گروه بورس- بهزاد بهمن‌نژاد: هفته گذشته بازار در حالی در ادامه روند نزولی خود با افت قابل توجه 4/2 درصدی شاخص کل مواجه شد که این روند در پایان هفته با توجه به حمایت شدید حقوقی‌ها و خبر لغو قوانین معاملاتی از امروز متوقف و مسیر صعودی در پیش گرفت. بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد ارزش معاملات طی هفته گذشته به صورت میانگین روزانه 265 میلیارد تومان بوده است که عمده این رقم را مدیون معاملات بلوکی سهامداران حقوقی است.
بر اساس این بررسی، حدود ۵۸ درصد حجم و ۷۲ درصد ارزش کل معاملات طی هفته گذشته در اختیار حقوقی‌ها بوده که نشان از حضور فعال و حمایتی آنها دارد. در پی این معاملات، تغییر مالکیت ۶/۲۴۵ میلیارد ریالی (معادل ۸۵/۱ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شد.
این تغییر مالکیت که به ویژه در روزهای دوشنبه و سه شنبه به نفع سهامداران حقوقی صورت گرفته بود، توانست بازار را در روز پایانی هفته متعادل و از افت بیشتر شاخص جلوگیری کند. بنابراین، پیش‌بینی می‌شود در هفته‌های پیش رو با توجه به حمایت شدید حقوقی‌ها و همچنین روان شدن معاملات، بازار به روند متعادل و صعودی خود برگردد. به عبارت دیگر، از هفته آینده می‌توان رفتار معقول‌تری از سوی سهامداران شاهد بود تا با اعتماد مجدد به بازار، معاملات خود را انجام دهند. در این مطلب، نحوه تغییرات مالکیت سهامداران حقوقی به حقیقی در هفته پیشین در ۱۲ نماد با بیشترین حجم معاملات طی ماه گذشته مورد بررسی قرار گرفته است. نمادهای انتخاب شده به ترتیب عبارت است از: بانک ملت «وبملت»، بانک پاسارگاد «وپاسار»، گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید «وامید»، ماشین سازی اراک «فاراک»، بانک صادرات «وبصادر»، پتروشیمی پردیس «شپدیس»، سیمان تهران «ستران»، گروه بهمن «خبهمن»، سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی «وصندوق»، سرمایه‌گذاری غدیر «وغدیر»، فولاد مبارکه اصفهان «فولاد» و ملی صنایع مس ایران «فملی». برای درک شهودی از این تغییرات مالکیت، نمودارهایی رسم شده است که در طول متن با ارائه مثال‌های عددی توضیح داده خواهند شد. در نماد «وبملت» طی هفته گذشته تغییر مالکیت ۳/۱۰۳ میلیارد ریالی (معادل ۷/۱۱ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی روی داد. همان‌طور که در نمودار مشاهده می‌شود، در روز شنبه تغییر مالکیت به ارزش ۶/۱۶ میلیارد ریال از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شده که نسبت به ارزش کل معاملات نماد در آن روز، یعنی ۶/۱۴۲ میلیارد ریال، حدود ۷/۱۱ درصد کل را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، سهام با ارزشی معادل ۶/۱۶ ریال توسط حقیقی‌ها فروخته و به وسیله حقوقی‌ها خریداری شده که ۷/۱۱ درصد کل معاملات را شامل می‌شود. بنابراین در نمودار، میزان تغییر مالکیت با رنگ قرمز و در پایین منحنی قرار گرفته است. موافقت با افزایش سرمایه این نماد، در حالی منجر به مثبت شدن آن طی روزهای اخیر شد که سهامداران حقوقی در نقش خریدار حضور قابل توجهی داشتند. طی هفته گذشته، ۱۳۲ میلیون سهم این نماد توسط شرکت‌های گروه مالی ملت و پخش سراسری ایران (به ترتیب ۷۲ و ۶۰ میلیون سهم فروش رفته) فروخته و همچنین، ۶/۲۵ میلیون سهم آن توسط صندوق تامین آتیه کارکنان بانک ملت خریداری شد.
از سوی دیگر، در نماد «وپاسار» طی معاملات هفته گذشته، تغییر مالکیت ۲/۴۹۴ میلیارد ریالی (معادل ۵/۷۶ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی روی داده است. به‌طور مشابه بانک ملت، در معاملات روز یکشنبه ۶/۹۳ درصد از کل ارزش معاملات «وپاسار» باعث تغییر مالکیت سهام از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی‌ها شده که با رنگ سبز و در بالای نمودار نمایش داده شده است (یعنی تغییر مالکیت از سوی حقوقی‌ها به حقیقی ها). بر این اساس، به‌رغم خریدار بودن سهامداران حقوقی در سایر روزهای هفته، عرضه‌های سنگین آنها در روز یکشنبه منجر به این تغییر مالکیت شد. اما «وامید»، تغییر مالکیت اندک ۸/۲ میلیارد ریالی را (معادل ۳/۰ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی تجربه کرده است. در معاملات هفته گذشته این نماد، ۲۰ میلیون سهم توسط بانک سپه فروخته و توسط موسسه رفاه و تامین آتیه کارکنان بانک سپه خریداری شد. همچنین، نماد «فاراک» طی هفته گذشته تغییر مالکیت ۸/۱۰۲ میلیارد ریالی (معادل ۹/۰ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی شاهد بود. حمایت قابل توجه حقوقی‌ها در ابتدای هفته منجر به این تغییر مالکیت شد. به این ترتیب، ۱۸۰ میلیون سهم این نماد طی هفته گذشته بین شرکت سرمایه‌گذاری فرهنگیان (خریدار) و صندوق رفاه کارگران (فروشنده) معامله شد. در این شرایط، در نماد «وبصادر»، تغییر مالکیت ۳/۱۹ میلیارد ریالی (معادل ۲/۱۳ درصد ارزش کل معاملات) از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها انجام شد. قرمز بودن این نماد در تمامی روزهای هفته نشان از این تغییر مالکیت دارد. «شپدیس» نیز که هفته منفی را سپری می‌کرد با حمایت حقوقی‌ها مواجه شد و تغییر مالکیت ۷/۱۶ میلیارد ریالی (معادل ۹/۰ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی را تجربه کرد. طی هفته گذشته، ۳ میلیون سهم این نماد به صورت بلوکی میان شرکت سرمایه‌گذاری سپه (فروشنده) و شرکت سرمایه‌گذاری هامون سپاهان (خریدار) معامله شد.
از سوی دیگر، در نماد «ستران» تغییر مالکیت قابل توجه ۶/۱۴۳ میلیارد ریالی (معادل ۳/۲۹ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شد. سبز بودن نمودار این نماد در بیشتر روزها نشان از عرضه قابل توجه حقوقی‌ها طی هفته گذشته دارد. طی هفته سپری شده، ۴/۱ میلیون سهم سیمان تهران توسط شرکت بیمه البرز خریداری شد. اما «خبهمن» تغییر مالکیت ۴/۱۵ میلیارد ریالی (معادل ۹ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقیقی‌ها به حقوقی‌ها شاهد بود. حمایت حقوقی‌ها به ویژه در روزهای شنبه و چهارشنبه، منجر به مثبت شدن قیمت این سهم در این روزها شد. همچنین، «وصندوق» تغییر مالکیت ۶/۶ میلیارد ریالی (معادل ۷/۲ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی را تجربه کرده است. قرمز بودن نمودار در تمامی روزهای هفته نشان از حمایت سهامداران حقوقی از این نماد دارد. در این شرایط، «وغدیر» تغییر مالکیت ۳۳ میلیارد ریالی (معادل ۱۷ درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی شاهد بود. خرید ۶۷۴ هزار سهم این نماد توسط شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی نیروهای مسلح طی هفته گذشته قابل توجه است. در نماد «فولاد» نیز تغییر مالکیت ۱/۱۰ میلیارد ریالی (معادل ۱/۹ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شد. این نماد که روزهای منفی را سپری می‌کند با حمایت قابل توجه سهامداران حقوقی همراه بود. طی هفته گذشته، ۸۳۵ هزار سهم این نماد توسط بانک تجارت فروخته شد. در نهایت، نماد «فملی» طی هفته گذشته شاهد حضور نسبتا پررنگ خریداران حقوقی به ویژه در پایان هفته بود، به طوری که در این نماد تغییر مالکیت ۴/۱۱ میلیارد ریالی (معادل ۲۵ درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی صورت گرفت.