بیش از ۴۵ درصد افت داشت. ارزش این معاملات روز گذشته تقریبا ۷۰۲ میلیارد ریال بود که آن هم نسبت به روز چهارشنبه نزدیک به ۴۰ درصد افت ثبت کرد. در مجموع ۲۶ هزار و ۴۱۷ دفعه معامله در بازار روز گذشته ارزش بازار را همچنان در سطح ۳۵۰ تریلیون تومان حفظ کرده است.
دیروز معامله تقریبا ۹/۱میلیون سهم از شبندر (پالایشگاه نفت بندر‌عباس) با ریزش ۱۹۵ ریال از قیمت هر سهم آن کلید خورد که بیش از ۵۵ واحد از شاخص کل بازار را پایین کشید. به غیر از میزان سهام معامله شده این شرکت همچنان تعداد بیش از ۱۹۰ هزار سهم آن در صف فروش قرار داشت که تا پایان معاملات نیز همچنان باقی ماند.
تصمیم به خروج از این سهم که روز گذشته توسط تقریبا ۹۰ درصد سهامداران حقیقی انجام گرفت، همان‌طور که اشاره شد، بیش از هر چیز از ابهام نرخ خوراک پتروشیمی‌ها ناشی شده است. هفته گذشته در برخی سایت‌‌های بورسی نامه‌ای به نقل از مقامات این شرکت به عنوان رفع ابهامات نرخ نفت و میعانات گازی منتشر شده بود که مدیر عامل این شرکت آن را تکذیب کرد. در این نامه که با عنوان تکذیبیه در رابطه با شفاف سازی در خصوص نرخ نفت خام
و میعانات گازی به امضای مدیر عامل این شرکت رسیده، آمده است که نامه مذکور در خصوص نرخ نفت خام و میعانات گازی و با محتوای نهایی مطالبات شرکت و رفع ابهام نرخ نفت خام و میعانات گازی منتشر شده مورد تایید این شرکت نبوده است. این شرایط نشان می‌دهد که ابهام در این خصوص بر عملکرد لیدرهای بازار تاثیر گذاشته است.
روز‌های آتی به احتمال زیاد، نرخ بنزین و گازوئیل اعلام می‌شود و طبق اظهارات رئیس‌جمهور از ابتدای هفته بعد فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها اجرایی می‌شود و با توجه به شرایط نامشخص برای شرکت‌ها ممکن است خروج سهامداران از این شرکت‌ها به عنوان لیدر‌های بازار ادامه یابد. در واقع همچنان مهم‌ترین بحث در این راستا نگرانی‌های به جای مانده از جزئیات غیر‌شفاف هدفمندی یارانه‌ها است.
دیروز به غیر از شبندر، رمپنا، پارسیان، کگل و وبصادربه ترتیب در مقام‌های بعدی بیشترین تاثیرات بر شاخص کل قرار گرفتند که به ترتیب از 55 تا 17 واحد از رقم شاخص کل را کم کردند. در بازار دیروز بیشترین تقاضا‌ها برای داروسازی زهراوی، داروسازی روز، قند ثابت، سیمان فارس و بانک صادرات صورت گرفت. در عین حال نمادهای پاکشو، خودرو، بنیرو، شبندرو شنفت به‌عنوان برترین تقاضا‌ها در صف فروش قرار گرفتند. دیروز اما بیشترین ارزش معاملات به نماد فجر (فولاد امیرکبیر کاشان) اختصاص یافت که 136 میلیارد ریال معامله را به خود اختصاص داد. بیشترین حجم معاملات نیز به نماد وبصادر تخصیص یافت که طی معاملات دیروز 33 میلیون سهم آن دست به دست شد.
در بازار دیروز شاخص50 شرکت فعال‌تر بازار با 6دهم درصد کاهش روزانه به رقم 3085 رسید. شاخص 30 شرکت بزرگ بازار نیز با کاهش 6دهم درصدی تا 3475واحد افت کرد.

بورس در انتظار چه محرکی است؟

بورس در انتظار چه محرکی است؟