ابقای مدیریت «سازمان بورس» تا سال 95
عکس: نگار متین‌نیا
گروه بورس - علیرضا باغانی: یک عضو شورای بورس از ابقای رییس سازمان بورس و هیات‌مدیره فعلی این سازمان برای دوره ۵ ساله خبر داد.

محمدرضا پورابراهیمی که با دنیای اقتصاد درباره تصمیم مهم هفته گذشته شورای‌عالی بورس سخن می‌گفت، با اشاره به آخرین تحولات رخ داده در ارکان بازار سرمایه کشور گفت: دوشنبه دو هفته قبل در نشست شورای عالی بورس که با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، به پیشنهاد وزیر و رییس شورای بورس، اعضای شورا و هیات‌مدیره و رییس سازمان بورس برای یک دوره 5 ساله دیگر ابقا شدند که در جلسه دوشنبه هفته قبل این تصمیم به تصویب رسید و حکم ابقای هیات‌مدیره و رییس فعلی سازمان بورس امضا شد.وی افزود: با ابقای هیات‌مدیره فعلی سازمان بورس شامل علی صالح‌آبادی (رییس هیات‌مدیره) علی سعیدی، حسین فهیمی، (نائب رییس هیات‌مدیره) سیدعلی حسینی و قاسم محسنی همچنان در هیات‌مدیره نهاد نظارتی ارکان اجرایی بازار سرمایه حضور خواهند داشت، همچنین 8 عضو حقوقی و 3 عضو حقیقی شورای عالی بورس نیز برای یک دوره 5 ساله دیگر بالاترین رکن بازار سرمایه را اداره خواهند کرد.این مقام مسوول در شورای بورس در پاسخ به این پرسش که آیا ابقای هیات‌مدیره سازمان بورس و اعضای شورای بورس به تصویب هیات دولت نیاز دارد، گفت: به لحاظ قانونی با پیشنهاد وزیر و تصویب اعضای شورای‌عالی بورس ابقای ترکیب مدیریتی بازار سرمایه ایران قطعی است و هیات‌مدیره سازمان بورس با همین ترکیب تا اردیبهشت سال 1395 فعالیت کنند.
ارزیابی عملکرد ۵ ساله
پورابراهیمی در ارزیابی خود از عملکرد 5 ساله صالح‌آبادی و هیات‌مدیره سازمان بورس گفت: سال 1383 آغاز تحولی بزرگ در بازار سرمایه ایران بود، سالی که زمینه تصویب قانون جدید بازار سرمایه را در سال 84 فراهم کرد و در نیمه دوم آن سال بود که قانون جدید بازار سرمایه به اجرا گذاشته شد.
وی نگاه ویژه دولت به بازار سرمایه را در توسعه این بازار و قرار گرفتن در مقطع کنونی بسیار مهم دانست و افزود: تصویب قانون جدید بازار سرمایه مقارن بود با روی کار آمدن دولت نهم و درست زمانی که تصور می‌شد که دولت جدید توجهی به بازار سرمایه نخواهد داشت و اساسا این بازار در اولویت دولت نیست، اما با استقرار دولت نهم و اعلام برنامه‌های اقتصادی و تاکید هرچه بیشتر دولت بر اجرای قانون جدید و تقویت بورس، در عمل بازار سرمایه ایران با رخداد بی‌سابقه‌ای مواجه شد تا جایی که در شرایط کنونی ما شاهد بازار سرمایه توسعه یافته، عمیق‌تر از گذشته و کارآتر از قبل هستیم.این عضو شورای بورس با اشاره به روند اجرای قانون بازار سرمایه گفت: در ۵ سال گذشته ارکان نظارتی بازار سرمایه از جمله شورای‌عالی بورس با سیاست‌گذاری لازم و همچنین هیات‌مدیره مستقر سازمان بورس به خوبی توانستند که بازار سرمایه ایران را توسعه دهند و ضمن تصویب دستورالعمل‌ها و مقررات لازم تشکیل شرکت‌های بورس، فرابورس، بورس کالا و سپرده‌گذاری مرکزی نقطه عطفی در تاریخ ۴۴ ساله بازار سرمایه ایران به شمار می‌رود.وی همزمانی توسعه بازار سرمایه را با اجرای طرح تحول اقتصادی در کشور مورد اشاره قرار داد و افزود: یکی از اتفاقات مهم تاریخ اقتصاد کشور، طرح تحول اقتصادی است که توسط دولت دهم به اجرا گذاشته شد، در واقع اجرای این طرح از نگاه ویژه دولت به اقتصاد رقابتی و شفاف و کارآ حکایت دارد، اعتقادی که با روح بازار سرمایه سازگاری دارد، در واقع این اعتقاد توسط دولتمردان موجب شد تا بازار سرمایه ایران در ۵ سال گذشته در کنار توسعه‌یافتگی بیش از پیش، شناخته شده‌تر شده و با ورود سرمایه‌گذاران جدید بیشتری روبه‌رو شود.
وی رتبه‌بندی کارگزاران، تشکیل شرکت‌های تامین سرمایه، ساماندهی شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و تصویب ده‌ها صفحه دستورالعمل و مقررات را از دیگر برنامه‌های اجرا شده مهم توسط هیات‌مدیره سازمان بورس در دوره اول 5 ساله ذکر کرد و خاطرنشان ساخت: با تصویب دستورالعمل‌ها و مقررات لازم فعالان بازار سرمایه توانستند طی سال‌های گذشته در بازار مطمئن‌تری به دادوستد سهام بپردازند.
بورس در ۴ دوره زمانی
عضو شورای بورس با اشاره به راه‌اندازی بورس از 44 سال قبل در کشور گفت: استارت بورس در کشور ایران از سال 1346 زده شده است که دوره 11 ساله اول مربوط به قبل از انقلاب بوده عملا اتفاق بزرگی در بورس کشور طی این مدت رخ نداد. سال 57 تا 68 که دوره 11 ساله دوم بورس به شمار می‌رود، نیز بورس ما به دلیل شرایط جنگ نیمه تعطیل بود، ولی از سال 68 تا سال 84 رفته‌رفته بورس شرایط ساماندهی شده‌تری را به خود گرفت تا در نهایت از سال 84 تاکنون با تصویب قانون بازار سرمایه، فعالان بازار سرمایه به نسبت 3 دوره قبل با بازاری بسیار متفاوت‌تر از گذشته روبه‌رو هستند، به طوری که می‌توان گفت که در دوره چهارم بازار سرمایه ایران احیا شد.پورابراهیمی در برابر این سوال که چه پیش‌بینی از بازار سرمایه ایران در 5 سال آینده دارد، گفت: با توجه به نگاه ویژه مسوولان دولت و نظام نسبت به بازار سرمایه ایران به ویژه وزیر اقتصاد پیش‌بینی ما تقویت هرچه بیشتر زیرساخت‌های بازار سرمایه در دوره جدید است و این که در کنار توسعه کمی به توسعه کیفی بازار سرمایه نیز اهمیت بیشتری داده شود.وی افزود: تکمیل فعالیت‌های توسعه‌ای بازار سرمایه، راه‌اندازی موسسات رتبه‌بندی، راه‌اندازی بورس‌های جدید از جمله بورس انرژی در کنار توجه به توسعه کیفی بازار سرمایه از جمله برنامه‌های نهادهای نظارتی بازار سرمایه در دوره پنج ساله دوم است.
بورسی شوید، مشوق‌های جدید در راه است
این مقام مسوول با اشاره به عدم‌پذیرش شرکت‌های جدید در بورس گفت: در برنامه‌های جدید بورس، تدوین مقررات پذیرش به طور جدی دنبال می‌شود، تا جایی که سیاست‌های تشویقی شرکت‌ها برای ورود به بورس تقویت شده و مقررات غیرضروری نیز برای پذیرش شرکت‌ها در بازار سرمایه حذف خواهند شد.وی از احتمال تغییر نرخ سود تسهیلات بانکی برای تشویق شرکت‌ها برای بورسی شدن سخن گفت و افزود: برای ورود شرکت‌های جدید‌تر به بازار سرمایه در تلاش هستیم که برای شرکت‌های بورسی ضمن افزایش میزان بهره‌مندی از معافیت مالیاتی در نظام بانکی نیز شرایط ویژه‌تری طراحی شود و شرکت‌های بورسی در صورت امکان از نرخ سود تسهیلات کمتری برخوردار شوند.افزون‌بر این، در نظام تعرفه‌ای گمرک نیز برنامه ما این است که برای صادرات و واردات شرکت‌های بورسی شرایط متفاوت‌تری را در نظر بگیریم. از سویی دیگر، در دوره جدید 5 ساله سعی خواهد شد تا مقررات سخت‌گیرانه و دست‌و‌پاگیر نیز رفع شوند.
وی از گسترش فعالیت‌های کارگزاری‌ها به عنوان یکی دیگر از برنامه‌های دوره جدید ۵ ساله سازمان بورس یاد کرد و افزود: در دوره گذشته کارگزاران ضمن بهره‌مندی از رتبه‌بندی با راه‌اندازی تشکل‌های خودانتظام کارگزاران مواجه بودند.وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به همزمانی آغاز دوره ۵ ساله دوم فعالیت هیات‌مدیره سازمان و اعضای شورای عالی بورس با سال آغاز اجرای هدفمندی یارانه‌ها، چه چشم‌اندازی را برای بورس و شرکت‌های بورس متصور است، گفت: بدون شک بورس و بازار سرمایه ما در شرایطی که اقتصاد کشور رفته‌رفته به سمت شفاف شدن هرچه بیشتر و کارآیی عمیق‌تر در حال حرکت است، توسعه روزافزون را شاهد خواهد بود، در واقع گرچه شاید در کوتاه‌مدت هدفمندی یارانه‌ها بر حاشیه سود برخی شرکت‌ها تاثیرگذار باشد، ولی با اهداف پیش‌بینی‌شده برای این طرح که مهم‌ترین آنها شفافیت، رقابتی شدن اقتصاد، واقعی شدن قیمت‌ها و بهره‌وری بیشتر است، بدون شک آینده بهتری در انتظار بازار سرمایه ایران است.عضو شورای‌عالی بورس در برابر این سوال که آیا در دوره ۵ سال جدید می‌توان از عمیق شدن هرچه بیشتر بازار سرمایه و رسیدن ارزش بورس به هزار میلیارد دلار سخن گفت، تاکید کرد: در سال‌های آینده به طور قطع ارزش بازار سرمایه ایران با رشد قیمت سهام و پذیرش شرکت‌های جدیدتر چند برابر خواهد شد، به‌ویژه آن که پیش‌بینی می‌شود که فرابورس ایران با پذیرش شرکت‌های جدیدتر با رشد قابل‌توجه ارزش روبه‌رو شده و به بازار بزرگی برای پذیرش شرکت‌ها تبدیل شود.
صالح‌آبادی چگونه رییس شد؟
علی صالح‌آبادی از بیست و چهارم آبان سال ۸۴ یعنی ۵ ماه پس از روی کار آمدن دولت نهم در پی استعفای حسین عبده تبریزی جایگزین وی در سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار به عنوان دبیر کل شد، اما حکم رسمی صالح‌آبادی به عنوان دبیر کل سازمان کارگزاران بورس ۶ روز پس از آمدنش به تالار حافظ در سی‌ام آبان ۸۴ به امضای داود دانش‌جعفری وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی رسید.
علی صالح‌آبادی دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق و متولد سال 1357 شهرستان سبزوار زمانی به عنوان دبیرکل سازمان کارگزاران بورس انتخاب شد که 28 ساله بود، تا جایی که جوان بودن وی که تا آن زمان تنها اداره تالار بورس منطقه‌ای کرج را در کارنامه خود داشت، مورد توجه رسانه قرار گرفته بود. با این حال وی از اردیبهشت‌ماه سال 85 با تشکیل سازمان بورس به عنوان رییس این سازمان منصوب شده، از این رو حکم ریاست 5ساله وی در این سازمان از آن زمان محاسبه و در اردیبهشت سال‌جاری به پایان رسید.
اما وی توانست در مدت حضور بیش از ۵ ساله و اندی خود در اداره نهاد نظارتی بازار سرمایه به دلیل اجرای دقیق و درست قانون جدید بازار سرمایه و تفکیک اجرا از نظارت و در واقع تشکیل شرکت‌های فرابورس، بورس، بورس کالا، سپرده‌گذاری مرکزی، در کنار راه‌اندازی تشکل‌های خود انتظام بازار سرمایه از جمله کانون کارگزاران و کانون نهادهای مالی به دنبال تصویب ده‌ها صفحه دستورالعمل و مقررات کارنامه قابل‌قبولی از خود در اداره بالاترین رکن نظارتی بازار سرمایه بر جای بگذارد.
راه‌اندازی صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری، ایجاد شرکت‌های تامین سرمایه، رتبه‌بندی کارگزاران، ساماندهی مشاوران سرمایه‌گذاری و معاملات آتی سهام و کالا، راه‌اندازی نرم‌افزار جدید بورس و... نیز از دیگر اتفاقات مهم بازار سرمایه در دوره مدیریت 5 ساله صالح‌آبادی است، ولی بدون شک اجرای اصل 44 قانون اساسی و عرضه‌های اولیه بازار نیز که مقارن شد با مدیریت صالح‌آبادی، سهم قابل‌توجهی در توسعه و رونق بازار سرمایه در 5 سال گذشته داشت، از این جهت می‌توان گفت که بخت با صالح‌آبادی برای موفقیت در بازار سرمایه یار بود.حال علی صالح‌آبادی برای یک دوره 5 ساله دیگر بر کرسی ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار تکیه می‌زند تا هدف خود برای رسیدن به بورس هزار میلیارد دلاری را تا سال 95 محقق کند.
صالح‌آبادی بعد از انقلاب چهارمین مدیر عالی‌رتبه بازار سرمایه ایران به شمار می‌رود. نخستین مدیر بازار سرمایه کشور که در مقام دبیرکل بورس ایفای نقش کرده بود، الله‌وردی رجایی سلماسی بود که تا سال ۷۶ بورس ایران را اداره می‌کرد. از سال ۸۶ تا سال ۸۲ نیز سیداحمد میرمطهری اداره بازار سرمایه ایران را بر عهده داشت و پس از آن نیز تا سال ۸۴ حسین عبده تبریزی به صندلی دبیرکلی بورس تهران تکیه زد. اما همچنان که ابقای هیات‌مدیره و ریاست سازمان بورس دارای اهمیت است، ابقای اعضای شورای بورس که بالاترین رکن نظارتی بازار سرمایه به شمار می‌رود نیز با اهمیت تلقی می‌شود.
سیدشمس‌الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی رییس این شورا محسوب می شود و وزیر بازرگانی نیز دیگر وزیر عضو دائمی شورا است. از سویی دیگر، رییس‌کل بانک مرکزی، رییس اتاق بازرگانی ایران و رییس اتاق تعاون نیز دیگر اعضای شورای بورس هستند.افزون‌بر این، علی صالح‌آبادی رییس هیات‌مدیره و سخنگوی سازمان بورس نیز همزمان دبیری شورای بورس را بر عهده دارد.
در این شورا دادستان کل کشور یا معاون آن به همراه یک نماینده از کانون‌های کارگزاران و نهادهای مالی حضور دارد که در حال حاضر نماینده این کانون‌ها در شورا رضا معظمی است.
در این حال، سه نفر خبره مالی از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذی‌ربط با تصویب هیات‌وزیران برای هر بورس کالایی می‌تواند در شورای بورس عضویت داشته باشد.
غلامرضا زال‌پور، محمدرضا پورابراهیمی و پرویز مقوی هم به عنوان سه خبره مالی در شورای بورس عضویت دارند. با این حال، براساس تبصره ۳۵ ماده ۳ قانون بازار اوراق بهادار انتخاب مجدد اعضای شورا و هیات‌مدیره سازمان بورس حداکثر برای دو دوره ۵ ساله امکان‌پذیر است، یعنی هیات‌مدیره جدید تا ۵ سال دیگر می‌توانند در سازمان و شورای بورس باقی بمانند.
برنامه‌های شورا اعلام شد
در همین حال، شورای بورس مهم‌ترین برنامه‌های خود در سال ۹۰ را اعلام کرده است.
به گزارش ایسنا، تعمیق ظرفیت‌های بازار سرمایه در بخش‌های مختلف، توسعه سیاست‌های موجود در نهادها و ارکان بازار سرمایه، حرکت به سمت ضوابط و مقررات ارتباط بورس با بورس‌های جهانی و بررسی چگونگی اولویت آن، رفتن به سمت بورس‌های تخصصی مانند بورس انرژی از جمله برنامه‌های مهم این شورا در سال‌جاری است. از سویی دیگر، راه‌اندازی و پیگیری ابزارهای جدید مالی و راه‌اندازی تامین سرمایه‌های جدید در بازار، تقویت شبکه کارگزاری و افزایش کمی و کیفی آن متناسب با ظرفیت بازار و استفاده از زیرساخت‌های IT در بازار سرمایه و افزایش حجم بازار از دیگر اولویت‌های شورای بورس در سال جهاد اقتصادی اعلام شده است.
دفاع رییس از عملکرد ۵ ساله
افزون‌بر این، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با دفاع از عملکرد پنج ساله خود در پایان دوره فعالیتش در بورس، گفت: به اهداف مورد نظر در این سال‌ها دست یافته‌ایم.
«علی صالح‌آبادی» در گفت‌وگو با ایرنا گفت: در پنج سال گذشته در حوزه‌های مختلف بخصوص در حوزه نهاد‌سازی، بهبود وضعیت زیر ساخت و ایجاد اعتماد و اطمینان به بازار سرمایه اقدامات زیادی شده است. وی با بیان آنکه در مدت پنج سال اخیر مسوولان سازمان بورس تلاش کردند تا صادقانه با مردم مسایل را در میان بگذارند،‌ اظهار داشت: در این سال‌ها تمام عوامل سیاست گذار نظیر دولت، مجلس و مقام معظم رهبری توجه ویژه ای به بورس کردند.