بی‌اعتنایی بورس به تحریم‌ها

عکس: حمید جانی‌پور

شروین شهریاری- شاخص بورس تهران در ادامه روند پرشتاب صعودی خود در هفته جاری، دوباره در مسیر افزایش حرکت کرد تا بدین ترتیب با ثبت رقم ۱۵۷۹۴ واحد و بازدهی ۸/۲‌درصد در مقیاسی هفتگی، در عمل بازده بازار از ابتدای سال ۱۳۸۹ را به ۲۶‌درصد برساند. در تحولات سیاسی موثر بر فضای اقتصاد، اتحادیه اروپا در این هفته در نهایت تحریم‌های جدیدی علیه کشورمان را تصویب کرد. این تحریم‌های غیر‌قانونی شامل ممنوعیت سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز و همچنین اعمال محدودیت‌های بیشتر در بخش‌های کشتیرانی و بانکداری است. بورس تهران، به عنوان ویترین اقتصادی کشور، در روز چهارشنبه پس از دریافت این خبر البته همچون دفعات پیشین واکنشی خنثی را از خود به نمایش گذاشت که این مساله بر تاثیر محدود تصویب تحریم‌ها بر وضعیت اقتصاد ایران صحه می‌گذارد.

آرامش موقت در بازار‌های جهانی

نتایج تست استرس بانک‌های اروپایی در آغاز هفته خبری مثبت برای بازارهای بین‌المللی بود زیرا از بین ۹۱ بانک مورد آزمون تنها ۷ بانک در برابر شرایط بحرانی ناایمن نشان دادند. این مساله می‌تواند نشان دهنده به ثبات رسیدن نسبی بخش مالی به عنوان شریان اصلی اقتصاد جهانی باشد. در پی انتشار این خبر، بازارهای سهام در مسیر افزایشی قرار گرفتند و آرامش نسبی حکمفرما شد. در بخش فلزات پایه، مس و روی به تازگی رشد جالبی را ثبت کرده‌اند به نحوی که در ۱۵ روز اخیر هر دو فلز افزایش ۶‌درصدی قیمت را تجربه کرده‌اند. قیمت سنگ‌آهن نیز پس از یک دوره دو ماهه افت مداوم دوباره در اثر تقاضای چینی‌ها به تعادل رسیده است و در بالاتر از محدوده ۱۲۰‌دلار به ازای هر تن تثبیت شده است. نتیجه فعل و انفعالات مزبور برای بورس تهران نیز مثبت بود به نحوی که شاخص کانه‌های فلزی در هفته جاری رشد قابل‌ملاحظه ۲/۶‌درصدی را ثبت کرد. سهام مرتبط با فلزات اعم از سنگ‌آهنی‌ها، فولاد مبارکه و ملی مس نیز بازده مثبت هفتگی را در قیمت سهام خود تجربه کردند. شرایط کنونی در بازارهای جهانی البته شکننده به نظر می‌رسد؛ در حال حاضر سیاستگذاران اقتصادی کلیه راهکارهای خود برای تحریک اقتصاد اعم از افزایش مخارج دولتی از محل کسری بودجه‌های عظیم و کاهش نرخ‌های بهره را اجرا کر‌ده‌اند. بنابراین، امید آینده اقتصاد جهان در کوتاه مدت به سمت مصرف‌کنندگان و سرمایه‌گذاران خصوصی دوخته شده است، زیرا اگر این بخش نتواند نیروی لازم برای تامین رشد آتی را تامین کنند در عمل سیاست‌گذاران دولتی برای جلوگیری از فروافتادن به رکود دوم ابزار موثر چندانی در اختیار ندارند.

انبوه گزارش‌های سه ماهه بر سایت «کدال»

سایت Codal به عنوان سیستم جامع اطلاع رسانی ناشران در حال حاضر روزهای پرترافیکی را تجربه می‌کند که علت آن نیز سپری شدن تیر ماه و فرا رسیدن موعد ارسال گزارشات عملکرد ادواری شرکت‌های بورسی است. در بین گزارشات جالب توجه، گزارش سه ماهه شرکت‌های فولاد مبارکه و ملی مس جالب توجه بود. «فولاد» با پوشش ۳۳‌درصدی و تعدیل مثبت ۱۰‌درصدی، امکان افزایش بیشتر پیش‌بینی سود در گزارش‌های آتی را البته در صورت ثبات قیمت انرژی برای خود محفوظ داشت. «فملی» نیز با تحقق ۱۵‌درصد از فروش بودجه، ۲۵‌درصد از سود خالص را محقق کرد تا بدین ترتیب اعمال تعدیلات مثبت را در صورت ثبات نرخ جهانی مس به آینده موکول کند. شرکت‌های گروه کاشی و سرامیک نیز گزارش‌های مناسبی را به بازار مخابره کردند و فروش مطلوب آنها در فصل بهار نشانه‌ای دیگر از بازگشت رونق به بازار ساخت و‌ساز تلقی می‌شود. گزارش‌های ساختمانی‌ها البته سمت و سویی متفاوت داشت. سرمایه‌گذاری مسکن موفق به تحقق ۵۳‌درصدی بودجه در عملکرد شش ماهه تلفیقی شد، اما شرکت‌های گروه ساختمان ایران به علت هزینه‌های مالی فزاینده گزارشات ضعیف تری را به بازار مخابره کردند. دارویی‌ها نیز عملکرد سه ماهه خود را بدون اعمال تعدیلات خاصی به بازار اعلام کردند که این مساله منجر به تعدیل انتظارات اولیه سرمایه‌گذاران و حکمفرمایی آرامش بر معاملات سهام این گروه شده است.

تحرکات حقوقی‌ها

سهامداران حقوقی در هفته مورد گزارش سمت و سویی متفاوت را برای معاملات خود برگزیدند. سرمایه‌گذاری تدبیر در نماد «خبهمن» عرضه‌های تدریجی را صورت می‌دهد. فروش سهام «پعایق» توسط تدبیر نیز فرصتی برای افزایش میزان سهام شناور آزاد این شرکت سرمایه‌گذاری کوچک را فراهم آورده است. در نماد «شفن»؛ انتقال کامل مالکیت سه‌درصدی بانک صادرات در این شرکت به توسعه الوند غدیر، عملا ترکیب سرمایه‌گذاری‌های هلدینگ غدیر را بیش از پیش به سوی صنعت پتروشیمی متمایل کرده است. در نماد «ومعادن» شرکت فولاد صبا نور کماکان به عنوان بازار‌ساز عمل می‌کند و عرضه‌های این نماد در قیمت‌های منفی را کنترل کرده است. در نماد «فملی» صندوق ذخیره فرهنگیان باز هم فروش‌های بلوکی سهام این شرکت را در دستور کار داشت. شنیده‌ها حکایت از تامین منابع لازم توسط این صندوق و احتمال توقف فروش سهام توسط این نهاد حقوقی در بازار دارد.

عرضه اولین اوراق مشارکت شرکتی

در فرابورس

هفته آینده تالار معاملات فرابورس برای اولین بار در تاریخ بازار سرمایه پذیرای اوراق مشارکت یک شرکت خواهد بود. این اوراق متعلق به شرکت لیزینگ ایران و شرق با سررسید چهارساله، نرخ سود ۱۷‌درصد و با ضمانت بانک پارسیان در حجم ۸‌میلیارد‌تومان عرضه خواهد شد. با توجه به بازارگردانی اوراق در نرخ اسمی، که به معنای عدم کسر جریمه در صورت فروش اوراق قبل از سررسید است، انتظار می‌رود پذیره‌نویسی این اوراق با استقبال مناسبی مواجه شود. بدین ترتیب و با کلید خوردن عرضه اولین اوراق مشارکت در فرابورس به نظر می‌رسد راه عرضه‌های بعدی در فرابورس باز شود و این بازار بتواند در آینده نزدیک میزبان معاملات یکی از جذاب‌ترین و گسترده‌ترین ابزارهای تامین مالی یعنی اوراق مشارکت در بازار ایران باشد.