ویژگی‌های کاندیدای مورد توجه بازار سرمایه

گروه بورس- محبوبه مغانی: برگزاری انتخابات ریاست جمهوری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که معامله‌گران در سال جاری اخبار آن را دنبال می‌کنند. این بار تنها مذاکرات هسته‌ای نیست که می‌تواند نوسانات بازار را مانند سال گذشته تحت تاثیر قرار دهد بلکه انتخابات ریاست جمهوری نیز موضوع دیگری است که سایه‌اش بر بازار سرمایه گسترده شده است. گروه بورس- محبوبه مغانی: برگزاری انتخابات ریاست جمهوری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که معامله‌گران در سال جاری اخبار آن را دنبال می‌کنند. این بار تنها مذاکرات هسته‌ای نیست که می‌تواند نوسانات بازار را مانند سال گذشته تحت تاثیر قرار دهد بلکه انتخابات ریاست جمهوری نیز موضوع دیگری است که سایه‌اش بر بازار سرمایه گسترده شده است. در واقع در طول فعالیت بورس تهران، انتخابات ریاست‌جمهوری به عنوان ریسکی سیستماتیک برای بازار سرمایه کشور محسوب می‌شده است. مساله‌ای که سبب شد تا طی گفت‌و‌گو با مرتضی داداش مدیرعامل هلدینگ غذایی توسعه صنایع بهشهر، عیسی رضایی، مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری کوثر و حسن بالازاده مشاور شرکت سرمایه‌گذاری دانایان پارس به تاثیرات آن بر بازار سرمایه پرداخته شود. نگاهی به بورس تهران در دهه های گذشته مرتضی داداش به عنوان یکی از فعالان قدیمی بورس و کارشناس ارشد این بازار، به سیستماتیک بودن ریسک این انتخابات بر بازار سرمایه اشاره می‌کند، ریسکی که ناشی از ارتباط تنگاتنگی است که میان سیاست و اقتصاد برقرار است و سبب شده تا نگاه رییس جمهور به این بازار پررنگ باشد. وی فعالیت بورس تهران را به چند دهه تقسیم کرد و گفت: بر اساس این تقسیم‌بندی، دهه ۷۰ تا ۸۰ سال‌های کم رونق بورس تهران محسوب می‌شوند. اما با آغاز دهه ۸۰ و با روی کار آمدن دولت جدید و نگاهش به اقتصاد و بازار سرمایه، حیات مجدد این بازار آغاز شد. درواقع آنچه که مورد تاکید این فعال بازار سرمایه قرار داشت، برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در سال‌های ۸۴ و ۸۸ بود که تاثیرات قابل توجهی را بر این بازار از خود بر جای گذاشت. بطوری که در سال ۸۴ بود که کلمه «حباب» پا به عرصه ادبیات بازار سرمایه گذاشت. تا اینکه چهار سال بعد با تغییر نگاه دولت نهم به بازار و پذیرش آن از سوی دولت وقت، روند مثبت و رو به رشد بازار سرمایه آغاز شد. این در حالی است که به اعتقاد داداش، تبعیت بورس کالا از قیمت‌های جهانی، تبدیل ارز و حرکت‌های جهانی اقتصاد مانع از تاثیر‌پذیری این بورس از انتخابات ریاست‌جمهوری شده است. این فراغ بالی بورس کالا از عرصه سیاست به موجب تعریفی است که در آن از این بورس به عنوان بازار مواد اولیه یاد شده است تا در صورت عدم اقبال و توجه بازار داخلی به محصولی خاص، امکان صادرات آن برای فروشنده فراهم باشد. با این حال برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ریسک تغییرات در سیاست‌هایی همچون توسعه بازار و اولویت دادن به بازار سرمایه را نیز می‌تواند در پی داشته باشد؛ مساله‌ای که داداش با توجه به تجربیات خود در سه دولت قبلی در بازار سرمایه کشور به آن اشاره می‌کند. او می‌گوید: هر کدام از دولت‌ها با برخورداری از یک دکترین و نگاه متفاوت اقتصادی شرایط متفاوتی را برای بازار سرمایه رقم زدند. اگرچه شرایط هم در آن دوره‌ها متفاوت بود؛ با این حال نگاه کلان اقتصادی دولت آتی می‌تواند بورس کشور را متحول سازد. بر این اساس بود که مدیر عامل شرکت صنعتی بهشهر با تاکید بر اینکه باید سیاست‌ها را از اشخاص جدا کرد؛ از احتمال تغییر مدیریت‌ها در شرایط پایداری سیاست‌ها سخن راند. وی براین باوراست: اگر دولت آتی از نگاه خاصی بر بازار سرمایه برخوردار باشد بقای مدیریت ۵ ساله سازمان بورس را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد؛ با این توضیح که به‌رغم انتخاب مدیران برای مدت ۲ یا ۵ سال هر گونه امکانی برای تغییر آنها وجود خواهد داشت. و در آخر داداش پیش‌بینی کرد که آن گروه از فعالان حرفه‌ای بازار سرمایه که سیاست خود را براساس سرمایه‌گذاری درازمدت، میان مدت یا کوتاه‌مدت قرار می‌دهند و درست راهبری می‌کنند کمترین تاثیرات را از انتخابات می‌گیرند. در این میان، سهامدارانی که به سرعت خرید و فروش می‌کنند به دلیل اثرگذاری انتخابات دولت آتی در بحث‌های کوتاه‌مدت از این موضوع تاثیر می‌گیرند. اگر چه در این میان بورس به عنوان یکی از ابزارهای رشد کشور محسوب می‌شود اما با این حال باید با تصمیم‌گیری مناسب از این ابزار به درستی استفاده کرد. برخورداری از برنامه اقتصادی برگ برنده کاندیدای ریاست‌جمهوری در این میان، مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری کوثر از انتخابات ریاست‌جمهوری به عنوان مسیری مثبت در بازار سرمایه نام می‌برد و معتقد است که آن کاندیدایی می‌تواند گوی پیروزی را در عرصه انتخابات از آن خود کند که مسائل اقتصادی را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهد. به اعتقاد عیسی رضایی در حال حاضر بزرگ‌ترین دغدغه مردم مساله اقتصادی است؛ عاملی که سبب خواهد شد تا دیدگاه اقتصادی از اولویت اول در انتخابات برخوردار باشد؛ بنابراین باید دید که چه کسی از حرف و ایده بهتری برای اقتصاد برخوردار است. اگرچه اوضاع بازار سرمایه کشور در به هشت سال قبل به دلیل موضع‌گیری‌هایی که در آن وجود داشت، منفی بود، اما انتخابات پیش رو صرف نظر از مخاطرات سیاسی خارج از اختیار ایران، برای بازار سرمایه کشور مثبت خواهد بود. با این حال وی از بازار سرمایه به عنوان (یکی از بخش‌هایی نام می‌برد که نامزدها و کاندیداهای ریاست‌جمهوری باید برای آن برنامه داشته باشند، بر این اساس است که تاکید می‌کند باید شیوه‌های مشارکت مردم در بازار سرمایه تغییر یابد؛ همچنین شرکت‌های پذیرفته شده در بورس نیز باید تمام تلاش خود را به کار بندند تا مردم را به مشارکت در افزایش سرمایه‌ها ترغیب کنند. در این میان شرکت‌های بورسی که به ارائه کالا و خدمات مشغول هستند نیز باید از دغدغه سود اقتصادی برخوردار باشند. در واقع وی صرف نظر از مباحث سیاسی، دغدغه شرکت‌ها را الزاما اقتصادی می‌داند و بر این اساس مسوولان باید رونق تولید و کسب و کار را داشته باشند تا در پی این امر سود‌آوری شرکت‌ها در بورس رقم خورد. با این حال وی پیش‌بینی می‌کند که انتخابات ریاست‌جمهوری ممکن است بازار سرمایه را در فاصله زمانی بیش از یک سال تحت‌الشعاع خود قرار دهد. رکودی که می‌تواند ناشی از انتخاب وزرای جدید و هیات مدیره بورس باشد. با تمام این موارد عیسی رضایی صرف نظراز مخاطرات سیاسی در حالت خوشبیانه پیش‌بینی می‌کند که درصورت مواجه شدن مذاکرات هسته‌ای ایران با نتیجه مثبت و مطلوب، با بازاری از تقاضای بالا برای خرید سهام مواجه می‌شویم. اگرچه وی روند معکوس آن را نیز قابل پیش‌بینی می‌داند یعنی اگر نتیجه مذاکرات منفی باشد، بازاری منفی برای فعالان بازار سرمایه رقم خواهد خورد. در عین حال در هنگام رای مردم به تغییر ارکان دولت، ارکان بازار سرمایه نیز دستخوش تغییر و تحول خواهد شد؛ با این حال از نظر وی این مساله بازهم بستگی به وزیر اقتصاد دولت آتی و شورای بورس دارد. مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری کوثر به سهامداران فعال در بازار سرمایه توصیه می‌کند: در بازارهایی مانند بازار سکه و ارز که دولت با برخورداری از حضور پررنگ قادر به اعمال نظر است، وارد نشوند و بهتر است که سرمایه‌های خود را وارد بازار سرمایه کنند. اگرچه خرید سهام شرکت‌ها فاقد هر گونه منفعت برای شرکت‌های بورسی است و تنها اثر ورود سرمایه‌ها به بازار سرمایه ملزم ساختن شرکت‌ها یا ناشران بورسی برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود برای افزایش سرمایه است. لزوم توجه نامزدهای ریاست‌جمهوری به رشد بازار براساس سند ۲۰ساله حسن بالا زاده مشاور شرکت سرمایه گذاری دانایان پارس نیز درخصوص انتخابات ریاست‌جمهوری به سند چشم‌انداز ۲۰ ساله اشاره می‌کند که تدوین آن از سوی مقام معظم رهبری در واقع ریل گذاری در نظام اقتصادی محسوب می‌شود، بنابراین تنظیم سیاست‌‌های اقتصادی رییس‌جمهور منتخب مردم باید بر اساس سند چشم‌انداز صورت گیرد. وی بر لزوم توجه نامزدهای ریاست‌جمهوری به بازار سرمایه به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی کشور تاکید می‌کند که با توجه به این امر باید برنامه‌های خود را در این عرصه اعلام کنند. وی با ارزیابی مناسب فعالیت بورس اوراق بهادار در دوره‌های گذشته، عنوان می‌کند: در شرایط کنونی با تدوین و ابلاغ سند چشم‌انداز کشور، خواسته یا ناخواسته این بازار در مسیر رشد و توسعه قرار گرفته است. در این راستااست که وی ضروری می‌داند در تبلیغات نامزدهای ریاست‌جمهوری باید حتما برنامه‌های رشد بازار سرمایه به موجب این سند دیده شود. اما با این حال آنچه که در این میان می‌تواند در پایان دوره انتخابات ریاست‌جمهوری بازار سرمایه را تحت الشعاع خود قرار دهد، بر اساس اظهارات وی؛ بدون شک زمانی است که باید صرف هماهنگی بیشتر میان گروه‌های خاص مالی شود. بالا‌زاده به قیاس فعالیت بازار سرمایه کشور طی سال‌های گذشته می‌پردازد و با اشاره به نبود سند چشم‌انداز تاکید می‌کند: با تدوین و ابلاغ آن در سال ۸۵ از سوی مقام معظم رهبری، فضای بازار سرمایه کشور را تحت تاثیر خود قرار داده است. با این حال اشاره وی به منطقی بودن نگاه دولت‌ها به بورس در پی رشدی است که شاخص این بازار طی سال‌های گذشته داشته است؛ آن هم به واسطه توانایی قابل توجه این بازار در کنترل تورم و جذب نقدینگی‌های سرگردان به عرصه اقتصادی کشور است؛ بر‌اساس این قابلیت است که دولتمردان و کاندیداهای ریاست‌جمهوری برای حل مشکلات بازارهای موازی باید برنامه‌ای به‌منظور تقویت بازار سرمایه طراحی و تدوین کنند. اهمیت سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور سبب شد تا دوباره این کارشناس اقتصادی با اشاره به آن عنوان کند: این سند تکلیف قوای سه گانه را مشخص کرده است، بنابراین قانون‌گذاری‌های مجلس شورای اسلامی باید درجهت حمایت از تولیدات ملی باشد. از سوی دیگر با توجه به اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی از سوی دولت و تبدیل خصوصی‌سازی به قانون در کشور، این مسائل اهمیت انتخابات ریاست‌جمهوری را دو چندان کرده است تا به موجب اجرای این قوانین درکشور، موجبات تقویت بازار سرمایه درکشور فراهم شود.بالازاده در ادامه تحلیل و بررسی خود از تاثیر انتخابات ریاست‌جمهوری در شرکت‌های تولیدی، بر این باور است که باید از سیاسی کردن فضای بورس کشور و پیوند زدن بنگاه‌های اقتصادی با سیاست پرهیز کنیم. در این میان وی اشاره‌ای به شاخص‌‌های بورس می‌کند که نمودی از کارآیی بنگاه‌های اقتصادی کشور است؛ به طوری که وضعیت بورس، معاملات روزانه آن و روند تغییرات در فضای اقتصادی هر کشور مبنایی است برای قضاوت از فضای رشد و توسعه اقتصادی کشور. در اینجاست که وی رشد بازار سرمایه کشور را طی سال‌های گذشته چشمگیر توصیف می‌کند. اگرچه خانواده بورس هنوز چندان بزرگ نشده است و در نهایت با اظهار امیدواری از رشد بورس این جمله اش را به پایان می‌رساند.در این میان وی از کاندیداهای ریاست‌جمهوری به ویژه افرادی که احتمال موفقیت دراین انتخابات را دارند، می‌خواهد تا برنامه‌های خود در مورد بازار سرمایه و این خانواده ۴ میلیون نفری را ارائه دهند. بالازاده با بیان رفتار هوشمندانه بازار سرمایه کشور، هرگونه نگرانی را بی‌مورد می‌داند و در اثبات این ادعا به سال ۹۱ اشاره می‌کند که بازار سرمایه کشور با تدبیر از نگرانی‌هایی چون هدفمندی یارانه‌ها و تحریم‌ها عبور کرد، نگرانی‌هایی که می‌توانست تاثیرات بسزایی از خود بر بازار سرمایه برجای گذارد. وی در این میان از سهامداران و فعالان بازار سرمایه خواست تا برای سهامداری با دید بلندمدت و میان‌مدت وارد این بازار شوند.