دنیای اقتصاد- شاخص بورس که این روزها در حال فتح قله‌های جدید است، دیروز توانست با عبور از ارتفاع ۵۴ هزار واحدی رکورد تازه‌ای را ثبت کند. روز گذشته فعالان بازار سهام نظاره‌گر افزایش ۱۵۵۴ واحدی شاخص کل بورس شدند تا به این ترتیب بازدهی خیره‌کننده ۷/۴۲ درصدی و افزایش ۶۵۰۰ میلیارد تومانی ارزش این بازار رقم بخورد.بازدهی روزانه ۳ درصدی بورس که موجب شده روز گذشته پربازده‌ترین روز تاریخ بورس لقب گیرد از رشد دسته‌جمعی قیمت‌ها حاصل شد.بیشتر کارشناسان، انتقال نقدینگی از بازارهای موازی در حال رکود به بازار سرمایه را دلیل اصلی این رشد می‌دانند اما برخی نیز بر این باورند که این رشد باوجود افت بقیه نماگرهای اقتصادی کشور، حبابی است.در مقابل برخی نیز اعتقاد دارند به‌دلیل رشد قیمت دلار ارزش دلاری بازار هنوز به ارقام سال‌های گذشته نرسیده و بازار جای رشد دارد.از دیدگاه این گروه با قدری خوش‌بینی می‌توان به سودآوری بازار سرمایه امیدوار بود.به هر ترتیب، دورنمای بهبود شرایط اقتصادی، احتمال لغو تحریم صنعت پتروشیمی و اخبار رسانه‌ها درخصوص رشد مداوم بورس در رکوردشکنی بی‌سابقه این بازار موثر واقع شده است.در این شرایط مدیران بازار، سرمایه‌گذاران را به واقع‌بینی توصیه کرده و از آنها می‌خواهند با نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری پرداخته و فارغ از وضعیت کلی بازار به وضعیت شرکت‌ها نیز توجه داشته باشند. شاخص از مرز ۵۴ هزار واحد عبور کرد روز ۳ درصدی بورس تهران گروه بورس- همزمان با صعود خیره‌کننده بورس تهران دیروز شاخص کل توانست وارد کانال ۵۴ هزار واحدی شود تا همچنان سهامداران در یک رونق بی‌نظیر برای دستیابی شاخص به مرزهای جدید خوش‌بین باشند. در حالی بازدهی بورس تهران از مرز ۷/۴۲ درصد فراتر رفته که سهامداران در بسیاری از صف‌های خرید همچنان نقدینگی بیشتری را وارد بازار می‌کنند که همین امر رکوردزنی‌های جدید نظیر کسب بازدهی ۹۵/۲ درصدی در معاملات روزانه را سبب شده است. با این همه به نظر می‌رسد معامله‌گران برای کسب بازدهی مناسب باید علاوه بر رصد اخبار مختلف از هیجان بازار نیز دوری کنند. حباب یا بزرگنمایی اعداد و ارقام مدیرعامل تامین سرمایه نوین در این باره گفت: به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان بحران اشتغال، نگرانی از تورم، محدودیت‌های بیشتر در زمینه تجارت بین‌المللی، افزایش چک‌های برگشتی، تعطیلی کسب و کارهای کوچک و متوسط، کسری منابع بانک‌ها و به تبع آن استقراض بیشتر از بانک مرکزی، کسری پنهان بودجه و بدهی‌های دولت از جمله مشکلات حال حاضر اقتصاد ایران است؛ در چنین شرایطی، این روزها بورس رونق در خور توجهی را تجربه می‌کند. دکتر ولی نادی‌قمی افزود: حال این آیینه اقتصاد تصویری نسبتا کدر از وضعیت اقتصاد ارائه می‌دهد (حباب) یا اینکه نماگرهای بازار در حال اصلاح است؟ حجم بالای معاملات حال حاضر بورس آیا نشان از آن دارد که اوراق بهادار همانند شیء داغی است که فعالان بازار نباید زیاد آن را در دستان خود نگه‌دارند (حباب) یا مقیاس‌ها تحت تاثیر کاهش ارزش پول ملی در حال بزرگ نمایی است؟ وی تاکید کرد: حباب وقتی رخ می‌دهد که قیمت معاملاتی یک دارایی در اثر رفتارهای سفته بازانه، غیرعقلایی و هوش هیجانی از ارزش ذاتی یا واقعی آن فراتر رفته و این انحراف قیمت طی مدت کوتاه به طور مدام افزایش یابد. البته عادت رفتاری غالب فعالان بورس در فضاهای مثبت، خوش بینی مفرط به آینده و پیش خور کردن اخبار خوب است. مدیرعامل شرکت تامین سرمایه نوین ادامه داد: حال با فرض تک‌نرخی شدن دلار و تثبیت آن در قیمت‌های بالای سه هزار تومان و کاهش فشارهای بین‌المللی در نتیجه سیاست‌های دولت جدید، صنایع مختلف و شاخص ساز بورس چه وضعیتی خواهند داشت؟ آیا با رشد هیجانی شاخص روبه‌رو بوده‌ایم یا همچنان شاهد رشد بازار خواهیم بود؟ شاید نگاه دلاری به ارزش بورس تا حدودی بتواند به دغدغه کسانی که رشد بورس در سال‌های اخیر را هیجانی و حبابی تلقی کرده و هنوز منتظر ترکیدن حباب هستند، پاسخ دهد. وی با بیان اینکه ارزش دلاری بورس در پایان سال ١٣٨٩ حدود ١٠٠ میلیارد دلار بوده است، گفت: هم‌اکنون و پس از عرضه شرکت‌های بزرگی نظیر هلدینگ خلیج فارس نزدیک به ٧٥ میلیارد دلار است. پس از این منظر هنوز بورس به ارزش سال‌های گذشته نرسیده است. نادی افزود: از منظر دیگر، با کاهش تحریم‌ها و تثبیت ارز تک نرخی در قیمت‌های بالای سه هزار تومان، افزایش نرخ محصولات و خدمات ناشران بورسی در سال ١٣٩٢ ادامه خواهد یافت. ریسک‌های سیاسی و به تبع آن ریسک‌های اقتصادی نیز با کاهش مواجه خواهد شد. بنابراین می‌توان افزایش میانگین p/e بازار را شاهد بود. در مجموع با قدری خوش‌بینی می‌توان دورنمای بازار سرمایه را از ابعاد سودآوری، افزایش اندازه و توسعه ابزار‌های مالی امیدوارکننده دانست. وی تاکید کرد: در این بین صنایع پالایشگاهی، پتروشیمی، فلزات اساسی و معدنی از صنایع رشدی و جذاب محسوب شده و می‌توانند شاخص را به قله‌های بالای ٦٠ هزار واحد برسانند. البته گزارش عملکرد سه ماهه ناشران بورسی تایید‌کننده یا تعدیل‌کننده ذوق زدگی مفرط بازار به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد بود. سهامداران واقع‌ نگر و تیزبین باشند مدیر نظارت بر بورس‌ها در گفت‌وگو با «سنا» با دعوت سهامداران به واقع‌بینی، ریسک بازار را یکی از پررنگ‌ترین عواملی دانست که باید مورد توجه سهامداران باشد. این در حالی است که محمود‌رضا خواجه‌نصیری درخصوص وضعیت بازار اظهار کرد: رشد همه جانبه در تمام صنایع در بازار دیده می‌شود و تغییراتی که ظرف چند هفته اخیر در بازار سهام ایجاد شده نشان از این دارد که انتظارات آتی از برخی صنایع که تا قبل از این امیدی به بهبود آنها وجود نداشت افزایش یافته است. وی ادامه داد:حرکت مثبت و همه جانبه صنایع در مرحله اول، موجب رشد گروه صنعت‌های اساسی در بازار شده است و در مرحله دوم و در حال حاضر این حرکت به سمت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌های سهامی دیده شده که موجب افزایش قیمت این گروه از شرکت‌ها شده است. مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس درخصوص عوامل رشد اخیر بازار عنوان کرد: در شرایط فعلی دو فاکتور اصلی در بازار تاثیر بسزایی داشته اند که نخستین دلیل این افزایش را می‌توان بهبود انتظارات بازار عنوان کرد که باعث شده برخی از صنعت‌های کم رونق، پرطرفدار شده و سرمایه گذاران نسبت به بهبود فضای کسب و کار امیدوار شوند. خواجه‌نصیری دومین عامل افزایش بازار را تضعیف بازارهای رقیب اعلام و بیان کرد: تضعیف بازارهای رقیب و تغییر مسیر قابل توجهی از جریان نقدی به بازار سرمایه، عطش سهامداران را برای خرید زیاد کرده و رونقی قابل توجهی برای بازار سهام پدید آورده است که در کنار اینها، رکوردشکنی‌های مستمر بورس و تبلیغات این حوزه در رسانه‌ها باعث شده تمایل مردم به بورس تشدید شده و بازار سهام با ورود نقدینگی‌های جدید رو به رو شود. خواجه‌نصیری با اشاره به لزوم تیزبینی سهامداران در این برهه زمانی تصریح کرد: اساسا روندهای افزایشی پشت سر هم و بعضا نگرانی‌های موجود در خصوص امکان ادامه‌دار شدن یا نشدن این روند بازار، موجب بروز برخی کم توجهی‌ها به وضعیت‌های پایه‌ای شرکت‌ها خواهد شد. وی ادامه داد: اما سهامداران باید واقع‌نگر باشند و با نگاه بلندمدت به سرمایه‌گذاری‌های خود از سرمایه‌گذاری در تک سهم‌ها پرهیز کنند و در این بین، حتما به وضعیت شرکت، فارغ از وضعیت کلی بازار توجه داشته باشند. مدیر نظارت بر بورس‌ها با دعوت سهامداران به واقع بینی، ریسک بازار را یکی از پررنگ‌ترین عواملی دانست که باید مورد توجه سهامداران باشد و اظهار کرد: سهامداران باید دقت کنند که پس از رشد نزدیک به بیش از ۱۵ درصدی شاخص در همین چند روز اخیر، ریسک بازار نسبت به ۱۵ روز گذشته نیز بیشتر شده است در نتیجه باید زمانی که اقدام به خرید سهم می‌کنند، به ریسک بازار نیز توجه داشته باشند. وی در پایان اشاره کرد: در شرایطی که بازار سهام وضعیت پر رونقی دارد اخبار مثبت بیشتر دیده می‌شوند و اخبار منفی کمتر دیده می‌شوند به همین دلیل توصیه من به سهامداران این است که نسبت به تحلیل‌های خود واقع‌نگر بوده و با دقت بیشتری اخبار مثبت را ارزیابی کنند. انتظارات روانی بیشترین تاثیر افزایش شاخص در همین حال معاون بازار شرکت بورس با اعلام اینکه سهامداران باید با دقت بیشتری نسبت به خرید سهم شرکت‌ها اقدام کنند، گفت: در این دوره خرید‌های حقیقی‌ها بیشتر از خرید‌های حقوقی‌ها است. علی صحرایی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به اینکه سهامداران باید در جریان خرید از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشاوره بگیرند، گفت: در حال حاضر مخاطبان و بازیگران عادی بیشتری وارد بازار سهام شده‌اند. این در حالی است که انتظارات روانی زیادی در روزهای اخیر در رابطه با آینده ایجاد شده و به همین دلیل شاهد رشد بازار بوده‌ایم. وی با بیان اینکه بورس‌های دنیا براساس انتظارات حرکت می‌کنند، افزود: انتخابات پرشوری را پشت سر گذاشتیم و قول‌های رییس‌جمهور منتخب مبنی بر کاهش تنش‌های بین‌المللی موجب شد بازار سهام با حرکت جهشی روند کاری خود را دنبال کند. از سوی دیگر انتظارات کاهشی در بازارهای رقیب به واقعیت پیوسته و همین امر موجب شد، منابع آنان وارد بازار سهام شود. معاون بازار شرکت بورس ضمن توصیه به سهامداران مبنی بر اینکه در جریان خرید مشاوره بگیرند، گفت: توصیه می‌کنیم مردم عادی برای خرید از طریق صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری اقدام کرده و به صورت غیرمستقیم وارد شوند. همچنین مردم و بازیگران عادی بازار سهام نباید تک سهم خرید کنند و در همین جریان پول‌های مازاد خود را برای اینکه در آینده متضرر نشوند، وارد بازار سهام کنند، به عبارتی دیگر به صورت متنوع خرید کنند و از شایعات همیشگی بازار نیز تبعیت نکنند. وی در رابطه با برگزاری مجامع شرکت‌ها نیز گفت: مجامع شرکت‌ها هم خیلی خوب برگزار شده‌اند و سودهای خوبی بین سهامداران خود تقسیم کرده‌اند؛ عملکرد سه ماهه شرکت‌ها نیز بیش از انتظارات بوده است. صحرایی با اشاره به اینکه شاخص مدنظر ما نیست، بلکه نقدشوندگی و شفافیت شرکت‌ها برای ما مهم است، گفت: هیچ کدام از مسوولان‌ بورس نمی‌خواهند که نماد شرکتی بیش از اندازه متوقف بماند، بلکه شفافیت و نقد‌شوندگی مدنظر است. گزارش معاملات دیروز بورس و رکوردشکنی‌های آن در صفحه ۱۷ درج شده‌است.