هفته‌ای با دو روز مهم برای بورس

گروه بورس - همایون دارابی: بورس اوراق بهادار امروز و فردا احتمالا حساس‌ترین روزهای کاری در سال‌جاری را پیش روی خود دارد، روزهایی که در برگیرنده مهم‌ترین تحولات در دو حوزه اجرای طرح تحول و عرضه اولیه همراه اول خواهد بود. امروز (شنبه) اعلام حضور دکتر احمدی‌نژاد رییس‌جمهوری در رسانه ملی اتفاقی مهم برای بازار سرمایه خواهد بود. در شرایطی که چند هفته از حضور قبلی رییس‌جمهوری در رسانه ملی و برگزاری مصاحبه مطبوعاتی نگذشته است اعلام ناگهانی حضور دکتر احمدی‌نژاد در شامگاه روز شنبه، بی‌ارتباط با مساله اجرای طرح تحول نخواهد بود.

در شرایطی که کشور ایام سوگواری محرم را پشت سر گذاشته و در حالی که یک هفته به آغاز آخرین فصل سال مانده است، به نظر می‌رسد سرانجام زمان برخورد بازار سرمایه و کل اقتصاد کشور با حساس‌ترین طرح اقتصادی کشور فرارسیده است. طرحی که قطعا تاثیرات وسیع و عمیقی را بر اقتصاد کشور خواهد گذاشت. در این شرایط به نظر می‌رسد مسوولان بازار سرمایه خود را برای بر خورد با این مساله آماده کرده‌اند.

در شرایطی که در بازار پول، مسوولان برای افزایش نرخ بهره به ویژه با هدف افزایش ماندگاری یارانه‌های نقدی از طریق پیشنهاد نرخ سود بانکی ویژه برای حساب‌های یارانه نقدی آماده می‌شوند، روز چهارشنبه عرضه همراه اول -شرکتی که می‌تواند جایگاه دومین شرکت بزرگ بازار سرمایه را اشغال کند- برای روز یکشنبه برنامه‌ریزی شده است.

این در شرایطی است که انتظار نمی‌رفت همراه اول حداقل تا پایان هفته جاری عرضه شود، اما این عرضه که همواره از آن به عنوان یکی از برگه‌های مقابله با شوک اولیه اجرای طرح تحول یاد می‌شد روز یکشنبه به روی تابلو خواهد رفت، امری که حتی بدون در نظر گرفتن همزمانی احتمالی آن با اجرای طرح تحول در خود تاثیرات مهمی را به همراه دارد.

عرضه همراه اول که برای نخستین بار در سال‌های اخیر با تعهد پذیره‌نویسی تامین سرمایه امین راهی تابلو خواهد شد در ارزیابی اولیه نیاز به ۳۵۰ تا ۳۸۰ میلیارد تومان نقدینگی دارد که این امر موجی از عدم‌تعادل در نقدینگی بازار سهام را به همراه خواهد آورد.

در همین حال طبیعت معاملات فرابورس که به دلیل دامنه نوسان ۵ درصدی و بدون حجم مبنا به سرعت می‌تواند به تعادل قیمتی برسد تحولات بعدی قیمتی همراه اول به خصوص در هفته اول عرضه را با حساسیت جدی مواجه خواهد کرد، به خصوص که تجربه ۴عرضه قبلی سهام در فرابورس نظیر مرجان کار، کویر تایر، بیمه دی و عمران شاهد نشان‌دهنده آن است که به جز بیمه دی (با توجه به فعالیت شرکت‌های هم گروه در بورس و پی به‌ای بالای شرکت‌های بیمه‌ای) تقریبا سه شرکت

در حد قیمت اولیه و کمتر از آن در حال معامله هستند که این امر حساسیت عدم‌برخورد احساسی با سهام تازه وارد در فرابورس را به شدت نشان می‌دهد.

در بورس اوراق بهادار به دلیل اعمال حجم مبنا کشف قیمت واقعی سهام با مشکل جدی مواجه است و برخی از نمادها به دلیل ارائه نشانه‌هایی نظیر آنچه که اینک در مورد نمادهای پست بانک و پالایشگاه تبریز در معرض دید بازار است با شرایط پیچیده‌ای مواجه می‌شوند.

از این رو عرضه سهام همراه اول در فرابورس می‌تواند رفتاری متناقض با برداشت اولیه سهامداران داشته باشد به ویژه آنکه در حال حاضر به دلیل موج تبلیغات صورت گرفته، افراد تازه وارد قابل‌ملاحظه‌ای برای خرید این سهام اقدام خواهند کرد که قیمت‌گذاری بالا و غیر‌عادی این سهم قطعا به سرعت، جای خود را به افت سنگینی خواهد داد که می‌تواند خاطره افت سنگین مرجان کار، نخستین سهم فرابورس در دومین هفته کاری بعد از عرضه اولیه را زنده کند.

در همین حال عرضه همراه اول تاثیرات زنجیره‌ای را نیز به همراه خواهد آورد. با توجه به اعلام مدیران مخابرات در جلسه معارفه همراه اول مبنی بر توقف نماد مخابرات دو روز قبل از عرضه اولیه همراه اول انتظار می‌رود مخابرات برای اعمال تعدیل ناشی از فروش سهام همراه اول امروز متوقف شود. این در حالی است که مدیران مخابرات علاوه بر ۵ درصد اولیه، مذاکرات فشرده‌ای را برای واگذاری ۵ درصد دیگر سهام همراه اول در دستور کار خود دارند.

در کنار تحولات ذکر شده، بازار با مسایل مهم دیگری نیز روبرو است. در مسایل سیاسی تغییر وزیر امور خارجه می‌تواند در میان مدت تا زمان تعیین وزیر خارجه و رای اعتماد مجلس، شرایط حاکم بر مذاکرات سیاسی در مورد پرونده هسته‌ای کشورمان را با حالت انتظار مواجه سازد.

در زمینه تحولات اقتصادی در کنار شمارش معکوس برای شروع طرح تحول، معامله گران در انتظار ارایه لایحه بودجه سال ۹۰ هستند. این لایحه می‌تواند مهم‌ترین رخداد پس از شروع طرح تحول باشد به ویژه آنکه بخشی از تصمیمات مربوط به طرح تحول به سال آینده موکول خواهد شد.

از این رو تکالیف لایحه بودجه در مورد طرح تحول و نرخ حامل‌های انرژی از اهمیت برخوردار است. در همین حال عدم‌اعلام برخی از شاخص‌های اقتصادی در ماه‌های اخیر نیز موضوعی جالب توجه است. هر چند که در سال‌های اخیر آمار متغیرهای کلان اقتصادی نظیر نرخ رشد، نرخ تورم، نرخ بیکاری و تراز حساب‌های ملی هیچگاه به موقع اعلام نشده است و حتی تاخیرهای چندین ماهه نیز در این بخش، عادی تلقی می‌شود اما عدم‌اعلام آمار، پدیده‌ای در نوع خود بی‌سابقه است. در نبود آمار کلان و به روز، بازارهای مالی عملا بی‌تشابه با اتومبیل بدون چراغ و بوق و آمپر نخواهد بود.

در مقابل ابهام و جو انتظار برای مشخص شدن تحولات آتی، در بازارهای جهانی جو مناسبی برای فروشندگان مواد خام و فلزات حاکم است که عملا با تحولات سال‌های گذشته در آستانه فرارسیدن سال نو میلادی شباهت کمی دارد.

نگرانی عمیق از بحران اقتصادی در حوزه یورو و احتمال کاهش رتبه اعتباری اسپانیا کشوری که در صورت درگیری در بحران اقتصادی خروج از آن به دهها برابر اعتبار نسبت به ایرلند و یونان نیاز دارد و ادامه جنگ ارزی، سبب کاهش ارزش ارزها و در مقابل رشد بهای مواد خام و فلزات شده است.در همین حال افزایش توان اقتصادی آمریکا در نتیجه تضعیف ارزش دلار و بازگشت این کشور به نقش یک بازیگر بزرگ صحنه اقتصاد جهانی سبب رشد تقاضا در حوزه اقتصاد این کشور شده است. این امر خلا ناشی از توجه بیشتر چین به کاهش نرخ رشد اقتصاد این کشور و تلاش برای مهار تورم را نیز احتمالا در سال آینده جبران خواهد کرد.

بازگشت نقطه ثقل اقتصاد جهانی به آمریکای شمالی می‌تواند در صورت تحقق، تاثیرات عمیقی را بر اقتصاد جهانی داشته باشد. در این شرایط رکورد شکنی بهای فلزات و رسیدن بهای مس به ۹ هزار و ۲۰۰ دلار در هر تن هر چند به دلیل عرضه این فلز و رشد موجودی انبارهای بورس فلزات لندن پایدار نماند، اما برای تولید‌کنندگان این فلز برای حفظ قیمت‌های بالا در سال آینده امیدواری‌هایی را ایجاد کرده است.

در همین حال سه فلز آلومینیوم، سرب و روی با مرز دو هزار و ۴۰۰ دلار در هر تن دست به گریبان هستند. بهای بیلت فولادی نیز با مرز جدید ۵۳۰ دلار در هر تن روبرو شده است.

در همین حال در صحنه اقتصاد داخلی سیاست‌های کنترلی دولت در حوزه بورس کالا سبب به تاخیر افتادن تاثیرپذیری تولید‌کنندگان محصولات پتروشیمی و فولاد از قیمت‌های بالای جهانی شده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز سه شنبه به دلیل رکود ناشی از ایام عزاداری محرم و شهادت امام حسین(ع) شاهد جو آرام و بدون نوسانی بود. تعطیلی روز چهارشنبه و انتظار برای عرضه همراه اول سبب شد بورس با افت حجم معاملات مواجه باشد. در بازار روز سه شنبه شاخص عملا نوسانی نداشت و تغییرات شاخص صفر بود. در همین حال حجم معاملات با سهم ۴۷ درصدی معاملات درون گروهی توسعه صنایع بهشهر به ۸/۳۶ میلیارد تومان رسید که با حذف معاملات توسعه صنایع بهشهر. ارزش معاملات بازار به کمتر از ۲۰ میلیارد تومان بالغ شد.

در معاملات روز چهارشنبه در گروه غذایی معامله گران شاهد انتقال درون‌گروهی توسعه بهشهر در دو نماد قند نیشابور و شکر شاهرود بودند. این معاملات در نرخ پایه صورت گرفت. در گروه غذایی کار انتقال مالکیت چین‌چین با اعلام انتقال بلوک‌های جدیدی همچنان ادامه دارد. در بازارهای جهانی بهای شکر همچنان در حال رشد ارزیابی می‌شود.

در گروه مالی معامله گران روز سه شنبه شاهد اعلام گزارش ۶ماهه بیمه پارسیان بودند که این شرکت در این مدت ۹۶ درصد سود خود را محقق کرده است. انتظار می‌رود این شرکت بتواند تعدیل سود را در گزارش ۹ ماهه صورت دهد. در این گروه پست بانک همچنان با صف خرید به کار خود پایان داد. در همین حال خریدهای سهامداران عمده در دو نماد کارآفرین و پارسیان همچنان ادامه دارد.

در گروه مالی، بیمه دانا روز سه شنبه میزان تعهدات سه شرکت بیمه البرز، آسیا و دانا را در قبال دکل منفجر شده حفاری شمال اعلام کرد که این امر به تشکیل صف فروش برای بیمه آسیا منجر شد. در همین حال حفاری شمال نیز از بازگشت ذخایر اخذ شده تعدیل سودی کمتر از ۱۰ریال را شاهد خواهد بود.

در گروه هلدینگی سرمایه‌گذاری غدیر و برخی دیگر از شرکت‌های دارای سال مالی منتهی به آذر ماه به دلیل عدم‌اجرای طرح تحول در این سال مالی با تغییرات اندکی در سود شرکت‌ها مواجه هستند. در همین حال باقی شرکت‌های بورسی نیز که در سال‌جاری با پیش‌بینی تغییر نرخ حامل‌های انرژی اقدام به اعلام سود کرده‌اند با گذشت ۹ ماه از سال با احتمال تغییر سود مواجه هستند، هر چند که بخش عمده این ارزیابی به اعلام نهایی نرخ حامل‌های انرژی بستگی دارد.

در گروه پتروشیمی تحولات پتروشیمی اصفهان به دنبال انتشار خبرهای اولیه از تقاضای برخی از سهامداران عمده برای برگزاری مجمع فوق‌العاده، دستخوش تغییراتی شده است. عدم‌عمل به تعهدات از سوی خریدار حقیقی سهام پتروشیمی اصفهان سبب شده است برخی از سهامداران که در انتظار فروش سهام خود به سهامداران جدید «شصفها» بودند با ناامیدی از انجام معامله دوباره برای در اختیار گرفتن مدیریت این شرکت تلاش کنند.

در گروه خودرویی همچنان بازار در انتظار اعلام جزئیات توافق فروش سهام ایران خودرو از سوی صندوق بازنشستگی و تامین اجتماعی است.

در گروه انفورماتیکی در کنار توقف نماد تجارت الکترونیک پارسیان برای تصمیم‌گیری در خصوص افزایش سرمایه ۱۴۵ درصدی که انتظار می‌رود با تعدیل سود نیز همراه باشد، معامله‌گران شاهد حضور مدیرعامل داده پردازی به عنوان مدیرعامل خدمات انفورماتیک هستند.

در گروه شرکت‌های سرمایه‌گذاری خبرهای اولیه از احتمال توافق سرمایه‌گذاری بوعلی برای فروش پروژه ساختمانی این شرکت در مشهد حکایت دارد.

سرمایه‌گذاری بوعلی به زودی شاهد برگزاری مجمع عمومی سالانه خواهد بود.

در مجموع بازار سهام روز سه شنبه شرایطی متعادلی داشت که در نهایت تغییر جدی را در کارنامه هفته بازار ثبت نکرد. در معاملات این روز از ۱۹۰ نمادی که به روی تابلو رفتند، نمادهای منفی اکثریت بازار را با ۱۰۵ نماد در مقایسه با ۸۵ نماد مثبت در اختیار داشتند.