همه چیز به نفع بازار سرمایه

گروه بورس- محبوبه مغانی: مذاکرات ژنو و اعلام خبر تصمیم شورای پول و اعتبار مبنی بر عدم افزایش نرخ سود بانکی سبب شد، تا بازهم بازار سرمایه‌ گوی سبقت را از بازارهای رقیب خود برباید و به این واسطه در دو روز پایانی فعالیت بورس تهران در هفته گذشته و همچنین دیروز سهامداران شاهد سبز بودن رنگ تابلوی معاملات این بازار بودند. اما در عرصه بین‌المللی و در ایالات متحده آمریکا؛ افزایش غیرمنتظره شاخص فعالیت بخش خدمات آمریکا در ماه اکتبر و رشد فراتر از انتظار تولیدات صنعتی و غیرصنعتی این کشور در این ماه، اگرچه احتمال کنار گذاشتن تدریجی سیاست فوق انبساطی پولی توسط بانک مرکزی آمریکا را در آینده نزدیک تقویت کرد، اما پس از آن با انتشار گزارش دیگری در این کشور مبنی بر کاهش میزان تولید ناخالص داخلی در ۳ ماهه اخیر، دو تن از اعضای فدرال رزرو بر ضرورت اجرای محرک پولی ۸۵ میلیارد دلاری تاکید کردند. اگرچه حتی با بهبود نسبی وضعیت بازار اشتغال آمریکا در ماه اکتبر، نگرانی رییس فدرال رزرو این کشور از نرخ بیکاری این کشور مرتفع نشد؛ اما در مجموع این گزارش‌ها منجر به رشد دلار نسبت به یورو شد. از طرفی اعلام موسسه آمار اروپا مبنی بر کاهش نرخ تورم ۱۷ کشور عضو طی ماه اکتبر سبب شد تا نگرانی از رشد نابرابر ارزش یورو نسبت به دلار طی چهار ماه گذشته، بانک مرکزی اروپا را بر آن دارد تا سرانجام سرتعظیم درمقابل فشارها فرود آورد و با کاهش نرخ بهره بانکی این منطقه از صعود بیشتر ارزش یورو جلوگیری کند. بنابراین بانک مرکزی اتحادیه اروپا پس از رسیدن نرخ تورم این منطقه طی ماه اکتبر به کمتر از ۷/۰ درصد، به منظور حفظ ثبات قیمت‌ها نرخ بهره خود را به ۲۵/۰ درصد کاهش داد. در این بین نیز پس از آنکه آلمان در جدیدترین گزارش خود از کاهش تولیدات صنعتی این کشور خبر داد، رتبه اعتباری فرانسه نیز از سوی موسسه رتبه‌بندی استاندارد‌اند‌پورز کاهش یافت، تا تمامی این عوامل دست به دست هم داده و منجر به کاهش قیمت برابری یورو نسبت به دلار شوند. اقدام بانک مرکزی اروپا در کنار نگرانی از احتمال کاهش خرید ماهانه اوراق قرضه توسط بانک مرکزی آمریکا و افزایش میزان اشتغال در ماه اکتبر باعث شد تا هر اونس طلا در بازارهای جهانی از بازدهی منفی ۹/۱ درصدی برخوردار شود. بنا به گزارش بلومبرگ، میزان فروش سکه طلا نیز در بازار آمریکا از ابتدای سال ۲۰۱۳ تاکنون نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۲ میلادی از افزایش برخوردار شده است. اما در آسیا، به‌رغم انتظار افزایش تقاضا برای طلا در هند با آغاز فصل جشن‌های سراسری، کاهش شدید ارزش روپیه در برابر دلار و افزایش نرخ تورم در این کشور سبب شد تا تقاضا به سمت نقره هدایت شود و قیمت طلا با کاهش ۴۰ درصدی نسبت به سال قبل مواجه شود؛ هرچند در این میان به نظر می‌رسد چین که از بیشترین ذخایر ارزی جهان برخوردار است، برای مطرح کردن یوآن خود به عنوان یک ارز بین‌المللی معتبر از کاهش قیمت طلا استفاده کرده و همچنان به روند واردات میزان طلای خود می‌افزاید. اما در بازار طلای سیاه؛ از سرگیری صادرات نفت در لیبی، ناآرامی‌ها در مصر، پیش‌بینی افزایش عرضه نفت خام و ضعف تقاضا به دنبال احتمال ادامه تعطیلی یک هفته‌ای پالایشگاه‌های خلیج مکزیک و افزایش ذخایر انبار نفت آمریکا در هفته گذشته از جمله عواملی بود که نوسانات منفی را در قیمت نفت برنت دریای شمال سبب شد. با این حال در پی اعلام وزارت بازرگانی آمریکا مبنی بر رشد اقتصادی این کشور در ۳ ماهه سوم سال میلادی جاری همراه با افزایش شاخص تولیدات صنعتی آمریکا و افزایش امیدها نسبت به لغو تحریم‌ صادرات نفت ایران در پی گفت‌وگوها با شش قدرت جهانی سبب شد تا کمی بر نوسانات قیمت نفت افزوده شود. اما در عرصه بین‌المللی پس از اعلام حمایت مقام معظم رهبری از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشور، همان طور که پیش‌بینی می‌شد در کنار دیدار ۳ جانبه کری، اشتون و ظریف که از جمعه آغاز شده بود و تا دیروز به طول انجامید در نهایت نشست هسته‌ای ایران با صدور بیانیه مشترک همراه شد. در این بین به‌رغم ابراز رضایت مقامات کشورهای روسیه، انگلیس و فرانسه از روند مذاکرات ژنو، نگرانی‌های مقام‌های رژیم صهیونیستی، عربستان و برخی از نمایندگان آمریکایی سبب شد تا رییس کمیته بانکی سنا اعلام کند که پس از پایان نشست مزبور، یک بسته تحریم‌های جدید ضد ایران مبنی بر کاهش یک میلیون بشکه‌ای نفت ایران تا یک سال آینده در دستور کار این نمایندگان قرار دارد. اما در بعد داخلی؛ عدم موافقت مجلس با حذف ۳۰ درصد یارانه‌بگیران و موکول شدن آن به سال ۹۳ به‌رغم اعلام کسری بودجه حدود ۱۰ هزار میلیارد تومانی از محل پرداخت یارانه‌ها، حذف تمام تبصره‌های الحاق در اصلاحیه بودجه سال ۹۲ کل کشور، رد افزایش نرخ سود بانکی از سوی شورای پول و اعتبار و افزایش نرخ سود اوراق مشارکت، در کنار تغییر مقررات گشایش اعتبار اسنادی ۳۰ درصدی از جمله تصمیمات دولت و مجلس در هفته گذشته بود. در این میان اعلام رشد ۱/۹ درصدی نقدینگی در ۶ماهه نخست امسال از سوی رییس کل بانک مرکزی، درکنار اظهارات نایب رییس اتاق بازرگانی ایران مبنی بر کاهش ۵۰ تومانی نرخ ارز به طور ماهانه (معادل ۵/۱ درصد)، پیش‌بینی ارز ۲۴۵۰ تومانی در بودجه ۹۳ و تمایل دولت به نرخ ارز ۲۶۰۰ تا ۲۷۰۰ تومانی از جمله مسائلی بود که بر بازار ارز و سکه تاثیرگذار بود. بر این اساس در هفته‌ای که گذشت از یازدهم تا هجدهم آبان‌ماه هر دلار آمریکا از ۲۴ هزار و ۹۵۷ ریال به ۲۴ هزار و ۹۱۹ ریال و هر یورو از ۳۳ هزار و ۶۵۴ ریال به ۳۳ هزار و ۳۱۲ ریال کاهش یافت. اما در بازار آزاد با وجود آنکه در هفته گذشته به‌رغم ثبات نرخ یورو، نرخ دلار تنها از رشد ۳/۰ درصدی برخوردار شد، در روز گذشته دلار و یورو تحت تاثیر اخبار ژنو به ترتیب با ۷/۰ و ۲/۱ درصد کاهش مواجه شدند. همچنین هفته گذشته در برابر ثبات قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار، از قیمت سکه ۸/۱ درصد کاسته شد، روز گذشته قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار با افت ۵/۲ درصدی و هر سکه طرح جدید با افت ۹/۲ درصدی مواجه شدند. اما در بازار مسکن، پس از مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری به منظور روشن شدن جهت‌گیری‌های دولت جدید در این بازار، این بار کارشناسان بازار مسکن در انتظار نتایج مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ به عنوان عامل محرکی برای رشد قیمت مسکن به سر می‌برند. بررسی‌های اقتصادی کارشناسان حاکی از آن است که به دلیل چشم‌انداز مثبت و خوش‌بینی قوی به اقتصاد کشور، دلیلی برای افزایش قیمت مسکن وجود ندارد و در بدترین حالت نوسان قیمت از بین می‌رود و نرخ‌ها ثابت می‌ماند. در این میان نزول ماهانه نرخ تورم طبق گزارش‌های دوره‌ای بانک مرکزی نیز احتمال کاهش بیشتر قیمت مسکن را افزایش داده است. در مهرماه، شاخص تورم با شاخص قیمت مسکن به یک نقطه مشترک رسید و سپس با تجربه‌ای که از دوره‌های ۲۰ساله رکود و رونق وجود دارد، پیش‌بینی می‌شد که اگر نرخ تورم باز هم کاهش یابد، کشش برای کاهش منحنی نوسان قیمت مسکن ایجاد خواهد کرد. در مهرماه امسال نرخ تورم نقطه به نقطه در مقایسه با نرخ شهریور حدود ۳ درصد کاهش یافته است که به معنی شروع تخلیه تورمی از بازار کالاهای پرمصرف اقتصادی است. در این صورت با کاهش بیشتر نرخ تورم و همچنین قیمت مسکن، رونق واقعی معاملات مسکن یعنی آنچه در حال حاضر مورد انتظار مشاوران املاک است، به وجود خواهد آمد. اما در بازار سرمایه کشور؛ در فعالیت ۶ روز کاری بورس اوراق بهادار تهران از یازدهم تا هجدهم آبان‌، این بازار ۶/۴ درصد بازدهی عاید سرمایه‌گذاران خود کرد که از این میزان بازدهی، ۳۵/۱ درصد آن مربوط به روز گذشته بوده است. اعلام خبر عدم افزایش نرخ سود بانکی و حذف معاملات گروهی از جمله اخباری بود که بازدهی بیش از ۳ درصدی را طی دو روز پایانی فعالیت بورس تهران در هفته گذشته عاید سرمایه گذاران این بازار کرد. تعیین قیمت برق در گام دوم هدفمندی به علاوه تخصیص منابع برای تسویه کامل پیمانکاران، افزایش سقف اعتباردهی بانک‌ها، در نظر گرفتن تخفیف ۱۰ درصدی برای نرخ خوراک مایع، اعمال افزایش نرخ پیامک انبوه از ۹۰ به ۱۳۸ ریال از اول آذرماه اخباری بود که شرکت‌های حاضر در صنایع بورسی را تحت تاثیر خود قرار داد. همچنین شرکت‌های وابسته به صنعت خودرو نیز به واسطه اعلام خبر ثبات قیمتی خودروها تا پایان سال مورد بی‌مهری فعالان بازار قرار گرفتند. صنعت دارو و مزیت‌های آن در این میان صنعت دارو به عنوان یکی از صنایعی محسوب می‌شود که به لحاظ بنیادی از پتانسیل زیادی برای رشد برخوردار است. در این گذر شاید بتوان به افزایش تقاضا برای تولیدات این شرکت‌ها به دلیل فرا رسیدن فصل سرما اشاره کرد که منجر می‌شود تا این محصولات شرکت‌ها را از افزایش فروش برخوردار سازد. بنابراین این مساله از زاویه سنتی پتانسیل شرکت‌های دارویی را در نیمه دوم سال گوشزد می‌کند. مساله دیگر پایین بودن سرمایه‌های شرکت‌های دارویی، عاملی جهت فشار بورس برای رساندن سرمایه‌های آنها به حداقل‌های تعیین شده توسط نهاد ناظر بر بازار سرمایه شده است که بر این اساس اکثر شرکت‌های دارویی از جمله شرکت‌های زیرمجموعه تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری البرز را با ضرورت افزایش سرمایه مواجه ساخته است. پایین بودن سهام شناور آزاد شرکت‌های دارویی سبب جلب سهامداران تخصصی به این شرکت‌ها شده است. به این معنی که ورود سرمایه گذاران به سهام شرکت‌های دارویی در پی شناخت عمیقی است که سرمایه گذار مزبور از این صنعت دارد و با توجه به پایین بودن سهام شناور آنها، این سرمایه‌گذاران را از این درک برخوردار ساخته است که سهام این شرکت‌ها برای نوسان‌گیری مناسب نیست؛ بنابراین باید به دید بلندمدت در آن ورود ‌یافت. در ادامه شاید بتوان از طرح توسعه شرکت‌های دارویی به عنوان مهم‌ترین پتانسیل صنعت دارو نام برد که به واسطه تحریم‌ها صورت گرفته است؛ به ویژه آنکه در یک سال گذشته موجب شده است تا سرعت طرح‌های توسعه ای شرکت‌های دارویی به شدت افزایش یابد؛ در این میان می‌توان سرآغاز توجه بازار سرمایه به سهام دارویی‌ها را انتشار گزارش ۶ ماهه فوق‌العاده البرزدارو عنوان کرد. به‌طوری که این شرکت در نیمه نخست سال گذشته تنها ۳۵ درصد سود پیش‌بینی شده خود را پوشش داده بود، اما در مدت مشابه در سال‌جاری ضمن تعدیل مثبت، از پوشش ۵۴ درصدی در سود خود برخوردار شده است.

همه چیز به نفع بازار سرمایه