فارس - مدیرکل دفتر نظارت بر سیاست‌های اصل ۴۴ با اعلام ارایه پنجمین گزارش عملکرد دستگاه‌های اجرایی به دولت از گزارش ویژه‌ای خبر داد که در آن اثرات حضور شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ بر بورس بررسی شده است. داوود خانی افزود: درحالی از عمر اجرای اصل ۴۴ شش سال و قانون مربوطه سه سال می گذرد که برای نخستین بار گزارش ویژه ای هم در خصوص وضعیت بورس قبل و بعد از اجرای اصل ۴۴ تهیه شده تا اثرات متقابل این دو موضوع مشخص شود. وی با اشاره به اینکه در حوزه اثرات اصل ۴۴ بر بورس ۵ محور اساسی مورد بررسی قرار گرفته، ادامه داد: در حالی محور اول به اندازه بازار سهام قبل و بعد از اجرای اصل ۴۴ مربوط است که در سال ۸۴ ارزش روز بازار سهام ۵/۳۲ هزار میلیارد تومان بود، اما این متغیر در بهمن سال گذشته به بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. خانی با بیان اینکه ارزش روز بازار سهام کشور در سال ۸۳ به دلیل حبابی بودن قیمت‌ها به حدود ۷/۳۸ هزار میلیارد تومان رسیده بود، ادامه داد: همچنین ارزش روز بازار سهام کشور در سال اول ابلاغ قانون اصل ۴۴ بیش از ۲/۴۶ هزار میلیارد تومان بود که هم اکنون با رشد حدود ۲۰۰ درصدی به بیش از ۱۲۶ هزار میلیارد تومان رسیده است.

به گفته وی در این افزایش اندازه بازار، سهام شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ حاضر در بورس نقش ویژه‌ای داشتند، به‌طوری که بعد از سهم ۵/۱۳ درصدی این دسته شرکت‌ها در سال ۸۵،طی سال‌های ۸۸ و ۸۹ بیش از ۳۹ و ۴۰ درصد از ارزش روز کل بازار سهام در اختیار شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ حاضر در بورس بود که نشان دهنده کمک این گروه به بازار سرمایه و اهمیت واگذاری‌ها است.

مدیرکل دفتر نظارت بر سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی دومین محور بررسی‌ها را بررسی معاملات سهام شرکت‌ها در بورس اعلام کرد و گفت: علاوه بر سهم ۴۰ درصدی شرکت‌های اصل ۴۴ در ارزش روز بازار سهام، با ورود شرکت‌های مختلف دولتی به بورس، وضعیت نقدشوندگی سهام هم بهتر شده به طوری که معاملات ۱۴ هزار میلیون سهمی سال ۸۴ در بهمن سال گذشته با افزایش ۵ برابری به ۹۵ هزار میلیون سهم رسیده است، همچنین ارزش معاملات ۶/۵ هزار میلیارد تومانی سال ۸۴ با ۴ برابر رشد به ۲۰ هزار میلیارد تومان بالغ شده است.

خانی با بیان اینکه گردش معاملات از تقسیم ارزش معاملات بر ارزش روز بازار سهام به دست آمده و این متغیر سومین محور در بررسی ویژه پنجمین گزارش اصل ۴۴ است، ادامه داد: این متغیر نشان‌دهنده نقدشوندگی بازار سهام بوده و هرچه رقم آن بالاتر باشد، بیانگر معاملات بیشتر سهام شرکت‌ها است.

وی افزود: بنابراین در حالی این متغیر طی سال ۸۴ حدود ۱۸ بوده که در سال ۸۵ تا ۸۸ به ترتیب ۶/۱۵، ۱/۱۷، ۱۱/۲۳ و ۶۷/۳ بود. وی خاطر نشان کرد: در چهارمین محور هم که مقایسه بورس با تولید ناخالص داخلی انجام شده آمار سال‌های ۸۷ تا ۸۹ وجود ندارد، اما در سال ۸۴ این نسبت ۱۹ درصد بود که با احتساب ارزش روز بازار سهام کاملا بدیهی است که نسبت بورس به تولید ناخالص داخلی افزایش یافته است. خانی پنجمین محور مورد بررسی را هم متنوع شدن بورس اوراق بهادار کشور در نتیجه حضور شرکت‌های مشمول اصل ۴۴ دانست و گفت: تا قبل از سال ۸۵ بسیاری صنایع در بورس نبودند یا اینکه شرکت‌های کوچکی از صنایع حضور داشتند، اما با اجرای اصل ۴۴ صنایع جدید مانند مخابرات، بیمه، حفاری، بانکداری دولتی، پالایشگاهی و همچنین شرکت‌های بزرگی از جمله فولاد مبارکه و ملی مس در بورس حاضر شدند که با این رویداد علاوه بر متنوع شدن بازار سهام کشور، ریسک سرمایه‌گذاری هم کاهش یافته است.

وی در ادامه گفت: بخش دیگری از گزارش ویژه به نقش بورس اوراق بهادار در اجرای اصل ۴۴ مربوط است، بطوری که در این گزارش آمده است با وجود بازاری شفاف و حاضر و آماده دیگر به واگذاری‌های غیرشفاف بلوکی شرکت‌ها آن هم بدون قیمت‌گذاری نیازی نیست و می‌توان از امکانات و فرصت‌های موجود در بازار سهام در واگذاری بنگاه‌های دولتی بهره جست.

خانی ادامه داد: طبق آمارهای دریافتی از بورس، در سال ۸۴ حدود ۶۵۲ میلیارد ریال واگذاری دولتی از طریق بازار سهام بوده اما در سال‌های ۸۵ تا ۸۸ به ترتیب ۷/۷، ۷/۲۱، ۷/۶۳ و ۱/۱۱۲ هزار میلیارد ریال واگذاری دولتی انجام شده که اوج آن در سال ۸۸ و به واگذاری بلوک ۵۰ درصد بعلاوه یک سهم مخابرات و حضور چند شرکت بزرگ مربوط است، اما در سال گذشته ۲۵ هزار میلیارد ریال واگذاری شرکت‌های دولتی صورت گرفت.