سنا - هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه اخیر خود دستورالعمل رتبه‌بندی کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران را تصویب کرد. این دستورالعمل به منظور ارزیابی و رتبه‌بندی شرکت‌های کارگزاری عضو بورس اوراق بهادار تهران براساس معیارهای مختلف تنظیم شده است. ارزیابی و رتبه‌های مختلف تعیین شده براساس این دستورالعمل، در اعطای امتیازات به کارگزاری‌ها به کار رفته و به اطلاع عموم خواهد رسید.

بر اساس این دستورالعمل، مدیریت نظارت بر کارگزاران سازمان بورس، هر سال یکبار شرکت‌های کارگزاری فعال در بورس اوراق بهادار تهران را براساس معیارهای عادی و تشویقی و تنبیهی ارزیابی می‌کند.

کارگزاران در معیارهای عادی می‌توانند حداکثر ۲۱۲ امتیاز و حداقل ۶۴ امتیاز کسب کنند و در معیارهای تشویقی و تنبیهی حداکثر ۹۲ امتیاز را به خود اختصاص دهند.

داشتن دفاتر اداری، سرمایه پرداخت شده، دفتر پذیرش فعال، اعضای هیات‌مدیره و مدیرعامل، پرسنل دارای گواهینامه، سایر پرسنل، قابلیت سیستم کارگزاری، قابلیت‌های سیستم حسابداری، قابلیت سایت اینترنتی، معاملات بلوک و غیر‌بلوک و قراردادهای آتی، تعداد مشتریان، پذیرش و اجرای درخواست‌های الکترونیکی مشتریان و امتیاز اعطایی توسط بورس تهران، کانون کارگزاران، معیارهای عادی رتبه‌بندی کارگزاران است.

داشتن مجوز سبدگردانی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مشاوره پذیرش و مشاور عرضه، معاملات عمده، گواهینامه‌های سازمانی، فعالیت بازارگردانی،‌ سیستم ضبط مکالمات سفارش‌دهندگان، جذب مشریان خارجی، اظهار نظر مشروط، عدم‌اظهار نظر یا اظهار نظر مردود حسابرس و بندهای بازرس قانونی و تخلفات معیارهای تشویقی و تنبیهی در رتبه‌بندی کارگزاران خواهد بود.

در این دستورالعمل آمده است:‌ در صورتی‌که امتیاز شرکت کارگزاری، کمتر از حداقل‌های تعیین شده باشد، موضوع به مرجع رسیدگی گزارش خواهد شد که این مرجع می‌تواند مجوز تمام یا بخشی از فعالیت‌های کارگزاری را تا مدت ۲۰ روز کاری تعلیق کند و برای شرکت کارگزاری مهلتی را برای کسب حداقل امتیازهای تعیین شده در نظر بگیرد.

همچنین در صورتی که کارگزاری در مهلت تعیین شده موفق به کسب حداقل امتیازهای لازم نشود، مرجع رسیدگی می‌تواند مجوز فعالیت کارگزاری را لغو یا مهلت دیگری را در نظر بگیرد.

بر اساس این دستورالعمل، جمع مهلت‌های تعیین شده توسط مرجع رسیدگی از شش ماه تجاوز نخواهد کرد. در هر حال رفع تعلیق پس از مدت تعیین شده توسط مرجع رسیدگی، منوط به کسب حداقل امتیازها و تائید معاونت نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس خواهد بود.در این دستورالعمل آمده است‌:‌ کارگزارانی که بتوانند حداقل ۱۹۹ امتیاز کل (کسب حداقل ۸۰ درصد از امتیازات عادی و حداقل ۶۵ درصد از کل امتیازات)‌ را به دست آورند در رتبه «الف» قرار خواهند گرفت.

کارگزارانی که حداقل ۱۶۸ امتیاز کل (کسب حداقل ۶۵ درصد از امتیازات عادی و حداقل ۵۵ درصد از کل امتیازات)‌ را از آن خود کنند، در رتبه «ب» و کارگزارانی که حداقل ۱۲۲ امتیاز کل (کسب حداقل ۵۰ درصد از امتیازات عادی و حداقل ۴۰ درصد از کل امتیازات) را به خود اختصاص دهند، در رتبه «ج» قرار می‌گیرند.

همچنین کارگزارانی که حداقل امتیاز کل آنها ۹۲ (کسب حداقل ۳۵ درصد از امتیازات عادی و حداقل ۳۰ درصد از کل امتیازات) باشد، در رتبه «د» جای خواهند گرفت.

در عین حال،‌ کارگزارانی که حداقل امتیازات رتبه «د» را کسب نکنند، در گروه « هـ « قرار می‌گیرند.

بر اساس این دستورالعمل، در صورتی که شرکت کارگزاری به هر دلیل از جمله ارائه نکردن اطلاعات، اسناد و مدارک، امکان ارزیابی دوره‌ای را فراهم نیاورد، مدیریت نظارت بر کارگزاران سازمان بورس، به طور کتبی رفع موانع ارزیابی را از شرکت کارگزاری مربوطه تقاضا می‌کند، آن‌گاه پس از گذشت ۱۰ روز از اعلام کتبی مذکور و عدم‌رفع موانع ارزیابی، موضوع توسط مدیریت نظارت بر کارگزاران این سازمان به مرجع رسیدگی به تخلفات کارگزاری گزارش می‌شود.

همچنین در صورتی که مرجع رسیدگی مذکور دلایل کارگزار را برای این امر موجه تشخیص ندهد، مجوز تمام یا بخشی از فعالیت‌های شرکت کارگزاری را تعلیق می‌کند و مهلتی را برای رفع موانع در نظر می‌گیرد. فعالیت کارگزاری در این مهلت، همچنان معلق خواهد ماند.

رفع تعلیق کارگزار منوط به رفع موانع ارزیابی و انجام ارزیابی و کسب حداقل امتیازهای لازم خواهد بود. در صورتی که از زمان تعلیق سه‌ماه بگذرد، و موانع ارزیابی برطرف نشود، موضوع مجددا در مرجع رسیدگی مربوطه طرح شده و مرجع مذکور می‌تواند پس از رسیدگی، مجوز کارگزاری را لغو کند.

رییس اداره امور کارگزاران سازمان بورس گفت:‌ فرم‌های امتیازدهی دستورالعمل جدید کارگزاران در روزهای آتی طراحی خواهد شد به طوری که از اواخر دی‌ماه جاری رتبه‌بندی این شرکت‌ها آغاز می‌شود.

«محمد عطایی» تصریح کرد:‌ نتایج رتبه‌بندی کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران تا پایان امسال اعلام می‌شود.

وی درباره دستورالعمل رتبه‌بندی کارگزاران بورس کالای ایران افزود: این دستورالعمل به زودی پس از تصویب هیات‌مدیره سازمان بورس برای اجرا ابلاغ می‌شود.

متن کامل دستورالعمل رتبه‌بندی کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران و روش‌های امتیازدهی کارگزاران در پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه آمده است.