پتانسیل‌های صعود و خوش‌بینی فعالان بازار

گروه بورس- رکوردزنی‌های بورس تهران با صعودهای تاریخی شاخص ادامه دارد تا سرمایه‌گذاران همچنان برای کسب بازدهی بالاتر امیدوار باشند. افزایش حجم و ارزش قابل توجه معاملات در بازار سرمایه گویای رشد نقدینگی بازار است؛ نقدینگی که بدون شک این روزها از سوی سهامداران حقیقی وارد بازار شده است تا گرمای معاملات را دوچندان کند. این در حالی است که رشد دسته‌جمعی قیمت‌ها، هیجان خرید را در گروه‌های مختلف تقسیم کرده و سهامداران نمادهای مختلف خریدار هستند. در همین حال در گفت‌وگو با کارشناسان شرایط کنونی بازار و روند آینده آن را مورد بررسی قرار داده‌ایم. P/E بازار افزایش می‌یابد مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به حرکت بازار سرمایه طی سال‌های آخر دولت دهم به سمت کارآ بودن اشاره کرد که این فضا صندوق‌های بازنشستگی، مردم و سهام عدالت را در ابعاد مختلف سهامدار کرد. علیرضا عسگری مارانی با اشاره به تاثیر ریسک‌های سیستماتیک بر کاهش نسبت پی بر ای بازار، از بالا بودن نرخ تسهیلات بانک‌ها به عنوان عاملی دیگر در جهت کاهش نسبت پی بر ای بازار پول و به تبع آن بازار سرمایه نام برد. وی با اشاره به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری دولت یازدهم پیش‌بینی کرد: در آینده به دلیل کاهش ریسک‌های سیستماتیک نسبت پی بر ای بازار افزایش خواهد یافت که به دنبال آن قیمت‌ها نیز می‌تواند افزایش یابد. مارانی همچنین به امید به وجود آمده در بازار در پی نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری اشاره کرد که این امید بیشتر توجه‌ها را به سمت تولید در بخش‌های صنعت، معدن، کشاورزی و خدمات جلب می‌کند. وی ادامه داد: براساس نگاه به تولید پیش‌بینی می‌شود که پروژه‌هایی مانند ظرفیت‌سازی جدید در سیمان، مس و... با سرعت بیشتری به بهره‌برداری رسند. مدیرعامل «ونیکی» به توجه به کسب و کار در شعارهای رییس‌ دولت یازدهم اشاره کرد که از سبک و سیاقی متفاوت نسبت به دولت گذشته برخوردار است. وی ادامه داد: بنابراین به نظر می‌رسد با افزایش رقابت‌پذیری، قیمت‌های منصفانه در صنعت سیمان و خودرو به فراموشی سپرده شود و از سوی دیگر صنایع لوازم خانگی، نساجی، لاستیک و غذایی به رونق بیشتری برسند، ضمن آنکه صنعت بانکداری و بیمه نیز مورد بی‌مهری قرار نخواهند گرفت. در نهایت وی از افزایش نسبت پی بر ای بازار، به ظرفیت رسیدن پروژه‌ها و قیمت‌گذاری منصفانه به عنوان عواملی نام برد که با ایجاد امیدهای جدید در بازار، تاثیرات قابل توجهی بر قیمت سهام خواهند داشت. مارانی از سازمان خصوصی‌سازی خواست تا در چنین فضایی به عرضه سهام مبادرت ورزد و به سهامداران حقیقی نیز توصیه کرد که با توجه به حرکت بازار سرمایه در راستای رشد و توسعه در پی نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری، این بازار را جدی بگیرند. وی ادامه داد: در واقع سرمایه‌گذاران حقیقی باید از ورود به بازارهای سفته‌بازی که فاقد هرگونه نقشی در رشد و توسعه اقتصادی هستند، جدا خودداری ورزند و بخشی از سرمایه‌‌های خود را در بازار سرمایه و بخش دیگر را در حد نیاز زندگی خود در مسکن وارد کنند. رشد بازار با برنامه‌های نویدبخش رییس‌جمهور دبیر کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران با اشاره به تداوم روند روبه رشد بازار سرمایه کشور به خبرنگار ما گفت: وجود یکسری نگرانی‌ها چه در بخش تعاملات داخلی از جمله همسو نبودن قوای سه‌گانه و تنش‌های میان آنها و چه در بخش سیاست خارجی که تعاملات کمتری وجود داشت موجب شده بود که اگر هرازگاهی، بازار رشد می‌کرد فعالان بازار، نگران معقول بودن آن بودند و باوجود اخبار منفی و محدودیت در پیشرفت مذاکرات بین‌المللی، این نگرانی بجا بود. دکتر بهروز خدارحمی افزود: در حال حاضر با توجه به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و نویدبخش بودن برنامه‌های اعلام شده رییس‌جمهور منتخب، به نظر می‌رسد این برنامه ها بیش از تصورات افراد بوده و با توجه به تجربه وی در بحث مذاکرات سیاسی بین‌المللی و اینکه قرار است مذاکرات ۵+۱ دنبال شود انتظار می‌رود شرایط رو به بهبود برود و تحریم‌ها نیز متوقف شود و حداقل پیش نرود. این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در شرایط فعلی، احتمال بروز شوک‌های عجیب و غریب در بازار کاهش یافته و با توقف سرمایه‌گذاری در دیگر بخش‌ها سرمایه‌گذاران به بخش مطمئن سرمایه‌گذاری که همان بورس است آمده‌اند و این روند ادامه خواهد یافت. وی درخصوص عوامل موثر بر رشد بازار سرمایه یادآور شد: بهبود شاخص‌های کلان مهم‌ترین اتفاقی است که رخ داده و فرصت‌های بیشتری را پیش روی سرمایه‌گذاران فراهم آورده است و در صورتی که مسائلی از قبیل بهره مالکانه معادن، قیمت خوراک پتروشیمی‌ها، تعرفه‌ها و... حل شود، با توجه به مثبت‌تر شدن فضای تعامل، بازار به رشد خود ادامه خواهد داد. خدارحمی از گروه‌های معدنی، پتروشیمی و شرکت‌های صادراتی به عنوان گروه‌های پیشرو بازار یاد کرد و گفت: این گروه‌ها با توجه به بهبود شرایط از امکان رشد بالاتری در بازار برخوردارند. وی به سهامداران توصیه کرد: فعالان بازار زمانی که اخبار منفی را می‌شنوند، معمولا بازار را با خروج بیش از حد خود جریمه می‌کنند در صورتی که نباید این گونه باشد و در شرایط حاضر نیز نباید بیش از انتظار، برآورد کنند و به دنبال انتظار رشد یک هزار واحدی شاخص در یک روز نباشند و از خرید و فروش‌های احساسی بپرهیزند. افزایش شاخص به دلیل کاهش دلار و سکه یک کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه واقعیت‌های رخ داده و انتظارات روانی دو محرک اصلی نوسان بازار به شمار می‌روند، گفت: سهامداران به دور از هیجان و با مطالعه تاثیر دورنمای آینده بر ارزش سهام شرکت‌ها تصمیم بگیرند. شاهین شایان‌آرانی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به شرایط کنونی بازار سهام پس از برگزاری یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، خاطر نشان کرد: هم اکنون با توجه به انتخابات برگزار شده این ذهنیت میان فعالان بازار ایجاد شده است که کابینه جدید بتواند تحریم‌ها را کمتر کند. وی در ادامه افزود: همچنین این انتظار می‌رود که کابینه رییس‌جمهور منتخب مردم استفاده از افراد کارآمد، معتبر، پخته و با تجربه باشد که همین انتظارات موجب شد تا شاخص بورس افزایش پیدا کند. آرانی با اشاره به اینکه افزایش شاخص بورس در مقابل کاهش ارزش دلار و سکه رقم خورده است، گفت: در واقع جابه‌جایی سرمایه‌ها از بازارهای غیرمولد به بازار سرمایه موجب افزایش شاخص شده است. این کارشناس ارشد بازار سرمایه در ادامه افزود: هم‌اکنون در واقع اتفاق خاصی نیفتاده، بلکه این افزایش شاخص به دلیل انتظارات آتی است که موجب رشد قابل توجه در بازار سهام شده است. وی تصریح کرد: در بسیاری از مواقع که سیاست دولت‌ها اعلام می‌شود انتظارات روانی نیز به تبع آن ایجاد می‌شود. بنابراین مسوولان‌ باید توجه کنند که این انتظارات مثبت، خوب است اما در آینده امکان دارد با افزایش بی‌رویه منجر به ایجاد حباب شود. آرانی خاطرنشان کرد: رشد بی‌رویه قیمت‌ها بدون توجه به عوامل واقعی در آینده امکان دارد موجب ضرر و زیان بسیاری از بازیگران بازار سهام شود. وی گفت: این افزایش قیمت‌ها نباید از روند تعادلی خود خارج شود، بنابراین مسوولان باید از شرکت‌ها در جریان افزایش و رشد شاخص اطلاعات شفاف بخواهند تا قیمت‌ها براساس دلایل منطقی افزایش یافته و در نهایت شفاف‌سازی ایجاد شود. نقش ناظران بورس بر روند افزایش منطقی شاخص بازار این کارشناس ارشد بازار سرمایه با تاکید بر اینکه ناظران نقش پررنگی در جریان جلوگیری از رشد غیرمنطقی شاخص دارند، گفت: ناظران باید با نظارت دقیق نسبت به شفاف‌سازی بازار اهتمام داشته باشند. آرانی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه اگر دولت بتواند فشارهای بین‌المللی را کاهش و یک کابینه حرفه‌ای بر سرکار بیاورد باز هم شاهد افزایش شاخص بورس خواهیم بود، گفت: پس از آنکه کابینه حرفه‌ای اقتصادی تشکیل شود باز هم مدتی زمان خواهد برد تا تورم کاهش، تولید رونق و تلاطمات ارزی کاهش یابد. وی در توصیه‌ای به سهامداران به منظور جلوگیری از رفتارهای هیجانی در بازار، تاکید کرد: سهامداران باید بر اساس شرایط منطقی بازار و پیش‌بینی‌های درست نسبت به خرید سهام‌هایی که در جریان اخبار آتی واکنش نشان می‌دهند، عمل کنند. آزاد شدن پتانسیل رشد قیمتی مدیر سرمایه‌گذاری بانک اقتصاد نوین نیز در گفت‌وگو‌ با «دنیای اقتصاد» به بررسی روند بازار سرمایه در سال جدید پرداخت و گفت: وضعیت بازار در سال جاری نشان می‌دهد که بورس بعد از رشد کوتاه‌مدت در روزهای آغازین سال، روند متعادلی را تجربه کرد و حتی با نزدیک شدن به انتخابات، قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها با افت قابل توجهی مواجه شد که البته چنین عکس‌العملی از طرف بازار سرمایه در روزهای قبل از انتخابات باتوجه به ریسک‌های احتمالی کاملا طبیعی به نظر می‌رسید. مجید پورنعمت در ادامه افزود: این مساله موجب شد قیمت بسیاری از شرکت‌ها از پتانسیل قابل توجهی برای رشد برخوردار شود. وی تصریح کرد: با آغاز هفته جاری و اعلام نتایج انتخابات و با توجه به سیاست‌های اقتصادی و سیاسی مطرح شده از سوی فرد منتخب و افزایش امیدواری بازار سرمایه نسبت به بهبود روابط بین‌المللی و ایجاد تعامل بیشتر با سایر کشورها و تلاش به منظور کاهش تحریم‌ها از یک طرف و وجود پتانسیل رشد قیمتی در بسیاری از شرکت‌ها از طرفی دیگر باعث شد شاهد ثبت رکوردهای جدیدی در بازار سرمایه باشیم. پورنعمت در ادامه به عوامل موثر در رشد بازار اشاره کرد و گفت: بنابراین وجود روند آرام و متعادل و عدم افزایش قیمتی سهام شرکت‌ها در روزهای قبل از انتخابات، افزایش امیدواری به بهبود وضعیت اقتصادی و به تبع آن افزایش P/E بازار، انتظار بازار به ارائه گزارشات میان‌دوره‌ای ۳ ماهه مناسب، برگزاری مجامع شرکت‌ها، انتظار وجود آرامش در بازارهای موازی مانند مسکن و طلا و ارز و... طی روزهای آینده و ورود نقدینگی جدید به بازار را می‌توان از عوامل موثر در رشد بازار نام برد. مدیر سرمایه‌گذاری بانک اقتصاد نوین صنایع پالایشگاهی، بانک‌ها و شرکت‌های خودرویی را جزو گروه‌های پیشرو بازار در روزهای آتی برشمرد و رونق جدیدی را در انتظار سهام این شرکت‌ها دانست. شرایطی متفاوت برای بازار سرمایه کشور یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما، به تلاقی چند اتفاق اخیر در بازار سرمایه طی روزهای گذشته اشاره کرد که منجر به رشد بازار سرمایه شده است. یوسف هاشمی اظهار کرد: به صورت تاریخی هر ساله در ماه‌های اردیبهشت و خرداد، بازار با ورود به فصل مجامع و تقسیم سود، روند رو به رشدی را طی می‌کند. وی ادامه داد: در چنین فضایی با برگزاری انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری و روی کار آمدن یک چهره شناخته شده داخلی و خارجی، امیدواری‌هایی نسبت به وضعیت آینده اقتصادی کشور به وجود آمده است که این مساله رشد بازار را تشدید کرد. هاشمی ادامه داد: با توجه به شعارهای این کاندیدا از جمله توسعه فضای کسب و کار، انتظار می‌رود که به مسائل اقتصادی کشور به ویژه تولید داخلی توجه بیشتری شود؛ مساله‌ای که اثر مستقیمی بر شرکت‌های بورسی که بیشتر، شرکت‌های خدماتی و تولیدی هستند، دارد. وی همچنین از انتظار کاهش نرخ تورم به عنوان یکی دیگر از دلایل رشد بازار نام برد؛ مساله‌ای که منجر به افزایش نسبت قیمت بر سود شرکت‌ها خواهد شد. این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: طی سال‌های گذشته تغییرات متعدد در سیاست‌های اقتصادی کشور و عدم خوش‌بینی به مسائل خارجی منجر شده بود تا بازار سرمایه، بسیار پرریسک ارزیابی شود و قیمت سهام شرکت‌ها در سطوح پایینی باقی بماند. وی تصریح کرد: با توجه به موارد یاد‌شده در حال حاضر این پتانسیل‌ها در حال آزاد شدن است. هاشمی در پیش‌بینی خود از روند آینده بازار، عنوان کرد: با توجه به سیاست‌های رییس‌جمهور منتخب مردم بازار سرمایه می‌تواند شرایط متفاوتی را تجربه کند. وی از مشخص شدن ترکیب هیات دولت، تیم‌های اقتصادی و سیاست خارجی دولت به عنوان عوامل بسیار مهم در این زمینه نام برد که با مشخص شدن این افراد و شفاف شدن بیشتر سیاست‌های دولت جدید، بازار عکس‌العمل‌های متفاوتی را می‌تواند از خود نشان دهد. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: به نظر می‌رسد اگر افراد با تجربه و شایسته، سکان این امور را در دست بگیرند می‌توان فضای روشن‌تری را برای آینده بازار سرمایه ترسیم کرد. وی در چنین فضایی به سرمایه‌گذاران به ویژه سرمایه‌گذاران حقیقی توصیه کرد: حتما برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه با شرکت‌های مشاوره‌ای یا شرکت‌های کارگزاری که دارای مجوز مشاوره هستند، مشورت کنند. هاشمی همچنین سرمایه‌گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را مناسب عنوان و تصریح کرد: سرمایه‌گذاران حتما قبل از ورود به بازار سرمایه و سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها، مطالعات گسترده‌ای داشته باشند که بر این اساس می‌توانند در دوره‌های آموزشی مرتبط که توسط نهادهای زیر نظر سازمان بورس برگزار می‌شود مشارکت‌ کنند تا به این واسطه با دانش کافی به عرصه سرمایه‌گذاری در بازار وارد شوند.