محمد مساح
در آغاز سه ماهه دوم سال ۱۳۸۶، بورس اوراق بهادار ایران جنب و جوش بیشتری یافت. تمرکز عمده بازار بر روی شرکت‌های بزرگ تازه ‌وارد قرار گرفت. رونق و جو عمومی مثبت در این زمان تحت تاثیر صنایع فلزات اساسی، کانی‌های فلزی و داروسازی است. با وجود حرکت رو به رشد بورس و تحرک سرمایه‌گذاری، پرسش کلیدی این است که آیا دوران جدیدی آغاز شده و بازار به طور کلی چرخش کرده است؟ آیا این شرایط می‌تواند ادامه یابد یا تنها یک حرکت زودگذر است؟

برای پاسخ به این پرسش نخست به بررسی شاخص‌های کلان بازار می‌پردازیم. نمودار شماره 1، شاخص بازده نقدی و قیمت (TEDPIX) را به تصویر کشیده است. شاخص بازده نقدی و قیمت در ابتدای تابستان در حدود 29700 واحد بود و در این سطح بازگشت آشکاری را به نمایش گذاشت. شاخص در پایان مرداد ماه به سطح 33300 واحد دست یافت که تقریبا 12‌درصد رشد را نشان می‌دهد. حرکت اخیر شاخص ادامه روند افزایشی است که از ابتدای سال 1386 آغاز شده است. از دیدگاه نموداری با توجه به گذر کردن شاخص از سطح روند و سطوح مقاوم می‌توان چنین پنداشت که بازار اوراق بهادار ایران در جهت صعود قرار دارد و می‌توان رشد آن را ابتدا تا حدود سطح 35000 واحد و سپس تا 39000 واحد انتظار داشت. در واقع شاخص بازده و نقدی به طور آشکارا ادامه‌دار بودن رونق بورس ایران را بیان می‌دارد.
اگر روند رو به رشد بورس ایران به صورت متعادل پیش رود، می‌توان انتظار داشت که سطح بازدهی بازار در سال جاری به سطح ۴۰‌درصد برسد، با این وجود بازدهی پایین بازار بین سال‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ چنین ریسکی را خوشبینانه جلوه می‌دهد. نمودار شماره ۲ مقایسه‌ای بین بازدهی بازار از سال ۱۳۷۹ و پیش بینی سال ۱۳۸۶ را نمایش می‌دهد. کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و انتظار در مورد تقویت بنیادهای اقتصادی در شرایط کنونی می‌تواند دوره رونق بازار بین سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲ را زنده کند.
هر چند در بهار 1386 بازار در رکود به سر برد، اما با آغاز فصل تابستان سودآوری و روند افزایشی قیمت سهام چهره جدیدی را برای بورس ایران رقم زد. بازدهی بالای 12‌درصد در دو ماه تیر و مرداد به طور غالب پیامد سود نقدی و رشد قیمت شرکت‌های بزرگی از جمله فولاد مبارکه، ملی مس، چادرملو، سنگ آهن گل گهر و سرمایه‌گذاری معادن و فلزات بوده است. بر طبق پیش‌بینی‌ها انتظار می‌رود بازار در شهریور 1386 با بازدهی مثبت بیش از 4‌درصد روبه‌رو شود.
با سرازیر شدن شاخص قیمت از سطح ۹۹۰۰ واحد در اواخر سال گذشته نگرانی‌ها در مورد آینده وضعیت سهام به اوج خود رسید. نگاهی به وضعیت شاخص قیمت نشان می‌دهد که بورس ایران دوران فروش‌های یکجا را به پایان رسانده و دو بار در نزدیکی سطح ۹۰۰۰ واحد با افزایش تقاضا روبه‌رو بوده است.
به طور ساده چرخش بازار در حال شکل‌گیری است و چنانچه شاخص قیمت بتواند از سطح 10500 واحد گذر کند، بازار در بلندمدت به رشد ادامه خواهد داد. از زمانی که شاخص سطح روند 9250 واحد را شکست، روند نزولی به پایان رسیده و دست کم انتظار می‌رود در میان مدت شاخص کل با صعود همراه باشد.
در راه افزایش شاخص قیمت، سطوح مقاوم ۹۵۷۰ و ۹۷۰۰ واحد قرار دارند که با عبور از این موانع رسیدن به سطح ۱۰هزار واحد مدنظر قرار خواهد گرفت. همچنین عبور قاطع شاخص کل از سطح ۱۰هزار واحد در آینده نشانه‌ای از رونق بورس در بلندمدت خواهد بود.
بررسی شاخص فلزات اساسی، مواد دارویی و کانی‌های فلزی بیان می‌دارد که روند این گروه همچنان افزایشی است. تمرکز عمده بازار از ابتدای سال، بیشتر بر روی شرکت‌های فعال این صنایع از جمله فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فجر گالوانیزه، ایرالکو، ملی صنایع مس، سنگ آهن گل گهر، چادرملو، کیمیدارو، داروسازی زهراوی، دارویی البرز، سرمایه‌گذاری معادن و فلزات، ... بوده است.
در مقطع کنونی، بورس ایران مسیر جدیدی را جست‌وجو می‌کند و به نظر می‌رسد در این راه مسائل سیاسی و تنش‌های مربوط به پرونده هسته‌ای چندان نمی‌تواند بازدارنده به شمار آید. در واقع چنین برمی‌آید که فشارهای کاهشی گذشته به دلیل فشارهای خارجی در قیمت‌ها بازتاب یافته و اثرات آن نمی‌تواند تهدیدی برای روند اصلی بازار به شمار آید. شاخص‌های کلان بازار و بررسی شاخص‌های صنایع بازگو کننده این حقیقت هستند که گرایش جدیدی می‌تواند بر جریان بازار حاکم شده و شانس ادامه صعود بالا است.
منبع: www.rahnemoonsarmaye.com