سنا- مدیر عامل شرکت فرابورس ایران ساز و کار پذیرش و معامله سهام عدالت در بازار سرمایه را تشریح کرد. امیر ‌هامونی با بیان اینکه موضوع معامله سهام عدالت باوجود پیچیدگی‌های خاص، با ابتکار عمل و پیگیری‌های سازمان بورس، شرکت فرابورس و سازمان خصوصی‌سازی به مرحله خیلی خوبی رسیده است، افزود: در حال حاضر اطلاعات هویتی سهامداران سهام عدالت توسط سازمان خصوصی‌سازی به روز شده و براساس آمار، تقریبا ۴۲ میلیون نفر اقدام به ثبت‌نام کرده و مشخصات هویتی را تکمیل کردند. وی ادامه داد: پرتفوی تشکیل شده برای سهام عدالت، یک پرتفوی بسیار قوی و متنوع است، زیرا در واقع حدود ۴۰ درصد از واگذاری‌های انجام شده در سال‌های اخیر که بیشتر مربوط به شرکت‌های ارزنده بوده، به سبد سهام عدالت اختصاص یافته است. مدیرعامل فرابورس افزود: کلیت طرح ارائه شده برای معامله سهام عدالت در فرابورس در جلسه شورای عالی اصل ۴۴ به تصویب رسیده و قابل معامله‌شدن این سهام در فرابورس به دستورالعملی که سازمان بورس و سازمان خصوصی‌سازی در کمیسیون تخصصی شورای عالی اصل ۴۴ تهیه و مصوب خواهند کرد، منوط شده است؛ بر همین اساس، با پذیرش شرکت سرمایه‌گذاری اوراق سهام عدالت آذربایجان شرقی در فرابورس، البته به شرط ارائه پرتفوی افزایش سرمایه و بستن فهرست مشمولان و گزارشگری مالی ویژه‌ای که شرکت‌ها نیاز دارند، موافقت شده است. هامونی خاطرنشان کرد: مقرر شده است با کمک معاونت نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس، چارچوب گزارشگری شرکت سرمایه‌گذاری اوراق سهام عدالت آذربایجان شرقی تهیه شود تا شرکت‌ها با این فرم خاص اقدام به گزارشگری مالی از طریق سامانه کدال بکنند و بتوانیم در دو ماه آینده شاهد کشف قیمت سهام عدالت استان آذربایجان شرقی در فرابورس باشیم و پس از آن، سایر شرکت‌های استانی نیز به مرور وارد بازار شوند. هامونی با بیان جزئیات شرکت سرمایه‌گذاری آذربایجان شرقی افزود: سرمایه این شرکت در حال حاضر مبلغ قابل ملاحظه‌ای نیست، ولی مقرر است که از محل مطالبات شرکت‌های تعاونی شهرستانی، این شرکت استانی افزایش سرمایه دهد که بر این اساس، عددی که توسط کارشناسان برآورد شده، ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان است و پس از رسیدن سرمایه شرکت سرمایه‌گذاری سهام عدالت آذربایجان شرقی به این رقم، وارد فرابورس خواهد شد. مدیرعامل فرابورس خاطرنشان کرد این مبلغ، متعلق به حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مشمولان استان آذربایجان شرقی است و به نسبتی که بدهی مردم به دولت از محل سودهای نقدی شرکت‌های موجود در سبد سهام عدالت این استان تسویه شده باشد، برای آزادسازی سهام به‌منظور معامله در فرابورس اقدام خواهد شد. هامونی در این خصوص گفت: برای مثال، اگر یک میلیون تومان هم‌اکنون دست فردی است که می‌خواهد معامله کند، تقریبا ۱۳-۱۵ درصد قسط و بدهی آن پرداخت شده و ۸۵-۸۷ درصد دیگر آن به صورت وثیقه باقی مانده است که هر شش ماه یا هر سال از محل سودهای نقدی شرکت‌هایی که در پرتفوی سهام عدالت است، پرداخت می‌شود و دارندگان سهام عدالت می‌توانند به نسبت تسویه بدهی خود، اقدام به معامله این سهام کنند. مدیرعامل فرابورس با اشاره به افزایش تعداد کدهای سهامداری پس از ورود سهام عدالت به تابلوی فرابورس اذعان کرد: با ورود مردم به بازار سرمایه از طریق موضوع سهام عدالت کدهای معاملاتی تقریبا به ۴۹ تا ۵۰ میلیون نفر خواهد رسید که وجود این تعداد کد سهامداری در مقایسه با جمعیت ۷۶ میلیون نفری کشور، نشان‌دهنده ضریب نفود بازار سرمایه در میان مردم است که این اقدام در نوع خود در بورس‌های آسیا و حتی در جهان بی‌سابقه است. هامونی ادامه داد: قیمت سهام عدالت هر استان نسبت به پرتفوی درنظر گرفته شده برای آن استان متفاوت است و مردم در صورت تمایل پس از ورود سهام عدالت به فرابورس می‌توانند با فروش سهام عدالت یک استان، سهام عدالت استان دیگر را خریداری کنند و به این ترتیب به معاملات خود در بازار فرابورس ادامه دهند. وی افزود در حال حاضر، ۳۰ شرکت سهامی عام مستقل داریم که سرمایه‌گذاری استانی هستند و هر استان پرتفوی مخصوص به خود را دارد که NAV تمامی آنها تقریبا یکسان است، اما از روزی که امکان معامله سهام عدالت در فرابورس مهیا شود، قیمت این سهام بستگی به نحوه عملکرد مدیران شرکت سرمایه‌گذاری استانی، نوسان خواهد کرد. مراقب سودجویان و واسطه‌ها باشید در این زمینه رییس اتحادیه تعاونی‌های سهام عدالت کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس تصریح کرد: باید مراقبت شود که گروه‌های خاصی نتوانند سهام عدالت را از مردم خریداری کرده و آنها را از چرخه سهامداری خارج کنند. وی در پاسخ به این سوال که ممکن است پس از آزاد شدن خرید و فروش سهام عدالت عده زیادی از مردم سهام خود را بفروشند، در حالی که قرار بود با ایجاد سهام عدالت همه مردم سهامدار شوند، گفت: البته در این مرحله تنها حدود ۱۳ درصد از کل سهام عدالت به ارزش حدود ۷ هزار میلیارد تومان برای خرید و فروش عرضه می‌شود و در قانون اصل ۴۴ واگذاری سهام با این هدف انجام می‌شود که اشتغال ایجاد شده، فرصت سوءاستفاده از افراد خاص گرفته شود و فرهنگ سهامداری بین مردم ترویج شود. داریوش پاک‌بین اضافه کرد: با توجه به این رویکرد حتما باید نظارت شود تا افرادی اقدام به جمع‌آوری و خرید سهام عدالت مردم نکنند، هم‌اکنون هم عده‌ای سودجو برای انجام این کار وکالت گرفته‌اند که وکالت آنها غیرقانونی است. به گفته وی راهکارهای زیادی از سوی شورای عالی اصل ۴۴، سازمان خصوصی‌سازی و سازمان بورس برای مقابله با این پدیده پیش‌بینی شده و قرار است شرکت‌های تعاونی و اتحادیه کشوری سهام عدالت به عنوان ناظر تمهیداتی در نظر بگیرند و با کمک دستگاه‌های نظارتی دستورالعملی در این زمینه نوشته شود. پاک‌بین با بیان اینکه رقم سهام عدالت در اختیار مردم، ۴۵ هزار میلیارد تومان است، گفت: این رقم حدود ۴۰ درصد شرکت‌های بزرگ کشور است و اگر افراد یا گروه‌های خاصی این سهام را از دست مردم خارج کرده و در اختیار بگیرند، می‌توانند صاحب کرسی در هیات‌ مدیره این کارخانه‌ها شوند. وی در توصیه‌ای به مردم و دارندگان سهام عدالت گفت: مردم به شرکت‌های سرمایه‌گذاری و تعاونی سهام عدالت اعتماد و اطمینان داشته باشند و اجازه ندهند کسانی، مدیریت این بخش را بر عهده بگیرند.