محدودیت نوسان قیمت‌ها و حجم مبنا لغو می‌شود

گروه بورس - در صورت تصویب دستورالعمل جدید بازارگردانی از سوی شورای بورس، حجم مبنا و دامنه نوسان ۲درصدی از بازار حذف می‌شود. این خبر را یک عضو هیات‌مدیره سازمان بورس در گفت‌و‌گو با «موج» اعلام کرد.

پیش از این رییس سازمان بورس، علی صالح‌آبادی در اولین مصاحبه اختصاصی خود با «دنیای اقتصاد» از تعیین مکانیزم جدیدی برای تعدیل اثر حجم مبنا و باز کردن دامنه نوسان ۲درصدی قیمت شرکت‌ها خبر داده بود.به نوشته خبرنگار ما، پس از روی کار آمدن مدیر جدید در سازمان بورس، همواره بسیاری از کارشناسان به وجود دامنه نوسان محدود محدود و تله حجم مبنا انتقاد داشته‌اند و معتقدند که به کارگیری این دو مکانیزم محدودکننده باعث می‌شود، اولا بسیاری از شرکت‌ها هر روز در سطح هشت ده‌هزارم، تعداد و کل سهام شرکت معامله نشود و در مکانیزم حجم مبنا، معاملات سهم و به ویژه سهم با سرمایه بزرگ قفل شود.

این مشکل معاملاتی بسیاری از شرکت‌ها از جمله بانک کارآفرین و بانک اقتصاد نوین، پتروشیمی و ... در قیمت مثبت است که سهم قفل‌شده و امکان رشد قیمت را ندارند. همچنین سهم‌هایی نظیر گروه بهمن، گاز لوله و تعداد زیادی از شرکت‌های سیمانی در قیمت منفی، همین وضع را دارند.

در نتیجه امکان معاملات روان و ماهیت نقد شوندگی بازار از بین رفته است. به‌کارگیری این «دومکانیزم» مانع از افت شاخص کل شده و واقعیت کارایی مهم‌ترین علامت روانی بازار در افکار عمومی درون و برون بازار را از بین برده است.

حال به نظر می‌رسد مدیریت بازار، به ویژه در شرایطی که شرکت بورس در حال آغاز فعالیت خود است، به روان شدن معاملات توجه بیشتری پیدا کرده است.

«قاسم محسنی دمنه»، عضو هیات‌مدیره سازمان بورس اوراق بهادار در گفت‌و‌گو با موج، با بیان این مطلب که «در گذشته دستورالعمل بازار‌سازی در بازار سرمایه برای جلوگیری از کاهش قیمت سهام وجود داشت»، به تهیه پیش‌نویس دستورالعمل بازارگردانی در بازار سرمایه اشاره کرد.

وی اظهار داشت: در دستورالعمل جدید بازارگردانی، بازارگردان در طول فعالیت‌های روزانه خود در بازار می‌تواند قیمت‌ها را تغییر دهد، به گونه‌ای که بازارگردانی می‌تواند موقعیت‌های مختلفی را از نظر قیمت داشته باشد.

وی در اشاره به دستورالعمل قبلی بازارگردانی، یاد‌آور شد: در گذشته بازار‌ساز باید کل تعهد خرید و فروش خود را در ابتدای روز وارد سیستم معاملاتی می‌کرد، اما در دستورالعمل جدید، بازارگردان تعهد خود را به مرور وارد بازار می‌کند.

محسنی افزود: یعنی اگر بازارگردان در ابتدا هزار سفارش دارد این تعداد سفارش خود را انجام می‌دهد، اما با توجه به رفتار بازار می‌تواند سفارش‌های بعدی خود را با قیمت‌های متفاوتی وارد سیستم معاملاتی و عرضه کند.

وی تصریح کرد: با توجه به سود بازارگردان از مابه‌التفاوت خرید و فروش، بازارگردانی به عملیاتی سودآور تبدیل می‌شود.

به گفته وی، در دستورالعمل جدید بازارگردانی پیش‌بینی شده است تا بازارگردان از کارمزد‌های خرید و فروش معاف شود.

عضو هیات‌مدیره سازمان بورس اوراق بهادار، ادامه داد: اما باید تفاوت قیمت خرید و فروش بازارگردان به اندازه کافی کوچک باشد.

وی به گسترده شدن دامنه ۲درصدی نوسان در این دستورالعمل اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: طبق دستورالعمل، دامنه نوسان براساس اختیار هیات‌مدیره باز می‌شود، لذا قبل از انتخاب بازارگردان، ممکن است هیات‌مدیره با مصوبه‌ای دامنه نوسان را تا ۱۰درصد باز کند.

وی همچنین با اشاره به محدودیت حجم مبنا در بازار سرمایه، ادامه داد: بر اساس این دستورالعمل با وجود بازارگردان حجم مبنا می‌تواند تعدیل یا حذف شود اما دامنه خرید و فروش بازارگردان در سهم محدود است.

وی گفت: دستورالعمل جدید بازارگردانی ضمن امکان افزایش نقدشوندگی بازار، با تحلیل کامل اطلاعات سهم از سوی بازارگردان در هنگام تعدیل قیمت‌ها بازار به سمت قیمت ذاتی سهام حرکت می‌کند.

محسنی اظهار داشت: در صورت تصویب این دستورالعمل، بازارگردانی برای چند سهم به صورت نمونه و آزمایشی به اجرا گذاشته می‌شود که در صورت مثبت نبودن نتایج، تصمیم‌گیری متناسب با آن اتخاذ می‌شود.