تیزر، کلیپ، میکروفون... و تقسیم 434 میلیارد تومان سود

گروه بورس- معصومه طاهر‌خانی: در یک ظهر داغ تابستانی در ۲۴‌تیرماه حوالی ساعت ۳ بعدازظهر در خیابان فاطمی افراد زیادی را می‌بینی که هر کدام با داشتن حداقل ۲ کیف «پاپکو» در دست، خوشحال و خندان در جهت عکس بیشتر عابران پیاده حرکت می‌کنند. در همین حین، به ناگاه پیرمردی را در حالی می‌بینی که انبوهی از همین کیف‌ها را در دست گرفته و به سرعت در حال دویدن است. پیرمرد با خوشحالی به رهگذران می‌گوید: «تمام شد عجله کنید، امسال سایپا دست و دلباز شده است». این جملات را به صورت مقطع، نفس‌نفس زنان می‌گوید و دور می‌شود. قرار بود مجمع عادی به طور فوق‌العاده سایپا راس ساعت ۳ در تالار بزرگ وزارت کشور برگزار شود، ولی انگار بسته‌های اهدایی سایپا از حال و هوای درونی مجمع جذابیتی به مراتب بیشتر برای برخی از سهامداران دارد. داخل سالن پذیرش، غلغله‌ای برپاست. ازدحام سهامدارانی که با داشتن برگه‌های سهم خود خواستار دریافت کارت ورود به محل مجمع هستند. تمام غرفه‌ها که به صورت حروف الفبا دسته‌بندی شده‌اند با تراکم شدید سهامداران مواجه هستند. ولی غرفه خالی و بی سر و صدای سهامداران حقوقی در میان این همهمه و شلوغی در بدو ورود جلب توجه می‌کند. خستگی را در چهره‌های مسوولان پذیرش می‌بینی اما برق امید در چشمان برخی سهامداران که منتظر دریافت سود سرمایه‌گذاری خود هستند، جلوه خاصی دارد. ولی از اضطراب سهامداران دیگر که اغلب آنها پا به سن گذاشته‌اند نیز نباید گذشت. پک‌های پی در پی به سیگارهایی که تنها برای رفع اضطراب است و سیگار پشت سیگار. صندلی‌های داخل سالن وزارت کشور تقریبا از جمعیت پر شده است. چند ردیف جایگاه مخصوص خبرنگاران هم با نوشته‌ای خودنمایی می‌کند.

هنوز سرجای خود آرام و قرار نگرفته‌ای که برق سالن برای پخش تیزر تبلیغاتی معرفی سایپا و شرکت‌های تابعه آن قطع می‌شود. انصافا کلیپ جالبی بود، تصور نمی‌کردم سایپا تا این حد گسترده باشد، صدای رسای، بلندگوهای سالن از یک طرف و آهنگ شادی که روی کلیپ بود، هیجان دوباره‌ای به سالن تزریق کرد.

تقسیم ۲۵۰۰میلیارد تومان سود

مجری برنامه در حالی که سعی می‌کند دستاوردهای سایپا را با حداکثر شدت و قدرت بیان کند، می‌گوید: سایپا قادر است به تنهایی و با داشتن بیش از ۷درصد شاخص، آن را مثبت کند. همچنین با توزیع سود ۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومانی بالاترین عملکرد را در زمینه سهامداران داشته است.

تمام مردان هیات‌رییسه

در ادامه مجمع «حیدری» ضمن اعلام دبیری خود در مجمع، ترکیب هیات‌رییسه مجمع را اعلام می‌کند.

مهندس معبودی به نمایندگی از سازمان گسترش و نوسازی صنایع که ۴۰درصد سهام را در اختیار دارد، به عنوان ریاست مجمع معرفی می‌شود.

خدایی با دارا بودن ۲۵/۱۰درصد سهام گروه رنا، زادمهر با داشتن ۷۸/۱۶درصد سهام از گروه سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا). ترکیب بعدی که از مجموعه مدیرعامل و اعضای هیات‌مدیره سایپا است به این شرح است: قلعه‌بانی مدیرعامل گروه، روشنی‌مقدم و دکتر ریاحی از اعضای هیات‌مدیره گروه سایپا به همراه ایوانی قائم‌مقام مدیرعامل سایپا، صندلی‌های سمت چپ بالای سن را پر می‌کنند.

همچنین «مژدهی» به عنوان نماینده سازمان حسابرسی و «کهنسال» به نمایندگی از سازمان بورس و اوراق بهادار نیز با حضور خود بر روی سن، ترکیب کاملی از تمام اعضا را برای رسمیت مجمع سایپا فراهم می‌کنند.

برنامه‌ای تا سال ۹۰

در جریان مجمع، احمد قلعه‌بانی، مدیرعامل شرکت‌ در‌قالب کلیپی که از قبل آماده شده به ارائه آماری از گزارش عملکرد گروه سایپا می‌پردازد.

او می‌گوید: سایپا ۲ برنامه ۵ساله تدوین کرده که اولی با اتمام این مجمع به پایان می‌رسد، ولی برنامه ۵ساله بعدی که تا سال ۹۰ نیز ادامه دارد، تفاوت اساسی با برنامه اول دارد. (بقیه اظهارات آقای قلعه‌بانی در مجمع عمومی درخصوص تولید شرکت را در صفحه خودرو امروز بخوانید)

پخش کلیپی از سخنان مدیرعامل در حالی که خود او در ترکیب هیات‌رییسه حضور داشت، به ناگاه این نظر را به ذهن می‌رساند که نکند سوال و جواب‌های مجمع هم از قبل در قالب یک کلیپ آماده شده است.در همین لحظه بود که یکی از سهامداران گفت: اینجا مجمع دیجیتال است.

به هر حال بعد از اتمام سخنان مدیرعامل گزارشی از عملکرد شرکت در قالب یک تیزر ۱۰‌دقیقه‌ای پخش شد. چندان بی‌مناسبت نبود که مجمع سایپا را یک مجمع دیجیتالی بخوانیم.

اما نکته جالبی که در این گزارش تصویری آمده، اجرای بزرگترین طرح ایران از سوی گروه سایپا در کشور ونزوئلا است. بر هیچ کس پوشیده نیست که مناسبات ایران و ونزوئلا که در قلب آمریکای جنوبی قرار دارد، جدا از بحث‌های سیاسی و اقتصادی به روابط دوستانه تبدیل شده طوری که تهران خواهر خوانده ونزوئلا شده است.

در همین راستا اجرای طرح‌های مشترک در دو کشور بیش از پیش در حال پیاده شدن است. اجرای طرح تولید سالانه ۲۰هزار دستگاه خودرو سایپا ۱۴۱ در ونزوئلا از جمله آنهاست که در قالب شرکت ایرانی- ونزوئلایی «ون- ایر- اتو» اجرا می‌شود.

حسابرسی تصویری

بعد از اتمام برنامه گزارش تصویری فعالیت‌های سایپا، مطابق برنامه اعلام شده، نوبت به استماع گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی می‌رسد. اینجاست که سایپا برگ دیگری را رو می‌کند چرا که قرائت گزارش حسابرس و پاسخ به بندهای آن نیز به صورت کلیپ و گزارش تصویری است.

پیگیری برای اخذ معافیت مالیاتی

نکات برجسته گزارش تاکید بر گرفتن معافیت مالیاتی گروه است که رقم آن ۵۸۱میلیارد ریال محاسبه شده است.

مطابق برنامه‌های اعلام شده گروه در نظر دارد با استفاده از مفاد مقررات تسهیل و نوسازی صنایع کشور و همچنین در نظر گرفتن سایر معافیت‌های مقرر در قانون مالیات‌های مستقیم، معافیت مالیاتی را اخذ کند. به همین منظور در صورت‌های خود این رقم را به عنوان ذخیره در حساب‌های خود نیاورده است.

هلدینگی با ۹۰ شرکت

از طرف دیگر سایپا در پاسخ به بندی که در آن به ارائه نشدن به موقع گزارش و صورت‌های مالی به بورس اشاره شده، آورده است که سایپا با دارا بودن بیش از ۹۰ شرکت، یکی از بزرگترین هلدینگ‌های کشور است. بنابراین جمع‌آوری اطلاعات تمامی شرکت‌ها زمان‌بر است، ولی امید است که در مدت کوتاهی موارد گفته شده اجرایی شود.

همچنین سایپا از سهامداران جزء خود خواسته که با برقراری ارتباط بیشتر با شرکت و دادن اطلاعات کامل، شرکت را برای پرداخت هرچه سریع‌تر سود کمک کنند.

وسوسه‌ میکروفون

بعد از پایان گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی معاملات مورد تصویب مجمع قرار گرفت. در مجامع شرکت‌ها، بخش تقسیم سود از دیگر قسمت‌ها شیرین‌تر و قسمت سوال و جواب جنجالی‌تر از کل فضای مجمع است.

اختلاف نظر همیشگی برای تقدم و تاخر این دو مورد در مجامع دیدنی است. در این مجمع هم وجود میکروفون‌هایی که در راهروهای سالن تعبیه شده بود، وسوسه پرسش از عملکرد را دو چندان می‌کرد.

حیدری در پاسخ به سوال سهامداری که از دلایل تقسیم نشدن کامل سود و محل‌های صرف آن پرسیده بود گفت: ابتدا قرار بر تقسیم کامل سود شرکت بود و در گزارش اولیه به بورس هم تقسیم کامل مدنظر بود، ولی شرکت تصمیم گرفت برای بهره‌مندی از معافیت ۵/۲۲درصدی که در قالب قانون نوسازی است، افزایش سرمایه داشته باشد.

در ادامه شرکت با گرفتن موافقت سایر سهامداران عمده، تصمیم به گرفتن حداکثر افزایش سرمایه گرفت.

تله رقیب

اما یکی از سهامداران سوال جالبی مطرح کرد. او به مقایسه عملکرد سایپا با شرکت رقیب (ایران‌خودرو) پرداخت و بخش زیادی از مشکلات شرکت رقیب را به دلیل سرمایه‌گذاری در شرکت‌های متعدد دانست و اینگونه نتیجه‌گیری کرد که سایپا هم با دارا بودن ۹۰ شرکت متوجه این تله باشد. او پیشنهاد کرد بهتر است سایپا با خروج از صنایع سنتی چون قطعه‌سازی وارد صنایع نوینی چون آی‌تی(IT) و صنایع الکترونیکی شود که هم ارزش افزوده بالایی دارد و هم در صورت بروز تحریم‌های احتمالی، مانعی بر سر راه شرکت نخواهد بود.

سوال بعدی این سهامدار در مورد اقدامات شرکت برای کاهش تراز منفی صادراتی بود.

رییس مجمع، مهندس معبودی ضمن تایید بروز مشکلات به دلیل گستردگی شرکت، پاسخگویی را به مدیرعامل شرکت ارجاع داد.

قلعه‌بانی هم از واگذاری بخش‌هایی که کلیدی نیستند خبر داد و گفت: در نظر داریم با واگذاری صنایع غیرکلیدی به بخش‌خصوصی در بخش‌های دیگر سرمایه‌گذاری و تمرکز کنیم.

لطفا مقایسه نکنید

اما مقایسه این سهامدار چندان به مذاق «حیدری» معاون اقتصادی سایپا خوش نیامد و می‌گوید: از سهامداران عزیز تقاضا دارم، مقایسه نکنند. چرا که سایپا هر سه ماه یکبار عملکرد تک‌تک شرکت‌ها را با بودجه تصویب شده آنها مورد بررسی قرار می‌دهد.به دلیل همین شیوه عملکرد منحصر به فرد است که سایپا توانسته سود بالایی را در بورس داشته باشد.وی تاکید می‌کند: از مجموع مجامع شرکت‌های تابعه سایپا که از اردیبهشت‌ماه در حال برگزاری است، ۴۰۰میلیارد تومان سود سهام سایپا به طور خالص منعکس شده است.

واگذاری صنایع غیراستراتژیک در بورس

از سوی دیگر قلعه‌بانی در تکمیل پاسخ سوال گفت: سیاست سایپا خروج از صنایع غیراستراتژیک است، به طور مثال در نظر داریم بخشی همانند قطعه‌سازی را از طریق بورس به بخش‌خصوصی واگذار کنیم.وی تاکید کرد: در نظر داریم سهام سایپا را در شرکت‌های زامیاد پارس‌خودرو به ۵۱درصد برسانیم و ۴۹درصد باقیمانده را در بورس عرضه کنیم. قائم‌مقام مدیرعامل در پاسخ به سوال سهامداری که از برنامه‌های شرکت برای مثبت کردن تراز تجاری سوال کرده بود، گفت: در محصولات تجاری تراز ارزی عموما به شکل مثبت ظاهر نمی‌شود، بلکه در این مرحله سودآوری اهمیت بیشتر دارد.

زیر سوال رفتن قانون نوسازی

حیدری در پاسخ به سوالی که در مورد بند ۳ از گزارش‌ حسابرس در خصوص سرنوشت مالیات شرکت بود، گفت: در رسیدگی‌های صورت گرفته، حسابرس شرکت مستحق استفاده از ماده ۲۷۲ قانون مالیات‌ها شده است.این اظهارنظر می‌تواند ملاک عمل حوزه‌های مالیاتی قرار گیرد ولی تاکنون حوزه به دلایلی درخواست شرکت را نپذیرفته است. وی تاکید می‌کند: در هر صورت تصمیم‌گیری نهایی با مقامات مالیاتی است. شرکت پیگیری خود را برای گرفتن این معافیت با جدیت دنبال می‌کند.

اثر نداشتن سوخت بر فروش

قلعه‌بانی در پاسخ به سوالی که در مورد تاثیر سوخت بر فروش محصولات گروه پرسیده بود، گفت: در مرکز تحقیقات سایپا این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و عامل و متغیرهای اثرگذار بر آن شناسایی شده‌اند.خلاصه نتیجه‌ گزارش‌ها این‌گونه بوده که سوخت روی قیمت و فروش اثر چندانی ندارد و میزان فروش می‌تواند همانند قبل باشد.قلعه‌بانی در تکمیل سخنان خود گفت:‌ میزان سوخت اعلام شده برای ۸۵درصد مصرف‌کنندگان و کسانی که صاحب خودرو هستند، کفایت می‌کند. بنابراین بحث سهمیه‌بندی تنها در میزان استفاده از خودرو موثر است.

نگه‌داشتن قیمت تا ۶درصد زیر نرخ تورم

قلعه‌بانی در پاسخ به سوالی درباره قیمت‌گذاری که زیر نرخ مصوب است و روی سودآوری شرکت اثرگذار است، گفت:‌ در طول ۵سال گذشته قیمت اکثر محصولات سایپا ثابت بوده، به رغم اینکه ما افزایش قیمت را در سایر موارد و مواد اولیه داشته‌ایم.سایپا سعی کرده با افزایش بهره‌وری و سرمایه‌گذاری سود خود را بالا ببرد و قصد دارد همین سیاست را در ادامه تولیدات سال‌های بعدی خود ادامه دهد.وی تصریح کرد:‌ سعی می‌کنیم قیمت محصولات شرکت را حداقل ۶درصد زیر نرخ تورم حفظ کنیم. وی در پاسخ به سوالی درباره فروش بیش از پیش‌بینی خودروی تندر-۹۰ گفت:‌ تولید امسال تندر-۹۰ باید بیش از این اعداد باشد. امید است با تامین تدارکات و ایجاد ظرفیت نهایی در خطوط تولید، رقم تولید را به حدود ۴۰هزار دستگاه برسانیم.

اصلاح برای سوددهی

قلعه‌بانی همچنین درباره سوالی پیرامون زیان‌ده بودن خودروی کاروان و تسری پیدا کردن آن به سایر محصولات شرکت از جمله ریو گفت:‌ درصدد هستیم تا اصلاحات لازم را برای سودده شدن تولید این محصول انجام دهیم.وی تاکید کرد: هیات‌مدیره تصویب کرده در صورتی که قیمت‌ صادراتی محصولی به زیان شرکت باشد، صادرات انجام نشود.وی شفاف‌سازی را از دیگر برنامه‌های سایپا اعلام کرد و گفت:‌ با ارائه گزارش‌های صحیح و به موقع به بورس، سهامداران را نسبت به مسائل آگاه می‌کنیم و شفاف‌سازی در برنامه‌های شرکت تعریف شده است. ۲۵۰ هزار دستگاه حفظ کرده و در عوض تنوع آنها را بیشتر کنیم. سوال و جواب‌های مجمع همچنان ادامه داشت و سهامداران با هیجان زیاد سوالات خود را مطرح می‌کردند و از سوی دیگر ترکیب هیات‌مدیره مطابق حوزه اختیارات به پاسخگویی می‌پرداختند. زادمهر به نمایندگی از سهامداران عمده ضمن تایید عملکرد شرکت گفت: به‌رغم اینکه شرکت در سال ۸۰ زیان تقسیم کرد، ولی امروز شاهد تقسیم ۷۵۰میلیارد تومان سود میان سهامداران هستیم که جز با مدیریت و تلاش و کوشش میسر نبوده است.

۶۲تومان سود خالص

در ادامه مجمع سازمان حسابرسی به عنوان حسابرس شرکت، از ۱۰۰تومان سود مبلغ ۶۲تومان سود خالص به ازای هر سهم، مورد تصویب مجمع قرار گرفت. مابقی سود تقسیم نشده صرف افزایش سرمایه خواهد شد.

پرداخت سود از فردای مجمع

در ادامه مجمع یکی از سهامداران پیشنهاد کرد که سود شرکت از فردا پرداخت شود. وی گفت: اگر می‌خواهید موفق شوید و خوشنام بمانید سود سهامدارن جزء را هر چه زودتر و از فردای مجمع شروع کنید. در همین راستا معبودی، ریاست مجمع گفت: برای اجحاف نشدن در حقوق سهامداران این کار را می‌کنیم و برای نمونه سود شما سهامدار عزیز را اول از همه پرداخت می‌کنیم.

پاداش ۳۰۰میلیون تومانی برای هیات‌مدیره

یکی از سهامداران هم پیشنهاد کرد که برای مدیرعامل شرکت پاداش ویژه‌ای علاوه بر پاداش عملکرد پرداخت شود.هیات‌مدیره هم افزایش ۱۰درصد حق حضور اعضای هیات‌مدیره را تصویب کرد. در مجموع، سهم ۳۰۰میلیون تومان برای هیات‌مدیره تصویب شد که مقرر شد از این محل پاداش مدیرعامل نیز پرداخت شود. در عین حال برخی از سهامداران، مخالفت خود را با این تصمیم اعلام کردند ولی در نهایت این پیشنهاد مورد تصویب قرار گرفت.همچنین در این مجمع، هیات‌مدیره در یک عمل ابتکاری ۱۱۰نفر از سهامداران را به قید قرعه انتخاب کرد و سود آنها را در همان مجمع پرداخت کرد.

تصویب افزایش سرمایه ۵۰درصدی

در ادامه، شرکت گزارش افزایش سرمایه توجیهی خود را ارائه کرد.

ولی در بدو امر این مساله با مخالفت کهنسال، نماینده بورس مواجه شد.نماینده بورس معتقد بود که چون شرکت، مجوز افزایش سرمایه را از سازمان دریافت نکرده بنابراین نمی‌تواند اقدام به این کار کند، اما حیدری، معاون اقتصادی سایپا در واکنش به این نظر سازمان بورس گفت: مجمع می‌تواند نسبت به افزایش سرمایه تصمیم‌گیری کند و بعد مراتب را به هیات‌مدیره و سپس به بورس برای تصویب نهایی ارائه کند. اما با این حال، نماینده بورس همچنان بر تصویب نشدن این افزایش سرمایه تاکید داشت. بر این‌اساس مجمع، اختیار افزایش سرمایه به میزان ۵۰درصد از محل سود انباشته را به هیات مدیره تفویض کرد. اما مساله این است که بر اساس «ترازنامه تلفیقی» سود انباشته شرکت در حدود ۴۷ تا ۴۸تومان برای هر سهم است، بنابراین شرکت نمی‌تواند در سال جاری ۵۰درصد افزایش سرمایه دهد و اندکی از این میزان کمتر‌است.